‘Ik kan niet passief blijven toekijken’

Toen Van der Zalm een jaar geleden als raadslid voor Stip (Studenten Techniek in Politiek) begon, stond ze te trappelen om zich met de reorganisatie te gaan bemoeien. Het was een slepende kwestie. Het is een slepende kwestie gebleven. ,,We hebben natuurlijk wel iets kunnen doen”, blikt ze een week voor haar afscheid terug. ,,We hebben ervoor gezorgd dat de boel niet scheefgelopen is. Door onze inbreng is bijvoorbeeld aan het licht gekomen dat niet iedereen bij de reorganisatie betrokken werd. Alleen de top was er eigenlijk mee bezig, en dat is verkeerd, dan komt er geen bal van terecht. Daar hebben we hard op gehamerd, met als resultaat dat er in februari een tiendaagse workshop gehouden is voor alle betrokkenen.”

,,Ook kwamen we erachter dat er helemaal geen doelstelling achter die reorganisatie zat. Toen heb ik gezegd: doe eerst maar een stap terug, om die doelstelling te formuleren. Wat dat betreft was het maar goed dat we in de zaal zaten. Ach, van te voren wist ik natuurlijk dat de besluitvorming in de raad langzaam gaat. Ik hoopte daar versnelling in te kunnen brengen. Maar dat is niet gelukt.”

Van der Zalm is de derde student die namens Stip in de gemeenteraad zat. Door de periode tussen twee verkiezingen in vieren te hakken ‘verliezen’ de fractieleden van de partij slechts één jaar. Een van haar actiepunten was de woongarantie. Het plan werd in november geïnitieerd tijdens een forum in de Koornbeurs. Het is de bedoeling dat aankomende studenten die zich voor mei inschrijven de garantie krijgen dat ze voor september woonruimte krijgen.

,,Iedereen reageerde positief”, vertelt Van der Zalm. ,,De TU, de woningstichting Duwo en de gemeente zelf. Wij hebben op een A4’tje aangegeven wie wat moet doen, en op welke termijn. Daarbij hebben we nauw samengewerkt met een aantal partijen in het Delftsch Overleg zoals de VSSD, Oras en Aag. Typisch voorbeeld van hoe de gemeente de TU kan ondersteunen, een prachtig iets in het kader van Delft Kennisstad natuurlijk. Als het er doorheen komt zal ik heel blij zijn. Het is toch een soort kindje van je.”
Sociëteiten

Een kenmerkend puntje waarbij duidelijk de stem van de achterban doorklonk was de nieuwe APV, de algemene politieverordening die onder meer de sluitingstijden van de sociëteiten vastlegt. In die regeling is bepaald dat de verenigingen hooguit twaalf dagen per jaar voor geluidsoverlast mogen zorgen, en even dreigde men twaalf vaste data aan de verenigingen te willen opleggen.

,,Ik ben toen van te voren even gaan praten met de ambtenaar die de regeling aan het uitwerken was”, vertelt Van der Zalm,zelf lid van Virgiel. ,,Die reageerde in de trant van ‘O, nog niet aan gedacht’, en heeft het voorstel zelf al veranderd. Dat gaf daarna in de raad ook geen problemen. Zo wordt alles netjes geregeld. Best soepel. Het is niet het beleid om ons dwars te zitten ofzo.”

Stip is niet zo makkelijk te plaatsen in het politieke spectrum. Van der Zalm: ,,Ons stemgedrag gaat een beetje richting PvdA, GroenLinks. Maar het verschilt heel sterk per onderwerp natuurlijk. Daarom zien ze ons toch wel als een vreemde eend in de bijt. We zijn redelijk onvoorspelbaar. Niet te vangen in termen als ‘rood’ of ‘liberaal’. Veel pragmatischer. We willen gewoon datgene wat goed is voor de stad en wat op dat moment goed is voor de bewoners. Terwijl de raadsleden van bijvoorbeeld de PvdA – als socialisten – soms ook per se echt als socialisten moeten kiezen. Die zitten met een erfgoed van de afgelopen tig jaar. Dat bepaalt toch voor een gedeelte het karakter van de partij, de manier van denken.”

,,Wij zijn flexibeler, denken ook flexibeler. Dat vinden de anderen trouwens niet negatief hoor, we worden erg gewaardeerd. De andere partijen stellen zeker prijs op onze mening. Want door die neutrale positie heb je meer afstand, en daardoor minstens zo goede opmerkingen en ideeën als de anderen. Dat is grappig: ik was vooraf bang dat ik er te weinig van zou weten. Maar met gezond verstand en wat rondbellen kom je een heel eind. Dat is eigenlijk de enige vereiste voor een nieuw raadslid: je mag geen telefoonvrees hebben”, aldus Van der Zalm, die eraan toevoegt dat Stip op zoek is naar nieuwe kandidaat-raadsleden. Na de verkiezingen van maart 1998 mikt de partij zelfs op twee zetels.
Uitputtend

Onderweg naar het toilet loopt Van der Zalm even binnen bij de kamer van GroenLinks, waar de raadsvergadering van de afgelopen avond – en nacht – wordt besproken. Zijn dit de fameuze Wandelgangen? ,,Valt mee. Meestal zit er overdag niemand op die kamertjes. Wij en de SP zijn eigenlijk de enige echte bewoners van het stadhuis. De rest werkt thuis. Die andere raadsleden zie je tijdens de raadsvergaderingen, in de commissievergaderingen en in De Sjees natuurlijk. Hoewel nu niet iedereen meer naar hetzelfde café gaat. Verkiezingstijd komt eraan hè. Elke partij heeft nu zijn eigen dingetjes te bespreken.”

Jammer, vindt Van der Zalm. Ze kan het goed vinden met de meeste colega’s. ,,Het ligt niet per se aan de partij of je met de mensen van die partij kunt opschieten”, vindt ze. ,,Het is gewoon afhankelijk van de persoon, niet van de politieke kleur. Het is wel grappig om te zien dat de contacten van Stip elk jaar dan ook een beetje verschuiven. Elk nieuwe Stip-raadslid heeft zijn eigen voorkeur.”

Vanaf 26 juni zegt Van der Zalm het raadswerk vaarwel. Mirik Castro, net als zij student technische bestuurskunde, vierdejaars, neemt het over. ,,Aan de ene kant zou ik best nog een jaar willen”, denkt Van der Zalm. ,,Het afgelopen jaar kostte het erg veel tijd om ervaring en kennis te vergaren, om rond te bellen en de situatie in kaart te brengen. Dat zou een volgend jaar niet meer zo nodig zijn; ik zit er nu aardig in. Aan de andere kant: het blijft uitputtend werk. Je bent ercontinu mee bezig, je blijft thuis zitten nadenken, je kunt geen knop omzetten. Als ik het nog een jaar zou doen, zou ik wel eerst op vakantie moeten. Maar ik heb ook wel weer zin gekregen om te gaan studeren. Afstuderen, bedoel ik dan; na zo’n jaar wil je niet meer braaf gaan zitten luisteren in de collegebanken. Ik heb gemerkt dat ik een redelijk eind kan meekomen in de echte wereld. Ik wil laten zien wat ik kan. En nog iets: ik wil m’n vrienden weer zien, m’n vriendje, m’n club. Ik wil wel weer eens lekker rustig thuis eten, zonder haast.”

,,Misschien dat ik later wel weer terug wil, de politiek in. Als Kamerlid bijvoorbeeld. Want ik ben wel iemand die iets wil doen als ik zie dat het anders moet. Als ik een mening heb, kan ik niet passief blijven toekijken. Maar voorlopig wil ik na mijn afstuderen eerst bij een groot bedrijf gaan werken. Iets met management, of een adviesbureau. Dat is wel te vergelijken met het raadswerk, denk ik. Dat komt ook neer op adviseren. Hoewel het volgens mij altijd moeilijker is om een politiek bestuur te overtuigen dan een manager. In de politiek moet je met zoveel verschillende meningen rekening houden. En dat is maar goed ook, anders wordt het een puinhoop.”

Op haar laatste vergadering prijkt hetzelfde puntje als op haar eerste: de reorganisatie van de gemeentelijke ‘ministeries’. ,,Eigenlijk zijn we nog geen stap verder”, bekent Liane van der Zalm na een jaartje gemeenteraad.

Toen Van der Zalm een jaar geleden als raadslid voor Stip (Studenten Techniek in Politiek) begon, stond ze te trappelen om zich met de reorganisatie te gaan bemoeien. Het was een slepende kwestie. Het is een slepende kwestie gebleven. ,,We hebben natuurlijk wel iets kunnen doen”, blikt ze een week voor haar afscheid terug. ,,We hebben ervoor gezorgd dat de boel niet scheefgelopen is. Door onze inbreng is bijvoorbeeld aan het licht gekomen dat niet iedereen bij de reorganisatie betrokken werd. Alleen de top was er eigenlijk mee bezig, en dat is verkeerd, dan komt er geen bal van terecht. Daar hebben we hard op gehamerd, met als resultaat dat er in februari een tiendaagse workshop gehouden is voor alle betrokkenen.”

,,Ook kwamen we erachter dat er helemaal geen doelstelling achter die reorganisatie zat. Toen heb ik gezegd: doe eerst maar een stap terug, om die doelstelling te formuleren. Wat dat betreft was het maar goed dat we in de zaal zaten. Ach, van te voren wist ik natuurlijk dat de besluitvorming in de raad langzaam gaat. Ik hoopte daar versnelling in te kunnen brengen. Maar dat is niet gelukt.”

Van der Zalm is de derde student die namens Stip in de gemeenteraad zat. Door de periode tussen twee verkiezingen in vieren te hakken ‘verliezen’ de fractieleden van de partij slechts één jaar. Een van haar actiepunten was de woongarantie. Het plan werd in november geïnitieerd tijdens een forum in de Koornbeurs. Het is de bedoeling dat aankomende studenten die zich voor mei inschrijven de garantie krijgen dat ze voor september woonruimte krijgen.

,,Iedereen reageerde positief”, vertelt Van der Zalm. ,,De TU, de woningstichting Duwo en de gemeente zelf. Wij hebben op een A4’tje aangegeven wie wat moet doen, en op welke termijn. Daarbij hebben we nauw samengewerkt met een aantal partijen in het Delftsch Overleg zoals de VSSD, Oras en Aag. Typisch voorbeeld van hoe de gemeente de TU kan ondersteunen, een prachtig iets in het kader van Delft Kennisstad natuurlijk. Als het er doorheen komt zal ik heel blij zijn. Het is toch een soort kindje van je.”
Sociëteiten

Een kenmerkend puntje waarbij duidelijk de stem van de achterban doorklonk was de nieuwe APV, de algemene politieverordening die onder meer de sluitingstijden van de sociëteiten vastlegt. In die regeling is bepaald dat de verenigingen hooguit twaalf dagen per jaar voor geluidsoverlast mogen zorgen, en even dreigde men twaalf vaste data aan de verenigingen te willen opleggen.

,,Ik ben toen van te voren even gaan praten met de ambtenaar die de regeling aan het uitwerken was”, vertelt Van der Zalm,zelf lid van Virgiel. ,,Die reageerde in de trant van ‘O, nog niet aan gedacht’, en heeft het voorstel zelf al veranderd. Dat gaf daarna in de raad ook geen problemen. Zo wordt alles netjes geregeld. Best soepel. Het is niet het beleid om ons dwars te zitten ofzo.”

Stip is niet zo makkelijk te plaatsen in het politieke spectrum. Van der Zalm: ,,Ons stemgedrag gaat een beetje richting PvdA, GroenLinks. Maar het verschilt heel sterk per onderwerp natuurlijk. Daarom zien ze ons toch wel als een vreemde eend in de bijt. We zijn redelijk onvoorspelbaar. Niet te vangen in termen als ‘rood’ of ‘liberaal’. Veel pragmatischer. We willen gewoon datgene wat goed is voor de stad en wat op dat moment goed is voor de bewoners. Terwijl de raadsleden van bijvoorbeeld de PvdA – als socialisten – soms ook per se echt als socialisten moeten kiezen. Die zitten met een erfgoed van de afgelopen tig jaar. Dat bepaalt toch voor een gedeelte het karakter van de partij, de manier van denken.”

,,Wij zijn flexibeler, denken ook flexibeler. Dat vinden de anderen trouwens niet negatief hoor, we worden erg gewaardeerd. De andere partijen stellen zeker prijs op onze mening. Want door die neutrale positie heb je meer afstand, en daardoor minstens zo goede opmerkingen en ideeën als de anderen. Dat is grappig: ik was vooraf bang dat ik er te weinig van zou weten. Maar met gezond verstand en wat rondbellen kom je een heel eind. Dat is eigenlijk de enige vereiste voor een nieuw raadslid: je mag geen telefoonvrees hebben”, aldus Van der Zalm, die eraan toevoegt dat Stip op zoek is naar nieuwe kandidaat-raadsleden. Na de verkiezingen van maart 1998 mikt de partij zelfs op twee zetels.
Uitputtend

Onderweg naar het toilet loopt Van der Zalm even binnen bij de kamer van GroenLinks, waar de raadsvergadering van de afgelopen avond – en nacht – wordt besproken. Zijn dit de fameuze Wandelgangen? ,,Valt mee. Meestal zit er overdag niemand op die kamertjes. Wij en de SP zijn eigenlijk de enige echte bewoners van het stadhuis. De rest werkt thuis. Die andere raadsleden zie je tijdens de raadsvergaderingen, in de commissievergaderingen en in De Sjees natuurlijk. Hoewel nu niet iedereen meer naar hetzelfde café gaat. Verkiezingstijd komt eraan hè. Elke partij heeft nu zijn eigen dingetjes te bespreken.”

Jammer, vindt Van der Zalm. Ze kan het goed vinden met de meeste colega’s. ,,Het ligt niet per se aan de partij of je met de mensen van die partij kunt opschieten”, vindt ze. ,,Het is gewoon afhankelijk van de persoon, niet van de politieke kleur. Het is wel grappig om te zien dat de contacten van Stip elk jaar dan ook een beetje verschuiven. Elk nieuwe Stip-raadslid heeft zijn eigen voorkeur.”

Vanaf 26 juni zegt Van der Zalm het raadswerk vaarwel. Mirik Castro, net als zij student technische bestuurskunde, vierdejaars, neemt het over. ,,Aan de ene kant zou ik best nog een jaar willen”, denkt Van der Zalm. ,,Het afgelopen jaar kostte het erg veel tijd om ervaring en kennis te vergaren, om rond te bellen en de situatie in kaart te brengen. Dat zou een volgend jaar niet meer zo nodig zijn; ik zit er nu aardig in. Aan de andere kant: het blijft uitputtend werk. Je bent ercontinu mee bezig, je blijft thuis zitten nadenken, je kunt geen knop omzetten. Als ik het nog een jaar zou doen, zou ik wel eerst op vakantie moeten. Maar ik heb ook wel weer zin gekregen om te gaan studeren. Afstuderen, bedoel ik dan; na zo’n jaar wil je niet meer braaf gaan zitten luisteren in de collegebanken. Ik heb gemerkt dat ik een redelijk eind kan meekomen in de echte wereld. Ik wil laten zien wat ik kan. En nog iets: ik wil m’n vrienden weer zien, m’n vriendje, m’n club. Ik wil wel weer eens lekker rustig thuis eten, zonder haast.”

,,Misschien dat ik later wel weer terug wil, de politiek in. Als Kamerlid bijvoorbeeld. Want ik ben wel iemand die iets wil doen als ik zie dat het anders moet. Als ik een mening heb, kan ik niet passief blijven toekijken. Maar voorlopig wil ik na mijn afstuderen eerst bij een groot bedrijf gaan werken. Iets met management, of een adviesbureau. Dat is wel te vergelijken met het raadswerk, denk ik. Dat komt ook neer op adviseren. Hoewel het volgens mij altijd moeilijker is om een politiek bestuur te overtuigen dan een manager. In de politiek moet je met zoveel verschillende meningen rekening houden. En dat is maar goed ook, anders wordt het een puinhoop.”