Science

Fijnstofmagneet houdt lucht schoon

Drie draden, een stuk gaas en een heg. Botanische tuin-directeur drs.ing. Bob Ursem bedacht een simpele maar effectieve manier om fijnstof uit de lucht te halen.

Door de kleine stofdeeltjes een positieve lading te geven, kan hij ze als met een magneet uit de lucht trekken. Vorige maand vroeg hij wereldwijd patent aan op zijn vinding.

Langs de weg, hoog bovenin de lantarenpalen in de middenberm, komen drie dunne draden. Op de draden staat elektrische spanning, waardoor ze positief geladen deeltjes afscheiden. “Het fijnstof wordt als het ware beschoten met positieve deeltjes”, legt Ursem uit. Bij een botsing worden de neutrale stofdeeltjes ook positief geladen. “Zo ontstaat een soort positief geladen ruimtewolk.”

De positief geladen wolk wordt aangetrokken door alles met een negatieve lading. De aarde bijvoorbeeld. Of het gaas en de heg uit het plan van Ursem. Ook deze zijn negatief geladen, omdat ze op de aarde staan. Het drie meter hoge hek van roestvrij staal gaas komt achter de vangrail. Het gaas, met gaatjes van een vierkante centimeter, trekt de positief geladen fijnstofwolk aan.

Veel van de deeltjes blijven aan het gaas plakken. De deeltjes die er toch doorheen gaan, komen terecht in de heg die achter het gaas staat. “Dat is een naaldboom, bijvoorbeeld een taxus. Deze heeft heel veel puntjes, waardoor het een goede filter is”, licht Ursem toe. De viezigheid zit dan niet meer in de lucht, maar op wegdek, gaas en heg. “Dat kun je eens in de zoveel tijd schoonmaken, bijvoorbeeld afspoelen met water of met een magnetisch veld.”

Ursem liet zich inspireren door het ‘gezondheidskastje’ in zijn kamer. Dat zuivert de lucht door deeltjes een lading te geven en ze vervolgens naar zich toe te trekken. “Ik dacht: laten we zo’n ding supergroot maken”, zegt Ursem. “Met planten erbij om de uitlaatgassen te filteren.” Hij testte zijn idee samen met bouwbedrijf BAM op een speciaal voor dat doel aangelegde weg. Het systeem haalde ongeveer tweederde van de natuurlijke fijnstofdeeltjes uit de lucht. Dat zijn deeltjes zand, zeezout en klei. Ook fijnstof dat ontstaat uit benzinemotoren werd voor tweederde opgevangen en iets meer dan eenderde van de deeltjes uit dieselverbranding. “Dat was zonder heg. Nu voeren we tests uit met die heg erbij, waardoor de resultaten nog beter zullen zijn”, verwacht Ursem.

Ursem hoopt dat nog dit jaar de eerste draden langs de weg zullen hangen. “Maar niet alleen langs de snelweg kan het systeem helpen. Ook op bouwterreinen waar bijvoorbeeld gesloopt wordt. Of in drukke straten in de binnenstad.”

(Foto: Bob Ursem)

Door de kleine stofdeeltjes een positieve lading te geven, kan hij ze als met een magneet uit de lucht trekken. Vorige maand vroeg hij wereldwijd patent aan op zijn vinding.

Langs de weg, hoog bovenin de lantarenpalen in de middenberm, komen drie dunne draden. Op de draden staat elektrische spanning, waardoor ze positief geladen deeltjes afscheiden. “Het fijnstof wordt als het ware beschoten met positieve deeltjes”, legt Ursem uit. Bij een botsing worden de neutrale stofdeeltjes ook positief geladen. “Zo ontstaat een soort positief geladen ruimtewolk.”

De positief geladen wolk wordt aangetrokken door alles met een negatieve lading. De aarde bijvoorbeeld. Of het gaas en de heg uit het plan van Ursem. Ook deze zijn negatief geladen, omdat ze op de aarde staan. Het drie meter hoge hek van roestvrij staal gaas komt achter de vangrail. Het gaas, met gaatjes van een vierkante centimeter, trekt de positief geladen fijnstofwolk aan.

Veel van de deeltjes blijven aan het gaas plakken. De deeltjes die er toch doorheen gaan, komen terecht in de heg die achter het gaas staat. “Dat is een naaldboom, bijvoorbeeld een taxus. Deze heeft heel veel puntjes, waardoor het een goede filter is”, licht Ursem toe. De viezigheid zit dan niet meer in de lucht, maar op wegdek, gaas en heg. “Dat kun je eens in de zoveel tijd schoonmaken, bijvoorbeeld afspoelen met water of met een magnetisch veld.”

Ursem liet zich inspireren door het ‘gezondheidskastje’ in zijn kamer. Dat zuivert de lucht door deeltjes een lading te geven en ze vervolgens naar zich toe te trekken. “Ik dacht: laten we zo’n ding supergroot maken”, zegt Ursem. “Met planten erbij om de uitlaatgassen te filteren.” Hij testte zijn idee samen met bouwbedrijf BAM op een speciaal voor dat doel aangelegde weg. Het systeem haalde ongeveer tweederde van de natuurlijke fijnstofdeeltjes uit de lucht. Dat zijn deeltjes zand, zeezout en klei. Ook fijnstof dat ontstaat uit benzinemotoren werd voor tweederde opgevangen en iets meer dan eenderde van de deeltjes uit dieselverbranding. “Dat was zonder heg. Nu voeren we tests uit met die heg erbij, waardoor de resultaten nog beter zullen zijn”, verwacht Ursem.

Ursem hoopt dat nog dit jaar de eerste draden langs de weg zullen hangen. “Maar niet alleen langs de snelweg kan het systeem helpen. Ook op bouwterreinen waar bijvoorbeeld gesloopt wordt. Of in drukke straten in de binnenstad.”

(Foto: Bob Ursem)

Editor Redactie

Do you have a question or comment about this article?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.