Vallende sterren kunnen satellieten beschadigen, maar de kans daarop is klein. HagelschadeDe afgelopen twee dagen was er even gratis vuurwerk te zien.
Na ruim dertig jaar kruiste de komeet Temple-Tuttle de baan van de aarde weer eens, en veroorzaakte een urenlange meteoorregen. In Nederland waren hiervan nog wat armoedige sintels te zien, voor de echte show was Oost-Azië de aangewezen plek.
Desgevraagd licht dr. F.P. Israël van de sterrenwacht Leiden, die ook geregeld gastcolleges geeft bij Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek, het verschijnsel toe. ,,Zoals alle kometen bestaat Temple-Tuttle uit ijs, gruis en stof. Het is in feite een vuile sneeuwbal”, vertelt hij. ,,Kometen volgen langgerekte, elliptische banen rond de zon en als ze daar langs scheren treedt sublimatie van het ijs op. Rond de komeet ontstaat hierdoor een opeenhoping van gruis en stof.” In het kielzog van Temple-Tuttle reist dus een wolk puin mee. Israël: ,,Dit gruis dringt de aardse atmosfeer binnen met een snelheid van ongeveer vijftig kilometer per seconde, en verdampt vrijwel instantaan door de wrijvingshitte. Dat levert die mooie vonkenregens op.”
De verschijning van een komeet, Grieks voor ‘langharige ster’, werd in vroeger tijden meestal beschouwd als een slecht voorteken. Tegenwoordig nog niet zo’n rare gedachte, want de circa vijfhonderd satellieten die rond de aarde cirkelen zijn niet bestand tegen vallende sterren.
Komeetgruis
,,Gruisdeeltjes van een komeet zijn niet zo groot: die hebben de afmeting van een zandkorrel of kleiner”, weet Israël. ,,Maar omdat ze met zeer hoge snelheid bewegen, kunnen de deeltjes toch grote schade aanrichten aan satellieten. Vooral aan de meer gevoelige onderdelen zoals zonnepanelen en meetinstrumenten.”
Sinds het begin van het ruimtevaarttijdperk heeft zich nog geen meteoorregen van dit formaat voorgedaan. En het zou best kunnen dat de echte kosmische hagelbui pas volgend jaar valt. ,,Zo eens in de 32 á 33 jaar hebben we een verhoogde kans op een meteoorregen van Temple-Tuttle. In 1966 ging de aarde voor het laatst door een dichte wolk komeetgruis, en het is eigenlijk niet goed te voorspellen of de piek nu of pas volgend jaar valt.”
Net als glastuinders kunnen satellietbeheerders weinig ondernemen tegen hagelschade: hooguit de zonnepanelen wegdraaien en duimen draaien tot de storm is overgewaaid. ,,Tegen meteoren kun je satellieten niet echt beschermen”, meent Israël. ,,Door pantsering zouden ze erg zwaar worden en dus te duur om in de ruimte te brengen. Bovendien is een satelliet een relatief klein object, en de kans dat hij geraakt wordt is daardoor niet zo groot. Dan neem je de gok maar. Maar het zou kunnen dat we er toch een paar verliezen.”
De afgelopen twee dagen was er even gratis vuurwerk te zien. Na ruim dertig jaar kruiste de komeet Temple-Tuttle de baan van de aarde weer eens, en veroorzaakte een urenlange meteoorregen. In Nederland waren hiervan nog wat armoedige sintels te zien, voor de echte show was Oost-Azië de aangewezen plek.
Desgevraagd licht dr. F.P. Israël van de sterrenwacht Leiden, die ook geregeld gastcolleges geeft bij Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek, het verschijnsel toe. ,,Zoals alle kometen bestaat Temple-Tuttle uit ijs, gruis en stof. Het is in feite een vuile sneeuwbal”, vertelt hij. ,,Kometen volgen langgerekte, elliptische banen rond de zon en als ze daar langs scheren treedt sublimatie van het ijs op. Rond de komeet ontstaat hierdoor een opeenhoping van gruis en stof.” In het kielzog van Temple-Tuttle reist dus een wolk puin mee. Israël: ,,Dit gruis dringt de aardse atmosfeer binnen met een snelheid van ongeveer vijftig kilometer per seconde, en verdampt vrijwel instantaan door de wrijvingshitte. Dat levert die mooie vonkenregens op.”
De verschijning van een komeet, Grieks voor ‘langharige ster’, werd in vroeger tijden meestal beschouwd als een slecht voorteken. Tegenwoordig nog niet zo’n rare gedachte, want de circa vijfhonderd satellieten die rond de aarde cirkelen zijn niet bestand tegen vallende sterren.
Komeetgruis
,,Gruisdeeltjes van een komeet zijn niet zo groot: die hebben de afmeting van een zandkorrel of kleiner”, weet Israël. ,,Maar omdat ze met zeer hoge snelheid bewegen, kunnen de deeltjes toch grote schade aanrichten aan satellieten. Vooral aan de meer gevoelige onderdelen zoals zonnepanelen en meetinstrumenten.”
Sinds het begin van het ruimtevaarttijdperk heeft zich nog geen meteoorregen van dit formaat voorgedaan. En het zou best kunnen dat de echte kosmische hagelbui pas volgend jaar valt. ,,Zo eens in de 32 á 33 jaar hebben we een verhoogde kans op een meteoorregen van Temple-Tuttle. In 1966 ging de aarde voor het laatst door een dichte wolk komeetgruis, en het is eigenlijk niet goed te voorspellen of de piek nu of pas volgend jaar valt.”
Net als glastuinders kunnen satellietbeheerders weinig ondernemen tegen hagelschade: hooguit de zonnepanelen wegdraaien en duimen draaien tot de storm is overgewaaid. ,,Tegen meteoren kun je satellieten niet echt beschermen”, meent Israël. ,,Door pantsering zouden ze erg zwaar worden en dus te duur om in de ruimte te brengen. Bovendien is een satelliet een relatief klein object, en de kans dat hij geraakt wordt is daardoor niet zo groot. Dan neem je de gok maar. Maar het zou kunnen dat we er toch een paar verliezen.”
Comments are closed.