De verende stad

Al een paar weken probeerde Karin van Dam Tokyo te doorgronden, maar dat lukte niet. Tot ze er in een wetenschapsmuseum een apparaat zag dat aardtrillingen weergaf. “Het leek op zo’n ding dat ze in het ziekenhuis gebruiken om de hartslag weer te geven. Het toonde dat er altijd trillingen zijn, zelfs als we die niet voelen”, zegt Van Dam.

Niet lang daarna hoorde ze dat de nieuwste wolkenkrabbers in Tokyo op spiralen worden gebouwd. “Zo maken ze gebouwen aardbevingbestendig. Dat idee ging met me aan de haal. Ik zag de hele stad bewegen, gebouwen veerden op en neer. Dat wilde ik in een tentoonstelling vangen.”
Haar ervaringen in Tokyo leverde ‘Verende Stad’ op, een expositie die vanaf 25 april in Delft te zien is bij 38cc. “Hoe mijn tentoonstellingen er precies uitzien, weet ik nooit van te voren. Dat hangt van de ruimte af. Ik neem altijd vooraf gemaakte bouwstenen mee en bepaal in de ruimte wat ik er mee doe.”
Verspreid door de ruimte liggen al die bouwstenen. Ze pakt twee zwarte schotels. “Deze zijn normaal oranje en worden gebruikt om een veldje mee af te zetten, bijvoorbeeld bij het voetballen. Ik heb er twee aan elkaar vastgemaakt en er gaten in geknipt. Door ze te stapelen ontstaat een soort harmonica die goed past bij de verende stad”, zegt Van Dam. Met zwarte wol maakte ze de schotels af. “Ik gebruik
graag zwart, omdat het absorbeert.”

In de grote zaal staan ook veel blauwe tenten. In het doek maakte ze gaten. Andere bouwstenen zijn vijfhonderd rubberen torentjes, die vroeger werden gebruikt als omhulsel van een versnellingspook in een auto.
Ze noemt haar kunstwerken vaak steden en de onderdelen ervan bouwstenen. Haar werk heeft wel wat weg van dat van architecten, beaamt ze. “Maar bij mij overheerst uiteindelijk de fantasie. Mijn creaties hoeven niet daadwerkelijk te bestaan of een functie te hebben. Dat is een groot verschil.” Ter inspiratie gebruikt ze veel architectuurboeken.

Van Dam struint door de expositieruimte van het statige pand. “Die lampen moeten weg”, beslist ze resoluut. Ze vindt ze te veel op haar eigen werk lijken en dat leidt af. Twee mannen klimmen op ladders om ze te verwijderen maar ze zitten met elektriciteitsnoeren vast aan het plafond. “Ze moeten hoe dan ook weg”, glimlacht Van Dam. “Desnoods knippen ze de draden maar door.”
Ze keurt de foto’s die ze in Japan heeft gemaakt. Of ze die zal ophangen, weet ze nog niet. Op een ervan staan zes verschillende putten. De een vierkant en bruin, een ander klein, blauw en rond. “Onder de grond zit een enorm netwerk van stromingen. Wat gebeurt daar allemaal? Het is haast een stad op zich, die alle huizen met elkaar verbindt. Dat houdt me heel erg bezig.” 

‘Verende Stad’, 38cc, Hooikade 13 in Delft. Woe t/m za 13-17 uur, entree gratis. Te zien vanaf 25 april t/m 30 mei. www.38cc.nl

Victor Knoop van de faculteit CiTG kreeg van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) een persoonlijke Rubicon-beurs. Knoop, specialist dynamisch traffic management, gaat in een samenwerkingverband tussen de TU Delft en de universiteit in Lyon onderzoek doen naar invoegen op de snelweg. Doel van het Rubicon-programma is talentvolle onderzoekers bij Nederlandse universiteiten en onderzoeksinstituten van KNAW en NWO voor de wetenschap te behouden na hun promotie. Recent gepromoveerde wetenschappers krijgen via Rubicon de mogelijkheid om maximaal twee jaar ervaring op te doen aan een buitenlands topinstituut of één jaar aan een excellent Nederlands onderzoeksinstituut.