Geen basisbeurs, wel duizend euro korting voor eerstejaars

Dat is uitgelekt via het Algemeen Dagblad en is ook bevestigd aan het HOP. Komende week zullen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie hun regeerakkoord presenteren en daar staan ook deze plannen in.

VVD en D66 hebben samen met PvdA en GroenLinks de basisbeurs geschrapt om meer geld aan het hoger onderwijs te kunnen besteden: de opbrengst loopt op tot honderden miljoenen euro’s.

Maar in de verkiezingscampagne pleitten CDA en ChristenUnie hartstochtelijk voor een terugkeer van de basisbeurs, in elk geval voor bachelorstudenten. Het gekozen compromis, een verlaging van het collegegeld, viel te voorspellen.

Met een korting in het eerste studiejaar willen de partijen het hoger onderwijs toegankelijk houden voor studenten die niet zoveel geld hebben en onzeker zijn of ze hun studie wel aankunnen.

De toenemende kansenongelijkheid is het meest explosieve onderwerp

Want dat was het meest explosieve onderwerp in de afgelopen jaren: de toenemende kansenongelijkheid in het onderwijs. Onder meer het verdwijnen van de basisbeurs zou voor sommige groepen studenten – zoals mbo’ers – de stap naar het hoger onderwijs moeilijker maken.

Inderdaad gingen in het eerste jaar na het afschaffen van de basisbeurs minder jongeren studeren. In het jaar erna trok dat weer enigszins bij en ook dit studiejaar gingen er weer meer jongeren studeren.

Het extraatje voor pabo-studenten (ook in het tweede jaar duizend euro korting) is bedoeld om jongeren te verleiden tot een loopbaan als leraar in het basisonderwijs. Mede door strengere eisen aan de poort van de pabo trekken deze opleidingen veel minder studenten dan voorheen.

Basisscholen voelen nu al het tekort aan onderwijzers en in de toekomst, als de oudere garde met pensioen gaat, wordt dat alleen maar erger. Daar komt al het nieuws over het lage salaris en de hoge werkdruk van juffen en meesters nog bovenop.

Het afschaffen van de basisbeurs stuitte op fel verzet van de twee landelijke studentenorganisaties LSVb en ISO, die met hun achterban gingen demonstreren op het Malieveld en geen gelegenheid voorbij lieten gaan om voor een terugkeer van de beurs te pleiten.

In een eerste reactie noemt ISO-voorzitter Rhea van der Dong het verlagen van het collegegeld met duizend euro voor eerstejaars “pure symboolpolitiek”. De basisbeurs was immers veel meer waard dan dit. “Als je ziet dat studenten gemiddeld een studieschuld van twintigduizend euro aan moeten gaan, is dit echt een heel schrale troost.”

HOP, Bas Belleman