Wageningse wetenschappers lobbyen voor industrie: ‘schijn’ van belangenverstrengeling

De wetenschappers waren ingehuurd om onderzoek te doen voor CropLife, de belangenvereniging van de gewasbeschermingsindustrie. Dat vermeldden de wetenschappers keurig in hun rapport. Maar daarna werkten ze ook mee aan pr-activiteiten van CropLife en dat had niet gemoeten. “We begrijpen dat dat vragen kan opleveren op het gebied van onafhankelijkheid en integriteit”, aldus Sjoukje Heimovaara, voorzitter van de raad van bestuur.

Lobby

Afgelopen vrijdag publiceerde de universiteit een verklaring naar aanleiding van vragen van tv-programma Zembla. Die stelt dat Wagenings onderzoek is gebruikt om te lobbyen tegen EU-regels die gifgebruik moesten beperken. De onderzoekers werkten zelf aan die lobby mee.

In de nasleep van hun onderzoek waren de wetenschappers op een lobbybijeenkomst aanwezig en ze schreven mee aan een lobbypublicatie, schrijft de universiteit. “Dat had niet mogen gebeuren, want het wekt ten minste de schijn van belangenverstrengeling op.”

Het blijft bij deze vaststelling, zegt een woordvoerder van de universiteit desgevraagd. Er komt geen vervolgonderzoek naar de integriteit van de wetenschappers, omdat het onderzoek zelf niet ter discussie staat. Alleen hun gedrag daarna. “Wat we vooral moeten doen is hiervan leren”, zegt de woordvoerder.

Gifgebruik halveren

De universiteit publiceerde tegelijk met de verklaring ook een artikel over de kwestie, waarin een van de onderzoekers en een kritische collega aan het woord komen. Jeroen Candel, bestuurskundige aan de WUR, vindt dat zijn universiteit zich heeft laten gebruiken door de pesticidenlobby door deze onderzoeksopdracht van CropLife überhaupt aan te nemen.

Roel Jongeneel, die het onderzoek uitvoerde, zag het juist als een kans om een nieuwe kwestie te onderzoeken: wat zouden de economische gevolgen zijn van de voorgestelde EU-regels om gifgebruik te halveren? Zijn conclusie: eten zou duurder worden en het inkomen van boeren zou dalen.

Verwaterd

Daarmee leverde Jongeneel met zijn collega’s volgens Candel “munitie aan Croplife om de pesticidenwetgeving van de EU te ondermijnen, wat daarna ook gebeurde”. De EU-regels werden eerst verwaterd, meldde onder andere dagblad Trouw, en begin dit jaar helemaal teruggetrokken.

De raad van bestuur van de Universiteit Wageningen zegt het desondanks belangrijk te vinden om met de industrie te blijven samenwerken. “Het bedrijfsleven is soms nodig om die WUR-kennis naar de praktijk te vertalen”, zegt het bestuur.

HOP, Olmo Linthorst