Geen octrooi voor keramische spons

Onder de octrooien die de TU bezit, bevindt zich de DAG, de Delft Aerosol Generator. Ruwweg gezegd is dit een injectienaald die boven een ring hangt, waarna tussen beide een spanning van 10 kV gezet wordt. De druppel zoutoplossing die aan de naald hangt, neemt daardoor de vorm van een kegel aan. Aan de punt van de kegel ontsnappen minuscule geladen druppeltjes die in de richting van de ring schieten. De druppeltjes komen dan op een oppervlak achter de ring terecht. Je kunt de opstelling ook op zijn kop zetten, waardoor de zwaardere druppeltjes terug vallen en alleen de allerkleinste (tot 15 nanometer doorsnede) overblijven.

Dat je met deze opstelling leuke dingen kunt doen, wist men bij STM al langer. Schoonman en Kelder kwamen op het idee de druppeltjesgenerator te gebruiken om coatings aan te brengen door hem te koppelen aan een xy-tafel, waarmee het besproeide oppervlak heen en weer bewogen kan worden. Dat bleek een groot succes. De onderzoekers slaagden erin zeer gladde lagen te maken, maar ook takstructuren en sponzen waarvan de gaatjesgrootte bijgesteld kan worden. Allemaal dingen waar normaalgesproken installaties van twee à drie ton voor nodig zijn. STM is met een paar duizend gulden klaar.

De belangstelling is groot, want dergelijke dunne lagen zijn toepasbaar in bijvoorbeeld sensoren, brandstofcellen, foliebatterijen en organische zonnecellen. De crux is dat de opgesproeide lagen verschillende elektrische eigenschappen kunnen hebben. Een foliebatterij kan zo bestaan uit achtereenvolgens opgebrachte anode, elektrolyt en kathode.

Schoonman: ,,De installatie staat al bij het Imperial College in Londen, en in Chicago, Metz en Madras. Met de gaswereld zijn we nu bezig met een sensor voor gasdetectie en Imac-DLO in Wageningen heeft belangstelling voor de mogelijkheid een batterij te integreren op een chip. Die zou je kunnen gebruiken voor bijvoorbeeld implantaten bij varkens en koeien. We hebben ook goede contacten met Metronic, een Amerikaans bedrijf dat onder andere batterijen voor pacemakers maakt. Een chip met batterij zou bijvoorbeeld een implantaat dat insuline-injectie verzorgt, kunnen aansturen.”

Dat klinkt alsof het apparaat verkoopbaar is. Schoonman beaamt dat. Waarom doet hij dat dan niet? ,,We zijn een TU”, legt de hoogleraar uit. Een octrooi dan, om in elk geval te voorkomen dat anderen met het idee aan de haal gaan?

,,Ik vrees dat er voor een octrooijurist te weinig nieuws in zit”, zegt Kelder. ,,Het gaat uiteindelijk om een aanpassing van de DAG, waarvan je zou kunnen zeggen: dat had iedereen kunnen bedenken.”

Geen octrooi dus, geen grootscheepse inkomsten, maar welinternationaal gewaardeerd onderzoek. Schoonman: ,,Wij hechten meer aan een mooie publicatie dan aan een octrooi.”
(C.J.)

Een heel scala aan slimme toepassingen voorzien prof.dr. J. Schoonman en dr.ir. E. Kelder voor de door hen ontwikkelde micro-verfspuit. Het eindresultaat duidt Schoonman aan met ‘de commerciële versie’, maar plannen om er geld mee te verdienen heeft hij niet.

Onder de octrooien die de TU bezit, bevindt zich de DAG, de Delft Aerosol Generator. Ruwweg gezegd is dit een injectienaald die boven een ring hangt, waarna tussen beide een spanning van 10 kV gezet wordt. De druppel zoutoplossing die aan de naald hangt, neemt daardoor de vorm van een kegel aan. Aan de punt van de kegel ontsnappen minuscule geladen druppeltjes die in de richting van de ring schieten. De druppeltjes komen dan op een oppervlak achter de ring terecht. Je kunt de opstelling ook op zijn kop zetten, waardoor de zwaardere druppeltjes terug vallen en alleen de allerkleinste (tot 15 nanometer doorsnede) overblijven.

Dat je met deze opstelling leuke dingen kunt doen, wist men bij STM al langer. Schoonman en Kelder kwamen op het idee de druppeltjesgenerator te gebruiken om coatings aan te brengen door hem te koppelen aan een xy-tafel, waarmee het besproeide oppervlak heen en weer bewogen kan worden. Dat bleek een groot succes. De onderzoekers slaagden erin zeer gladde lagen te maken, maar ook takstructuren en sponzen waarvan de gaatjesgrootte bijgesteld kan worden. Allemaal dingen waar normaalgesproken installaties van twee à drie ton voor nodig zijn. STM is met een paar duizend gulden klaar.

De belangstelling is groot, want dergelijke dunne lagen zijn toepasbaar in bijvoorbeeld sensoren, brandstofcellen, foliebatterijen en organische zonnecellen. De crux is dat de opgesproeide lagen verschillende elektrische eigenschappen kunnen hebben. Een foliebatterij kan zo bestaan uit achtereenvolgens opgebrachte anode, elektrolyt en kathode.

Schoonman: ,,De installatie staat al bij het Imperial College in Londen, en in Chicago, Metz en Madras. Met de gaswereld zijn we nu bezig met een sensor voor gasdetectie en Imac-DLO in Wageningen heeft belangstelling voor de mogelijkheid een batterij te integreren op een chip. Die zou je kunnen gebruiken voor bijvoorbeeld implantaten bij varkens en koeien. We hebben ook goede contacten met Metronic, een Amerikaans bedrijf dat onder andere batterijen voor pacemakers maakt. Een chip met batterij zou bijvoorbeeld een implantaat dat insuline-injectie verzorgt, kunnen aansturen.”

Dat klinkt alsof het apparaat verkoopbaar is. Schoonman beaamt dat. Waarom doet hij dat dan niet? ,,We zijn een TU”, legt de hoogleraar uit. Een octrooi dan, om in elk geval te voorkomen dat anderen met het idee aan de haal gaan?

,,Ik vrees dat er voor een octrooijurist te weinig nieuws in zit”, zegt Kelder. ,,Het gaat uiteindelijk om een aanpassing van de DAG, waarvan je zou kunnen zeggen: dat had iedereen kunnen bedenken.”

Geen octrooi dus, geen grootscheepse inkomsten, maar welinternationaal gewaardeerd onderzoek. Schoonman: ,,Wij hechten meer aan een mooie publicatie dan aan een octrooi.”
(C.J.)