Een universum van suggestie

Met het zoveelste ding dat de inzittenden alleen een beetje door elkaar schudt zullen ze het echter niet redden. ,,Dat is passé”, vindt industrieel ontwerper Walter Louwerse. Als afstudeeropdracht bedacht hij daarom een virtual reality ride voor Walibi Flevo. Interactief, uiteraard.

,,Ieder pretpark in Nederland ziet die trend met virtual reality, maar het wordt slecht opgepikt”, meent Louwerse, die een hardnekkige vorm van koudwatervrees vermoedt. ,,Pretparkbeheerders zijn weinig innovatief, en borduren het liefst voort op iets bestaands: nog een apparaat dat mensen heen en weer slingert. Maar dat is echt een gepasseerd station. De VR ride heeft de toekomst.”

Amerika, het oriëntatiepunt voor hapklaar massavermaak, is de bakermat van de rides. Gezeten in een wild dansende cabine maakt de bezoeker een enerverende reis door een met de computer gegenereerde wereld, zonder ook maar een meter van zijn plaats te komen. Het is een universum van suggestie, gevormd door vlot gesneden filmbeelden, geluidskanonnades en soepel lopende hydraulica.

Omdat Louwerse ‘gefascineerd’ is door massavermaak, lag een afstudeeropdracht bij een pretpark voor de hand. ,,Die grote shows op tv waar mensen de meest belachelijke dingen doen om een auto te winnen, dat is voor mij echt smullen”, bekent Louwerse. ,,Goed beschouwd zijn pretparken natuurlijk de absurditeit ten top. Mensen die gewoon een hele dag ergens naar toe gaan om zich te laten vermaken. Toch trekt die wereld mij wel aan.”

Na een paar weken flink met zijn plannen bij verschillende pretparken te hebben geleurd, kreeg hij voet aan de grond bij Walibi Flevo. Louwerse: ,,Ik had een tekening gemaakt van een karretje met een gekromd rear projection screen waarop een filmpje vertoond werd, en dat sprak erg aan. Het idee was om een soort achtbaan te maken, waarbij de versnellingen samen vallen met de visuele effecten. Ik dacht toen nog dat een achtbaan een goedkoop alternatief voor zo’n hydraulisch platform zou zijn, maar die dingen zijn echt schreeuwend duur.”
Proeven

Om een goed beeld van de bestaande systemen te krijgen bezocht Louwerse gedurende een week een aantal grote attractieparken in Europa. ,,Veel concreets heeft de trip niet opgeleverd, maar het was niet alleen een snoepreisje”, vindt Louwerse. ,,Een attractie moet je zien, meemaken, proeven wat het is. Een park als Futuroscope is daarnaast natuurlijk erg interessant vanwege de gebruikte projectie- en simulatietechnieken. En als je in hoog tempo alle attractiesmoet afwerken, dan is dat knap vermoeiend. Bijna echt werk.”

Het lukraak installeren van nieuwe attracties is voor Louwerse uit den boze: de publiekstrekker moet wel passen in een groter geheel. Want thematisering is waar het om draait in de pretparkbusiness. Louwerse: ,,Disney is het grote voorbeeld voor alle pretparken want daar is echt alles gethematiseerd, van de prullenbakken tot het kleinste grassprietje. Het past allemaal in een bepaald schema. In Nederland heeft alleen de Efteling een duidelijk herkenbaar thema, namelijk dat van het sprookje.”

,,Volgens mij moet Walibi de thematiek zoeken in reality, een uitvergroting van de werkelijkheid waarin ruimte is voor avontuur. Eigenlijk moet het zo zijn dat je voor avontuur maar twee alternatieven hebt: je gaat naar de binnenlanden van Afrika om daar met een krokodil te worstelen, of je gaat naar Walibi. Want als de kantoormens naar een pretpark gaat dan wil hij wat meemaken, Camel Trophy-achtige situaties voor stoere mannen en vrouwen. Die wil geen softe sprookjes.”

Uiteindelijk koos Louwerse voor een filmthema dat werd uitgewerkt op basis van The Year of Dragon. De bezoekers, die zich naar believen al schietend een weg door Chinatown kunnen banen, zitten in een karretje dat door een set van decors rijdt. Op grote projectieschermen worden beelden getoond, die afgestemd zijn op de handelingen van de avonturiers. Door deze interactiviteit kan het verloop van het verhaal worden beïnvloed. Special effects en geluid zorgen voor de juiste ambiance.

,,Afhankelijk van waar je op schiet krijg je andere scènewisselingen”, licht hij toe. ,,Het is dus mogelijk dat je een ander avontuur beleeft dan iemand die na jou komt. De attractie behoudt hierdoor iets van zijn nieuwheid, en dit kan herhalingsbezoek stimuleren. Voor pretparken is dit een belangrijk issue.”

Hoewel zijn afstudeeropdracht slechts een aanzet voor een nieuwe attractie geeft, denkt Louwerse dat de verschuiving van passief ondergaan naar actief ingrijpen door de bezoeker een ‘omwenteling’ voor de pretparken wordt. ,,Wat zij bieden is op zich nep, zwendel en bedrog. Dat is ook helemaal geen probleem want daar houden de bezoekers blijkbaar van. Maar echt actief iets meemaken is natuurlijk minder gênant dan een beetje rond drijven in een plastic boomstam.”

Ralph Oei

De dagjesmens is verwend en legt de lat van zijn prikkeldrempel steeds een streepje hoger. Om bezoekers te lokken moeten pretparken daarom elk seizoen wat nieuws verzinnen. Met het zoveelste ding dat de inzittenden alleen een beetje door elkaar schudt zullen ze het echter niet redden. ,,Dat is passé”, vindt industrieel ontwerper Walter Louwerse. Als afstudeeropdracht bedacht hij daarom een virtual reality ride voor Walibi Flevo. Interactief, uiteraard.

,,Ieder pretpark in Nederland ziet die trend met virtual reality, maar het wordt slecht opgepikt”, meent Louwerse, die een hardnekkige vorm van koudwatervrees vermoedt. ,,Pretparkbeheerders zijn weinig innovatief, en borduren het liefst voort op iets bestaands: nog een apparaat dat mensen heen en weer slingert. Maar dat is echt een gepasseerd station. De VR ride heeft de toekomst.”

Amerika, het oriëntatiepunt voor hapklaar massavermaak, is de bakermat van de rides. Gezeten in een wild dansende cabine maakt de bezoeker een enerverende reis door een met de computer gegenereerde wereld, zonder ook maar een meter van zijn plaats te komen. Het is een universum van suggestie, gevormd door vlot gesneden filmbeelden, geluidskanonnades en soepel lopende hydraulica.

Omdat Louwerse ‘gefascineerd’ is door massavermaak, lag een afstudeeropdracht bij een pretpark voor de hand. ,,Die grote shows op tv waar mensen de meest belachelijke dingen doen om een auto te winnen, dat is voor mij echt smullen”, bekent Louwerse. ,,Goed beschouwd zijn pretparken natuurlijk de absurditeit ten top. Mensen die gewoon een hele dag ergens naar toe gaan om zich te laten vermaken. Toch trekt die wereld mij wel aan.”

Na een paar weken flink met zijn plannen bij verschillende pretparken te hebben geleurd, kreeg hij voet aan de grond bij Walibi Flevo. Louwerse: ,,Ik had een tekening gemaakt van een karretje met een gekromd rear projection screen waarop een filmpje vertoond werd, en dat sprak erg aan. Het idee was om een soort achtbaan te maken, waarbij de versnellingen samen vallen met de visuele effecten. Ik dacht toen nog dat een achtbaan een goedkoop alternatief voor zo’n hydraulisch platform zou zijn, maar die dingen zijn echt schreeuwend duur.”
Proeven

Om een goed beeld van de bestaande systemen te krijgen bezocht Louwerse gedurende een week een aantal grote attractieparken in Europa. ,,Veel concreets heeft de trip niet opgeleverd, maar het was niet alleen een snoepreisje”, vindt Louwerse. ,,Een attractie moet je zien, meemaken, proeven wat het is. Een park als Futuroscope is daarnaast natuurlijk erg interessant vanwege de gebruikte projectie- en simulatietechnieken. En als je in hoog tempo alle attractiesmoet afwerken, dan is dat knap vermoeiend. Bijna echt werk.”

Het lukraak installeren van nieuwe attracties is voor Louwerse uit den boze: de publiekstrekker moet wel passen in een groter geheel. Want thematisering is waar het om draait in de pretparkbusiness. Louwerse: ,,Disney is het grote voorbeeld voor alle pretparken want daar is echt alles gethematiseerd, van de prullenbakken tot het kleinste grassprietje. Het past allemaal in een bepaald schema. In Nederland heeft alleen de Efteling een duidelijk herkenbaar thema, namelijk dat van het sprookje.”

,,Volgens mij moet Walibi de thematiek zoeken in reality, een uitvergroting van de werkelijkheid waarin ruimte is voor avontuur. Eigenlijk moet het zo zijn dat je voor avontuur maar twee alternatieven hebt: je gaat naar de binnenlanden van Afrika om daar met een krokodil te worstelen, of je gaat naar Walibi. Want als de kantoormens naar een pretpark gaat dan wil hij wat meemaken, Camel Trophy-achtige situaties voor stoere mannen en vrouwen. Die wil geen softe sprookjes.”

Uiteindelijk koos Louwerse voor een filmthema dat werd uitgewerkt op basis van The Year of Dragon. De bezoekers, die zich naar believen al schietend een weg door Chinatown kunnen banen, zitten in een karretje dat door een set van decors rijdt. Op grote projectieschermen worden beelden getoond, die afgestemd zijn op de handelingen van de avonturiers. Door deze interactiviteit kan het verloop van het verhaal worden beïnvloed. Special effects en geluid zorgen voor de juiste ambiance.

,,Afhankelijk van waar je op schiet krijg je andere scènewisselingen”, licht hij toe. ,,Het is dus mogelijk dat je een ander avontuur beleeft dan iemand die na jou komt. De attractie behoudt hierdoor iets van zijn nieuwheid, en dit kan herhalingsbezoek stimuleren. Voor pretparken is dit een belangrijk issue.”

Hoewel zijn afstudeeropdracht slechts een aanzet voor een nieuwe attractie geeft, denkt Louwerse dat de verschuiving van passief ondergaan naar actief ingrijpen door de bezoeker een ‘omwenteling’ voor de pretparken wordt. ,,Wat zij bieden is op zich nep, zwendel en bedrog. Dat is ook helemaal geen probleem want daar houden de bezoekers blijkbaar van. Maar echt actief iets meemaken is natuurlijk minder gênant dan een beetje rond drijven in een plastic boomstam.”

Ralph Oei