Dirty-bom

Terwijl Nederland discussieert over de bouw van een tweede kerncentrale, verklaart Iran te zijn begonnen met het verrijken van uranium. Voor vreedzame doeleinden zegt het land zelf, maar de Westerse wereld volgt de ontwikkelingen met argusogen. Hoe groot is het gevaar van een nucleaire aanval door de opkomst van kerncentrales?

“Een kerncentrale is waarschijnlijk de moeilijkste manier om aan een atoombom te komen”, reageert hoogleraar reactorfysica prof.dr.ir. Tim van der Hagen (Technische Natuurwetenschappen) desgevraagd. “Het is veel eenvoudiger om zelf uranium te verrijken in een kleinere achterafruimte”, aldus de directeur van het Reactorinstituut Delft. “Iedereen met voldoende tijd en geld kan een atoombom maken. Dat is in het verleden herhaaldelijk gebleken. Dat staat volledig los van vreedzame toepassingen van kernenergie.” Van der Hagen zegt het naïef te vinden om te denken dat we kwaadwillende mensen kunnen tegenhouden.

Voor een atoombom moet je uranium verder verrijken dan voor de toepassing in een kerncentrale. Van der Hagen vindt daarom dat het Westen een land als Iran beter zou kunnen helpen uranium te verrijken voor vreedzame toepassingen en een moderne veilige kerncentrale te bouwen. Van der Hagen: “Het Internationaal Atoomenergie Agentschap (IAEA) kan dan van een afstand in de gaten houden hoever het uranium verrijkt wordt en wat de bedoelingen daarmee zijn.”

Diefstal van radioactief afval is volgens hem geen reëel gevaar omdat dat helemaal niet geschikt is voor een atoombom.

Maar een terrorist kan gestolen kernafval wel verwerken in een zogenaamde dirty-bom. “Dat lijkt me een science-fictionscenario”, aldus Van der Hagen. “Een gifgas- of zenuwgasaanval is een veel eenvoudiger alternatief voor een dirty-bom.” En als een terrorist toch hoogradioactief materiaal wil hebben voor een dirty-bom, kan die dat volgens hem beter uit bijvoorbeeld een ziekenhuis stelen. Dat is veel gemakkelijker te bereiken en bovendien in handzamere porties. Van der Hagen: “Het afval van Borssele bestaat uit grote zware blokken. Die kun je echt niet zo maar in je auto zetten. Zonder bescherming tegen de straling zou een terrorist zelf ook direct dood neervallen.”

“Het risico bestaat dat terroristen het radioactieve afval stelen en dat vervolgens in een dirty-bom verwerken”, denkt ook hoogleraar veiligheidskunde en rampenbestrijding prof.dr. Ben Ale (Techniek, Bestuur en Management). “Maar het risico op een dirty-bom of een atoombom bestaat nu al. Een tweede kerncentrale in Nederland maakt dat niet groter.” (IdB)

Terwijl Nederland discussieert over de bouw van een tweede kerncentrale, verklaart Iran te zijn begonnen met het verrijken van uranium. Voor vreedzame doeleinden zegt het land zelf, maar de Westerse wereld volgt de ontwikkelingen met argusogen. Hoe groot is het gevaar van een nucleaire aanval door de opkomst van kerncentrales?

“Een kerncentrale is waarschijnlijk de moeilijkste manier om aan een atoombom te komen”, reageert hoogleraar reactorfysica prof.dr.ir. Tim van der Hagen (Technische Natuurwetenschappen) desgevraagd. “Het is veel eenvoudiger om zelf uranium te verrijken in een kleinere achterafruimte”, aldus de directeur van het Reactorinstituut Delft. “Iedereen met voldoende tijd en geld kan een atoombom maken. Dat is in het verleden herhaaldelijk gebleken. Dat staat volledig los van vreedzame toepassingen van kernenergie.” Van der Hagen zegt het naïef te vinden om te denken dat we kwaadwillende mensen kunnen tegenhouden.

Voor een atoombom moet je uranium verder verrijken dan voor de toepassing in een kerncentrale. Van der Hagen vindt daarom dat het Westen een land als Iran beter zou kunnen helpen uranium te verrijken voor vreedzame toepassingen en een moderne veilige kerncentrale te bouwen. Van der Hagen: “Het Internationaal Atoomenergie Agentschap (IAEA) kan dan van een afstand in de gaten houden hoever het uranium verrijkt wordt en wat de bedoelingen daarmee zijn.”

Diefstal van radioactief afval is volgens hem geen reëel gevaar omdat dat helemaal niet geschikt is voor een atoombom.

Maar een terrorist kan gestolen kernafval wel verwerken in een zogenaamde dirty-bom. “Dat lijkt me een science-fictionscenario”, aldus Van der Hagen. “Een gifgas- of zenuwgasaanval is een veel eenvoudiger alternatief voor een dirty-bom.” En als een terrorist toch hoogradioactief materiaal wil hebben voor een dirty-bom, kan die dat volgens hem beter uit bijvoorbeeld een ziekenhuis stelen. Dat is veel gemakkelijker te bereiken en bovendien in handzamere porties. Van der Hagen: “Het afval van Borssele bestaat uit grote zware blokken. Die kun je echt niet zo maar in je auto zetten. Zonder bescherming tegen de straling zou een terrorist zelf ook direct dood neervallen.”

“Het risico bestaat dat terroristen het radioactieve afval stelen en dat vervolgens in een dirty-bom verwerken”, denkt ook hoogleraar veiligheidskunde en rampenbestrijding prof.dr. Ben Ale (Techniek, Bestuur en Management). “Maar het risico op een dirty-bom of een atoombom bestaat nu al. Een tweede kerncentrale in Nederland maakt dat niet groter.” (IdB)