Onderwijs

Een passende helm voor Chinezen

In opdracht van de stad Beijing brengt dr.ir. Johan Molenbroek tweeduizend Chinese gezichten en schedels in kaart. De gegevens moeten ervoor zorgen dat ook Chinezen straks goed passende helmen, zonnebrillen en mondkapjes kunnen kopen.

Aziaten gebruiken de maten van westerse hoofden bij het ontwerpen van producten die op het hoofd gedragen worden. Dit is prima voor de export. Maar in eigen land lopen en rijden miljoenen mensen rond met niet goed passende zonnebrillen en helmen.

Een simpel oplosbaar probleem, zou je denken. Gebruik gewoon Aziatische maten. Maar zo gemakkelijk is dat niet. Want de afmetingen van Chinezen, Taiwanezen en andere Zuidoost-Aziaten zijn nooit goed vastgesteld.

Dr.ir. Johan Molenbroek van Industrieel Ontwerpen brengt hier verandering in. In 2006 werkte hij mee aan het Chinese project ‘SizeChina’. In opdracht van de Chinese regering ontwierp hij samen met collega’s uit Hongkong een meetsysteem met een 3D laserscanner, waarmee een team onderzoekers verspreid door heel het communistische land tweeduizend hoofden opmaten.

De scanner cirkelt in vijftien seconden rond het hoofd. Hij zendt miljoenen laserstralen uit en creëert een driedimensionaal beeld van de tijd die verstrijkt tussen het zenden en de ontvangst van gereflecteerde lichtgolven.

Dit jaar nog moeten Molenbroek en zijn collega’s alle schedel- en gezichtsgegevens geanalyseerd hebben en via het internet vrij toegankelijk hebben gemaakt voor iedereen die erin geïnteresseerd is. Ze werken ook aan ontwerptools voor industrieel ontwerpers.

Molenbroek: “De gegevens zijn moeilijk te interpreteren. We willen een hulpmiddel maken waarmee je kunt zien voor welk percentage van de bevolking een product geschikt is. Hoeveel mensen passen bijvoorbeeld een helm van een bepaalde grootte en welke maten zou je nog meer op de markt moeten brengen en in welke getale? Nu is dat allemaal nog een kwestie van gokken.”

De Delftenaar is expert op het gebied van de antropometrie, oftewel: de kunst van het meten van lichaamsdelen. Zo mat hij begin jaren tachtig de beenlengte en heupbreedte van achthonderd ouderen, zodat ze nieuwe stoelen op maat konden krijgen. Tien jaar later leidde hij een project waarin de meetlat werd gelegd langs vierentwintighonderd kinderen.

Ondanks zijn expertise verliep zijn recente meetproject niet helemaal vlekkeloos. “Tijdens een proef bleek het zwarte haar van de Chinezen teveel licht te reflecteren”, vertelt Molenbroek. “We hebben de deelnemers daarom later nylonkapjes op laten doen.”

De Wereld Gezondheidsorganisatie volgt het Delfts-Chinese project met veel belangstelling. Een paar weken geleden vroeg ze Molenbroek of hij ook een projectvoorstel wilde schrijven voor een beter passend gezichtsmasker tegen het Sars-virus. De komende maanden gaat hij een groep wetenschappers samenstellen voor dit project.

Het is voor het eerst dat de maten worden genomen van Aziatische hoofden. Tot nu toe gebruikte men uitsluitend westerse maten voor de productie van onder andere zonnebrillen en helmen. (Illustratie: Johan Molenbroek)

Aziaten gebruiken de maten van westerse hoofden bij het ontwerpen van producten die op het hoofd gedragen worden. Dit is prima voor de export. Maar in eigen land lopen en rijden miljoenen mensen rond met niet goed passende zonnebrillen en helmen.

Een simpel oplosbaar probleem, zou je denken. Gebruik gewoon Aziatische maten. Maar zo gemakkelijk is dat niet. Want de afmetingen van Chinezen, Taiwanezen en andere Zuidoost-Aziaten zijn nooit goed vastgesteld.

Dr.ir. Johan Molenbroek van Industrieel Ontwerpen brengt hier verandering in. In 2006 werkte hij mee aan het Chinese project ‘SizeChina’. In opdracht van de Chinese regering ontwierp hij samen met collega’s uit Hongkong een meetsysteem met een 3D laserscanner, waarmee een team onderzoekers verspreid door heel het communistische land tweeduizend hoofden opmaten.

De scanner cirkelt in vijftien seconden rond het hoofd. Hij zendt miljoenen laserstralen uit en creëert een driedimensionaal beeld van de tijd die verstrijkt tussen het zenden en de ontvangst van gereflecteerde lichtgolven.

Dit jaar nog moeten Molenbroek en zijn collega’s alle schedel- en gezichtsgegevens geanalyseerd hebben en via het internet vrij toegankelijk hebben gemaakt voor iedereen die erin geïnteresseerd is. Ze werken ook aan ontwerptools voor industrieel ontwerpers.

Molenbroek: “De gegevens zijn moeilijk te interpreteren. We willen een hulpmiddel maken waarmee je kunt zien voor welk percentage van de bevolking een product geschikt is. Hoeveel mensen passen bijvoorbeeld een helm van een bepaalde grootte en welke maten zou je nog meer op de markt moeten brengen en in welke getale? Nu is dat allemaal nog een kwestie van gokken.”

De Delftenaar is expert op het gebied van de antropometrie, oftewel: de kunst van het meten van lichaamsdelen. Zo mat hij begin jaren tachtig de beenlengte en heupbreedte van achthonderd ouderen, zodat ze nieuwe stoelen op maat konden krijgen. Tien jaar later leidde hij een project waarin de meetlat werd gelegd langs vierentwintighonderd kinderen.

Ondanks zijn expertise verliep zijn recente meetproject niet helemaal vlekkeloos. “Tijdens een proef bleek het zwarte haar van de Chinezen teveel licht te reflecteren”, vertelt Molenbroek. “We hebben de deelnemers daarom later nylonkapjes op laten doen.”

De Wereld Gezondheidsorganisatie volgt het Delfts-Chinese project met veel belangstelling. Een paar weken geleden vroeg ze Molenbroek of hij ook een projectvoorstel wilde schrijven voor een beter passend gezichtsmasker tegen het Sars-virus. De komende maanden gaat hij een groep wetenschappers samenstellen voor dit project.

Het is voor het eerst dat de maten worden genomen van Aziatische hoofden. Tot nu toe gebruikte men uitsluitend westerse maten voor de productie van onder andere zonnebrillen en helmen. (Illustratie: Johan Molenbroek)

Redacteur Redactie

Heb je een vraag of opmerking over dit artikel?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.