Start-ups tijdens corona: flink balen en dan weer doorgaan

Stel je voor: Je hebt een goed idee en na twee jaar voorbereiding sta je te trappelen om de markt op te gaan. Maar net wanneer jij klaarstaat in de startblokken dendert de coronacrisis door al jouw aspiraties heen. Wat doe je dan? Veel Delftse start-ups zijn, net als andere ondernemers, flink getroffen door de coronacrisis. “Covid-19 is op dit moment het enige topic in start-upland”, vat investment director Ronald Gelderblom van Delft Enterprises de stemming samen.



De telefoon van Noortje van Sambeek van Yes! Delft draait overuren sinds kabinet Rutte de eerste corona-maatregelen aankondigde. Als community manager is zij het eerste aanspreekpunt voor de start-ups die Yes! Delft begeleidt. In maart heeft ze een inventarisatie gedaan van hoe het met de start-ups gaat. “Ze zijn niet in blinde paniek, maar maken zich wel zorgen”, vertelt ze. “De meesten kunnen het nog een paar maanden uitzingen, maar wat moeten ze daarna?” 



En die zorgen zijn niet ongegrond. Uit onderzoek van TechLeap, een overheidsorganisatie die Nederlandse start-ups helpt, is vorige maand gebleken dat de helft van alle jonge start-ups in Nederland door de coronacrisis binnen drie maanden in acute geldproblemen komt.



“Zeker voor dit soort jonge start-ups zijn investeringen essentieel”, weet Gelderblom. En volgens Gelderblom en Van Sambeek zit daar nou juist de pijn. Jonge start-ups hebben nu geld nodig om hun product te ontwikkelen, maar twee derde van de investeerders houdt zijn hand op de knip of stelt projecten uit, blijkt uit hetzelfde onderzoek van TechLeap. Soms trekken ze zich zelfs volledig terug uit lopende gesprekken. Van Sambeek: “Eén van onze bedrijven had na maanden van onderhandelen een intentieverklaring getekend met een investeerder, maar vanwege covid-19 ketste dit op het laatste moment af.”



Start-ups die al een product op de markt hebben gebracht, lopen tegen hele andere problemen aan. Zo neemt niet alleen de vraag naar producten af, maar zijn ook alle grote beurzen geschrapt. Zeg dus maar dag tegen die geplande promotietour.



Envision, een start-up van TU-alumnus Karthik Mahadevan, heeft flink last van het annuleren van beurzen. Begin maart lanceerde Envision in samenwerking met Google een Google Glass voor blinden en slechtzienden, de Envision Glasses. De bril beschrijft de wereld rondom en de objecten in het gezichtsveld van de drager. Mahadevan: “Blinden en slechtzienden weten zo wat er om hen heen gebeurd. Het is redelijk prijzige hardware voor consumenten en niet een product dat je makkelijk op afstand aanschaft.” In maart, april en mei zou Envision van internationale beurs naar internationale beurs reizen zodat blinden en slechtzienden de bril konden testen. “Dat al die beurzen nu niet doorgaan, zien we meteen terug in de orders.”



Acute geldproblemen 

De meeste Delftse start-ups hebben maatregelen genomen om de komende maanden financieel het hoofd boven water te houden. Ze schrappen geplande vacatures of snijden in andere budgetten. En dat zijn lastige dilemma’s, ziet Van Sambeek. “Je wilt ook hoop houden. Dus je wilt niet meteen je kantoor opzeggen, je marketing volledig stopzetten en compleet onzichtbaar worden.”

Begin deze maand maakte de Nederlandse overheid bekend met een noodpakket van 100 miljoen euro aan overbruggingsleningen te komen voor Nederlandse start-ups. Dat is mooi nieuws, vinden Gelderblom en Van Sambeek, maar er zitten nog wel wat haken en ogen aan. Gelderblom: “Het is een flink bedrag, maar lang niet genoeg voor iedereen. Je moet straks dus een kwalitatief oordeel vellen over welke ondernemingen het wel en niet waard zijn om te redden. En je moet voorkomen dat er een te grote instroom komt van plannen die toch al niet haalbaar waren. Daar gaan de betrokken partijen nog een hele kluif aan hebben.” 

 

Toch is het niet alleen maar kommer en kwel onder Delftse start-ups. Een aantal van hen vaart juist goed bij de crisis of heeft zijn businessmodel omgegooid. Neem bijvoorbeeld CaptainVR. Van Sambeek: “Dat bedrijf richtte zich voorheen op VR-trainingen om mensen met een burn-out te laten ontspannen, maar heeft zich vanwege corona gespecialiseerd in cursussen en lesgeven op afstand.”

 

Ook bij UV Smart zijn de zaken in een stroomversnelling geraakt sinds het uitbreken van de corona-crisis. Mede-oprichter Daan Hoek: “Oorspronkelijk zouden we in mei de D25 op de markt brengen. Dat is een UV-box waarmee ziekenhuizen hun medische apparatuur kunnen desinfecteren.” Op verzoek van partnerziekenhuizen heeft UV Smart in maart een noodversie ontwikkelt van de D25. “Dit gebruiken ziekenhuizen nu om mondkapjes, anti-spatbrillen, hartslagmeters en andere kleine medische hulpmiddelen te desinfecteren met UV C-licht.”

 

Inmiddels gebruiken negen ziekenhuizen en een aantal zorginstellingen de D25-noodversie. En heeft het bedrijf bestellingen gekregen uit onder meer Duitsland, Chili, de Verenigde Staten en Australië.

“Dit had ik echt niet verwacht. Gelukkig hebben we een partner in Limburg die productie snel kan opschalen zodat we ook aan iedereen kunnen leveren.”

 

 

Uitgelichte start-ups. Deze tekst komt steeds naast een staande foto te staan.

Smart-Ship, is in 2018 opgericht door Brent Kok en TU-alumni Roy Kok en Jelle Tiemensma. De start-up ontwikkelt technologie waarmee kapiteins via krachten en trillingen in hun gas- of stuurhendel informatie krijgen over onder meer hun ideale vaarroute of snelheid. “Schepen varen daardoor veiliger en verbruiken minder brandstof”, legt Brent Kok uit.

Ook Kok en zijn collega’s zijn getroffen door de coronacrisis. Ze hadden net een tweede prototype op de markt gebracht. “Normaal is dat juist een periode waarin je veel input verzameld om je prototype te verbeteren, maar dat kan nu niet. Ook demo’s zijn allemaal uitgesteld.”

In december heeft Smart-Ship zijn eerste investering binnen gesleept, daarna volgde een subsidie van de provincie Zuid-Holland. Voorlopig is het bedrijf daardoor financieel veilig. “Het water staat ons niet aan de lippen, maar je staat in de startblokken en nu dient dat geld opeens als zwemvest.”

Kok vreest dat bedrijven de komende tijd minder geld over hebben voor duurzaamheid en innovatie. “Bedrijven zijn hun prioriteiten aan het overwegen en dat snap ik wel. Vooral in de binnenscheepvaart, één van de takken waar we ons op richten, zijn de marges klein en kies je misschien minder snel voor duurzaamheid.”

Maar, voegt hij toe. “Als ons idee echt goed is, komen we er wel. Coronacrisis of niet.”

 

Envision uitgelicht

Envision lanceerde in 2019 een app waar inmiddels zo’n 50.000 blinden en slechtzienden gebruik van maken. Begin maart presenteerde het bedrijf een nieuw product: een Smart Glass voor dezelfde doelgroep, de Envision Glasses. De eerste corona-perikelen waren op dat moment al voelbaar, vertelt mede-oprichter en TU-alumnus Karthik Mahadevan. “Maar we hebben alsnog besloten om de lancering door te laten gaan.” Een paar dagen later reisde hij met zijn collega’s af naar een grote techbeurs in de Verenigde Staten, CSUN, om de Envision Glasses te promoten. “Toen zagen we dat er iets mis was. Het was heel rustig op de beurs.” Andere geplande beurzen, waarop blinden en slechtzienden de bril zouden kunnen testen, zijn allemaal afgezegd.

Ook Mahadevan voelt dat het financiële tij is gekeerd. “Je merkt dat de bedrijfswaardering lager wordt vanwege het huidige economische klimaat. Dat heeft ook wel impact op ons.” Voorlopig is het bedrijf financieel veilig en ook het vanuit huis werken gaat redelijk. “We hebben veel software engineers in dienst en dat soort werk is goed vanuit huis te doen. Marketing is een ander verhaal. Dat is echt nog zoeken naar een effectieve oplossing.” Of hij niet af en toe in zak en as zit? Dat valt mee. Hij is nog steeds klaar om te wereld te veroveren. “Ik geloof er heilig in dat in de toekomst iedereen draagbare camera’s heeft.”