[Column] Boekwinkel

Nieuwe voorzitter
Prof.dr. Hans de Wit wordt de nieuwe voorzitter van Stichting Historie der Techniek (SHT). Hij volgt dr.ir. Hans Linsen op die sinds 1999 voorzitter was. De Wit is hoogleraar aan de faculteit 3mE en gespecialiseerd in nieuwe vormen van duurzame energie, conversieprocessen en duurzame materialen. Eerder was hij onder meer bestuurder bij TNO en Corus. Het afscheid van Hans Linsen gaat gepaard met een minisymposium op vrijdag 3 september in Eindhoven. 

www.histech.nl

Wubbo
Prof.dr. Wubbo Ockels (Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek) krijgt zijn eigen magazine. In oktober is het vijfentwintig jaar geleden dat hij als astronaut ons land op de kaart zette als ruimtevaartnatie. HP/De Tijd viert dat jubileum met een populairwetenschappelijke glossy Wubbo. De thema’s in deze eenmalige uitgave: ruimtevaart, toekomst, duurzaamheid en Ockels zelf natuurlijk. Van een reconstructie van Ockels ruimtevlucht in 1985 via tips hoe je goedkoop groen kunt wonen tot een reportage over maanwandelaars.

Station Delft Zuid
Station Delft Zuid wordt ingrijpend aangepast. Er komen 735 nieuwe fietsplekken plus 32 fietskluizen. Mensen met een OV-Chipkaart die lid zijn van OV-Fiets kunnen na de werkzaamheden terecht bij een Bikedispenser die goed is voor 50 OV-fietsen. Ook komen er meer park & ride plekken. Verder wordt een verbinding aangelegd met het Kruithuispad en krijgt de Forensenweg een verbinding met de Vulcanusweg. Het tunneltje van het station wordt geschilderd. De stationspleinen Oost en West moeten prettiger verblijfsruimten worden dankzij onder meer een andere indeling en betere verlichting. Ook komen er nieuwe trappen. Door de gebuikte materialen krijgt het gebied een ‘innovatieve uitstraling’ met nadruk op technologie en duurzaamheid. Vrijdag 3 september geeft wethouder Pieter Guldemond het startsein. De werkzaamheden sluiten aan op de werkzaamheden van bijna een jaar geleden. Toen werden bosjes gekapt om de sociale veiligheid te vergroten en kwamen er vijfhonderd fietsplaatsen bij. Inmiddels zijn die allemaal vol. In juli 2011 moet het werk af zijn. Het station blijft al die tijd functioneren. Met de aanpassingen moet Delft-Zuid uitgroeien tot een zogenaamd Stedenbaanstation. Deze stations zijn onderdeel van het Stedenbaanprogramma. Daarbij wordt de omgeving van de stations ontwikkeld, de aansluiting op transport van en naar de stations verbeterd en het treinvervoer frequenter en hoogwaardiger.

Decaan
Prof.dr.ir. Tim van der Hagen is benoemd tot decaan van de faculteit Technische Natuurwetenschappen. Het college van bestuur maakte zijn benoeming woensdag bekend. Van der Hagen nam de functie al waar sinds het onverwachte vertrek van prof.dr. Raoul Bino afgelopen mei. Naast het decanaat bekleedt Van der Hagen tal van andere functies. Zo is hij voorzitter van het DRI Energy en lid van zowel de Gezondheidsraad als de Energieraad. Hij was niet telefonisch bereikbaar.

Geld brand
Het negatieve resultaat van 18,7 miljoen euro dat de TU in 2009 boekte, wordt vertekend door de afwikkeling van de brand bij Bouwkunde. Als die niet wordt meegerekend, komt de TU op een negatief resultaat van 24,9 miljoen euro uit. De brand werd namelijk financieel afgesloten met een winst van 6,2 miljoen euro. In de jaarrekening staat dat dit vooral komt door ‘het besluit om de faculteit Bouwkunde definitief in het oude hoofdgebouw [..] te vestigen’. Volgens collegevoorzitter Dirk Jan van den Berg is het echter niet zo dat er nu ergens 6,2 miljoen euro op een rekening staat. “Dat positieve resultaat is een boekhoudkundig verhaal.” Bouwkunde kan wat extra geld overigens wel goed gebruiken, zegt hij erbij. “De faculteit wil het energieverbruik verbeteren door bijvoorbeeld dubbele beglazing te plaatsen. En het pand is nu net iets te klein. Er zou een deel aangebouwd moeten worden. Maar dat zijn nu alleen nog maar gedachten.”

Regen
“Na hevige regenval zoals die van vorige week is het normaal dat straten tijdelijk blank staan doordat het riool vol zit. Gebouwen moeten daarop berekend zijn.” Dit zegt rioolexpert dr. Marie-Claire ten Veldhuis (CiTG). Dat veel kelders op de campus zijn ondergelopen, heeft voor een deel met ontwerpfouten van de gebouwen zelf te maken hebben, denkt Ten Veldhuis. De hydrologe doet mee aan een Europees onderzoek naar het waterbestendiger maken van steden. Het Delftse waterballet kan zij mooi meenemen in haar onderzoek.

Miljoenenonderzoek
Apple maakt een trendy mp3-speler en koppelt aan dit apparaatje ook gelijk een dienst, de mogelijkheid om muziek te downloaden. Dit is het klassieke voorbeeld van wat IO’ers een ‘product dienst combinatie’ noemen. De Nederlandse creatieve industrie kan daar nog een puntje aan zuigen. Samen met de twee ander TU’s, de Design Academy Eindhoven, de Universiteit van Amsterdam, de Vrije Universiteit en een groot aantal bedrijven gaat IO deze nieuwe manier van ontwerpen onderzoeken. Het consortium heeft 10,5 miljoen euro uit FES-gelden toegekend gekregen, geld dat afkomstig is van de aardgasbaten en dat innovatie moet stimuleren. IO is penvoerder. In Delft worden waarschijnlijk begin volgend jaar acht promovendi aangesteld. Volgens ir. Bart Ahsmann, valorisation manager bij IO, is de toekenning een belangrijke erkenning dat “IO wetenschappelijk excellent is”. Het is voor het eerst dat IO zo’n groot project met FES-geld kan opzetten.

Vooraanmeldingen
De TU lijkt twee procent meer eerstejaars te krijgen dan vorig jaar. De forse groei van afgelopen jaren lijkt daarmee tot stilstand te komen. Het totaal aantal vooraanmeldingen stijgt van 3304 naar 3527, maar inschrijven kan nog tot 1 oktober. Opmerkelijk is een verdubbeling bij technische wiskunde van 47 naar 100 studenten. Minder in trek zijn civiele techniek (van 377 naar 354) en bouwkunde (van 718 naar 633). De TU denkt dat dit komt doordat het minder goed gaat in de bouw.

Auto
Het bestuur van het Delftsch Studenten Corps baalt ervan dat leden mogelijk betrokken zijn bij het in het water duwen van een auto op de Oude Delft. Uit videobeelden van een hotel bleek dat jongeren met een DSC-poster op 19 augustus vergeefs probeerden een auto in het water te duwen en vervolgens naar een andere auto gingen. Die poging – buiten beeld – lukte. Op de plaats van de auto lag de poster. “Het past niet binnen de visie van de vereniging”, aldus aanstaand president van de senaat Anthony Meijer zu Schlochtern. In samenwerking met de politie is er een intern onderzoek geweest, ‘maar daaruit bleek geen betrokkenheid van leden’. Een voorstel van de senaat om de beelden te bekijken, wees de politie af. De personen zouden niet te identificeren zijn. “Mochten er leden bij betrokken zijn, dan wacht hen een schorsing.”

Gemiste kans
Nederlandse universiteiten doen te weinig met sociale media. Dat blijkt uit onderzoek van Clipit onder alle Nederlandse universiteiten. Universiteiten plaatsen onderzoeksresultaten op veel plaatsen, maar slaan Twitter, Facebook en Hyves vaak over. In het beste geval wordt een bericht met een link naar het onderzoek geplaatst. Volgens Clipit is dat een gemiste kans omdat (aankomende) studenten zich juist op sociale netwerken bevinden. Zo missen universiteiten ‘buzz’ rond onderzoek op deze netwerken. De TU Delft scoort overigens vrij goed. In de Social Media Monitoring Buzz Top 5 staat de TU tweede met 3300 berichten tussen december 2006 en augustus 2010. Koploper is de Universiteit van Amsterdam. In de Online Media Monitoring Buzz Top 5 staat Delft vierde met 4500 berichten, ruim achter koploper Vrije Universiteit Amsterdam met 6900 berichten.
 

Dat boek kocht ik direct na het verschijnen in 1992 in de universiteitsboekwinkel van de University of Maryland. Op het omslag stond $27.50 maar de UM boekwinkel rekende $20.62. Daar kwam nog wel $1.03 sales tax bij, maar toch een prima deal. Amazon.com bestond nog niet, en Engelstalige boeken waren in Nederland veel duurder dan in de VS. Vandaar dat ik na ieder bezoek aan de VS veel zwaarder bepakt terugkeerde dan ik was heengereisd.

‘The Information’ is een lijvig gebonden boek (544 blz., gewicht 1 kg). De coverprijs is $29.95 en dat was ook de prijs in de Stanford bookstore. Met de sales tax van 9.25% kwam het totaal op $32.72. Mijn eerste reactie na het zien van dit boek was ‘dat bestel ik thuis wel bij Amazon’. Want bij Amazon.com kostte het slechts $16.45 en daar kwam geen sales tax bij. Wel verzendkosten, uiteraard, maar dan werd het ook thuisbezorgd en hoefde ik het niet mee te zeulen. De helft van de prijs dus, dat maakte het wel erg verleidelijk.

Toch heb ik het voor $32.72 bij de Stanford bookstore gekocht. Omdat ik vind dat je niet in een echte winkel uitgebreid een product mag bekijken om het vervolgens zo goedkoop mogelijk elders te kopen. Dat is onfatsoenlijk. Ik bestel heel veel boeken via internet, maar niet nadat ik ze eerst in een ‘echte’ boekwinkel heb ingezien. Een bijkomend voordeel was dat ik nog diezelfde avond in ‘The Information’ kon beginnen. Fascinerend boek. Onder andere over de enorme betekenis van Claude Shannons formule C=W log2 (1+S/N). Zeg maar de E=mc2  van de informatietheorie.

Tot nu toe hadden Nederlandse boekwinkels weinig te vrezen van het internet, omdat er voor Nederlandstalige boeken een vaste prijs bestaat. Dat betekent dat hetzelfde Nederlandstalige boek overal even duur is. Korting geven mag niet, zelfs niet met spaarpunten, zoals HP/De Tijd enige jaren geleden moest ondervinden. Misschien dat dit Nederlandse boekwinkels de illusie gaf van een schijnveiligheid dat het internet geen directe bedreiging vormt. 

Meer dan eens verliet ik gepikeerd een boekwinkel waar ik tevergeefs om een zojuist verschenen boek vroeg. Helemaal niks obscuurs, maar bijvoorbeeld de luxe editie van deel 7 van de ‘Volledige Werken’ van W.F. Hermans, of ‘Dienstreizen van een thuisblijver’ van Maarten ’t Hart. ‘We kunnen het wel voor u bestellen’, zei de verkoper. ‘Dat kan ik zelf ook, en dan wordt het nog thuisbezorgd ook’, antwoordde ik. Gelukkig zijn er ook nog boekwinkels die goed gesorteerd zijn en waar ik wel kan vinden wat ik zoek. 

Zaterdag was ik weer eens bij eerstgenoemde boekwinkel. Een groot bord op de deur meldde dat alle vier vestigingen gingen sluiten. Dat verbaasde me niks.

Vorige week bepaalde het gerechtshof in Amsterdam dat online boekwinkel SplinQ Nederlandstalige boeken onder de vaste boekenprijs mag verkopen. Hiermee komt de ondergang van de Nederlandse boekwinkels definitief in een stroomversnelling.

Dap Hartmann is astronoom. Hij werkt als onderzoeker bij de faculteit Techniek, Bestuur en Management.