De ballonmissie STO-2 is niet opgestegen vanaf de Zuidpool. De ballon, die is uitgerust met Delftse detectoren, zou begin dit jaar boven Antarctica een cirkelvlucht maken en op een hoogte van 40 km waarnemingen doen aan het heelal.
Maar door slecht weer kon de ballon niet op tijd worden opgelaten om nog te profiteren van de circulaire poolwind. De missie is door NASA doorgeschoven naar eind 2016/begin 2017.
De weergoden waren de missie Stratospheric Terahertz Observatory (STO-2) niet gunstig gezind. Tot 21 januari was er nog hoop dat de ballon nog op tijd kon worden opgelaten. Maar een aanhoudende straffe wind maakte dat uiteindelijk onmogelijk. Nu oplaten zou betekenen dat de ballon geen cirkelvlucht zou maken en waarschijnlijk in afgelegen ijsvelden zou landen, onbereikbaar voor de wetenschappers.
“Heel jammer. En ook vreselijke pech, want het is voor het eerste in 20 jaar dat het weer zo tegen zit, ” zegt projectleider Jian Rong Gao (projectleider bij de afdeling quantum nanoscience (Technische Natuurwetenschappen) en bij het TU Delft Space Institute). “Alle seinen stonden na de hangtest op groen en het hele instrument, inclusief de detectoren, werkte prima. Alle teams hebben bijzonder goed werk geleverd. Maar het weer kun je nu eenmaal niet beïnvloeden.” NASA heeft besloten om de ballon en gondel op te slaan in de basis op McMurdo. De ruimtevaartorganisatie wil dan volgend zomerseizoen op Antarctica – in december 2016/januari 2017 – een nieuwe poging doen om STO-2 op te laten.
Atomair zuurstof
Astronomen willen met STO-2 voor het eerst vanaf de rand van de ruimte atomair zuurstof meten. Daarmee kunnen ze de kraamkamers van nieuwe sterren direct opsporen: de zuurstof-lijn vertelt ons welke plekken in de gaswolken tussen de sterren zijn opgewarmd door pasgevormde sterren.
STO-2 (NASA) beschikt over extreem gevoelige detectoren voor drie verschillende frequenties (1,4, 1,9, en 4,7 terahertz). Deze detectoren zijn gebouwd door SRON en de TU Delft. SRON en de TU Delft hebben in samenwerking met het MIT ook een lokale oscillator (4,7 terahertz) ontwikkeld, die essentieel is om het signaal uit de ruimte te kunnen meten voor wat betreft de frequentie (positie) en spectrale informatie.
De wetenschappelijke leiding van de missie is in handen van de Universiteit van Arizona. Het project wordt gefinancierd door NASA, NWO, SRON en de provincie Groningen.
Lees ook: Sterrenstof in Terahertz, Delta, 14 december 2015.
Comments are closed.