Back to nature

Op de foto’s ziet het er idyllisch uit, het land in het zuidwesten van Kenia waar de Loita Maasai wonen. Bergen vol bossen, grazend vee, mensen met kleurige gewaden. Toch wordt de leefwijze van de Maasai bedreigd, staat in de brochure die Tom Minderhoud, Jeroen van der Weijer, Maarten Tas en Coen Koster schreven over hun project.

Ten eerste, schrijven ze, is de bevolking in het gebied de afgelopen tien jaar verdubbeld. Daarnaast veroorzaakten ernstige droogte en ziekten de afgelopen jaren een slinkende veestapel. Door de droogte moesten de Maasai hun vee steeds verder meenemen, de oerbossen in, om nog te kunnen grazen. Het ecosysteem van die bossen wordt daardoor bedreigd.

Nieuwe bronnen van inkomsten zijn nodig om de levensstandaard van de Loita Maasai te beschermen. De Loita Lodge, waaraan de vier studenten meewerken, moet een van die inkomstenbronnen worden. Het wordt een kleinschalige, exclusieve plek, waar duurzaamheid op het gebied van bouwmaterialen, energie- en watervoorziening, afvalverwerking en infrastructuur vooropstaat. De opbrengsten moeten gebruikt gaan worden om oerbos en veestapel te beschermen en wellicht ook voor onderwijs en gezondheidszorg.

Het initiatief voor het onderzoek kwam vanuit Nairobi, van de stichting Loita Maasai. Deze stichting heeft de studenten benaderd om oplossingen aan te dragen op het gebied van duurzaamheid.

Vierdejaars student Coen Koster is een van de uitverkorenen. Hij vertelt dat er in het begin discussie was over de vraag of het onderzoek voor de lodge werkelijk een bijdrage kon leveren aan een verbetering van de levensstandaard van de Loita Maasai. “Na lange, heftige discussies hebben we de ‘nul-hypothese’ als uitgangspunt genomen. Deze gaat ervan uit dat als er niet wordt ingegrepen, de situatie niet verbetert en waarschijnlijk verslechtert.”

De vier vertrekken op 25 juni naar Kenia. Eerst reizen ze twee weken langs verschillende andere lodges om te zien hoe die werken. Dat gaat overigens niet zomaar. Het bezoek moet van tevoren goed aangekondigd en uitgelegd zijn, anders kunnen er problemen ontstaan. “De lodges liggen in de meest afgelegen gebieden en gasten zijn erg gesteld op hun privacy. Het zijn plaatsen waar bijvoorbeeld prins Willem Alexander en Maxima heen gaan. Het wordt niet zomaar gewaardeerd als je daar langs komt”, weet Koster.

Daarna reist het viertal door naar het Loita-gebied, waar de studenten twee weken de tijd hebben om samen met de Maasai de mogelijkheden voor de lodge in kaart te brengen. Want het toeristenverblijf moet wel het hunne worden. “We gaan daar niet heen met een vooropgezet idee. De Maasai moeten ons vertellen hoe zij de lodge zien. Het is van oorsprong een nomadenvolk, dat heel dicht bij de natuur staat. Wij moeten er achter komen hoe we daar invulling aan kunnen geven in het ontwerp”, zegt Koster.

Inmiddels zijn hij en zijn kompanen in de avonduren al maanden bezig met het zoeken naar sponsors en met de inhoudelijke voorbereiding van het project. En ze worden steeds enthousiaster. Ze willen onbezorgd, maar voorgelicht op pad gaan. “De verhalen die de ronde doen, blijken helaas maar al te vaak waar; bushstories over hoe gevaarlijk het is, compleet afgesloten van de buitenwereld. Het is natuurlijk ook back to nature, maar dat lijkt me heel interessant”, vertelt Koster. “Het wordt in ieder geval een groot en mooi avontuur. We zullen openstaan voor alles wat er op ons pad komt.”

Een gids van de Maasai wijst de plek aan waar de lodge moet komen.

Op de foto’s ziet het er idyllisch uit, het land in het zuidwesten van Kenia waar de Loita Maasai wonen. Bergen vol bossen, grazend vee, mensen met kleurige gewaden. Toch wordt de leefwijze van de Maasai bedreigd, staat in de brochure die Tom Minderhoud, Jeroen van der Weijer, Maarten Tas en Coen Koster schreven over hun project.

Ten eerste, schrijven ze, is de bevolking in het gebied de afgelopen tien jaar verdubbeld. Daarnaast veroorzaakten ernstige droogte en ziekten de afgelopen jaren een slinkende veestapel. Door de droogte moesten de Maasai hun vee steeds verder meenemen, de oerbossen in, om nog te kunnen grazen. Het ecosysteem van die bossen wordt daardoor bedreigd.

Nieuwe bronnen van inkomsten zijn nodig om de levensstandaard van de Loita Maasai te beschermen. De Loita Lodge, waaraan de vier studenten meewerken, moet een van die inkomstenbronnen worden. Het wordt een kleinschalige, exclusieve plek, waar duurzaamheid op het gebied van bouwmaterialen, energie- en watervoorziening, afvalverwerking en infrastructuur vooropstaat. De opbrengsten moeten gebruikt gaan worden om oerbos en veestapel te beschermen en wellicht ook voor onderwijs en gezondheidszorg.

Het initiatief voor het onderzoek kwam vanuit Nairobi, van de stichting Loita Maasai. Deze stichting heeft de studenten benaderd om oplossingen aan te dragen op het gebied van duurzaamheid.

Vierdejaars student Coen Koster is een van de uitverkorenen. Hij vertelt dat er in het begin discussie was over de vraag of het onderzoek voor de lodge werkelijk een bijdrage kon leveren aan een verbetering van de levensstandaard van de Loita Maasai. “Na lange, heftige discussies hebben we de ‘nul-hypothese’ als uitgangspunt genomen. Deze gaat ervan uit dat als er niet wordt ingegrepen, de situatie niet verbetert en waarschijnlijk verslechtert.”

De vier vertrekken op 25 juni naar Kenia. Eerst reizen ze twee weken langs verschillende andere lodges om te zien hoe die werken. Dat gaat overigens niet zomaar. Het bezoek moet van tevoren goed aangekondigd en uitgelegd zijn, anders kunnen er problemen ontstaan. “De lodges liggen in de meest afgelegen gebieden en gasten zijn erg gesteld op hun privacy. Het zijn plaatsen waar bijvoorbeeld prins Willem Alexander en Maxima heen gaan. Het wordt niet zomaar gewaardeerd als je daar langs komt”, weet Koster.

Daarna reist het viertal door naar het Loita-gebied, waar de studenten twee weken de tijd hebben om samen met de Maasai de mogelijkheden voor de lodge in kaart te brengen. Want het toeristenverblijf moet wel het hunne worden. “We gaan daar niet heen met een vooropgezet idee. De Maasai moeten ons vertellen hoe zij de lodge zien. Het is van oorsprong een nomadenvolk, dat heel dicht bij de natuur staat. Wij moeten er achter komen hoe we daar invulling aan kunnen geven in het ontwerp”, zegt Koster.

Inmiddels zijn hij en zijn kompanen in de avonduren al maanden bezig met het zoeken naar sponsors en met de inhoudelijke voorbereiding van het project. En ze worden steeds enthousiaster. Ze willen onbezorgd, maar voorgelicht op pad gaan. “De verhalen die de ronde doen, blijken helaas maar al te vaak waar; bushstories over hoe gevaarlijk het is, compleet afgesloten van de buitenwereld. Het is natuurlijk ook back to nature, maar dat lijkt me heel interessant”, vertelt Koster. “Het wordt in ieder geval een groot en mooi avontuur. We zullen openstaan voor alles wat er op ons pad komt.”

Een gids van de Maasai wijst de plek aan waar de lodge moet komen.