Voortaan vervoert de TU chemische stoffen en afvalstoffen in de TU-wijk met een transit-bus die op aardgas rijdt. Afgelopen maandag werd de auto door het Centraal Magazijn Chemicaliën en de Dienst Afvoer Afvalchemicaliën (CMC-DAAS) in gebruik genomen met een drietal korte lezingen, een promotiepraatje van Ford en een borrel.
Collegelid Veenendaal trok samen met de technisch directeur van Energie Delfland het doek van de wagen.
1 De bus, hier met vulstation, heeft een actieradius van tweehonderd kilometer
Hij ziet eruit als een gewone transit-bus, maakt een normaal geluid, is mooi bestikkerd, presteert vergelijkbaar met een LPG-auto, verder niks opvallends. Naar binnen glurend blijkt de bus twee grote zestig-litertanks in het laadruim te bevatten. Daarin zit bij elkaar ongeveer vier kuub aardgas onder een druk van 180 bar (ter vergelijk, de druk op een gasfornuis is ongeveer 7 bar).
De auto heeft zulke grote tanks nodig omdat aardgas, in tegenstelling tot LPG, gasvormig blijft. LPG is een mengsel van propaan en butaan dat ontstaat als bijprodukt van de benzine-produktie uit aardolie, en is vloeibaar onder niet al te hoge druk. Aardgas daarentegen bestaat uit methaan en blijft zelfs onder 180 bar nog altijd een gas.
Hoe zit het met de veiligheid? Dat is een vraag die bij velen onmiddellijk opkomt. Krijgen we nu een rijdende bom door de TU-wijk? Dr.ir. J.J. Seppen, de spreker van TNO, demonstreert de zestig aanwezigen dat de tanks niet makkelijk kapot te krijgen zijn. Hij toont plaatjes met ernstige botsingen en verongelukte bussen, waarbij de tanks wel sterk indeukten maar niet explodeerden.
Seppen: ,,We stonden op het punt te experimenteren met brandveiligheid toen een garage in Utrecht met ‘aardgasbussen’ volledig uitbrandde. Dat maakte de proeven overbodig. Het bleek dat de tanks wel leeggebrand waren doordat het methaan via het overdrukventiel ontsnapte, maar niet waren geëxplodeerd.”
Actieradius
Nadat de transit op benzine gestart is, schakelt hij vijf seconden later over op aardgas. De bus heeft een actieradius van tweehonderd kilometer. Met 0,14 kuub gas kan hij zeven kilometer rijden. Dat is niet ver, maar voor CMC-DAAS voldoende om een dag heen en weer te kunnen pendelen op de Mekelweg. Aangezien het vullen zes uur duurt, wordt de auto ‘s avonds bijgetankt. Dat gaat volledig automatisch met een speciaal vulstation.
CMC-DAAS huurt dat vulstation van het Energiebedrijf Delfland die het nog had staan van een mislukt project van de Gemeente Delft. Hoofd CMC-DAAS J.Ph. Bronkhorst: ,,Het stond eerst aan de Staalweg en het was de bedoeling dat alle gemeente-auto’sop aardgas zouden gaan rijden. Het project is mislukt doordat bleek dat de kwaliteit van het aardgas daar niet goed genoeg was. Het bevatte teveel vocht. Wij zitten hier op een nieuw aardagsnet, met Geodesie, Lucht- en Ruimtevaart en het IRI, dat wel voldoet aan de specificaties.”
Seppen licht toe wat er zo goed is aan de aardgasauto. TNO vergeleek de effecten van de verschillende brandstoffen op verzuring, directe toxiciteit, lange-termijntoxiciteit, smog en broeikaseffect. Wat betreft directe toxiciteit is diesel het slechtst en op lange termijn is benzine giftiger dan de andere brandstoffen. Aardgas en LPG zijn weinig toxisch.
Met name op het gebied van verzuring en smogvorming scoort het aardgas beter dan benzine en diesel. De resultaten verschillen niet veel met LPG. Ook al lijkt de uitstoot van CO2 marginaal minder, volgens Seppen is het toch een hele prestatie omdat het heel moeilijk om hier ook maar iets vanaf te krijgen.
De auto van CMC-DAAS is niet de eerste auto in Nederland op aardgas. Er rijden al verscheidene grote bussen en minibussen rond. Ook is een handvol personenauto’s op aardgas op de markt gebracht, maar die zijn minder populair vanwege de ruimte die de tanks innemen en de kleine actieradius.
Seppen verwacht niet dat in de landen waar LPG te krijgen is, de aardgas-auto goed van de grond zal komen. In andere landen mogelijk wel. Daarvoor zijn wel speciale kostbare snelvulstations nodig, die wij in Nederland alleen op Schiphol hebben. In snelvulstations kunnen auto’s die op aardgas rijden net zo snel tanken als ‘benzine-auto’s’.
De auto op aardgas is slechts een korte-termijnoplossing. Gas is, net als benzine, een eindige energiebron die ons hooguit een jaar of twintig vooruit kan helpen. Toch meent Seppen dat het niet een heleboel werk en geld voor een zeer tijdelijke oplossing is. ,,De techniek die bij deze auto gebruikt is, vormt een tussenstap voor de energiebronnen van de toekomst. Daar kampen we met vergelijkbare problemen.”
Promille
Het Centraal Magazijn Chemicaliën en de Dienst Afvoer Afvalchemicaliën beheert de in- en uitvoer van chemicaliën voor de hele TU. Als zodanig werkt de kleinste beheerseenheid van de TU nauw samen met de centrale Dienst Arbeidsomstandigheden en milieu (DAO).
Bronkhorst: ,,Omdat we van anderen vragen aan het milieu te denken en goed met stoffen om te gaan, willen we zelf ook zo schoon mogelijk rondrijden. Vandaar dat we partners zijn gaan zoeken voor de juiste keuze voor een nieuwe bedrijfsauto. Het centrum voor energiebesparing adviseerde ons de auto op aardgas. Omdat bleek dat we de technologie niet in huis hadden op de TU, heeft TNO voor ons de voor- en nadelen op een rij gezet. Ford leverde de transit-bus.”
De kosten vielen Bronkhorst erg mee. Het is een transit met een gewone benzine-motor met daarin een aardgasinstallatie gemonteerd. De problematiek zit’m erin dat de lucht-brandstofmenging bij aardgas heel nauwkeurig komt, binnen enkele promille. Onder andere dat regelsysteem en de installatie van de gastanks, maakt de auto ongeveer tien procent duurder. Voor de huur van het vulstation, die nieuw ongeveer dertigduizend gulden kost, heeft Bronkhorst het metDelfland op een koopje kunnen gooien.
Hoofd van de DAO ing. A.J. Monster: ,,Als de auto goed bevalt denken we erover om bij de Bibliotheek en het Facilitair Bedrijf ook met auto’s op aardgas te gaan rijden.” Bronkhorst: ,,De eerst indruk is goed. We hebben hem onbestickerd, al een week of zes in gebruik, en we hebben tot nu toe nog geen problemen gehad.”
(J.O.)
Voortaan vervoert de TU chemische stoffen en afvalstoffen in de TU-wijk met een transit-bus die op aardgas rijdt. Afgelopen maandag werd de auto door het Centraal Magazijn Chemicaliën en de Dienst Afvoer Afvalchemicaliën (CMC-DAAS) in gebruik genomen met een drietal korte lezingen, een promotiepraatje van Ford en een borrel. Collegelid Veenendaal trok samen met de technisch directeur van Energie Delfland het doek van de wagen.
1 De bus, hier met vulstation, heeft een actieradius van tweehonderd kilometer
Hij ziet eruit als een gewone transit-bus, maakt een normaal geluid, is mooi bestikkerd, presteert vergelijkbaar met een LPG-auto, verder niks opvallends. Naar binnen glurend blijkt de bus twee grote zestig-litertanks in het laadruim te bevatten. Daarin zit bij elkaar ongeveer vier kuub aardgas onder een druk van 180 bar (ter vergelijk, de druk op een gasfornuis is ongeveer 7 bar).
De auto heeft zulke grote tanks nodig omdat aardgas, in tegenstelling tot LPG, gasvormig blijft. LPG is een mengsel van propaan en butaan dat ontstaat als bijprodukt van de benzine-produktie uit aardolie, en is vloeibaar onder niet al te hoge druk. Aardgas daarentegen bestaat uit methaan en blijft zelfs onder 180 bar nog altijd een gas.
Hoe zit het met de veiligheid? Dat is een vraag die bij velen onmiddellijk opkomt. Krijgen we nu een rijdende bom door de TU-wijk? Dr.ir. J.J. Seppen, de spreker van TNO, demonstreert de zestig aanwezigen dat de tanks niet makkelijk kapot te krijgen zijn. Hij toont plaatjes met ernstige botsingen en verongelukte bussen, waarbij de tanks wel sterk indeukten maar niet explodeerden.
Seppen: ,,We stonden op het punt te experimenteren met brandveiligheid toen een garage in Utrecht met ‘aardgasbussen’ volledig uitbrandde. Dat maakte de proeven overbodig. Het bleek dat de tanks wel leeggebrand waren doordat het methaan via het overdrukventiel ontsnapte, maar niet waren geëxplodeerd.”
Actieradius
Nadat de transit op benzine gestart is, schakelt hij vijf seconden later over op aardgas. De bus heeft een actieradius van tweehonderd kilometer. Met 0,14 kuub gas kan hij zeven kilometer rijden. Dat is niet ver, maar voor CMC-DAAS voldoende om een dag heen en weer te kunnen pendelen op de Mekelweg. Aangezien het vullen zes uur duurt, wordt de auto ‘s avonds bijgetankt. Dat gaat volledig automatisch met een speciaal vulstation.
CMC-DAAS huurt dat vulstation van het Energiebedrijf Delfland die het nog had staan van een mislukt project van de Gemeente Delft. Hoofd CMC-DAAS J.Ph. Bronkhorst: ,,Het stond eerst aan de Staalweg en het was de bedoeling dat alle gemeente-auto’sop aardgas zouden gaan rijden. Het project is mislukt doordat bleek dat de kwaliteit van het aardgas daar niet goed genoeg was. Het bevatte teveel vocht. Wij zitten hier op een nieuw aardagsnet, met Geodesie, Lucht- en Ruimtevaart en het IRI, dat wel voldoet aan de specificaties.”
Seppen licht toe wat er zo goed is aan de aardgasauto. TNO vergeleek de effecten van de verschillende brandstoffen op verzuring, directe toxiciteit, lange-termijntoxiciteit, smog en broeikaseffect. Wat betreft directe toxiciteit is diesel het slechtst en op lange termijn is benzine giftiger dan de andere brandstoffen. Aardgas en LPG zijn weinig toxisch.
Met name op het gebied van verzuring en smogvorming scoort het aardgas beter dan benzine en diesel. De resultaten verschillen niet veel met LPG. Ook al lijkt de uitstoot van CO2 marginaal minder, volgens Seppen is het toch een hele prestatie omdat het heel moeilijk om hier ook maar iets vanaf te krijgen.
De auto van CMC-DAAS is niet de eerste auto in Nederland op aardgas. Er rijden al verscheidene grote bussen en minibussen rond. Ook is een handvol personenauto’s op aardgas op de markt gebracht, maar die zijn minder populair vanwege de ruimte die de tanks innemen en de kleine actieradius.
Seppen verwacht niet dat in de landen waar LPG te krijgen is, de aardgas-auto goed van de grond zal komen. In andere landen mogelijk wel. Daarvoor zijn wel speciale kostbare snelvulstations nodig, die wij in Nederland alleen op Schiphol hebben. In snelvulstations kunnen auto’s die op aardgas rijden net zo snel tanken als ‘benzine-auto’s’.
De auto op aardgas is slechts een korte-termijnoplossing. Gas is, net als benzine, een eindige energiebron die ons hooguit een jaar of twintig vooruit kan helpen. Toch meent Seppen dat het niet een heleboel werk en geld voor een zeer tijdelijke oplossing is. ,,De techniek die bij deze auto gebruikt is, vormt een tussenstap voor de energiebronnen van de toekomst. Daar kampen we met vergelijkbare problemen.”
Promille
Het Centraal Magazijn Chemicaliën en de Dienst Afvoer Afvalchemicaliën beheert de in- en uitvoer van chemicaliën voor de hele TU. Als zodanig werkt de kleinste beheerseenheid van de TU nauw samen met de centrale Dienst Arbeidsomstandigheden en milieu (DAO).
Bronkhorst: ,,Omdat we van anderen vragen aan het milieu te denken en goed met stoffen om te gaan, willen we zelf ook zo schoon mogelijk rondrijden. Vandaar dat we partners zijn gaan zoeken voor de juiste keuze voor een nieuwe bedrijfsauto. Het centrum voor energiebesparing adviseerde ons de auto op aardgas. Omdat bleek dat we de technologie niet in huis hadden op de TU, heeft TNO voor ons de voor- en nadelen op een rij gezet. Ford leverde de transit-bus.”
De kosten vielen Bronkhorst erg mee. Het is een transit met een gewone benzine-motor met daarin een aardgasinstallatie gemonteerd. De problematiek zit’m erin dat de lucht-brandstofmenging bij aardgas heel nauwkeurig komt, binnen enkele promille. Onder andere dat regelsysteem en de installatie van de gastanks, maakt de auto ongeveer tien procent duurder. Voor de huur van het vulstation, die nieuw ongeveer dertigduizend gulden kost, heeft Bronkhorst het metDelfland op een koopje kunnen gooien.
Hoofd van de DAO ing. A.J. Monster: ,,Als de auto goed bevalt denken we erover om bij de Bibliotheek en het Facilitair Bedrijf ook met auto’s op aardgas te gaan rijden.” Bronkhorst: ,,De eerst indruk is goed. We hebben hem onbestickerd, al een week of zes in gebruik, en we hebben tot nu toe nog geen problemen gehad.”
(J.O.)
Comments are closed.