Campus

Weg van de verenigingssfeer

Woensdag 20 mei: In Theater de Veste vindt volgende week weer het Delfts Eenakterfestival plaats. Negen Zuid-Hollandse amateurtheatergroepen komen met een Nederlandstalig stuk.

,,Het leuke aan dit festival is dat professionele recensenten commentaar leveren op de voorstelling”, aldus regisseur Paulien Landman van de Delftse Komedie.
Applaus

Amateurtheater speelt zich vaak af tussen de schuifdeuren. Daar is niks mis mee. Toch kan het voor de beoefenaars aantrekkelijk zijn om ook eens in een groot theater op te treden. En dan niet alleen omdat de faciliteiten er beter zijn. Wat vooral telt is de spanning. De lat ligt er hoger en het applaus is er ook naar. Het Delfts Eenakterfestival biedt die mogelijkheid aan groepen uit heel Zuid-Holland.

Tijdens het festival, waarin dit jaar alleen Nederlandstalige stukken mogen worden opgevoerd, blijft het niet bij optredens. Eromheen vinden meerdere activiteiten plaats. De regisseurs van de diverse groepen worden aan het begin van de avond geïnterviewd door toneelschrijver Jan van der Mast en acteur/regisseur Piet van der Pas. Het publiek kan zijn mening in de pauze kwijt en na afloop leveren professionele theatermakers kritiek op de voorstellingen.

Zoals het een echt festival betaamt, wordt er ook nog ergens om gestreden. Per slot van rekening was dat ook al usance in het oude Griekenland, de bakermat van het theater. Iedere avond vindt de nominatie plaats voor de Delftse Koe. De genomineerden mogen zich verheugen in een masterclass van acteur/regisseur Hugo Maerten. En op de slotavond bepaalt een jury uiteindelijk welke acteur of actrice het keramisch beeldje ontvangt.
Kuuroord

Voor Paulien Landman, dramadocent en freelance-regisseur, is het al de derde keer dat ze aan het festival meedoet. Ooit won ze met ‘Media’ van Euripides de juryprijs. ,,Het is een erg leuk festival”, zegt ze. ,,Amateurgroepen spelen vaak voor vrienden en bekenden. Tijdens dit festival kun je zien wat er bij andere amateurgroepen gebeurt. Je ziet een heel scala van kwaliteit.”

Ditmaal voert ze bij de Delftse Komedie de regie van ‘Boven het dal’, ooit geschreven door Moniek Kramer voor Toneelgroep Amsterdam. De auteur heeft het ook zelf geregisseerd, maar door een ongeval van de hoofdrolspeler werd het stuk voortijdig beëindigd. Daarna is het volgens Landman niet meer door een professionele theatergezelschap opgevoerd. ,,Ik had het een keer gelezen en toen had ik er al wat mee. Ik heb het ook gekozen, omdat het voor minimaal acht spelers is en de rollen vrij gelijkwaardig zijn.”

Waarom het stuk haar aanspreekt, vindt ze lastig om aan te geven. In het begin ziet het publiek hoe een jongeman – zo wordt hij ookaangeduid – binnenkomt in een soort kuuroord bovenop een berg. ,,Het wordt duidelijk dat hij de gehaaste benedenwereld ontvlucht is”, vertelt Landman. ,,De mensen rennen er van hot naar her. Het gaat hun alleen nog maar om het doel, niet meer om de weg ernaartoe. Daar kan hij niet meer tegen. Hij wil rust.”
Chaos

Al snel blijkt dat de plek waar hij wil bijkomen, nog erger is dan de wereld die hij heeft verlaten. Landman: ,,De mensen die er zitten pogen hem onder te brengen in hun chaos. Je komt er niet precies achter wat er met ze aan de hand is, maar je ziet wel dat ze iets eigenaardigs hebben. Ze zijn allemaal doorgedraaid. Het meisje zit bijvoorbeeld hysterisch haar eten naar binnen te werken.”

De jongeman wordt opgenomen in de dagelijkse gang van zaken. Geleidelijk aan bekruipt hem het gevoel dat de dokter en de zuster van het kuuroord niet helemaal kosjer zijn. Hij ontdekt dat de mensen, nadat ze de dokter hebben bezocht, er alleen maar erger aan toe zijn. ,,Hoe mensen hun lot in andermans handen leggen, daar gaat het stuk over. Vroeger legden ze hun lot in Gods handen, nu in die van de dokter, terwijl hij helemaal niet capabel is.”

Uiteindelijk stelt de jongeman deze mistoestanden aan de kaak. Cruciaal zijn de woorden waarmee hij de professor toespreekt, een man die steeds meer dingen loslaat, besluit dat het leven geen zin heeft en verslingerd raakt aan de drank. ,,Wij zijn wezens met een vrije wil. Dat wat ons scheidt van de dieren is dat we schepsels zijn met een verstand, met andere woorden, we zijn verantwoordelijk voor ons handelen en alles wat daar uit voortvloeit.”

Het is een beklemmend stuk met humor, volgens Landman. Wanneer de jongeman het kuuroord binnenkomt, horen we op de achtergrond het geluid van een beademingsapparaat. ,,De beklemming heeft het van zichzelf, de humor moet je er zelf in leggen. Daar zijn we nog mee bezig.”
Jus

Een prijs zit er dit jaar voor Landman niet in. Ze vindt het jammer dat er op het Eenakterfestival alleen maar prijzen zijn te behalen voor de acteurs, en niet voor de decorontwerpers, de regisseurs of de mensen die muziek hebben gecomponeerd. ,,Je maakt toch samen een product.”

Maar het mag de pret niet drukken. ,,Het leuke aan dit festival is dat professionele recensenten commentaar leveren op de voorstelling. Hierdoor wordt het amateurtheater weggehaald uit de gezellige verenigingssfeer. Er kan soms een jus overheen liggen van blijspelen, maar in het amateurtoneel gebeuren ook hele goede dingen.”
Programma

Interview door Jan van der Mast, 19.30 uur;

Opening Festival, 20.15 uur;

Ismene door Duw, 20.20 uur;

Bar door Onder Ons, 21.35 uur;

Surprise, surprise door Helvetia;

Donderdag 21 mei:

Interview door Piet van der Pas, 19.30 uur;

Vogelvrij door Climax, 20.15 uur;

Duifje Klok door Van Lier & Kornuiten, 21.35 uur;

Vrijdag 22 mei:

Interview door Piet van der Pas, 19.30 uur;

De Vuurdoop door Jeugdtheaterschool VAK, 20.15 uur;

Boven het Dal door Delftse Komedie, 21.35 uur;

Zaterdag 23 mei:

Interview door Jan van der Mast, 19.30 uur;

Hier door Het Getij, 20.15 uur;

Tabee, To en Jo door Warenar, 21.35 uur;

Slotfeest.

In Theater de Veste vindt volgende week weer het Delfts Eenakterfestival plaats. Negen Zuid-Hollandse amateurtheatergroepen komen met een Nederlandstalig stuk. ,,Het leuke aan dit festival is dat professionele recensenten commentaar leveren op de voorstelling”, aldus regisseur Paulien Landman van de Delftse Komedie.
Applaus

Amateurtheater speelt zich vaak af tussen de schuifdeuren. Daar is niks mis mee. Toch kan het voor de beoefenaars aantrekkelijk zijn om ook eens in een groot theater op te treden. En dan niet alleen omdat de faciliteiten er beter zijn. Wat vooral telt is de spanning. De lat ligt er hoger en het applaus is er ook naar. Het Delfts Eenakterfestival biedt die mogelijkheid aan groepen uit heel Zuid-Holland.

Tijdens het festival, waarin dit jaar alleen Nederlandstalige stukken mogen worden opgevoerd, blijft het niet bij optredens. Eromheen vinden meerdere activiteiten plaats. De regisseurs van de diverse groepen worden aan het begin van de avond geïnterviewd door toneelschrijver Jan van der Mast en acteur/regisseur Piet van der Pas. Het publiek kan zijn mening in de pauze kwijt en na afloop leveren professionele theatermakers kritiek op de voorstellingen.

Zoals het een echt festival betaamt, wordt er ook nog ergens om gestreden. Per slot van rekening was dat ook al usance in het oude Griekenland, de bakermat van het theater. Iedere avond vindt de nominatie plaats voor de Delftse Koe. De genomineerden mogen zich verheugen in een masterclass van acteur/regisseur Hugo Maerten. En op de slotavond bepaalt een jury uiteindelijk welke acteur of actrice het keramisch beeldje ontvangt.
Kuuroord

Voor Paulien Landman, dramadocent en freelance-regisseur, is het al de derde keer dat ze aan het festival meedoet. Ooit won ze met ‘Media’ van Euripides de juryprijs. ,,Het is een erg leuk festival”, zegt ze. ,,Amateurgroepen spelen vaak voor vrienden en bekenden. Tijdens dit festival kun je zien wat er bij andere amateurgroepen gebeurt. Je ziet een heel scala van kwaliteit.”

Ditmaal voert ze bij de Delftse Komedie de regie van ‘Boven het dal’, ooit geschreven door Moniek Kramer voor Toneelgroep Amsterdam. De auteur heeft het ook zelf geregisseerd, maar door een ongeval van de hoofdrolspeler werd het stuk voortijdig beëindigd. Daarna is het volgens Landman niet meer door een professionele theatergezelschap opgevoerd. ,,Ik had het een keer gelezen en toen had ik er al wat mee. Ik heb het ook gekozen, omdat het voor minimaal acht spelers is en de rollen vrij gelijkwaardig zijn.”

Waarom het stuk haar aanspreekt, vindt ze lastig om aan te geven. In het begin ziet het publiek hoe een jongeman – zo wordt hij ookaangeduid – binnenkomt in een soort kuuroord bovenop een berg. ,,Het wordt duidelijk dat hij de gehaaste benedenwereld ontvlucht is”, vertelt Landman. ,,De mensen rennen er van hot naar her. Het gaat hun alleen nog maar om het doel, niet meer om de weg ernaartoe. Daar kan hij niet meer tegen. Hij wil rust.”
Chaos

Al snel blijkt dat de plek waar hij wil bijkomen, nog erger is dan de wereld die hij heeft verlaten. Landman: ,,De mensen die er zitten pogen hem onder te brengen in hun chaos. Je komt er niet precies achter wat er met ze aan de hand is, maar je ziet wel dat ze iets eigenaardigs hebben. Ze zijn allemaal doorgedraaid. Het meisje zit bijvoorbeeld hysterisch haar eten naar binnen te werken.”

De jongeman wordt opgenomen in de dagelijkse gang van zaken. Geleidelijk aan bekruipt hem het gevoel dat de dokter en de zuster van het kuuroord niet helemaal kosjer zijn. Hij ontdekt dat de mensen, nadat ze de dokter hebben bezocht, er alleen maar erger aan toe zijn. ,,Hoe mensen hun lot in andermans handen leggen, daar gaat het stuk over. Vroeger legden ze hun lot in Gods handen, nu in die van de dokter, terwijl hij helemaal niet capabel is.”

Uiteindelijk stelt de jongeman deze mistoestanden aan de kaak. Cruciaal zijn de woorden waarmee hij de professor toespreekt, een man die steeds meer dingen loslaat, besluit dat het leven geen zin heeft en verslingerd raakt aan de drank. ,,Wij zijn wezens met een vrije wil. Dat wat ons scheidt van de dieren is dat we schepsels zijn met een verstand, met andere woorden, we zijn verantwoordelijk voor ons handelen en alles wat daar uit voortvloeit.”

Het is een beklemmend stuk met humor, volgens Landman. Wanneer de jongeman het kuuroord binnenkomt, horen we op de achtergrond het geluid van een beademingsapparaat. ,,De beklemming heeft het van zichzelf, de humor moet je er zelf in leggen. Daar zijn we nog mee bezig.”
Jus

Een prijs zit er dit jaar voor Landman niet in. Ze vindt het jammer dat er op het Eenakterfestival alleen maar prijzen zijn te behalen voor de acteurs, en niet voor de decorontwerpers, de regisseurs of de mensen die muziek hebben gecomponeerd. ,,Je maakt toch samen een product.”

Maar het mag de pret niet drukken. ,,Het leuke aan dit festival is dat professionele recensenten commentaar leveren op de voorstelling. Hierdoor wordt het amateurtheater weggehaald uit de gezellige verenigingssfeer. Er kan soms een jus overheen liggen van blijspelen, maar in het amateurtoneel gebeuren ook hele goede dingen.”
Programma

Interview door Jan van der Mast, 19.30 uur;

Opening Festival, 20.15 uur;

Ismene door Duw, 20.20 uur;

Bar door Onder Ons, 21.35 uur;

Surprise, surprise door Helvetia;

Donderdag 21 mei:

Interview door Piet van der Pas, 19.30 uur;

Vogelvrij door Climax, 20.15 uur;

Duifje Klok door Van Lier & Kornuiten, 21.35 uur;

Vrijdag 22 mei:

Interview door Piet van der Pas, 19.30 uur;

De Vuurdoop door Jeugdtheaterschool VAK, 20.15 uur;

Boven het Dal door Delftse Komedie, 21.35 uur;

Zaterdag 23 mei:

Interview door Jan van der Mast, 19.30 uur;

Hier door Het Getij, 20.15 uur;

Tabee, To en Jo door Warenar, 21.35 uur;

Slotfeest.

Editor Redactie

Do you have a question or comment about this article?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.