Opinion

Voortschrijdend inzicht

Voor mensen met principes heb ik een geweldig ontzag. Tenminste, als ze zich ook echt aan die principes houden. Dat zijn er helaas niet zoveel. Vroeg of laat ontstaan er scheurtjes in die mooie overtuigingen, en blijkt geld plotseling een aangename geur te verspreiden.

Want vaak is het toch een ordinaire centenkwestie. Principes omwisselen voor euro’s is het meest flagrant ter linkerzijde van het politieke midden. Dat komt doordat linkse politici doorgaans beginnen met veel principes en weinig geld. Maar niet altijd. Zo komt voormalig GroenLinks-lijsttrekker Paul Rosenmöller uit een rijk gezin (zijn vader was directeur bij Vroom en Dreesman). Deze instabiele combinatie van geld en linkse principes bleek niet lang houdbaar. GroenLinks vindt dat salarissen in de publieke sector niet hoger mogen zijn dan het salaris van de minister-president (€ 130 duizend per jaar). Na zijn vertrek uit de politiek ontving Rosenmöller als voorzitter van de commissie Pavem (Participatie van Vrouwen uit Etnische Minderheden) ruim € 70 duizend per jaar voor een inspanning van slechts één dag per week. Dat is bijna driemaal zoveel als wat hij in zijn GroenLinks-tijd maximaal acceptabel achtte. Voortschrijdend inzicht.

Neem Marcel van Dam, voormalig sociaal-democraat (tegenwoordig volbloed socialist), en strijder voor een rechtvaardiger samenleving. Over New York schreef hij in zijn Volkskrant-column: ‘De tegenstellingen zijn fenomenaal. […] De mensen die het gemaakt hebben, hebben geen contact met de mensen die het niet gemaakt hebben.’ Marcel Parcival Arthur van Dam bezit een landgoed op de Veluwe van ruim 80 duizend vierkante meter, en waarvan de beschrijving in het kadaster 23 pagina’s telt. Mijn huurhuis (met ruime tuin) beslaat 150 vierkante meter . 533 maal kleiner dan het bezit van de salonsocialist. Ik ben volledig omringd door buren en heb vooralsnog geen voortschrijdend uitzicht.

Of neem Wim Kok, nog zo’n principiële sociaal-democraat. Als minister-president verwierp hij in uiterst felle bewoordingen (‘exhibitionistische zelfverrijking’) de topsalarissen van bestuurders van grote bedrijven (‘ordinaire zakkenvullers’). Na zijn vertrek uit de politiek werd Kok commissaris van ING, TPG, Shell en KLM. Tegen riante beloning pleitte hij opeens voor exorbitante verhogingen van die topsalarissen. Voortschrijdend inzicht. Toen ik in mei 2003 bij de TU Delft in dienst kwam, was het salaris van ING-bestuursvoorzitter Ewald Kist één miljoen euro. Dat was zeventien maal zoveel als wat ik toen verdiende, maar internationaal gezien blijkbaar nog steeds een fooi. Kersverse ING-commissaris Wim Kok schoot te hulp. Hij sprak van een ‘duivels dilemma’ omdat enerzijds werd aangedrongen op loonmatiging voor werknemers, terwijl anderzijds sprake was van een ‘substantiële achterstand in beloning’ voor de raad van bestuur. Een salarisstijging van zestig procent moest een einde maken aan deze grove misstand. Vorig jaar ontving de huidige ING-bestuursvoorzitter (Michel Tilmant) 4,3 miljoen euro. Dat is zeventig maal zoveel als ik nu verdien. Mijn salaris is de afgelopen vier jaar niet gestegen (behoudens een paar cao-procenten om de schijn op te houden dat de inflatie wordt gecompenseerd), terwijl de ING-bestuursvoorzitter 330 procent meer salaris heeft gekregen. En hij is bepaald niet de enige. Zijn collega Don Sheppard van Aegon toucheerde vorig jaar honderd maal mijn salaris. Waar ik een heel jaar voor moet werken, heeft die Sheppard al op 4 januari binnen. Leuk vooruitzicht.

Dap Hartmann is astronoom. Hij is werkzaam als docent bij de faculteit Techniek, Bestuur en Management.

Voor mensen met principes heb ik een geweldig ontzag. Tenminste, als ze zich ook echt aan die principes houden. Dat zijn er helaas niet zoveel. Vroeg of laat ontstaan er scheurtjes in die mooie overtuigingen, en blijkt geld plotseling een aangename geur te verspreiden. Want vaak is het toch een ordinaire centenkwestie. Principes omwisselen voor euro’s is het meest flagrant ter linkerzijde van het politieke midden. Dat komt doordat linkse politici doorgaans beginnen met veel principes en weinig geld. Maar niet altijd. Zo komt voormalig GroenLinks-lijsttrekker Paul Rosenmöller uit een rijk gezin (zijn vader was directeur bij Vroom en Dreesman). Deze instabiele combinatie van geld en linkse principes bleek niet lang houdbaar. GroenLinks vindt dat salarissen in de publieke sector niet hoger mogen zijn dan het salaris van de minister-president (€ 130 duizend per jaar). Na zijn vertrek uit de politiek ontving Rosenmöller als voorzitter van de commissie Pavem (Participatie van Vrouwen uit Etnische Minderheden) ruim € 70 duizend per jaar voor een inspanning van slechts één dag per week. Dat is bijna driemaal zoveel als wat hij in zijn GroenLinks-tijd maximaal acceptabel achtte. Voortschrijdend inzicht.

Neem Marcel van Dam, voormalig sociaal-democraat (tegenwoordig volbloed socialist), en strijder voor een rechtvaardiger samenleving. Over New York schreef hij in zijn Volkskrant-column: ‘De tegenstellingen zijn fenomenaal. […] De mensen die het gemaakt hebben, hebben geen contact met de mensen die het niet gemaakt hebben.’ Marcel Parcival Arthur van Dam bezit een landgoed op de Veluwe van ruim 80 duizend vierkante meter, en waarvan de beschrijving in het kadaster 23 pagina’s telt. Mijn huurhuis (met ruime tuin) beslaat 150 vierkante meter . 533 maal kleiner dan het bezit van de salonsocialist. Ik ben volledig omringd door buren en heb vooralsnog geen voortschrijdend uitzicht.

Of neem Wim Kok, nog zo’n principiële sociaal-democraat. Als minister-president verwierp hij in uiterst felle bewoordingen (‘exhibitionistische zelfverrijking’) de topsalarissen van bestuurders van grote bedrijven (‘ordinaire zakkenvullers’). Na zijn vertrek uit de politiek werd Kok commissaris van ING, TPG, Shell en KLM. Tegen riante beloning pleitte hij opeens voor exorbitante verhogingen van die topsalarissen. Voortschrijdend inzicht. Toen ik in mei 2003 bij de TU Delft in dienst kwam, was het salaris van ING-bestuursvoorzitter Ewald Kist één miljoen euro. Dat was zeventien maal zoveel als wat ik toen verdiende, maar internationaal gezien blijkbaar nog steeds een fooi. Kersverse ING-commissaris Wim Kok schoot te hulp. Hij sprak van een ‘duivels dilemma’ omdat enerzijds werd aangedrongen op loonmatiging voor werknemers, terwijl anderzijds sprake was van een ‘substantiële achterstand in beloning’ voor de raad van bestuur. Een salarisstijging van zestig procent moest een einde maken aan deze grove misstand. Vorig jaar ontving de huidige ING-bestuursvoorzitter (Michel Tilmant) 4,3 miljoen euro. Dat is zeventig maal zoveel als ik nu verdien. Mijn salaris is de afgelopen vier jaar niet gestegen (behoudens een paar cao-procenten om de schijn op te houden dat de inflatie wordt gecompenseerd), terwijl de ING-bestuursvoorzitter 330 procent meer salaris heeft gekregen. En hij is bepaald niet de enige. Zijn collega Don Sheppard van Aegon toucheerde vorig jaar honderd maal mijn salaris. Waar ik een heel jaar voor moet werken, heeft die Sheppard al op 4 januari binnen. Leuk vooruitzicht.

Dap Hartmann is astronoom. Hij is werkzaam als docent bij de faculteit Techniek, Bestuur en Management.

Editor Redactie

Do you have a question or comment about this article?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.