De universiteiten gaan studeren op een ‘kaderwet’ die hen veel meer zelfstandigheid geeft. Tegelijk moet deze wet een eind maken aan de detailbemoeienis van de overheid.
Dat is vorige week landelijk afgesproken. ,,We moeten zelf het initiatief nemen, want de overheid mist een heldere visie”, zegt VSNU- voorzitter Rien Meijerink.
De plannen van de vereniging van de universiteiten zijn nog pril, maar ze gaan wel over ingrijpende veranderingen. Want verzelfstandiging van de universiteiten leidt al gauw tot een andere positie van het personeel, tot andere bestuurlijke verhoudingen en andere regels voor de financiering.
,,Deze operatie is niet ongevaarlijk”, zegt Meijerink. ,,Want de ervaring leert dat ingrijpende wijzigingen in de financiering vaak door de overheid worden aangegrepen om te bezuinigen.” Om die reden is een aantal universiteitsbesturen huiverig voor ‘privatisering’. Een rapport waarin een eerdere VSNU-commissie in ’95 privatisering van alle openbare universiteiten voorstelde (de drie confessionele instellingen zijn al ‘privaat’), belandde daarom in een la.
Op dit moment gebruikt de VSNU het woord privatisering nog niet. De vereniging vindt dat het al jaren een duidelijk kader ontbeert voor de relatie met de overheid. Al in 1984 kwam toenmalig minister Deetman met een visie waarin de universiteiten veel meer autonomie zouden krijgen. De staatsbemoeienis zou plaatsmaken voor ‘marktwerking’ en verantwoording achteraf. In praktijk is van de autonomie echter weinig terechtgekomen.
Rare ingrepen
De huidige minister wilde wel een aantal financiële problemen aan de universiteiten kwijt. Maar door de tempobeurs, strenge regels voor het aanbod van opleidingen en bemoeienis met het onderzoekbeleid versterkte hij juist zijn greep.
,,Enerzijds wil het kabinet ‘marktwerking’ en ‘deregulering”, zegt Meijerink, ,,maar dan komt Ritzen toch weer met rare, directe ingrepen.” Zelfs het mooie gebaar om tien miljoen te geven voor jonge ‘Ritzen-hoogleraren’ pakt volgens Meijerink uit als betutteling. ,,De minister bedenkt de voorwaarden en een ingewikkelde procedure. Als hij gewoon het bedrag had gegeven, met globale voorwaarden, was dat effectiever geweest.”
Vorige week spraken de universiteiten af dat ze zelf gaan proberen de autonomie weer hoog op de agenda te zetten. Het werk van de VSNU moet uitmonden in een voorstel voor een ,,kaderwet” die de relatie tussen overheid en universiteiten veel globaler regelt dan nu. Over specifieke zaken moet dan zonodig apart overlegd of onderhandeld worden.
Duidelijk is wel dat men geen systeem meer wil waarin de overheid allerlei gedetailleerde eisen stelt – van salarisniveau’s en studeerbaarheidsprojecten tot de keus vanonderzoekthema’s.
VSNU-voorzitter Meijerink: ,,De overheid moet alleen globale voorwaarden stellen aan het resultaat. Vooral de kwaliteitszorg krijgt daardoor een zwaardere rol.”
(HOP/FS)
De universiteiten gaan studeren op een ‘kaderwet’ die hen veel meer zelfstandigheid geeft. Tegelijk moet deze wet een eind maken aan de detailbemoeienis van de overheid. Dat is vorige week landelijk afgesproken. ,,We moeten zelf het initiatief nemen, want de overheid mist een heldere visie”, zegt VSNU- voorzitter Rien Meijerink.
De plannen van de vereniging van de universiteiten zijn nog pril, maar ze gaan wel over ingrijpende veranderingen. Want verzelfstandiging van de universiteiten leidt al gauw tot een andere positie van het personeel, tot andere bestuurlijke verhoudingen en andere regels voor de financiering.
,,Deze operatie is niet ongevaarlijk”, zegt Meijerink. ,,Want de ervaring leert dat ingrijpende wijzigingen in de financiering vaak door de overheid worden aangegrepen om te bezuinigen.” Om die reden is een aantal universiteitsbesturen huiverig voor ‘privatisering’. Een rapport waarin een eerdere VSNU-commissie in ’95 privatisering van alle openbare universiteiten voorstelde (de drie confessionele instellingen zijn al ‘privaat’), belandde daarom in een la.
Op dit moment gebruikt de VSNU het woord privatisering nog niet. De vereniging vindt dat het al jaren een duidelijk kader ontbeert voor de relatie met de overheid. Al in 1984 kwam toenmalig minister Deetman met een visie waarin de universiteiten veel meer autonomie zouden krijgen. De staatsbemoeienis zou plaatsmaken voor ‘marktwerking’ en verantwoording achteraf. In praktijk is van de autonomie echter weinig terechtgekomen.
Rare ingrepen
De huidige minister wilde wel een aantal financiële problemen aan de universiteiten kwijt. Maar door de tempobeurs, strenge regels voor het aanbod van opleidingen en bemoeienis met het onderzoekbeleid versterkte hij juist zijn greep.
,,Enerzijds wil het kabinet ‘marktwerking’ en ‘deregulering”, zegt Meijerink, ,,maar dan komt Ritzen toch weer met rare, directe ingrepen.” Zelfs het mooie gebaar om tien miljoen te geven voor jonge ‘Ritzen-hoogleraren’ pakt volgens Meijerink uit als betutteling. ,,De minister bedenkt de voorwaarden en een ingewikkelde procedure. Als hij gewoon het bedrag had gegeven, met globale voorwaarden, was dat effectiever geweest.”
Vorige week spraken de universiteiten af dat ze zelf gaan proberen de autonomie weer hoog op de agenda te zetten. Het werk van de VSNU moet uitmonden in een voorstel voor een ,,kaderwet” die de relatie tussen overheid en universiteiten veel globaler regelt dan nu. Over specifieke zaken moet dan zonodig apart overlegd of onderhandeld worden.
Duidelijk is wel dat men geen systeem meer wil waarin de overheid allerlei gedetailleerde eisen stelt – van salarisniveau’s en studeerbaarheidsprojecten tot de keus vanonderzoekthema’s.
VSNU-voorzitter Meijerink: ,,De overheid moet alleen globale voorwaarden stellen aan het resultaat. Vooral de kwaliteitszorg krijgt daardoor een zwaardere rol.”
(HOP/FS)
Comments are closed.