Campus

STUDIUM GENERALE

Het fietsenmaken soms een beetje beu? Behoefte aan iets anders dan louter formules? Beetje duf geworden op het lab? Stiekum erg geïnteresseerd in het werk van René Diekstra? Bang om als nerd te eindigen met het grafschrift: ik was een brave borst, maar van cultuur wist ik geen worst? De programma’s van Studium Generale bieden soelaas!Studium Generale is een onderdeel van de TU Delft dat zich inzet voor een zo breed mogelijke academische vorming en zorg draagt voor noodzakelijke aanvullingen op het reguliere onderwijs en onderzoek.

Studium Generale maakt het mogelijk om vrij van hokjesgeest en tentamendwang je horizon te verbreden, kennis te nemen van andere disciplines dan het eigen studieterrein, inzicht te verkrijgen in de samenhang der wetenschappen en kritisch te leren omgaan met alle informatie die dagelijks in grote hoeveelheden op ons afkomt.

Gedurende het hele studiejaar organiseert SG tal van programma’s op het gebied van wetenschap, techniek, kunst, cultuur en politiek. Vaak zijn dat lezingenseries waarin één onderwerp, probleem of vakgebied van diverse kanten wordt belicht; daarnaast organiseert SG ook actualiteitencolleges, symposia, literaire bijeenkomsten, workshops, leesgroepen, tentoonstellingen, concerten, film- en theatervoorstellingen etc.

De programma’s van Studium Generale zijn ook toegankelijk voor belangstellenden van buiten de TU.

Reserveren

Alle Studium Generale-avonden zijn gratis, maar vol=vol. In dat geval kan het raadzaam zijn om een plaats gereserveerd te hebben. Dat kan steeds een week voorafgaand aan de betreffende lezing bij de lokatie waar de bijeenkomst is geprogrammeerd, dwz of bij Cultureel Centrum TU, Mekelweg 10 , via tel. 015 – 278 3988 ; of bij Techniek Museum Delft via tel. 015 – 213 83 11 (di-vrij 10.00-17.00 uur). Voor activiteiten overdag (zoals het SG-paviljoen of Muziek tussen de Middag) kan niet worden gereserveerd. Voor workshops, leesgroepen e.d. gelden vaak andere (spel)regels: lees de aankondigingen nauwkeurig door.

SG-supplement

Vier maal per jaar publiceert Studium Generale een uitgebreid overzicht van alle komende activiteiten. Vanaf heden gebeurt dat via het universiteitsblad Delta , maar dit SG-supplement is ook los verkrijgbaar. Een gratis abonnement kan geregeld worden door de bon in te sturen of contact op te nemen met het bureau Studium Generale , Kanaalweg 2b (WTM-gebouw, kamer 004), 2628 EB Delft, tel. 015 – 278 52 35, e-mail: sg@wtm.tudelft.nl

Bon (opsturen naar Studium Generale, Kanaalweg 2-b, 2628 EB Delft)

Ja, ik wil graag een gratis abonnement op het SG-supplement
Naam………………………………………………….
Adres…………………………………………………
Postcode……………Woonplaats………………………..

SG-publikaties

Door Studium Generale worden regelmatig boeken en readers uitgebracht als onderdeel van door SG georganiseerde themaprojecten.

De volgende publikaties zijn nog verkrijgbaar en te bestellen door het genoemde (gereduceerde) bedrag over te maken op gironummer 5233974 tnv Studium Generale TU-Delft, Kanaalweg 2b, 2628 EB Delft ovv de betreffende titel(s).

Kunst en Technologie: The Beauty and the Beast?% 5,–

Archipolis: over de grenzen van de architectuur% 10,–

Met de wetenschap als excuus% 5,–

Water & Vuur% 10,–

Je bent hier zeker voor het eerst (dagboekfragmenten van eerstejaars studenten aan de TUE)% 15,–

KUNST & WETENSCHAP IN BEWEGING

Het zijn roerige en bewegelijke tijden voor kunst en wetenschap; ze krijgen steeds meer met elkaar te maken en de liefde tussen hen bloeit op…

In de kunsten neemt het conceptuele gehalte nog altijd toe en een stijgend aantal kunstenaars zegt een vorm van wetenschap te bedrijven. Omgekeerd heeft ook de wetenschap grotere belangstelling voor de kunst gekregen. De opkomst van nieuwe (multimediale) technologieën in een wereld die wordt gedomineerd door ‘mobiliteit’ en ‘snelheid’ speelt hierbij een belangrijke rol. Vele elementaire begrippen zoals ‘ruimte’, ‘tijd’, ‘identiteit’, ‘lichaam’, waarmee men zich in beide culturen bezighoudt, moeten immers opnieuw worden onderzocht en geherdefinieerd. Men ontdekt dat het zinvol is om zich door elkaars inzichten te laten inspireren.

Dichters begeven zich op het terrein van de natuurkunde, terwijl biologen zich als literatoren ontpoppen; in kunst en wetenschap beginnen de traditionele scheidslijnen en genre-indelingen steeds meer te vervagen. Heeft deze toenemende vermenging van kunst en wetenschap een gunstige uitwerking, of is er sprake van een heilloze weg die tot allerlei spraakverwarringen zal leiden?

In dit project, dat tot stand kwam in samenwerking met Studium Generale Rotterdam, staat het begrip beweging centraal. SG sluit daarmee aan bij de nationale Wetenschap en Techniekweek die dit jaar rond het thema beweging is georganiseerd. Dit gegeven komt, behalve in voornoemde zin, op verschillende manieren aan de orde. Want gekoppeld aan meer letterlijke bewegingen kunnen er nog heel wat meer interessante vragen worden opgeroepen: Hoe werkt het menselijk bewegingsapparaat? Wat beweegt een topsporter? Daarom is er, naast het lezingenprogramma, ook ruimte voor ‘bewegingskunsten’ als dans, film en sport.

Ezelsoren

Elke avond voor het gaan slapen,

blader ik in mechanica van deeltjes

niets om vast te houden, of om op te rapen,

zoals een hand, een stuiver, of beeldjes

op de kast die schoonheid moeten laten zien.

Elke avond liggend op mijn linker zijde

lees ik van de meetbaarheid van tien

tot de min dertiende millimeter wijdte.

Onder ede verklaart elke roos dat

zij een tulp is om haar geheim te houden,

zo is ook elk deeltje dat men meet wat

anders dan de eigenschappen die het toegeeft.

Maar misschien denk ik dit alleen, met ezelsoren

bladzijden merkend over deeltjes en hun sporen.
Rogi Wieg

KUNST & WETENSCHAP IN BEWEGING

‘Alles stroomt’ (Heraclitus)

Lezingenprogramma

plaats: Cultureel Centrum TU, Mekelweg 10, 2628 CD Delft

tijd: 20.00 uur

reserveren: tel. 015 – 278 39 88

dinsdag 1 oktober

Art as Inquiry – Kunst als Onderzoek

lezing: Marga Bijvoet

diashow: Kunst en Beweging

Kunstenaars hebben zich altijd laten inspireren door ontwikkelingen in wetenschap en techniek. Denk maar aan het werk van Da Vinci, de schilderijen van Kandinsky en de muziek van Schönberg. De laatste jaren heeft het samenspel tussen kunst en wetenschap nieuwe vormen aangenomen. Kunstenaars zijn interdisciplinair gaan samenwerken met verschillende takken van wetenschap. Sommigen werken samen met natuurkundigen, biologen of astrofysici. Anderen met civiel ingenieurs en landschapsarchitecten. Marga Bijvoet heeft de consequenties van deze samenwerking voor de rol van de kunstenaar, het kunstobject en voor de grenzen tussen de disciplines onderzocht. Met name de verwerking van 20e eeuwse wetenschappelijke concepten en de tendensen van de verwerking van de nieuwste technologieën in de kunst zullen in haar bijdrage centraal staan.

Daarna worden in een diashow voorbeelden getoond van de wijze waarop het idee van beweging is opgenomen in het werk van verschillende internationaal bekende kunstenaars (o.a. met voorbeelden uit de kinetische kunst).

Marga Bijvoet is kunsthistorica. Zij promoveerde in 1994 aan de Erasmusuniversiteit Rotterdam op het onderwerp Art as Inquiry en werkt momenteel aan de publicatie van een boek hierover.

dinsdag 8 oktober

Identiteit en reizen

lezing: Ginette Verstraete

De menselijke identiteit is altijd gebonden geweest aan de plaats waar men zich bevond. Onder invloed van de toegenomen mobiliteit en de moderne technische cultuur, speelt het leven, wonen en werken van de mens zich steeds minder af op een vaste plek. Door deze ontwikkeling komt het vraagstuk van de identiteit(svorming) weer in het centrum van de belangstelling. Als we kijken naar de historische relatie tussen reizen/bewegen en de vorming van een culturele identiteit, dan kan er een verbindende lijn worden getrokken van het tijdperk van de kolonialisering naar het hedendaagse tijdperk van de ‘global village’. Deze geschiedenis toont hoe de wereld steeds meer wordt gedomineerd door een toenemende ‘snelheid’. Gekoppeld aan de wereldwijde migratie leidt dit tot culturele ontworteling: De culturele identiteit, losgemaakt van een specifieke geografische ruimte en traditie,wordt een imaginaire positie in een netwerk van uiteenlopende locaties en tradities. De verbeelding speelt hierbij een cruciale rol.

Ginette Verstraete is als filosoof en literatuurwetenschapper verbonden aan de Rijksuniversiteit Limburg. Zij deed onderzoek naar de relatie tussen mobiliteit (reizen) en identiteit. In haar benadering neemt het werk van Paul Virilio, als filosoof van de beweging, een sleutelpositie in.

dinsdag 15 oktober

De grenzen van beweging en stilstand

lezingen: Yvonne Dröge-Wendel en Bart Verschaffel

discussieleider: Anna Tilroe

De manier waarop mensen objecten en goederen transporteren weerspiegelt hun wijze van denken en leven. Uitgaande van deze vooronderstelling en de slogan ‘Objects make our world’, bestudeert kunstenares Yvonne Dröge-Wendel de wijze waarop verschillende mensen in verschillende situaties allerlei spullen heen en weer laten bewegen over de wereldbol. Wat en hoe we transporteren is in de geschiedenis aan grote veranderingen onderhevig. Met dia’s zal worden geïllustreerd dat deze veranderingen vaak gebaseerd zijn op arbitraire keuzes en dat het transport in sommige gevallen absurd of onacceptabel wordt. Vervolgens zal Bart Verschaffel spreken over het stil-leven. Eind zestiende, begin zeventiende eeuw begint men stillevens te schilderen. De term stil-leven is een atelierterm: men schildert naar een model dat niet beweegt. Maar is het wel zo dat in deze eerste zelfstandige portretten van objecten de dingen stil liggen? Dingen sterven niet, maar ze schuiven of rollen wel traag naar het niets.

Yvonne Dröge-Wendel is beeldend kunstenaar. Haar werk is gebaseerd op de relatie tussen mensen en objecten.

Bart Verschaffel is hoogleraar filosofie aan Economische Hogeschool St. Aloysius te Brussel en docent aan de architectuurafdelingen van de Universiteiten van Gent en Leuven, alsmede advisor aan de Rijksacademie te Amsterdam.

Anna Tilroe is kunstcritica.

dinsdag 22 oktober

Literaire wetenschap en natuurwetenschappelijke poëzie

lezingen: Rogi Wieg en Tijs Goldschmidt

discussieleider: Joop Doorman


Figuur 3 Rogi Wieg


Figuur 4 Tijs Goldschmidt

De dichter Rogi Wieg laat zich in zijn poëzie inspireren door de natuurwetenschappen.

Zo verdiepte hij zich in de chaostheorieën, waaruit zijn dichtbundel Sneeuwvlok is voortgekomen. Tevens hield hij zich bezig met de quantummechanica (waarin ‘beweging’ ook een heel belangrijk gegeven is). Wieg droeg een viertal gedichten op aan de natuurkundige Gerard ‘t Hooft, door wiens boek De Bouwstenen van de Schepping hij zeer werd geïnspireerd.

De bioloog Tijs Goldschmidt publiceerde vorig jaar het boekDarwin’s hofvijver, dat handelt over de evolutie van een in het Victoriameer levende baarsachtige vissoort. In dit boek paste hij een menging van genres toe, waardoor hij de algemeen geaccepteerde grens die tussen literatuur en wetenschap wordt getrokken, in beweging zette. Hij zal ingaan op de problemen die hij tegenkwam, toen hij wetenschappelijke informatie op een persoonlijke, literaire manier wilde opschrijven.

Beide sprekers zullen ingaan op de vraag vanuit welke motieven de schrijver, respectievelijk de wetenschapper, zich tot de andere dan de eigen discipline wendt. Is van deze grensoverschrijding een meerwaarde aan de wetenschap en de kunst te verwachten?

Rogi Wieg is dichter en schrijver van proza.

Tijs Goldschmidt is evolutiebioloog en schrijver.

Joop Doorman is filosoof en emeritus-hoogleraar van de faculteit WTM van de TU Delft en de Erasmusuniversiteit Rotterdam.

dinsdag 29 oktober

Exacte wetenschappen: leveranciers van nieuwe metaforen

lezing: Victor Wentink

Veel kunstenaars gebruiken de exacte wetenschappen als inspiratiebron voor metaforen waarmee recente ontwikkelingen in natuur en cultuur geïnterpreteerd kunnen worden.

Wentink zal op deze avond ingaan op het verschijnsel van de ‘nomadische mens’ en de implicaties daarvan voor de kunst in het algemeen en de muziek in het bijzonder. Hij sluit daarmee aan op recente discussies over de aard en gevolgen van nieuwe technologie. Daarin wordt in toenemende mate het autonome en progressieve karakter van het technologische innovatieproces benadrukt. Niet alleen de natuur evolueert, maar ook de technologie. In die evolutie beweegt de technologie steeds dichter naar het lichaam toe. Het gevolg is dat er een moment aanbreekt waarop het lichaam niet meer aan een plek gebonden is; er ontstaat een neo-nomadisch lichaam. Kunstuitingen passen zich aan het verschijnsel van de ‘nomadische mens’ aan. Het idee van een afgerond kunstwerk in een afgesloten ruimte wordt losgelaten; het nomadische cq bewegelijke bepaalt de kunstvorm.

Victor Wentink paarde een studie elektronische muziek aan het Koninklijk Conservatorium te Den Haag aan een grote interesse in de natuurkunde. Hij is werkzaam als componist en maakte geluidsvoordrachten als Thermische evolutie en Het Winterveld.

Tijdens de lezingenavonden zal ook het speciaal voor de Wetenschap en Techniekweek geschreven boek ‘Beweging is Leven’ van Ivan Wolffers te koop zijn.

Videoprogramma

plaats: SG-paviljoen, faculteit Civiele Techniek, Stevinweg 1, Delft

tijd: 9.00 – 17.00 uur

reserveren: niet nodig

donderdag 3 oktober

Art meets science in a changing economy
doorlopende videovertoning

In 1990 werd in het Stedelijk Museum in Amsterdam het project Art meets Science georganiseerd, waarin een aantal internationaal vermaarde sprekers optraden. Dit jaar wordt in Kopenhagen een tweede Art meets Science-manifestatie georganiseerd. Het doel van deze projecten is een permanente dialoog op gang te brengen over fundamentele veranderingen in de wereldeconomie, door de nieuwe inzichten die de afgelopen decades in kunst, wetenschap en spiritualiteit zijn opgedaan, effectief te integreren in de economische orde van onze tijd. Van het programma Art meets Science, waarin sprekers optraden als Ilya Prigogine, Rupert Sheldrake, David Bohm, John Cage, Francisco Varela enz. enz., worden in een doorlopende voorstelling video’s vertoond.

Sport = Beweging

startplaats: Sportcentrum Erasmusuniversiteit (complex Woudestein), Burg. Oudlaan 50, Rotterdam

starttijd: 14.00 uur

opgave en inlichtingen: Sportcentrum TU Delft tel. 015 – 278 24 43

zondag 6 oktober

De eerste audio-estafetteloop van Nederland

Rotterdam-Delft

Een uniek evenement!! Tijdens de Nationale Wetenschapsdag vindt de eerste, nog klassiek te worden, audio-estafetteloop tussen de universiteiten van Rotterdam en Delft plaats; 24 km langs een schilderachtige route! Deelnemers opereren in zelf samen te stellen teams van drie personen, waarbij afwisselend een deelnemer hardloopt en twee deelnemers op één fiets rijden. Elk team moet in het bezit zijn van een walkman. Tijdens de loop zullen de deelnemers een verhaal te horen krijgen dat wordt voorgelezen door de bekende sportjournalist Tom Egbers , waarover zij bij aankomst enkele vragen moeten beantwoorden. De wedstrijdtijd samen met het aantal juist beantwoorde vragen, zullen de winnaars en dus ook de winnende universiteit bepalen. Aan de winnende universiteit zal tijdens een vrolijke ceremonie een wisselbeker worden uitgereikt. Ieder lid van het winnende team krijgt een CD-Diskman kado!

inlichtingen en voorinschrijving per team tot 24 september:

Sportcentrum TU Delft tel. 015 – 278 24 43

nainschrijving: zondag 6 oktober tussen 12.00 en 13.00 uur

kosten deelname: % 2,50 p.p

kosten maaltijd: % 10,-

Walkman en fiets moeten zelf worden meegebracht. In noodgevallen kan een fiets worden gehuurd à % 8,-.

Deze estafetteloop is georganiseerd op initiatief van de bureaus Studium Generale van de TU Delft en van de Erasmus Universiteit Rotterdam. Zij worden daarin bijgestaan door de DIEC en het Sportcentrum van de TU Delft, de Stichting Studentenvoorzieningen Rotterdam (SSVR), alsook de Delftse studenten-atletiekvereniging De Delvers (DSAV) en de Erasmusuniversiteit Rotterdam Roadrunners (EURR).

Workshops

plaats workshop A: Theater Lantaren-Venster, Rotterdam en faculteit Industrieel Ontwerpen, Jaffalaan 9, Delft

plaats workshop B: Stylos-paviljoen, faculteit Bouwkunde TU, Berlageweg 1, Delft

opgave & inlichtingen: bureau Studium Generale, Kanaalweg 2-b, tel. 015-278 52 35.

23 september, 17, 21 en 22 oktober

A: Ontwerp een prothese voor een danser

interdisciplinaire workshop olv: D. Plettenburg (WbMT), R. Goossens (IO), Y. Dröge (kunstenaar), A.J. van der Stel (choreograaf, ontwerper)

deelname: 25 studenten van TU Delft, EU Rotterdam en diverse kunstacademies

Protheses waren ooit bedoeld ter vervanging van lichaamsdelen. Tegenwoordig is de prothese een uitbreiding en verbetering van het lichaam geworden, denk maar aan de auto (benen), de microscoop (ogen) en de computer (hersenen).

In deze workshop zullen studenten vanuit verschillende disciplines nagaan of lichaamsexpressie in dans/beweging versterkt of verzwakt wordt door de inbreng van techniek, technische objecten of prothesen. Ze participeren gedeeltelijk aan de Rotterdamse dansmanifestatie Future Moves in theater Lantaren-Venster en werken daarna in kleine groepjes op atelier waar ongelimiteerd gefantaseerd en gewerkt kan worden aan prothesen voor dansers. Springplanken, een slow-motion machine, spiegels en spitzen: alles is denkbaar en mogelijk maakbaar.

Afhankelijk van de uitkomsten van de workshop zullen de resultaten aan het publiek worden gepresenteerd in een tentoonstelling dan wel in een dans-performance.

ma 21 t/m vr 25 oktober

B: De tuin van Doppler (onder voorbehoud)

interdisciplinaire workshop olv: docenten van de Kunstacademie Rotterdam, Koninklijk Conservatorium Den Haag (sectie beeld en geluid) en faculteit Bouwkunde TU (sectie landschap)

deelname: 25 studenten van faculteit Bouwkunde TU, Kunstacademie en Koninklijk Conservatorium

Gebouwen en landschappen worden in toenemende mate gezien vanuit een bewegend perspectief. Dit beïnvloed het ontwerp. In deze workshop staat de ‘Beweging in en door het landschap’ centraal. De eerste dag zullen door architecten en kunstenaars inleidende lezingen worden gehouden. Vervolgens zal gedurende drie dagen in interdisciplinaire groepen gewerkt worden aan de transformatie van (de omgeving van) het Stylos-paviljoen in een tuin. Daarbij speelt juist het activeren van alle zintuigen – het samenspel van ruimte, geluid, materiaal, licht en kleur in de beweging door de tuin – een belangrijke rol.

vrijdag 25 oktober: publieke presentatie van de workshop in woord, beeld en geluid.

maandag 28 oktober t/m vrijdag 1 november: publieketentoonstelling van de resultaten in het Stylos-paviljoen.

Filmprogramma

plaats: Filmhuis Lumen, Doelenplein 5, Delft

tijd: 19.45 uur

toegang: % 5,- per blok van 1½ uur

inlichtingen: 015 – 214 02 26

do 3 t/m woe 9 oktober

Film en Wetenschap

Tijdens de Nederlandse Filmdagen vindt een Dag van de Wetenschappelijke Film plaats. De wetenschapsfilms en tv-programma’s die tijdens deze dag zullen worden genomineerd voor de Boy Trip Award, zullen een week lang te zien zijn in Filmhuis Lumen.

Tevens zal (onder voorbehoud) op een zondagmiddag in oktober La Ferdinanda van de kunstenares Rebecca Horn worden vertoond; een film waarin kunst en wetenschap samenkomen in ‘Een sonate voor een Medici-villa’.

Dit SG-programma Kunst en Wetenschap in Beweging werd mede mogelijk gemaakt door de Wetenschap en Techniekweek, PWT, Theater Lantaren/Venster Rotterdam, alsmede de faculteiten Werktuigbouw, Industrieel Ontwerpen en Bouwkunde van de TU Delft.

DE ZAAK DELFT

Eeuwenlang dendert Delft al mee in de vaart der volkeren. De 750ste verjaardag biedt een uitgelezen mogelijkheid om eens te reflecteren op de vraag in welk opzicht Delft eigen-aardig is. Is het in Delft goed toeven of is het maar een stad van niks? Hoe is het eigenlijk om hier te wonen, te werken, te studeren en uit te gaan? Wat heeft de gemeentelijke toekomst voor ons in petto? In een serie van drie openbare debatten zullen vraagtekens worden gezet bij actuele ontwikkelingen in Delft en in vergelijkbare stedelijke gebieden. Kennis, cultuur en openbare ruimte vormen daarbij de sleutelbegrippen.

SG wil met deze discussieavonden, georganiseerd is samenwerking met ‘Delft 750 Jaar Cultuurstad’, een bijdrage leveren aan het denken en spreken over de stad, over Delft, maar ook over algemene kenmerken en elementen van het hedendaagse stadsleven.

DE ZAAK DELFT

Delftse zaken in ruimer verband

Serie debatten

plaats: Techniek Museum, Ezelsveldlaan 61, 2611 RV Delft

tijd: 20.00 uur.

reserveren: tel. 015 – 213 83 11

donderdag 17 oktober

De openbare ruimte van de stad

voorzitter: Arnold Reijndorp

deelnemers: B.J. Boelens, Gertjan Broekman, J.C.A. Geus, Maarten Hajer

entr’act: Mees van de Bosch

Delft is behalve om zijn historische kern ook bekend om de bijzondere aandacht die het de laatste decennia heeft gehad voor de openbare ruimten. De eerste Nederlandse woonerven werden in Delft gerealiseerd; het historische centrum is een schoolvoorbeeld van verstandig beheer en het verkeersplan van Delft is alom bekend door zijn efficiënte regulering van verkeersstromen. Ondanks deze relatieve voorhoedepositie spelen er een aantal kwesties inzake de openbare ruimte die vragen oproepen als: Hoever kun je nog gaan met het bevorderen van het toeristische klimaat? Hoe staat het met de verhouding tussen het historische centrum en de nieuwere wijken? Wat valt er te zeggen over de stad als consumptie-artikel en de stad als ontmoetingsplaats?

Arnold Reijndorp is bouwkundige/socioloog en doet onderzoek naar stedelijke ontwikkelingen in opdracht van ondermeer lokale en landelijke overheden.

B.J. Boelens is wethouder Stadsontwikkeling, Delft.

Gertjan Broekman is natuurkundige en medewerker van Studium Generale TU Delft.

J.C.A. Geus is directeur van de VVV Zuid-Holland.

Maarten Hajer is als planoloog/socioloog verbonden aan de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid.

donderdag 24 oktober

Stad en Cultuur

voorzitter: Prof.dr. A. Klamer

deelnemers: Tjeerd Deelstra, Gertjan Oldeman, Ton Voets

entr’act: Theater Expres

Delft investeerde de afgelopen jaren in cultuur door o.a. de bouw van het stadstheater en een nieuw filmhuis. Welk effect hebben infrastructurele maatregelen (lees ook ‘bezuinigingen’) op het culturele leven van en in de stad? Wat zijn de belangrijkste actuele ontwikkelingen in Delft? Is de financiering van kunst en cultuur een exclusieve zaak voor de overheid, of voor het particulier initiatief, of voor allebei? Kortom: wie moet/zal wat/dat betalen …? Een avond over stedelijke cultuur en de waarde van kunst en cultuur in de stad.

A. Klamer is hoogleraar kunst en cultuurwetenschappen, in het bijzonder de economie van kunst en cultuur, ErasmusUniversiteit Rotterdam.

Tjeerd Deelstra is directeur van het International Institute for the Urban Environment te Delft.

Gertjan Oldeman is voorzitter van de Mooi Weer Spelen Delft en account ontwikkelaar bij TNO Corporate.

Ton Voets is architect en voorzitter van Delft Design.

donderdag 31 oktober

Kennisstad

voorzitter: Prof.dr.ir.P.A. Kroes

deelnemers: Arjen van der Hout, Anil Ramdas, J.A. Roels

entr’act: Wim Smit jr.

In Delft wordt kennis voornamelijk gezien als economische factor, als middel tot, bijvoorbeeld, het bevorderen van de werkgelegenheid. In de gemeentelijke nota Delft Kennisstad vormt de typische aanwezigheid van technisch-wetenschappelijke instellingen en bedrijven (TU, TNO, Gist-brocades etc.) een van de uitgangspunten voor ambitieuze toekomstplannen. Op deze avond zal het Delftse kennisbegrip nader worden uitgediept. Andere vormen van kennis, kennis die óók van belang kan zijn voor de stedelijke samenleving, komen daarbij zeker aan de orde: andere manieren van denken over stedelijke en maatschappelijke ontwikkelingen, overwegingen over het doel in plaats van louter nut en over zin inplaats van puur gewin. Is kennis tegelijkertijd ook wijsheid?

P.A. Kroes is hoogleraar filosofie aan de faculteit WTM van de TU Delft.

Arjen van der Hout is Delfts wethouder van economische zaken, werkgelegenheid & onderwijs.

Anil Ramdas is sociaal geograaf en publicist.

J.A. Roels is directeur Corporate Strategy and Technology bij Gist-brocades, Delft.

PALEIZEN VOOR DE VERBEELDING

Tentoonstelling Nieuwe Duitse Museumarchitectuur

plaats: Achterhal, faculteit Bouwkunde TU, Berlageweg 1, Delft

tijd: 8 oktober t/m 24 oktober, 9.00-18.00 uur


Figuur 8 Neue Staatsgalerie in Stuttgart

Temidden van de wereldlijke vergankelijkheid vormen musea het geheugen van de cultuur. De vormgeving van museumgebouwen liet wat dat betreft in vroeger tijd niets aan duidelijkheid te wensen over. Imposante façades getuigen van de gewichtige verantwoordelijkheid die het museum droeg.

Met de opmars van het massatoerisme in de richting van de kunstmusea is de ontheiliging ervan vergevorderd, zoniet voltrokken. Voor experimenten in museumarchitectuur lijkt intussen meer ruimte dan ooit te zijn ontstaan. Duitsland was er als eerste bij. Vanaf de jaren vijftig werd een museale bouwdrift ontketend, die zijn voorloper in de geschiedenis niet kent. Nooit eerder werden zoveel musea voor zoveel miljoenen marken in zo’n korte tijd gebouwd. Geen Duitse stad liet deze bouwwoede aan zich voorbijgaan.

De tentoonstelling Paleizen voor de verbeelding geeft een overzicht in foto’s en maquettes van tien prestigieuze musea, die tussen 1952 en 1985 zijn verrezen. De tentoonstelling is tot stand gekomen in samenwerking met het Goethe Instituut en de studievereniging Stylos.

DE VROLIJKE WETENSCHAP

Zoals altijd zoekt Studium Generale naar nieuwe confrontaties met wetenschap, kunst en cultuur. Ongeveer één keer per vier weken is tijdens de lunchpauze het SG-paviljoen geopend. Dit paviljoen staat telkens in een ander gebouw in de TU-wijk. Wat staat ons daar te wachten? Wonderlijke taferelen? Vogels van een opmerkelijk pluimage? Onderwerpen die je niet eerder voor mogelijk had gehouden? In het SG-paviljoen zal worden gedanst op het slappe koord tussen de wereld van het alledaagse en het bijzondere, tussen kennis en verbeelding en tussen ernst en luim.

plaats: SG-paviljoen, TU-Hoofdgebouw (Hal), Julianalaan 132, Delft

tijd: 12.45 uur

reserveren: niet nodig

donderdag 24 oktober

Het versierde vel

lezing: Henk Schiffmacher en Annemarie Beers (onder voorbehoud)

Tatoeages waren lange tijd het handelsmerk van ruwe zeelieden en andere schuinsmarcheerders die zich daarmee onderscheidden van het ‘beschaafde’ deel der natie. Tegenwoordig is de tatoeage een geaccepteerder onderdeel van het dagelijks leven geworden, een versiering die nauwelijks nog verschilt van een ring of armband.

Tatoeeerder Henk Schiffmacher is op zoek geweest naar de oorsprong van deze lichaamskunst en zijn symbolische betekenis. Aan de hand van foto’s vertelt hij hierover. Annemarie Beers is Japanologe en gespecialiseerd in Japanse tatoeages. Samen hebben zij het Tattoo Museum in Amsterdam opgezet.

MUZIEK TUSSEN DE MIDDAG

Daar gaan we weer! De start van een nieuw muzikaal seizoen is een feit. Vanaf oktober organiseert Studium Generale, in samenwerking met het Rotterdams Conservatorium en Cultureel Centrum Mekelweg 10, wederom een serie maandelijkse lunchconcerten onder het motto Muziek tussen de middag. Een unieke gelegenheid om tijdens de middagpauze kennis te maken met uiteenlopende muzikale werken, uitgevoerd door professionele musici. Studenten van verschillende afdelingen van het Rotterdams Conservatorium brengen een zeer afwisselend programma waarin zowel oude klassiekers als hedendaagse vernieuwers te horen zijn.

plaats: Cultureel Centrum TU, Mekelweg 10, Delft

tijd: 12.45 uur

reserveren: niet nodig

donderdag 10 oktober

Muziek tussen de middag: Jeroen Liedorp – piano

met: Préludes van Claude Debussy en Sonate van Franz Liszt

PROGRAMMA STUDIUM GENERALE

OKTOBER 1996

di 1 oktober, 20.00 uur

Cultureel Centrum, Mekelweg 10

Kunst & Wetenschap in Beweging

Art as Inquiry – Kunst als Onderzoek

lezing: Marga Bijvoet

diashow: Kunst en Beweging

do 3 oktober, 10.00 – 17.00 uur

SG-paviljoen, Civiele Techniek, Stevinweg 1

Kunst & Wetenschap in Beweging

Art meets science in a changing economy
doorlopende videovertoning

zo 6 oktober, 14.00 uur

Kunst & Wetenschap in Beweging

Audio-estafetteloop Rotterdam-Delft

inlichtingen: Sportcentrum TU Delft, tel. 015 – 278 24 43

di 8 t/m do 24 oktober, 9.00 – 18.00 uur

Achterhal, Bouwkunde, Berlageweg 1

Paleizen voor de verbeelding

Tentoonstelling Duitse Museumarchitectuur

di 8 oktober, 20.00 uur

Cultureel Centrum, Mekelweg 10

Kunst & Wetenschap in Beweging

Identiteit en reizen

lezing: Ginette Verstraete

do 10 oktober, 12.45 uur

Cultureel Centrum, Mekelweg 10

Muziek tussen de middag

Jeroen Liedorp – piano

di 15 oktober, 20.00 uur

Cultureel Centrum, Mekelweg 10

Kunst & Wetenschap in Beweging

Over de grenzen van beweging en stilstand

lezingen: Yvonne Dröge en Bart Verschaffel

discussieleider: Anna Tilroe

do 17 oktober, 20.00 uur

Techniek Museum, Ezelsveldlaan 61

De zaak Delft

De openbare ruimte van de stad

debat olv Ir. Arnold Reijndorp

deelnemers: Gertjan Broekman, J.C.A. Geus, Maarten Hajer, mmv Mees van de Bosch (entr’act)

di 22 oktober, 20.00 uur

Cultureel Centrum, Mekelweg 10

Kunst & Wetenschap in Beweging

Literaire wetenschap en natuurwetenschappelijke poëzie

lezingen: Rogi Wieg en Tijs Goldschmidt

discussieleider: Joop Doorman

do 24 oktober, 12.45 uur

SG-paviljoen, TU-Hoofdgebouw (Hal), Julianalaan 132, Delft

Vrolijke Wetenschap

Het versierde vel

lezing: Henk Schiffmacher en Annemarie Beers

do 24 oktober, 20.00 uur

Techniek Museum, Ezelsveldlaan 61

De zaak Delft

Stad en Cultuur

debat olv Prof.dr. A. Klamer

deelnemers: A. Bonthuis, Tjeerd Deelstra, Lidy van Ginniken, Gertjan Oldeman, mmv Theatergroep Expres (entr’act)

vrij 25 oktober

Stylos-paviljoen, faculteit Bouwkunde, Berlageweg 1

Kunst & Wetenschap in Beweging

De tuin van Doppler (onder voorbehoud)

presentatie interdisciplinaire workshop

ma 28 oktober t/m vrij 1 november

Stylos-paviljoen, faculteit Bouwkunde, Berlageweg 1

Kunst & Wetenschap in Beweging

De tuin van Doppler (onder voorbehoud)

tentoonstelling interdisciplinaire workshop

di 29 oktober, 20.00 uur

Cultureel Centrum, Mekelweg 10

Kunst & Wetenschap: Beweging

Exacte wetenschappen: leveranciers van nieuwe metaforen

lezing: Victor Wentink (componist)

do 31 oktober, 20.00 uur

Techniek Museum, Ezelsveldlaan 61

De zaak Delft

Kennisstad

debat olv Prof.dr.ir.P.A. Kroes

deelnemers: Arjen van der Hout, Anil Ramdas, J.A. Roels, mmv ….. (entr’act)

Reserveringen:

Cultureel Centrum, Mekelweg 10, Delft, tel. 015 – 278 39 88

Techniek Museum, Ezelsveldlaan 61, Delft, tel. 015 – 213 83 11

Organisatie & inlichtingen :

Studium Generale TU Delft, Kanaalweg 2-b, 2628 EB Delft, tel. 015 – 278 52 35, e-mail:sg@wtm.tudelft.nl

,,,,,,,

Het fietsenmaken soms een beetje beu? Behoefte aan iets anders dan louter formules? Beetje duf geworden op het lab? Stiekum erg geïnteresseerd in het werk van René Diekstra? Bang om als nerd te eindigen met het grafschrift: ik was een brave borst, maar van cultuur wist ik geen worst? De programma’s van Studium Generale bieden soelaas!

Studium Generale is een onderdeel van de TU Delft dat zich inzet voor een zo breed mogelijke academische vorming en zorg draagt voor noodzakelijke aanvullingen op het reguliere onderwijs en onderzoek. Studium Generale maakt het mogelijk om vrij van hokjesgeest en tentamendwang je horizon te verbreden, kennis te nemen van andere disciplines dan het eigen studieterrein, inzicht te verkrijgen in de samenhang der wetenschappen en kritisch te leren omgaan met alle informatie die dagelijks in grote hoeveelheden op ons afkomt.

Gedurende het hele studiejaar organiseert SG tal van programma’s op het gebied van wetenschap, techniek, kunst, cultuur en politiek. Vaak zijn dat lezingenseries waarin één onderwerp, probleem of vakgebied van diverse kanten wordt belicht; daarnaast organiseert SG ook actualiteitencolleges, symposia, literaire bijeenkomsten, workshops, leesgroepen, tentoonstellingen, concerten, film- en theatervoorstellingen etc.

De programma’s van Studium Generale zijn ook toegankelijk voor belangstellenden van buiten de TU.

Reserveren

Alle Studium Generale-avonden zijn gratis, maar vol=vol. In dat geval kan het raadzaam zijn om een plaats gereserveerd te hebben. Dat kan steeds een week voorafgaand aan de betreffende lezing bij de lokatie waar de bijeenkomst is geprogrammeerd, dwz of bij Cultureel Centrum TU, Mekelweg 10 , via tel. 015 – 278 3988 ; of bij Techniek Museum Delft via tel. 015 – 213 83 11 (di-vrij 10.00-17.00 uur). Voor activiteiten overdag (zoals het SG-paviljoen of Muziek tussen de Middag) kan niet worden gereserveerd. Voor workshops, leesgroepen e.d. gelden vaak andere (spel)regels: lees de aankondigingen nauwkeurig door.

SG-supplement

Vier maal per jaar publiceert Studium Generale een uitgebreid overzicht van alle komende activiteiten. Vanaf heden gebeurt dat via het universiteitsblad Delta , maar dit SG-supplement is ook los verkrijgbaar. Een gratis abonnement kan geregeld worden door de bon in te sturen of contact op te nemen met het bureau Studium Generale , Kanaalweg 2b (WTM-gebouw, kamer 004), 2628 EB Delft, tel. 015 – 278 52 35, e-mail: sg@wtm.tudelft.nl

Bon (opsturen naar Studium Generale, Kanaalweg 2-b, 2628 EB Delft)

Ja, ik wil graag een gratis abonnement op het SG-supplement
Naam………………………………………………….
Adres…………………………………………………
Postcode……………Woonplaats………………………..

SG-publikaties

Door Studium Generale worden regelmatig boeken en readers uitgebracht als onderdeel van door SG georganiseerde themaprojecten.

De volgende publikaties zijn nog verkrijgbaar en te bestellen door het genoemde (gereduceerde) bedrag over te maken op gironummer 5233974 tnv Studium Generale TU-Delft, Kanaalweg 2b, 2628 EB Delft ovv de betreffende titel(s).

Kunst en Technologie: The Beauty and the Beast?% 5,–

Archipolis: over de grenzen van de architectuur% 10,–

Met de wetenschap als excuus% 5,–

Water & Vuur% 10,–

Je bent hier zeker voor het eerst (dagboekfragmenten van eerstejaars studenten aan de TUE)% 15,–

KUNST & WETENSCHAP IN BEWEGING

Het zijn roerige en bewegelijke tijden voor kunst en wetenschap; ze krijgen steeds meer met elkaar te maken en de liefde tussen hen bloeit op…

In de kunsten neemt het conceptuele gehalte nog altijd toe en een stijgend aantal kunstenaars zegt een vorm van wetenschap te bedrijven. Omgekeerd heeft ook de wetenschap grotere belangstelling voor de kunst gekregen. De opkomst van nieuwe (multimediale) technologieën in een wereld die wordt gedomineerd door ‘mobiliteit’ en ‘snelheid’ speelt hierbij een belangrijke rol. Vele elementaire begrippen zoals ‘ruimte’, ‘tijd’, ‘identiteit’, ‘lichaam’, waarmee men zich in beide culturen bezighoudt, moeten immers opnieuw worden onderzocht en geherdefinieerd. Men ontdekt dat het zinvol is om zich door elkaars inzichten te laten inspireren.

Dichters begeven zich op het terrein van de natuurkunde, terwijl biologen zich als literatoren ontpoppen; in kunst en wetenschap beginnen de traditionele scheidslijnen en genre-indelingen steeds meer te vervagen. Heeft deze toenemende vermenging van kunst en wetenschap een gunstige uitwerking, of is er sprake van een heilloze weg die tot allerlei spraakverwarringen zal leiden?

In dit project, dat tot stand kwam in samenwerking met Studium Generale Rotterdam, staat het begrip beweging centraal. SG sluit daarmee aan bij de nationale Wetenschap en Techniekweek die dit jaar rond het thema beweging is georganiseerd. Dit gegeven komt, behalve in voornoemde zin, op verschillende manieren aan de orde. Want gekoppeld aan meer letterlijke bewegingen kunnen er nog heel wat meer interessante vragen worden opgeroepen: Hoe werkt het menselijk bewegingsapparaat? Wat beweegt een topsporter? Daarom is er, naast het lezingenprogramma, ook ruimte voor ‘bewegingskunsten’ als dans, film en sport.

Ezelsoren

Elke avond voor het gaan slapen,

blader ik in mechanica van deeltjes

niets om vast te houden, of om op te rapen,

zoals een hand, een stuiver, of beeldjes

op de kast die schoonheid moeten laten zien.

Elke avond liggend op mijn linker zijde

lees ik van de meetbaarheid van tien

tot de min dertiende millimeter wijdte.

Onder ede verklaart elke roos dat

zij een tulp is om haar geheim te houden,

zo is ook elk deeltje dat men meet wat

anders dan de eigenschappen die het toegeeft.

Maar misschien denk ik dit alleen, met ezelsoren

bladzijden merkend over deeltjes en hun sporen.
Rogi Wieg

KUNST & WETENSCHAP IN BEWEGING

‘Alles stroomt’ (Heraclitus)

Lezingenprogramma

plaats: Cultureel Centrum TU, Mekelweg 10, 2628 CD Delft

tijd: 20.00 uur

reserveren: tel. 015 – 278 39 88

dinsdag 1 oktober

Art as Inquiry – Kunst als Onderzoek

lezing: Marga Bijvoet

diashow: Kunst en Beweging

Kunstenaars hebben zich altijd laten inspireren door ontwikkelingen in wetenschap en techniek. Denk maar aan het werk van Da Vinci, de schilderijen van Kandinsky en de muziek van Schönberg. De laatste jaren heeft het samenspel tussen kunst en wetenschap nieuwe vormen aangenomen. Kunstenaars zijn interdisciplinair gaan samenwerken met verschillende takken van wetenschap. Sommigen werken samen met natuurkundigen, biologen of astrofysici. Anderen met civiel ingenieurs en landschapsarchitecten. Marga Bijvoet heeft de consequenties van deze samenwerking voor de rol van de kunstenaar, het kunstobject en voor de grenzen tussen de disciplines onderzocht. Met name de verwerking van 20e eeuwse wetenschappelijke concepten en de tendensen van de verwerking van de nieuwste technologieën in de kunst zullen in haar bijdrage centraal staan.

Daarna worden in een diashow voorbeelden getoond van de wijze waarop het idee van beweging is opgenomen in het werk van verschillende internationaal bekende kunstenaars (o.a. met voorbeelden uit de kinetische kunst).

Marga Bijvoet is kunsthistorica. Zij promoveerde in 1994 aan de Erasmusuniversiteit Rotterdam op het onderwerp Art as Inquiry en werkt momenteel aan de publicatie van een boek hierover.

dinsdag 8 oktober

Identiteit en reizen

lezing: Ginette Verstraete

De menselijke identiteit is altijd gebonden geweest aan de plaats waar men zich bevond. Onder invloed van de toegenomen mobiliteit en de moderne technische cultuur, speelt het leven, wonen en werken van de mens zich steeds minder af op een vaste plek. Door deze ontwikkeling komt het vraagstuk van de identiteit(svorming) weer in het centrum van de belangstelling. Als we kijken naar de historische relatie tussen reizen/bewegen en de vorming van een culturele identiteit, dan kan er een verbindende lijn worden getrokken van het tijdperk van de kolonialisering naar het hedendaagse tijdperk van de ‘global village’. Deze geschiedenis toont hoe de wereld steeds meer wordt gedomineerd door een toenemende ‘snelheid’. Gekoppeld aan de wereldwijde migratie leidt dit tot culturele ontworteling: De culturele identiteit, losgemaakt van een specifieke geografische ruimte en traditie,wordt een imaginaire positie in een netwerk van uiteenlopende locaties en tradities. De verbeelding speelt hierbij een cruciale rol.

Ginette Verstraete is als filosoof en literatuurwetenschapper verbonden aan de Rijksuniversiteit Limburg. Zij deed onderzoek naar de relatie tussen mobiliteit (reizen) en identiteit. In haar benadering neemt het werk van Paul Virilio, als filosoof van de beweging, een sleutelpositie in.

dinsdag 15 oktober

De grenzen van beweging en stilstand

lezingen: Yvonne Dröge-Wendel en Bart Verschaffel

discussieleider: Anna Tilroe

De manier waarop mensen objecten en goederen transporteren weerspiegelt hun wijze van denken en leven. Uitgaande van deze vooronderstelling en de slogan ‘Objects make our world’, bestudeert kunstenares Yvonne Dröge-Wendel de wijze waarop verschillende mensen in verschillende situaties allerlei spullen heen en weer laten bewegen over de wereldbol. Wat en hoe we transporteren is in de geschiedenis aan grote veranderingen onderhevig. Met dia’s zal worden geïllustreerd dat deze veranderingen vaak gebaseerd zijn op arbitraire keuzes en dat het transport in sommige gevallen absurd of onacceptabel wordt. Vervolgens zal Bart Verschaffel spreken over het stil-leven. Eind zestiende, begin zeventiende eeuw begint men stillevens te schilderen. De term stil-leven is een atelierterm: men schildert naar een model dat niet beweegt. Maar is het wel zo dat in deze eerste zelfstandige portretten van objecten de dingen stil liggen? Dingen sterven niet, maar ze schuiven of rollen wel traag naar het niets.

Yvonne Dröge-Wendel is beeldend kunstenaar. Haar werk is gebaseerd op de relatie tussen mensen en objecten.

Bart Verschaffel is hoogleraar filosofie aan Economische Hogeschool St. Aloysius te Brussel en docent aan de architectuurafdelingen van de Universiteiten van Gent en Leuven, alsmede advisor aan de Rijksacademie te Amsterdam.

Anna Tilroe is kunstcritica.

dinsdag 22 oktober

Literaire wetenschap en natuurwetenschappelijke poëzie

lezingen: Rogi Wieg en Tijs Goldschmidt

discussieleider: Joop Doorman


Figuur 3 Rogi Wieg


Figuur 4 Tijs Goldschmidt

De dichter Rogi Wieg laat zich in zijn poëzie inspireren door de natuurwetenschappen.

Zo verdiepte hij zich in de chaostheorieën, waaruit zijn dichtbundel Sneeuwvlok is voortgekomen. Tevens hield hij zich bezig met de quantummechanica (waarin ‘beweging’ ook een heel belangrijk gegeven is). Wieg droeg een viertal gedichten op aan de natuurkundige Gerard ‘t Hooft, door wiens boek De Bouwstenen van de Schepping hij zeer werd geïnspireerd.

De bioloog Tijs Goldschmidt publiceerde vorig jaar het boekDarwin’s hofvijver, dat handelt over de evolutie van een in het Victoriameer levende baarsachtige vissoort. In dit boek paste hij een menging van genres toe, waardoor hij de algemeen geaccepteerde grens die tussen literatuur en wetenschap wordt getrokken, in beweging zette. Hij zal ingaan op de problemen die hij tegenkwam, toen hij wetenschappelijke informatie op een persoonlijke, literaire manier wilde opschrijven.

Beide sprekers zullen ingaan op de vraag vanuit welke motieven de schrijver, respectievelijk de wetenschapper, zich tot de andere dan de eigen discipline wendt. Is van deze grensoverschrijding een meerwaarde aan de wetenschap en de kunst te verwachten?

Rogi Wieg is dichter en schrijver van proza.

Tijs Goldschmidt is evolutiebioloog en schrijver.

Joop Doorman is filosoof en emeritus-hoogleraar van de faculteit WTM van de TU Delft en de Erasmusuniversiteit Rotterdam.

dinsdag 29 oktober

Exacte wetenschappen: leveranciers van nieuwe metaforen

lezing: Victor Wentink

Veel kunstenaars gebruiken de exacte wetenschappen als inspiratiebron voor metaforen waarmee recente ontwikkelingen in natuur en cultuur geïnterpreteerd kunnen worden.

Wentink zal op deze avond ingaan op het verschijnsel van de ‘nomadische mens’ en de implicaties daarvan voor de kunst in het algemeen en de muziek in het bijzonder. Hij sluit daarmee aan op recente discussies over de aard en gevolgen van nieuwe technologie. Daarin wordt in toenemende mate het autonome en progressieve karakter van het technologische innovatieproces benadrukt. Niet alleen de natuur evolueert, maar ook de technologie. In die evolutie beweegt de technologie steeds dichter naar het lichaam toe. Het gevolg is dat er een moment aanbreekt waarop het lichaam niet meer aan een plek gebonden is; er ontstaat een neo-nomadisch lichaam. Kunstuitingen passen zich aan het verschijnsel van de ‘nomadische mens’ aan. Het idee van een afgerond kunstwerk in een afgesloten ruimte wordt losgelaten; het nomadische cq bewegelijke bepaalt de kunstvorm.

Victor Wentink paarde een studie elektronische muziek aan het Koninklijk Conservatorium te Den Haag aan een grote interesse in de natuurkunde. Hij is werkzaam als componist en maakte geluidsvoordrachten als Thermische evolutie en Het Winterveld.

Tijdens de lezingenavonden zal ook het speciaal voor de Wetenschap en Techniekweek geschreven boek ‘Beweging is Leven’ van Ivan Wolffers te koop zijn.

Videoprogramma

plaats: SG-paviljoen, faculteit Civiele Techniek, Stevinweg 1, Delft

tijd: 9.00 – 17.00 uur

reserveren: niet nodig

donderdag 3 oktober

Art meets science in a changing economy
doorlopende videovertoning

In 1990 werd in het Stedelijk Museum in Amsterdam het project Art meets Science georganiseerd, waarin een aantal internationaal vermaarde sprekers optraden. Dit jaar wordt in Kopenhagen een tweede Art meets Science-manifestatie georganiseerd. Het doel van deze projecten is een permanente dialoog op gang te brengen over fundamentele veranderingen in de wereldeconomie, door de nieuwe inzichten die de afgelopen decades in kunst, wetenschap en spiritualiteit zijn opgedaan, effectief te integreren in de economische orde van onze tijd. Van het programma Art meets Science, waarin sprekers optraden als Ilya Prigogine, Rupert Sheldrake, David Bohm, John Cage, Francisco Varela enz. enz., worden in een doorlopende voorstelling video’s vertoond.

Sport = Beweging

startplaats: Sportcentrum Erasmusuniversiteit (complex Woudestein), Burg. Oudlaan 50, Rotterdam

starttijd: 14.00 uur

opgave en inlichtingen: Sportcentrum TU Delft tel. 015 – 278 24 43

zondag 6 oktober

De eerste audio-estafetteloop van Nederland

Rotterdam-Delft

Een uniek evenement!! Tijdens de Nationale Wetenschapsdag vindt de eerste, nog klassiek te worden, audio-estafetteloop tussen de universiteiten van Rotterdam en Delft plaats; 24 km langs een schilderachtige route! Deelnemers opereren in zelf samen te stellen teams van drie personen, waarbij afwisselend een deelnemer hardloopt en twee deelnemers op één fiets rijden. Elk team moet in het bezit zijn van een walkman. Tijdens de loop zullen de deelnemers een verhaal te horen krijgen dat wordt voorgelezen door de bekende sportjournalist Tom Egbers , waarover zij bij aankomst enkele vragen moeten beantwoorden. De wedstrijdtijd samen met het aantal juist beantwoorde vragen, zullen de winnaars en dus ook de winnende universiteit bepalen. Aan de winnende universiteit zal tijdens een vrolijke ceremonie een wisselbeker worden uitgereikt. Ieder lid van het winnende team krijgt een CD-Diskman kado!

inlichtingen en voorinschrijving per team tot 24 september:

Sportcentrum TU Delft tel. 015 – 278 24 43

nainschrijving: zondag 6 oktober tussen 12.00 en 13.00 uur

kosten deelname: % 2,50 p.p

kosten maaltijd: % 10,-

Walkman en fiets moeten zelf worden meegebracht. In noodgevallen kan een fiets worden gehuurd à % 8,-.

Deze estafetteloop is georganiseerd op initiatief van de bureaus Studium Generale van de TU Delft en van de Erasmus Universiteit Rotterdam. Zij worden daarin bijgestaan door de DIEC en het Sportcentrum van de TU Delft, de Stichting Studentenvoorzieningen Rotterdam (SSVR), alsook de Delftse studenten-atletiekvereniging De Delvers (DSAV) en de Erasmusuniversiteit Rotterdam Roadrunners (EURR).

Workshops

plaats workshop A: Theater Lantaren-Venster, Rotterdam en faculteit Industrieel Ontwerpen, Jaffalaan 9, Delft

plaats workshop B: Stylos-paviljoen, faculteit Bouwkunde TU, Berlageweg 1, Delft

opgave & inlichtingen: bureau Studium Generale, Kanaalweg 2-b, tel. 015-278 52 35.

23 september, 17, 21 en 22 oktober

A: Ontwerp een prothese voor een danser

interdisciplinaire workshop olv: D. Plettenburg (WbMT), R. Goossens (IO), Y. Dröge (kunstenaar), A.J. van der Stel (choreograaf, ontwerper)

deelname: 25 studenten van TU Delft, EU Rotterdam en diverse kunstacademies

Protheses waren ooit bedoeld ter vervanging van lichaamsdelen. Tegenwoordig is de prothese een uitbreiding en verbetering van het lichaam geworden, denk maar aan de auto (benen), de microscoop (ogen) en de computer (hersenen).

In deze workshop zullen studenten vanuit verschillende disciplines nagaan of lichaamsexpressie in dans/beweging versterkt of verzwakt wordt door de inbreng van techniek, technische objecten of prothesen. Ze participeren gedeeltelijk aan de Rotterdamse dansmanifestatie Future Moves in theater Lantaren-Venster en werken daarna in kleine groepjes op atelier waar ongelimiteerd gefantaseerd en gewerkt kan worden aan prothesen voor dansers. Springplanken, een slow-motion machine, spiegels en spitzen: alles is denkbaar en mogelijk maakbaar.

Afhankelijk van de uitkomsten van de workshop zullen de resultaten aan het publiek worden gepresenteerd in een tentoonstelling dan wel in een dans-performance.

ma 21 t/m vr 25 oktober

B: De tuin van Doppler (onder voorbehoud)

interdisciplinaire workshop olv: docenten van de Kunstacademie Rotterdam, Koninklijk Conservatorium Den Haag (sectie beeld en geluid) en faculteit Bouwkunde TU (sectie landschap)

deelname: 25 studenten van faculteit Bouwkunde TU, Kunstacademie en Koninklijk Conservatorium

Gebouwen en landschappen worden in toenemende mate gezien vanuit een bewegend perspectief. Dit beïnvloed het ontwerp. In deze workshop staat de ‘Beweging in en door het landschap’ centraal. De eerste dag zullen door architecten en kunstenaars inleidende lezingen worden gehouden. Vervolgens zal gedurende drie dagen in interdisciplinaire groepen gewerkt worden aan de transformatie van (de omgeving van) het Stylos-paviljoen in een tuin. Daarbij speelt juist het activeren van alle zintuigen – het samenspel van ruimte, geluid, materiaal, licht en kleur in de beweging door de tuin – een belangrijke rol.

vrijdag 25 oktober: publieke presentatie van de workshop in woord, beeld en geluid.

maandag 28 oktober t/m vrijdag 1 november: publieketentoonstelling van de resultaten in het Stylos-paviljoen.

Filmprogramma

plaats: Filmhuis Lumen, Doelenplein 5, Delft

tijd: 19.45 uur

toegang: % 5,- per blok van 1½ uur

inlichtingen: 015 – 214 02 26

do 3 t/m woe 9 oktober

Film en Wetenschap

Tijdens de Nederlandse Filmdagen vindt een Dag van de Wetenschappelijke Film plaats. De wetenschapsfilms en tv-programma’s die tijdens deze dag zullen worden genomineerd voor de Boy Trip Award, zullen een week lang te zien zijn in Filmhuis Lumen.

Tevens zal (onder voorbehoud) op een zondagmiddag in oktober La Ferdinanda van de kunstenares Rebecca Horn worden vertoond; een film waarin kunst en wetenschap samenkomen in ‘Een sonate voor een Medici-villa’.

Dit SG-programma Kunst en Wetenschap in Beweging werd mede mogelijk gemaakt door de Wetenschap en Techniekweek, PWT, Theater Lantaren/Venster Rotterdam, alsmede de faculteiten Werktuigbouw, Industrieel Ontwerpen en Bouwkunde van de TU Delft.

DE ZAAK DELFT

Eeuwenlang dendert Delft al mee in de vaart der volkeren. De 750ste verjaardag biedt een uitgelezen mogelijkheid om eens te reflecteren op de vraag in welk opzicht Delft eigen-aardig is. Is het in Delft goed toeven of is het maar een stad van niks? Hoe is het eigenlijk om hier te wonen, te werken, te studeren en uit te gaan? Wat heeft de gemeentelijke toekomst voor ons in petto? In een serie van drie openbare debatten zullen vraagtekens worden gezet bij actuele ontwikkelingen in Delft en in vergelijkbare stedelijke gebieden. Kennis, cultuur en openbare ruimte vormen daarbij de sleutelbegrippen.

SG wil met deze discussieavonden, georganiseerd is samenwerking met ‘Delft 750 Jaar Cultuurstad’, een bijdrage leveren aan het denken en spreken over de stad, over Delft, maar ook over algemene kenmerken en elementen van het hedendaagse stadsleven.

DE ZAAK DELFT

Delftse zaken in ruimer verband

Serie debatten

plaats: Techniek Museum, Ezelsveldlaan 61, 2611 RV Delft

tijd: 20.00 uur.

reserveren: tel. 015 – 213 83 11

donderdag 17 oktober

De openbare ruimte van de stad

voorzitter: Arnold Reijndorp

deelnemers: B.J. Boelens, Gertjan Broekman, J.C.A. Geus, Maarten Hajer

entr’act: Mees van de Bosch

Delft is behalve om zijn historische kern ook bekend om de bijzondere aandacht die het de laatste decennia heeft gehad voor de openbare ruimten. De eerste Nederlandse woonerven werden in Delft gerealiseerd; het historische centrum is een schoolvoorbeeld van verstandig beheer en het verkeersplan van Delft is alom bekend door zijn efficiënte regulering van verkeersstromen. Ondanks deze relatieve voorhoedepositie spelen er een aantal kwesties inzake de openbare ruimte die vragen oproepen als: Hoever kun je nog gaan met het bevorderen van het toeristische klimaat? Hoe staat het met de verhouding tussen het historische centrum en de nieuwere wijken? Wat valt er te zeggen over de stad als consumptie-artikel en de stad als ontmoetingsplaats?

Arnold Reijndorp is bouwkundige/socioloog en doet onderzoek naar stedelijke ontwikkelingen in opdracht van ondermeer lokale en landelijke overheden.

B.J. Boelens is wethouder Stadsontwikkeling, Delft.

Gertjan Broekman is natuurkundige en medewerker van Studium Generale TU Delft.

J.C.A. Geus is directeur van de VVV Zuid-Holland.

Maarten Hajer is als planoloog/socioloog verbonden aan de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid.

donderdag 24 oktober

Stad en Cultuur

voorzitter: Prof.dr. A. Klamer

deelnemers: Tjeerd Deelstra, Gertjan Oldeman, Ton Voets

entr’act: Theater Expres

Delft investeerde de afgelopen jaren in cultuur door o.a. de bouw van het stadstheater en een nieuw filmhuis. Welk effect hebben infrastructurele maatregelen (lees ook ‘bezuinigingen’) op het culturele leven van en in de stad? Wat zijn de belangrijkste actuele ontwikkelingen in Delft? Is de financiering van kunst en cultuur een exclusieve zaak voor de overheid, of voor het particulier initiatief, of voor allebei? Kortom: wie moet/zal wat/dat betalen …? Een avond over stedelijke cultuur en de waarde van kunst en cultuur in de stad.

A. Klamer is hoogleraar kunst en cultuurwetenschappen, in het bijzonder de economie van kunst en cultuur, ErasmusUniversiteit Rotterdam.

Tjeerd Deelstra is directeur van het International Institute for the Urban Environment te Delft.

Gertjan Oldeman is voorzitter van de Mooi Weer Spelen Delft en account ontwikkelaar bij TNO Corporate.

Ton Voets is architect en voorzitter van Delft Design.

donderdag 31 oktober

Kennisstad

voorzitter: Prof.dr.ir.P.A. Kroes

deelnemers: Arjen van der Hout, Anil Ramdas, J.A. Roels

entr’act: Wim Smit jr.

In Delft wordt kennis voornamelijk gezien als economische factor, als middel tot, bijvoorbeeld, het bevorderen van de werkgelegenheid. In de gemeentelijke nota Delft Kennisstad vormt de typische aanwezigheid van technisch-wetenschappelijke instellingen en bedrijven (TU, TNO, Gist-brocades etc.) een van de uitgangspunten voor ambitieuze toekomstplannen. Op deze avond zal het Delftse kennisbegrip nader worden uitgediept. Andere vormen van kennis, kennis die óók van belang kan zijn voor de stedelijke samenleving, komen daarbij zeker aan de orde: andere manieren van denken over stedelijke en maatschappelijke ontwikkelingen, overwegingen over het doel in plaats van louter nut en over zin inplaats van puur gewin. Is kennis tegelijkertijd ook wijsheid?

P.A. Kroes is hoogleraar filosofie aan de faculteit WTM van de TU Delft.

Arjen van der Hout is Delfts wethouder van economische zaken, werkgelegenheid & onderwijs.

Anil Ramdas is sociaal geograaf en publicist.

J.A. Roels is directeur Corporate Strategy and Technology bij Gist-brocades, Delft.

PALEIZEN VOOR DE VERBEELDING

Tentoonstelling Nieuwe Duitse Museumarchitectuur

plaats: Achterhal, faculteit Bouwkunde TU, Berlageweg 1, Delft

tijd: 8 oktober t/m 24 oktober, 9.00-18.00 uur


Figuur 8 Neue Staatsgalerie in Stuttgart

Temidden van de wereldlijke vergankelijkheid vormen musea het geheugen van de cultuur. De vormgeving van museumgebouwen liet wat dat betreft in vroeger tijd niets aan duidelijkheid te wensen over. Imposante façades getuigen van de gewichtige verantwoordelijkheid die het museum droeg.

Met de opmars van het massatoerisme in de richting van de kunstmusea is de ontheiliging ervan vergevorderd, zoniet voltrokken. Voor experimenten in museumarchitectuur lijkt intussen meer ruimte dan ooit te zijn ontstaan. Duitsland was er als eerste bij. Vanaf de jaren vijftig werd een museale bouwdrift ontketend, die zijn voorloper in de geschiedenis niet kent. Nooit eerder werden zoveel musea voor zoveel miljoenen marken in zo’n korte tijd gebouwd. Geen Duitse stad liet deze bouwwoede aan zich voorbijgaan.

De tentoonstelling Paleizen voor de verbeelding geeft een overzicht in foto’s en maquettes van tien prestigieuze musea, die tussen 1952 en 1985 zijn verrezen. De tentoonstelling is tot stand gekomen in samenwerking met het Goethe Instituut en de studievereniging Stylos.

DE VROLIJKE WETENSCHAP

Zoals altijd zoekt Studium Generale naar nieuwe confrontaties met wetenschap, kunst en cultuur. Ongeveer één keer per vier weken is tijdens de lunchpauze het SG-paviljoen geopend. Dit paviljoen staat telkens in een ander gebouw in de TU-wijk. Wat staat ons daar te wachten? Wonderlijke taferelen? Vogels van een opmerkelijk pluimage? Onderwerpen die je niet eerder voor mogelijk had gehouden? In het SG-paviljoen zal worden gedanst op het slappe koord tussen de wereld van het alledaagse en het bijzondere, tussen kennis en verbeelding en tussen ernst en luim.

plaats: SG-paviljoen, TU-Hoofdgebouw (Hal), Julianalaan 132, Delft

tijd: 12.45 uur

reserveren: niet nodig

donderdag 24 oktober

Het versierde vel

lezing: Henk Schiffmacher en Annemarie Beers (onder voorbehoud)

Tatoeages waren lange tijd het handelsmerk van ruwe zeelieden en andere schuinsmarcheerders die zich daarmee onderscheidden van het ‘beschaafde’ deel der natie. Tegenwoordig is de tatoeage een geaccepteerder onderdeel van het dagelijks leven geworden, een versiering die nauwelijks nog verschilt van een ring of armband.

Tatoeeerder Henk Schiffmacher is op zoek geweest naar de oorsprong van deze lichaamskunst en zijn symbolische betekenis. Aan de hand van foto’s vertelt hij hierover. Annemarie Beers is Japanologe en gespecialiseerd in Japanse tatoeages. Samen hebben zij het Tattoo Museum in Amsterdam opgezet.

MUZIEK TUSSEN DE MIDDAG

Daar gaan we weer! De start van een nieuw muzikaal seizoen is een feit. Vanaf oktober organiseert Studium Generale, in samenwerking met het Rotterdams Conservatorium en Cultureel Centrum Mekelweg 10, wederom een serie maandelijkse lunchconcerten onder het motto Muziek tussen de middag. Een unieke gelegenheid om tijdens de middagpauze kennis te maken met uiteenlopende muzikale werken, uitgevoerd door professionele musici. Studenten van verschillende afdelingen van het Rotterdams Conservatorium brengen een zeer afwisselend programma waarin zowel oude klassiekers als hedendaagse vernieuwers te horen zijn.

plaats: Cultureel Centrum TU, Mekelweg 10, Delft

tijd: 12.45 uur

reserveren: niet nodig

donderdag 10 oktober

Muziek tussen de middag: Jeroen Liedorp – piano

met: Préludes van Claude Debussy en Sonate van Franz Liszt

PROGRAMMA STUDIUM GENERALE

OKTOBER 1996

di 1 oktober, 20.00 uur

Cultureel Centrum, Mekelweg 10

Kunst & Wetenschap in Beweging

Art as Inquiry – Kunst als Onderzoek

lezing: Marga Bijvoet

diashow: Kunst en Beweging

do 3 oktober, 10.00 – 17.00 uur

SG-paviljoen, Civiele Techniek, Stevinweg 1

Kunst & Wetenschap in Beweging

Art meets science in a changing economy
doorlopende videovertoning

zo 6 oktober, 14.00 uur

Kunst & Wetenschap in Beweging

Audio-estafetteloop Rotterdam-Delft

inlichtingen: Sportcentrum TU Delft, tel. 015 – 278 24 43

di 8 t/m do 24 oktober, 9.00 – 18.00 uur

Achterhal, Bouwkunde, Berlageweg 1

Paleizen voor de verbeelding

Tentoonstelling Duitse Museumarchitectuur

di 8 oktober, 20.00 uur

Cultureel Centrum, Mekelweg 10

Kunst & Wetenschap in Beweging

Identiteit en reizen

lezing: Ginette Verstraete

do 10 oktober, 12.45 uur

Cultureel Centrum, Mekelweg 10

Muziek tussen de middag

Jeroen Liedorp – piano

di 15 oktober, 20.00 uur

Cultureel Centrum, Mekelweg 10

Kunst & Wetenschap in Beweging

Over de grenzen van beweging en stilstand

lezingen: Yvonne Dröge en Bart Verschaffel

discussieleider: Anna Tilroe

do 17 oktober, 20.00 uur

Techniek Museum, Ezelsveldlaan 61

De zaak Delft

De openbare ruimte van de stad

debat olv Ir. Arnold Reijndorp

deelnemers: Gertjan Broekman, J.C.A. Geus, Maarten Hajer, mmv Mees van de Bosch (entr’act)

di 22 oktober, 20.00 uur

Cultureel Centrum, Mekelweg 10

Kunst & Wetenschap in Beweging

Literaire wetenschap en natuurwetenschappelijke poëzie

lezingen: Rogi Wieg en Tijs Goldschmidt

discussieleider: Joop Doorman

do 24 oktober, 12.45 uur

SG-paviljoen, TU-Hoofdgebouw (Hal), Julianalaan 132, Delft

Vrolijke Wetenschap

Het versierde vel

lezing: Henk Schiffmacher en Annemarie Beers

do 24 oktober, 20.00 uur

Techniek Museum, Ezelsveldlaan 61

De zaak Delft

Stad en Cultuur

debat olv Prof.dr. A. Klamer

deelnemers: A. Bonthuis, Tjeerd Deelstra, Lidy van Ginniken, Gertjan Oldeman, mmv Theatergroep Expres (entr’act)

vrij 25 oktober

Stylos-paviljoen, faculteit Bouwkunde, Berlageweg 1

Kunst & Wetenschap in Beweging

De tuin van Doppler (onder voorbehoud)

presentatie interdisciplinaire workshop

ma 28 oktober t/m vrij 1 november

Stylos-paviljoen, faculteit Bouwkunde, Berlageweg 1

Kunst & Wetenschap in Beweging

De tuin van Doppler (onder voorbehoud)

tentoonstelling interdisciplinaire workshop

di 29 oktober, 20.00 uur

Cultureel Centrum, Mekelweg 10

Kunst & Wetenschap: Beweging

Exacte wetenschappen: leveranciers van nieuwe metaforen

lezing: Victor Wentink (componist)

do 31 oktober, 20.00 uur

Techniek Museum, Ezelsveldlaan 61

De zaak Delft

Kennisstad

debat olv Prof.dr.ir.P.A. Kroes

deelnemers: Arjen van der Hout, Anil Ramdas, J.A. Roels, mmv ….. (entr’act)

Reserveringen:

Cultureel Centrum, Mekelweg 10, Delft, tel. 015 – 278 39 88

Techniek Museum, Ezelsveldlaan 61, Delft, tel. 015 – 213 83 11

Organisatie & inlichtingen :

Studium Generale TU Delft, Kanaalweg 2-b, 2628 EB Delft, tel. 015 – 278 52 35, e-mail:sg@wtm.tudelft.nl

Het fietsenmaken soms een beetje beu? Behoefte aan iets anders dan louter formules? Beetje duf geworden op het lab? Stiekum erg geïnteresseerd in het werk van René Diekstra? Bang om als nerd te eindigen met het grafschrift: ik was een brave borst, maar van cultuur wist ik geen worst? De programma’s van Studium Generale bieden soelaas!

Studium Generale is een onderdeel van de TU Delft dat zich inzet voor een zo breed mogelijke academische vorming en zorg draagt voor noodzakelijke aanvullingen op het reguliere onderwijs en onderzoek. Studium Generale maakt het mogelijk om vrij van hokjesgeest en tentamendwang je horizon te verbreden, kennis te nemen van andere disciplines dan het eigen studieterrein, inzicht te verkrijgen in de samenhang der wetenschappen en kritisch te leren omgaan met alle informatie die dagelijks in grote hoeveelheden op ons afkomt.

Gedurende het hele studiejaar organiseert SG tal van programma’s op het gebied van wetenschap, techniek, kunst, cultuur en politiek. Vaak zijn dat lezingenseries waarin één onderwerp, probleem of vakgebied van diverse kanten wordt belicht; daarnaast organiseert SG ook actualiteitencolleges, symposia, literaire bijeenkomsten, workshops, leesgroepen, tentoonstellingen, concerten, film- en theatervoorstellingen etc.

De programma’s van Studium Generale zijn ook toegankelijk voor belangstellenden van buiten de TU.

Reserveren

Alle Studium Generale-avonden zijn gratis, maar vol=vol. In dat geval kan het raadzaam zijn om een plaats gereserveerd te hebben. Dat kan steeds een week voorafgaand aan de betreffende lezing bij de lokatie waar de bijeenkomst is geprogrammeerd, dwz of bij Cultureel Centrum TU, Mekelweg 10 , via tel. 015 – 278 3988 ; of bij Techniek Museum Delft via tel. 015 – 213 83 11 (di-vrij 10.00-17.00 uur). Voor activiteiten overdag (zoals het SG-paviljoen of Muziek tussen de Middag) kan niet worden gereserveerd. Voor workshops, leesgroepen e.d. gelden vaak andere (spel)regels: lees de aankondigingen nauwkeurig door.

SG-supplement

Vier maal per jaar publiceert Studium Generale een uitgebreid overzicht van alle komende activiteiten. Vanaf heden gebeurt dat via het universiteitsblad Delta , maar dit SG-supplement is ook los verkrijgbaar. Een gratis abonnement kan geregeld worden door de bon in te sturen of contact op te nemen met het bureau Studium Generale , Kanaalweg 2b (WTM-gebouw, kamer 004), 2628 EB Delft, tel. 015 – 278 52 35, e-mail: sg@wtm.tudelft.nl

Bon (opsturen naar Studium Generale, Kanaalweg 2-b, 2628 EB Delft)

Ja, ik wil graag een gratis abonnement op het SG-supplement
Naam………………………………………………….
Adres…………………………………………………
Postcode……………Woonplaats………………………..

SG-publikaties

Door Studium Generale worden regelmatig boeken en readers uitgebracht als onderdeel van door SG georganiseerde themaprojecten.

De volgende publikaties zijn nog verkrijgbaar en te bestellen door het genoemde (gereduceerde) bedrag over te maken op gironummer 5233974 tnv Studium Generale TU-Delft, Kanaalweg 2b, 2628 EB Delft ovv de betreffende titel(s).

Kunst en Technologie: The Beauty and the Beast?% 5,–

Archipolis: over de grenzen van de architectuur% 10,–

Met de wetenschap als excuus% 5,–

Water & Vuur% 10,–

Je bent hier zeker voor het eerst (dagboekfragmenten van eerstejaars studenten aan de TUE)% 15,–

KUNST & WETENSCHAP IN BEWEGING

Het zijn roerige en bewegelijke tijden voor kunst en wetenschap; ze krijgen steeds meer met elkaar te maken en de liefde tussen hen bloeit op…

In de kunsten neemt het conceptuele gehalte nog altijd toe en een stijgend aantal kunstenaars zegt een vorm van wetenschap te bedrijven. Omgekeerd heeft ook de wetenschap grotere belangstelling voor de kunst gekregen. De opkomst van nieuwe (multimediale) technologieën in een wereld die wordt gedomineerd door ‘mobiliteit’ en ‘snelheid’ speelt hierbij een belangrijke rol. Vele elementaire begrippen zoals ‘ruimte’, ‘tijd’, ‘identiteit’, ‘lichaam’, waarmee men zich in beide culturen bezighoudt, moeten immers opnieuw worden onderzocht en geherdefinieerd. Men ontdekt dat het zinvol is om zich door elkaars inzichten te laten inspireren.

Dichters begeven zich op het terrein van de natuurkunde, terwijl biologen zich als literatoren ontpoppen; in kunst en wetenschap beginnen de traditionele scheidslijnen en genre-indelingen steeds meer te vervagen. Heeft deze toenemende vermenging van kunst en wetenschap een gunstige uitwerking, of is er sprake van een heilloze weg die tot allerlei spraakverwarringen zal leiden?

In dit project, dat tot stand kwam in samenwerking met Studium Generale Rotterdam, staat het begrip beweging centraal. SG sluit daarmee aan bij de nationale Wetenschap en Techniekweek die dit jaar rond het thema beweging is georganiseerd. Dit gegeven komt, behalve in voornoemde zin, op verschillende manieren aan de orde. Want gekoppeld aan meer letterlijke bewegingen kunnen er nog heel wat meer interessante vragen worden opgeroepen: Hoe werkt het menselijk bewegingsapparaat? Wat beweegt een topsporter? Daarom is er, naast het lezingenprogramma, ook ruimte voor ‘bewegingskunsten’ als dans, film en sport.

Ezelsoren

Elke avond voor het gaan slapen,

blader ik in mechanica van deeltjes

niets om vast te houden, of om op te rapen,

zoals een hand, een stuiver, of beeldjes

op de kast die schoonheid moeten laten zien.

Elke avond liggend op mijn linker zijde

lees ik van de meetbaarheid van tien

tot de min dertiende millimeter wijdte.

Onder ede verklaart elke roos dat

zij een tulp is om haar geheim te houden,

zo is ook elk deeltje dat men meet wat

anders dan de eigenschappen die het toegeeft.

Maar misschien denk ik dit alleen, met ezelsoren

bladzijden merkend over deeltjes en hun sporen.
Rogi Wieg

KUNST & WETENSCHAP IN BEWEGING

‘Alles stroomt’ (Heraclitus)

Lezingenprogramma

plaats: Cultureel Centrum TU, Mekelweg 10, 2628 CD Delft

tijd: 20.00 uur

reserveren: tel. 015 – 278 39 88

dinsdag 1 oktober

Art as Inquiry – Kunst als Onderzoek

lezing: Marga Bijvoet

diashow: Kunst en Beweging

Kunstenaars hebben zich altijd laten inspireren door ontwikkelingen in wetenschap en techniek. Denk maar aan het werk van Da Vinci, de schilderijen van Kandinsky en de muziek van Schönberg. De laatste jaren heeft het samenspel tussen kunst en wetenschap nieuwe vormen aangenomen. Kunstenaars zijn interdisciplinair gaan samenwerken met verschillende takken van wetenschap. Sommigen werken samen met natuurkundigen, biologen of astrofysici. Anderen met civiel ingenieurs en landschapsarchitecten. Marga Bijvoet heeft de consequenties van deze samenwerking voor de rol van de kunstenaar, het kunstobject en voor de grenzen tussen de disciplines onderzocht. Met name de verwerking van 20e eeuwse wetenschappelijke concepten en de tendensen van de verwerking van de nieuwste technologieën in de kunst zullen in haar bijdrage centraal staan.

Daarna worden in een diashow voorbeelden getoond van de wijze waarop het idee van beweging is opgenomen in het werk van verschillende internationaal bekende kunstenaars (o.a. met voorbeelden uit de kinetische kunst).

Marga Bijvoet is kunsthistorica. Zij promoveerde in 1994 aan de Erasmusuniversiteit Rotterdam op het onderwerp Art as Inquiry en werkt momenteel aan de publicatie van een boek hierover.

dinsdag 8 oktober

Identiteit en reizen

lezing: Ginette Verstraete

De menselijke identiteit is altijd gebonden geweest aan de plaats waar men zich bevond. Onder invloed van de toegenomen mobiliteit en de moderne technische cultuur, speelt het leven, wonen en werken van de mens zich steeds minder af op een vaste plek. Door deze ontwikkeling komt het vraagstuk van de identiteit(svorming) weer in het centrum van de belangstelling. Als we kijken naar de historische relatie tussen reizen/bewegen en de vorming van een culturele identiteit, dan kan er een verbindende lijn worden getrokken van het tijdperk van de kolonialisering naar het hedendaagse tijdperk van de ‘global village’. Deze geschiedenis toont hoe de wereld steeds meer wordt gedomineerd door een toenemende ‘snelheid’. Gekoppeld aan de wereldwijde migratie leidt dit tot culturele ontworteling: De culturele identiteit, losgemaakt van een specifieke geografische ruimte en traditie,wordt een imaginaire positie in een netwerk van uiteenlopende locaties en tradities. De verbeelding speelt hierbij een cruciale rol.

Ginette Verstraete is als filosoof en literatuurwetenschapper verbonden aan de Rijksuniversiteit Limburg. Zij deed onderzoek naar de relatie tussen mobiliteit (reizen) en identiteit. In haar benadering neemt het werk van Paul Virilio, als filosoof van de beweging, een sleutelpositie in.

dinsdag 15 oktober

De grenzen van beweging en stilstand

lezingen: Yvonne Dröge-Wendel en Bart Verschaffel

discussieleider: Anna Tilroe

De manier waarop mensen objecten en goederen transporteren weerspiegelt hun wijze van denken en leven. Uitgaande van deze vooronderstelling en de slogan ‘Objects make our world’, bestudeert kunstenares Yvonne Dröge-Wendel de wijze waarop verschillende mensen in verschillende situaties allerlei spullen heen en weer laten bewegen over de wereldbol. Wat en hoe we transporteren is in de geschiedenis aan grote veranderingen onderhevig. Met dia’s zal worden geïllustreerd dat deze veranderingen vaak gebaseerd zijn op arbitraire keuzes en dat het transport in sommige gevallen absurd of onacceptabel wordt. Vervolgens zal Bart Verschaffel spreken over het stil-leven. Eind zestiende, begin zeventiende eeuw begint men stillevens te schilderen. De term stil-leven is een atelierterm: men schildert naar een model dat niet beweegt. Maar is het wel zo dat in deze eerste zelfstandige portretten van objecten de dingen stil liggen? Dingen sterven niet, maar ze schuiven of rollen wel traag naar het niets.

Yvonne Dröge-Wendel is beeldend kunstenaar. Haar werk is gebaseerd op de relatie tussen mensen en objecten.

Bart Verschaffel is hoogleraar filosofie aan Economische Hogeschool St. Aloysius te Brussel en docent aan de architectuurafdelingen van de Universiteiten van Gent en Leuven, alsmede advisor aan de Rijksacademie te Amsterdam.

Anna Tilroe is kunstcritica.

dinsdag 22 oktober

Literaire wetenschap en natuurwetenschappelijke poëzie

lezingen: Rogi Wieg en Tijs Goldschmidt

discussieleider: Joop Doorman


Figuur 3 Rogi Wieg


Figuur 4 Tijs Goldschmidt

De dichter Rogi Wieg laat zich in zijn poëzie inspireren door de natuurwetenschappen.

Zo verdiepte hij zich in de chaostheorieën, waaruit zijn dichtbundel Sneeuwvlok is voortgekomen. Tevens hield hij zich bezig met de quantummechanica (waarin ‘beweging’ ook een heel belangrijk gegeven is). Wieg droeg een viertal gedichten op aan de natuurkundige Gerard ‘t Hooft, door wiens boek De Bouwstenen van de Schepping hij zeer werd geïnspireerd.

De bioloog Tijs Goldschmidt publiceerde vorig jaar het boekDarwin’s hofvijver, dat handelt over de evolutie van een in het Victoriameer levende baarsachtige vissoort. In dit boek paste hij een menging van genres toe, waardoor hij de algemeen geaccepteerde grens die tussen literatuur en wetenschap wordt getrokken, in beweging zette. Hij zal ingaan op de problemen die hij tegenkwam, toen hij wetenschappelijke informatie op een persoonlijke, literaire manier wilde opschrijven.

Beide sprekers zullen ingaan op de vraag vanuit welke motieven de schrijver, respectievelijk de wetenschapper, zich tot de andere dan de eigen discipline wendt. Is van deze grensoverschrijding een meerwaarde aan de wetenschap en de kunst te verwachten?

Rogi Wieg is dichter en schrijver van proza.

Tijs Goldschmidt is evolutiebioloog en schrijver.

Joop Doorman is filosoof en emeritus-hoogleraar van de faculteit WTM van de TU Delft en de Erasmusuniversiteit Rotterdam.

dinsdag 29 oktober

Exacte wetenschappen: leveranciers van nieuwe metaforen

lezing: Victor Wentink

Veel kunstenaars gebruiken de exacte wetenschappen als inspiratiebron voor metaforen waarmee recente ontwikkelingen in natuur en cultuur geïnterpreteerd kunnen worden.

Wentink zal op deze avond ingaan op het verschijnsel van de ‘nomadische mens’ en de implicaties daarvan voor de kunst in het algemeen en de muziek in het bijzonder. Hij sluit daarmee aan op recente discussies over de aard en gevolgen van nieuwe technologie. Daarin wordt in toenemende mate het autonome en progressieve karakter van het technologische innovatieproces benadrukt. Niet alleen de natuur evolueert, maar ook de technologie. In die evolutie beweegt de technologie steeds dichter naar het lichaam toe. Het gevolg is dat er een moment aanbreekt waarop het lichaam niet meer aan een plek gebonden is; er ontstaat een neo-nomadisch lichaam. Kunstuitingen passen zich aan het verschijnsel van de ‘nomadische mens’ aan. Het idee van een afgerond kunstwerk in een afgesloten ruimte wordt losgelaten; het nomadische cq bewegelijke bepaalt de kunstvorm.

Victor Wentink paarde een studie elektronische muziek aan het Koninklijk Conservatorium te Den Haag aan een grote interesse in de natuurkunde. Hij is werkzaam als componist en maakte geluidsvoordrachten als Thermische evolutie en Het Winterveld.

Tijdens de lezingenavonden zal ook het speciaal voor de Wetenschap en Techniekweek geschreven boek ‘Beweging is Leven’ van Ivan Wolffers te koop zijn.

Videoprogramma

plaats: SG-paviljoen, faculteit Civiele Techniek, Stevinweg 1, Delft

tijd: 9.00 – 17.00 uur

reserveren: niet nodig

donderdag 3 oktober

Art meets science in a changing economy
doorlopende videovertoning

In 1990 werd in het Stedelijk Museum in Amsterdam het project Art meets Science georganiseerd, waarin een aantal internationaal vermaarde sprekers optraden. Dit jaar wordt in Kopenhagen een tweede Art meets Science-manifestatie georganiseerd. Het doel van deze projecten is een permanente dialoog op gang te brengen over fundamentele veranderingen in de wereldeconomie, door de nieuwe inzichten die de afgelopen decades in kunst, wetenschap en spiritualiteit zijn opgedaan, effectief te integreren in de economische orde van onze tijd. Van het programma Art meets Science, waarin sprekers optraden als Ilya Prigogine, Rupert Sheldrake, David Bohm, John Cage, Francisco Varela enz. enz., worden in een doorlopende voorstelling video’s vertoond.

Sport = Beweging

startplaats: Sportcentrum Erasmusuniversiteit (complex Woudestein), Burg. Oudlaan 50, Rotterdam

starttijd: 14.00 uur

opgave en inlichtingen: Sportcentrum TU Delft tel. 015 – 278 24 43

zondag 6 oktober

De eerste audio-estafetteloop van Nederland

Rotterdam-Delft

Een uniek evenement!! Tijdens de Nationale Wetenschapsdag vindt de eerste, nog klassiek te worden, audio-estafetteloop tussen de universiteiten van Rotterdam en Delft plaats; 24 km langs een schilderachtige route! Deelnemers opereren in zelf samen te stellen teams van drie personen, waarbij afwisselend een deelnemer hardloopt en twee deelnemers op één fiets rijden. Elk team moet in het bezit zijn van een walkman. Tijdens de loop zullen de deelnemers een verhaal te horen krijgen dat wordt voorgelezen door de bekende sportjournalist Tom Egbers , waarover zij bij aankomst enkele vragen moeten beantwoorden. De wedstrijdtijd samen met het aantal juist beantwoorde vragen, zullen de winnaars en dus ook de winnende universiteit bepalen. Aan de winnende universiteit zal tijdens een vrolijke ceremonie een wisselbeker worden uitgereikt. Ieder lid van het winnende team krijgt een CD-Diskman kado!

inlichtingen en voorinschrijving per team tot 24 september:

Sportcentrum TU Delft tel. 015 – 278 24 43

nainschrijving: zondag 6 oktober tussen 12.00 en 13.00 uur

kosten deelname: % 2,50 p.p

kosten maaltijd: % 10,-

Walkman en fiets moeten zelf worden meegebracht. In noodgevallen kan een fiets worden gehuurd à % 8,-.

Deze estafetteloop is georganiseerd op initiatief van de bureaus Studium Generale van de TU Delft en van de Erasmus Universiteit Rotterdam. Zij worden daarin bijgestaan door de DIEC en het Sportcentrum van de TU Delft, de Stichting Studentenvoorzieningen Rotterdam (SSVR), alsook de Delftse studenten-atletiekvereniging De Delvers (DSAV) en de Erasmusuniversiteit Rotterdam Roadrunners (EURR).

Workshops

plaats workshop A: Theater Lantaren-Venster, Rotterdam en faculteit Industrieel Ontwerpen, Jaffalaan 9, Delft

plaats workshop B: Stylos-paviljoen, faculteit Bouwkunde TU, Berlageweg 1, Delft

opgave & inlichtingen: bureau Studium Generale, Kanaalweg 2-b, tel. 015-278 52 35.

23 september, 17, 21 en 22 oktober

A: Ontwerp een prothese voor een danser

interdisciplinaire workshop olv: D. Plettenburg (WbMT), R. Goossens (IO), Y. Dröge (kunstenaar), A.J. van der Stel (choreograaf, ontwerper)

deelname: 25 studenten van TU Delft, EU Rotterdam en diverse kunstacademies

Protheses waren ooit bedoeld ter vervanging van lichaamsdelen. Tegenwoordig is de prothese een uitbreiding en verbetering van het lichaam geworden, denk maar aan de auto (benen), de microscoop (ogen) en de computer (hersenen).

In deze workshop zullen studenten vanuit verschillende disciplines nagaan of lichaamsexpressie in dans/beweging versterkt of verzwakt wordt door de inbreng van techniek, technische objecten of prothesen. Ze participeren gedeeltelijk aan de Rotterdamse dansmanifestatie Future Moves in theater Lantaren-Venster en werken daarna in kleine groepjes op atelier waar ongelimiteerd gefantaseerd en gewerkt kan worden aan prothesen voor dansers. Springplanken, een slow-motion machine, spiegels en spitzen: alles is denkbaar en mogelijk maakbaar.

Afhankelijk van de uitkomsten van de workshop zullen de resultaten aan het publiek worden gepresenteerd in een tentoonstelling dan wel in een dans-performance.

ma 21 t/m vr 25 oktober

B: De tuin van Doppler (onder voorbehoud)

interdisciplinaire workshop olv: docenten van de Kunstacademie Rotterdam, Koninklijk Conservatorium Den Haag (sectie beeld en geluid) en faculteit Bouwkunde TU (sectie landschap)

deelname: 25 studenten van faculteit Bouwkunde TU, Kunstacademie en Koninklijk Conservatorium

Gebouwen en landschappen worden in toenemende mate gezien vanuit een bewegend perspectief. Dit beïnvloed het ontwerp. In deze workshop staat de ‘Beweging in en door het landschap’ centraal. De eerste dag zullen door architecten en kunstenaars inleidende lezingen worden gehouden. Vervolgens zal gedurende drie dagen in interdisciplinaire groepen gewerkt worden aan de transformatie van (de omgeving van) het Stylos-paviljoen in een tuin. Daarbij speelt juist het activeren van alle zintuigen – het samenspel van ruimte, geluid, materiaal, licht en kleur in de beweging door de tuin – een belangrijke rol.

vrijdag 25 oktober: publieke presentatie van de workshop in woord, beeld en geluid.

maandag 28 oktober t/m vrijdag 1 november: publieketentoonstelling van de resultaten in het Stylos-paviljoen.

Filmprogramma

plaats: Filmhuis Lumen, Doelenplein 5, Delft

tijd: 19.45 uur

toegang: % 5,- per blok van 1½ uur

inlichtingen: 015 – 214 02 26

do 3 t/m woe 9 oktober

Film en Wetenschap

Tijdens de Nederlandse Filmdagen vindt een Dag van de Wetenschappelijke Film plaats. De wetenschapsfilms en tv-programma’s die tijdens deze dag zullen worden genomineerd voor de Boy Trip Award, zullen een week lang te zien zijn in Filmhuis Lumen.

Tevens zal (onder voorbehoud) op een zondagmiddag in oktober La Ferdinanda van de kunstenares Rebecca Horn worden vertoond; een film waarin kunst en wetenschap samenkomen in ‘Een sonate voor een Medici-villa’.

Dit SG-programma Kunst en Wetenschap in Beweging werd mede mogelijk gemaakt door de Wetenschap en Techniekweek, PWT, Theater Lantaren/Venster Rotterdam, alsmede de faculteiten Werktuigbouw, Industrieel Ontwerpen en Bouwkunde van de TU Delft.

DE ZAAK DELFT

Eeuwenlang dendert Delft al mee in de vaart der volkeren. De 750ste verjaardag biedt een uitgelezen mogelijkheid om eens te reflecteren op de vraag in welk opzicht Delft eigen-aardig is. Is het in Delft goed toeven of is het maar een stad van niks? Hoe is het eigenlijk om hier te wonen, te werken, te studeren en uit te gaan? Wat heeft de gemeentelijke toekomst voor ons in petto? In een serie van drie openbare debatten zullen vraagtekens worden gezet bij actuele ontwikkelingen in Delft en in vergelijkbare stedelijke gebieden. Kennis, cultuur en openbare ruimte vormen daarbij de sleutelbegrippen.

SG wil met deze discussieavonden, georganiseerd is samenwerking met ‘Delft 750 Jaar Cultuurstad’, een bijdrage leveren aan het denken en spreken over de stad, over Delft, maar ook over algemene kenmerken en elementen van het hedendaagse stadsleven.

DE ZAAK DELFT

Delftse zaken in ruimer verband

Serie debatten

plaats: Techniek Museum, Ezelsveldlaan 61, 2611 RV Delft

tijd: 20.00 uur.

reserveren: tel. 015 – 213 83 11

donderdag 17 oktober

De openbare ruimte van de stad

voorzitter: Arnold Reijndorp

deelnemers: B.J. Boelens, Gertjan Broekman, J.C.A. Geus, Maarten Hajer

entr’act: Mees van de Bosch

Delft is behalve om zijn historische kern ook bekend om de bijzondere aandacht die het de laatste decennia heeft gehad voor de openbare ruimten. De eerste Nederlandse woonerven werden in Delft gerealiseerd; het historische centrum is een schoolvoorbeeld van verstandig beheer en het verkeersplan van Delft is alom bekend door zijn efficiënte regulering van verkeersstromen. Ondanks deze relatieve voorhoedepositie spelen er een aantal kwesties inzake de openbare ruimte die vragen oproepen als: Hoever kun je nog gaan met het bevorderen van het toeristische klimaat? Hoe staat het met de verhouding tussen het historische centrum en de nieuwere wijken? Wat valt er te zeggen over de stad als consumptie-artikel en de stad als ontmoetingsplaats?

Arnold Reijndorp is bouwkundige/socioloog en doet onderzoek naar stedelijke ontwikkelingen in opdracht van ondermeer lokale en landelijke overheden.

B.J. Boelens is wethouder Stadsontwikkeling, Delft.

Gertjan Broekman is natuurkundige en medewerker van Studium Generale TU Delft.

J.C.A. Geus is directeur van de VVV Zuid-Holland.

Maarten Hajer is als planoloog/socioloog verbonden aan de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid.

donderdag 24 oktober

Stad en Cultuur

voorzitter: Prof.dr. A. Klamer

deelnemers: Tjeerd Deelstra, Gertjan Oldeman, Ton Voets

entr’act: Theater Expres

Delft investeerde de afgelopen jaren in cultuur door o.a. de bouw van het stadstheater en een nieuw filmhuis. Welk effect hebben infrastructurele maatregelen (lees ook ‘bezuinigingen’) op het culturele leven van en in de stad? Wat zijn de belangrijkste actuele ontwikkelingen in Delft? Is de financiering van kunst en cultuur een exclusieve zaak voor de overheid, of voor het particulier initiatief, of voor allebei? Kortom: wie moet/zal wat/dat betalen …? Een avond over stedelijke cultuur en de waarde van kunst en cultuur in de stad.

A. Klamer is hoogleraar kunst en cultuurwetenschappen, in het bijzonder de economie van kunst en cultuur, ErasmusUniversiteit Rotterdam.

Tjeerd Deelstra is directeur van het International Institute for the Urban Environment te Delft.

Gertjan Oldeman is voorzitter van de Mooi Weer Spelen Delft en account ontwikkelaar bij TNO Corporate.

Ton Voets is architect en voorzitter van Delft Design.

donderdag 31 oktober

Kennisstad

voorzitter: Prof.dr.ir.P.A. Kroes

deelnemers: Arjen van der Hout, Anil Ramdas, J.A. Roels

entr’act: Wim Smit jr.

In Delft wordt kennis voornamelijk gezien als economische factor, als middel tot, bijvoorbeeld, het bevorderen van de werkgelegenheid. In de gemeentelijke nota Delft Kennisstad vormt de typische aanwezigheid van technisch-wetenschappelijke instellingen en bedrijven (TU, TNO, Gist-brocades etc.) een van de uitgangspunten voor ambitieuze toekomstplannen. Op deze avond zal het Delftse kennisbegrip nader worden uitgediept. Andere vormen van kennis, kennis die óók van belang kan zijn voor de stedelijke samenleving, komen daarbij zeker aan de orde: andere manieren van denken over stedelijke en maatschappelijke ontwikkelingen, overwegingen over het doel in plaats van louter nut en over zin inplaats van puur gewin. Is kennis tegelijkertijd ook wijsheid?

P.A. Kroes is hoogleraar filosofie aan de faculteit WTM van de TU Delft.

Arjen van der Hout is Delfts wethouder van economische zaken, werkgelegenheid & onderwijs.

Anil Ramdas is sociaal geograaf en publicist.

J.A. Roels is directeur Corporate Strategy and Technology bij Gist-brocades, Delft.

PALEIZEN VOOR DE VERBEELDING

Tentoonstelling Nieuwe Duitse Museumarchitectuur

plaats: Achterhal, faculteit Bouwkunde TU, Berlageweg 1, Delft

tijd: 8 oktober t/m 24 oktober, 9.00-18.00 uur


Figuur 8 Neue Staatsgalerie in Stuttgart

Temidden van de wereldlijke vergankelijkheid vormen musea het geheugen van de cultuur. De vormgeving van museumgebouwen liet wat dat betreft in vroeger tijd niets aan duidelijkheid te wensen over. Imposante façades getuigen van de gewichtige verantwoordelijkheid die het museum droeg.

Met de opmars van het massatoerisme in de richting van de kunstmusea is de ontheiliging ervan vergevorderd, zoniet voltrokken. Voor experimenten in museumarchitectuur lijkt intussen meer ruimte dan ooit te zijn ontstaan. Duitsland was er als eerste bij. Vanaf de jaren vijftig werd een museale bouwdrift ontketend, die zijn voorloper in de geschiedenis niet kent. Nooit eerder werden zoveel musea voor zoveel miljoenen marken in zo’n korte tijd gebouwd. Geen Duitse stad liet deze bouwwoede aan zich voorbijgaan.

De tentoonstelling Paleizen voor de verbeelding geeft een overzicht in foto’s en maquettes van tien prestigieuze musea, die tussen 1952 en 1985 zijn verrezen. De tentoonstelling is tot stand gekomen in samenwerking met het Goethe Instituut en de studievereniging Stylos.

DE VROLIJKE WETENSCHAP

Zoals altijd zoekt Studium Generale naar nieuwe confrontaties met wetenschap, kunst en cultuur. Ongeveer één keer per vier weken is tijdens de lunchpauze het SG-paviljoen geopend. Dit paviljoen staat telkens in een ander gebouw in de TU-wijk. Wat staat ons daar te wachten? Wonderlijke taferelen? Vogels van een opmerkelijk pluimage? Onderwerpen die je niet eerder voor mogelijk had gehouden? In het SG-paviljoen zal worden gedanst op het slappe koord tussen de wereld van het alledaagse en het bijzondere, tussen kennis en verbeelding en tussen ernst en luim.

plaats: SG-paviljoen, TU-Hoofdgebouw (Hal), Julianalaan 132, Delft

tijd: 12.45 uur

reserveren: niet nodig

donderdag 24 oktober

Het versierde vel

lezing: Henk Schiffmacher en Annemarie Beers (onder voorbehoud)

Tatoeages waren lange tijd het handelsmerk van ruwe zeelieden en andere schuinsmarcheerders die zich daarmee onderscheidden van het ‘beschaafde’ deel der natie. Tegenwoordig is de tatoeage een geaccepteerder onderdeel van het dagelijks leven geworden, een versiering die nauwelijks nog verschilt van een ring of armband.

Tatoeeerder Henk Schiffmacher is op zoek geweest naar de oorsprong van deze lichaamskunst en zijn symbolische betekenis. Aan de hand van foto’s vertelt hij hierover. Annemarie Beers is Japanologe en gespecialiseerd in Japanse tatoeages. Samen hebben zij het Tattoo Museum in Amsterdam opgezet.

MUZIEK TUSSEN DE MIDDAG

Daar gaan we weer! De start van een nieuw muzikaal seizoen is een feit. Vanaf oktober organiseert Studium Generale, in samenwerking met het Rotterdams Conservatorium en Cultureel Centrum Mekelweg 10, wederom een serie maandelijkse lunchconcerten onder het motto Muziek tussen de middag. Een unieke gelegenheid om tijdens de middagpauze kennis te maken met uiteenlopende muzikale werken, uitgevoerd door professionele musici. Studenten van verschillende afdelingen van het Rotterdams Conservatorium brengen een zeer afwisselend programma waarin zowel oude klassiekers als hedendaagse vernieuwers te horen zijn.

plaats: Cultureel Centrum TU, Mekelweg 10, Delft

tijd: 12.45 uur

reserveren: niet nodig

donderdag 10 oktober

Muziek tussen de middag: Jeroen Liedorp – piano

met: Préludes van Claude Debussy en Sonate van Franz Liszt

PROGRAMMA STUDIUM GENERALE

OKTOBER 1996

di 1 oktober, 20.00 uur

Cultureel Centrum, Mekelweg 10

Kunst & Wetenschap in Beweging

Art as Inquiry – Kunst als Onderzoek

lezing: Marga Bijvoet

diashow: Kunst en Beweging

do 3 oktober, 10.00 – 17.00 uur

SG-paviljoen, Civiele Techniek, Stevinweg 1

Kunst & Wetenschap in Beweging

Art meets science in a changing economy
doorlopende videovertoning

zo 6 oktober, 14.00 uur

Kunst & Wetenschap in Beweging

Audio-estafetteloop Rotterdam-Delft

inlichtingen: Sportcentrum TU Delft, tel. 015 – 278 24 43

di 8 t/m do 24 oktober, 9.00 – 18.00 uur

Achterhal, Bouwkunde, Berlageweg 1

Paleizen voor de verbeelding

Tentoonstelling Duitse Museumarchitectuur

di 8 oktober, 20.00 uur

Cultureel Centrum, Mekelweg 10

Kunst & Wetenschap in Beweging

Identiteit en reizen

lezing: Ginette Verstraete

do 10 oktober, 12.45 uur

Cultureel Centrum, Mekelweg 10

Muziek tussen de middag

Jeroen Liedorp – piano

di 15 oktober, 20.00 uur

Cultureel Centrum, Mekelweg 10

Kunst & Wetenschap in Beweging

Over de grenzen van beweging en stilstand

lezingen: Yvonne Dröge en Bart Verschaffel

discussieleider: Anna Tilroe

do 17 oktober, 20.00 uur

Techniek Museum, Ezelsveldlaan 61

De zaak Delft

De openbare ruimte van de stad

debat olv Ir. Arnold Reijndorp

deelnemers: Gertjan Broekman, J.C.A. Geus, Maarten Hajer, mmv Mees van de Bosch (entr’act)

di 22 oktober, 20.00 uur

Cultureel Centrum, Mekelweg 10

Kunst & Wetenschap in Beweging

Literaire wetenschap en natuurwetenschappelijke poëzie

lezingen: Rogi Wieg en Tijs Goldschmidt

discussieleider: Joop Doorman

do 24 oktober, 12.45 uur

SG-paviljoen, TU-Hoofdgebouw (Hal), Julianalaan 132, Delft

Vrolijke Wetenschap

Het versierde vel

lezing: Henk Schiffmacher en Annemarie Beers

do 24 oktober, 20.00 uur

Techniek Museum, Ezelsveldlaan 61

De zaak Delft

Stad en Cultuur

debat olv Prof.dr. A. Klamer

deelnemers: A. Bonthuis, Tjeerd Deelstra, Lidy van Ginniken, Gertjan Oldeman, mmv Theatergroep Expres (entr’act)

vrij 25 oktober

Stylos-paviljoen, faculteit Bouwkunde, Berlageweg 1

Kunst & Wetenschap in Beweging

De tuin van Doppler (onder voorbehoud)

presentatie interdisciplinaire workshop

ma 28 oktober t/m vrij 1 november

Stylos-paviljoen, faculteit Bouwkunde, Berlageweg 1

Kunst & Wetenschap in Beweging

De tuin van Doppler (onder voorbehoud)

tentoonstelling interdisciplinaire workshop

di 29 oktober, 20.00 uur

Cultureel Centrum, Mekelweg 10

Kunst & Wetenschap: Beweging

Exacte wetenschappen: leveranciers van nieuwe metaforen

lezing: Victor Wentink (componist)

do 31 oktober, 20.00 uur

Techniek Museum, Ezelsveldlaan 61

De zaak Delft

Kennisstad

debat olv Prof.dr.ir.P.A. Kroes

deelnemers: Arjen van der Hout, Anil Ramdas, J.A. Roels, mmv ….. (entr’act)

Reserveringen:

Cultureel Centrum, Mekelweg 10, Delft, tel. 015 – 278 39 88

Techniek Museum, Ezelsveldlaan 61, Delft, tel. 015 – 213 83 11

Organisatie & inlichtingen :

Studium Generale TU Delft, Kanaalweg 2-b, 2628 EB Delft, tel. 015 – 278 52 35, e-mail:sg@wtm.tudelft.nl