Promovendi zijn werknemers, zelfs als hun universiteit hen student noemt en een studiebeurs geeft. Dat heeft de rechter in Groningen bepaald na een lang slepende rechtszaak.
Ruim vierhonderd promovendi van de Rijksuniversiteit Groningen krijgen geen salaris, maar een studiebeurs. Dat scheelt enorm in de kosten, want de universiteit betaalt geen pensioenpremie, werkgeverslasten en wachtgeld.
De berekeningen variëren, maar de promotie van een bursaal kost ongeveer honderdduizend euro. Een gewone aio is vijftigduizend euro duurder.
De Groningse rechtbank haalt er nu een streep doorheen. Het is de uitkomst van een rechtszaak die Abvakabo FNV samen met dertien beurspromovendi had aangespannen.
Promovendi verrichten wetenschappelijk onderzoek en leveren de universiteit prestige op, meent de rechter. Soms worden ze verplicht in internationale tijdschriften te publiceren. Hun beurs kan worden stopgezet als ze niet goed genoeg presteren.
Dit betekent volgens de rechter dat promovendi tegen betaling arbeid verrichten en dat er een zekere gezagsverhouding bestaat tussen universiteit en promovendus.
Dat de promovendi en de universiteit andere afspraken hebben gemaakt, doet niet ter zake. Het gaat om de feitelijke relatie tussen universiteit en promovendus en dat is de relatie van een werknemer en werkgever. Welk stempel de universiteit er zelf op drukt, is niet relevant.
Het Promovendi Netwerk Nederland is ‘heel blij’ met de uitspraak, zegt voorzitter Elizabeth Koier. “Je weet nooit precies wat een rechter zal zeggen en je hebt ook met de tijdgeest van doen.”
De RUG bestudeert het vonnis en weet nog niet of zij in beroep gaat, zegt een woordvoerder. “De uitspraak was niet helemaal een verrassing, want ook minister Plasterk en de Tweede Kamer zijn tegen de beurspromovendus.”
Begin dit jaar nam de Tweede Kamer vrijwel unaniem een motie van de Socialistische Partij aan die een einde moet maken aan de beurspromovendus. Minister Plasterk had die motie niet ontraden.
Universiteiten proberen al jarenlang ruimte te winnen voor de ‘promotiestudent’, zoals zij de promovendus noemen. De promotie zou de ‘derde cyclus’ zijn na de bachelor- en masteropleiding. Universiteiten zouden zelf moeten kunnen bepalen of ze promovendi als werknemer of student aannemen. In het buitenland is de PhD-student heel gewoon. Maar de argumenten mochten niet baten.
Het wachten is op de volgende rechtszaak. Volgens Koier had de RUG een eerdere uitspraak van een Amsterdamse rechter over beursstudenten van de UvA doorgevlooid en geprobeerd om alle argumenten uit dat vonnis te omzeilen.
Zo hadden de promovendi officieel geen eigen werkplek en mochten ze zelf hun werkweek indelen. Maar de Groningse rechter vindt dat de promovendi alleen in schijn alle vrijheid genieten. Ze moeten zich immers aan het promotieplan houden en op tijd klaar zijn met hun werkzaamheden.
De uitspraak geldt ook voor buitenlandse promovendi. Begin dit jaar werkten er zeventig Nederlandse en 350 buitenlandse beurspromovendi in Groningen.
Aan weerszijden van de A13 komen, als het aan Science Port Holland ligt, bedrijvenparken voor kennisintensieve industrie. Behalve het wetenschapspark Technopolis ten zuiden van de TU-campus, maakt ook de locatie Schieveen nabij Rotterdam Airport deel uit van het plan. Maandag zullen collegevoorzitter Van den Berg en burgemeester Opstelten van Rotterdam de aftrap geven in aanwezigheid van staatssecretaris van economische zaken Heemskerk. Met de nabijheid van twee universiteiten hoopt men R&D-afdelingen te trekken.
Comments are closed.