Education

Ontwerpersopleidingen aan de beterende hand

Rector Wakker maakte vorige week vrijdag bekend dat Delft niet over zal gaan op een beurzenstelsel voor ontwerpers, zoals de TU Eindhoven wel overweegt.

Hij zei dat in een toespraak bij de diploma-uitreiking van dertien ontwerpers van proces- en appparaatontwerpen, de eerste ontwerpersopleiding in Delft met een definitief certificaat van de landelijke certificatiecommissie.

Een beurzenstelsel voor ontwerpers is volgens het college van bestuur niet nodig omdat de wachtgeldproblematiek hier nauwelijks een rol hoort te spelen. Ir. B.A. Lubbers die op het Bureau van de universiteit belast is met de ontwerpersopleidingen: ,,Goede ontwerpersopleidingen sluiten nauw aan op het bedrijfsleven. Twee-jarige assistenten-in-opleiding moeten daarom snel een baan kunnen vinden.”

,,En het gaat nu de goede kant op met de kwaliteit van de opleidingen”, meent Lubbers. Begin dit jaar stonden de opleidingen nog in een minder fraai daglicht door de negatieve beoordeling van twee opleidingen bij Elektrotechniek. Lubbers: ,,Het is een beetje stilgehouden, maar in die tijd hebben zelfs twee andere opleidingen het leven gelaten.”

Ontwerp-, planning- en beheertechnieken van het bouwen en de gebouwde omgeving, een ontwerpersopleiding van de faculteit Bouwkunde (niet te verwarren met de gelijknamige postdoctorale opleiding bij het Onderzoekinstituut Technische Bestuurskunde) werd niet gecertificeerd. De twaio’s die nog bezig zijn mogen de opleiding afmaken, maar daarna houdt deze op te bestaan. Bij de andere opleiding die werd stopgeze, integraal waterbeheer aan de faculteit Civiele Techniek, moesten vijf twaio’s zonder diploma naar huis.


Figuur 1 Diploma-uitreiking van de opleiding ‘proces- en apparaatontwerpen’, afgelopen vrijdag.

In het voorjaar is de adviescommissie interne kwaliteitszorg ontwerpersopleiding, de aikoo, in het leven geroepen om orde op zake te stellen. Als ambtelijk secretaris van de aikoo bezoekt Lubbers de opleidingen die op korte termijn door de landelijke certificatiecommossie (CCTO) beoordeeld zullen worden. Aan de hand van een vragenlijst bespreekt hij hoe de opleiding loopt en geeft aanwijzingen hoe het beter kan.

Volgens Lubbers oogsten de inspanningen van de aikoo al zichtbaar resultaat. ,,Opleidingscoördinatoren gaan bij elkaar kijken hoe problemen aangepakt worden. Ook worden gezamenlijk niet-technische vakken gegeven, in samenwerking met Wijsbegeerte en Technische Maatschappijwetenschappen. Op dit gebied loopt er ook een experiment met het volgen van vakken aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam.”
Koude sanering

,,Extra geld voor dit soort cursussen komt er alleen als de aikoo dat nodig acht voor betere kwaliteit opleidingen”, zegt Lubbers, maar hij zelf ziet die noodzaak nog niet. ,,Een twaio kost globaal anderhalve ton. Een ton komt van de minister en de rest moet uit de ontwerpopdracht voor het bedrijfsleven tehalen zijn.”

Lubbers: ,,Er mogen geen onvoldoendes meer vallen. De aikoo zal het cvb adviseren om nieuwe opleidingen, die niet aan de eisen voldoen, niet aan te melden bij het CCTO. Ook bestaande opleidingen worden aangepakt. Als die in samenwerking met de aikoo niet tot een goede kwaliteit komen zal de commissie het cvb adviseren ze niet voort te zetten.”

Lubbers vindt de zogenaamde ‘koude sanering’ ook belangrijk. Alle opleidingen dienen op termijn over minimaal vijf twaio’s per studiejaar af te leveren. ,,Deze maatregel zorgt ervoor dat het voor de opleidingen rendabel wordt speciale colleges op te zetten waarvan het niveau uitsteekt boven het eerste-fase niveau. Bij minder mensen is dat bijna niet mogelijk.”

Er zijn nog twee opleidingen, transporttechnologie en modern optics, waarvan het nog zeer de vraag is of zij dat aantal zullen halen. Een derde, bioprocestechnologie, gaat mogelijk samenwerken met proces- en apparaatontwerpen, en materiaalkunde en materiaaltechnologie. Lubbers: ,,Op dit moment wordt bekeken of de drie kunnen komen tot een gemeenschappelijk eerste jaar maar wel een afwijkend ontwerpjaar met verschillende diploma’s.”

Waarom kwam de aikoo er nu pas? In 1991 rapporteerde inspectie voor het hoger onderwijs al dat er op de TU’s kwaliteitszorg moest komen voor de ontwerpersopleidingen. Lubbers: ,,Toenmalig rector Schenck had niet veel aandacht voor ontwerpers. Mijn voorganger zwom daardoor wat vertwijfeld rond. Wakker heeft gezegd: we doen het goed of we doen het niet. Er blijkt markt voor het produkt, dus we doen het.”

Rector Wakker maakte vorige week vrijdag bekend dat Delft niet over zal gaan op een beurzenstelsel voor ontwerpers, zoals de TU Eindhoven wel overweegt. Hij zei dat in een toespraak bij de diploma-uitreiking van dertien ontwerpers van proces- en appparaatontwerpen, de eerste ontwerpersopleiding in Delft met een definitief certificaat van de landelijke certificatiecommissie.

Een beurzenstelsel voor ontwerpers is volgens het college van bestuur niet nodig omdat de wachtgeldproblematiek hier nauwelijks een rol hoort te spelen. Ir. B.A. Lubbers die op het Bureau van de universiteit belast is met de ontwerpersopleidingen: ,,Goede ontwerpersopleidingen sluiten nauw aan op het bedrijfsleven. Twee-jarige assistenten-in-opleiding moeten daarom snel een baan kunnen vinden.”

,,En het gaat nu de goede kant op met de kwaliteit van de opleidingen”, meent Lubbers. Begin dit jaar stonden de opleidingen nog in een minder fraai daglicht door de negatieve beoordeling van twee opleidingen bij Elektrotechniek. Lubbers: ,,Het is een beetje stilgehouden, maar in die tijd hebben zelfs twee andere opleidingen het leven gelaten.”

Ontwerp-, planning- en beheertechnieken van het bouwen en de gebouwde omgeving, een ontwerpersopleiding van de faculteit Bouwkunde (niet te verwarren met de gelijknamige postdoctorale opleiding bij het Onderzoekinstituut Technische Bestuurskunde) werd niet gecertificeerd. De twaio’s die nog bezig zijn mogen de opleiding afmaken, maar daarna houdt deze op te bestaan. Bij de andere opleiding die werd stopgeze, integraal waterbeheer aan de faculteit Civiele Techniek, moesten vijf twaio’s zonder diploma naar huis.


Figuur 1 Diploma-uitreiking van de opleiding ‘proces- en apparaatontwerpen’, afgelopen vrijdag.

In het voorjaar is de adviescommissie interne kwaliteitszorg ontwerpersopleiding, de aikoo, in het leven geroepen om orde op zake te stellen. Als ambtelijk secretaris van de aikoo bezoekt Lubbers de opleidingen die op korte termijn door de landelijke certificatiecommossie (CCTO) beoordeeld zullen worden. Aan de hand van een vragenlijst bespreekt hij hoe de opleiding loopt en geeft aanwijzingen hoe het beter kan.

Volgens Lubbers oogsten de inspanningen van de aikoo al zichtbaar resultaat. ,,Opleidingscoördinatoren gaan bij elkaar kijken hoe problemen aangepakt worden. Ook worden gezamenlijk niet-technische vakken gegeven, in samenwerking met Wijsbegeerte en Technische Maatschappijwetenschappen. Op dit gebied loopt er ook een experiment met het volgen van vakken aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam.”
Koude sanering

,,Extra geld voor dit soort cursussen komt er alleen als de aikoo dat nodig acht voor betere kwaliteit opleidingen”, zegt Lubbers, maar hij zelf ziet die noodzaak nog niet. ,,Een twaio kost globaal anderhalve ton. Een ton komt van de minister en de rest moet uit de ontwerpopdracht voor het bedrijfsleven tehalen zijn.”

Lubbers: ,,Er mogen geen onvoldoendes meer vallen. De aikoo zal het cvb adviseren om nieuwe opleidingen, die niet aan de eisen voldoen, niet aan te melden bij het CCTO. Ook bestaande opleidingen worden aangepakt. Als die in samenwerking met de aikoo niet tot een goede kwaliteit komen zal de commissie het cvb adviseren ze niet voort te zetten.”

Lubbers vindt de zogenaamde ‘koude sanering’ ook belangrijk. Alle opleidingen dienen op termijn over minimaal vijf twaio’s per studiejaar af te leveren. ,,Deze maatregel zorgt ervoor dat het voor de opleidingen rendabel wordt speciale colleges op te zetten waarvan het niveau uitsteekt boven het eerste-fase niveau. Bij minder mensen is dat bijna niet mogelijk.”

Er zijn nog twee opleidingen, transporttechnologie en modern optics, waarvan het nog zeer de vraag is of zij dat aantal zullen halen. Een derde, bioprocestechnologie, gaat mogelijk samenwerken met proces- en apparaatontwerpen, en materiaalkunde en materiaaltechnologie. Lubbers: ,,Op dit moment wordt bekeken of de drie kunnen komen tot een gemeenschappelijk eerste jaar maar wel een afwijkend ontwerpjaar met verschillende diploma’s.”

Waarom kwam de aikoo er nu pas? In 1991 rapporteerde inspectie voor het hoger onderwijs al dat er op de TU’s kwaliteitszorg moest komen voor de ontwerpersopleidingen. Lubbers: ,,Toenmalig rector Schenck had niet veel aandacht voor ontwerpers. Mijn voorganger zwom daardoor wat vertwijfeld rond. Wakker heeft gezegd: we doen het goed of we doen het niet. Er blijkt markt voor het produkt, dus we doen het.”

Editor Redactie

Do you have a question or comment about this article?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.