Huize Gerrit, Van Hasseltlaan 80-89, has a new tradition: each new housemate must bring a handful of ants with them. For some time now, an Antwork has been displayed on top of the refrigerator in the student house’s communal living room: it’s a small box made of transparent plexiglas sheets with blue-colored gel between them.
The gel contains food for the ants, which dig tunnels in search of this food. The ever-expanding tunnel system also serves as a decorative art piece, which can be illuminated from below. Leon Derks, a mechanical engineering student, came across the Antwork on a website for gadgets. “I wanted to buy it as a surprise, but then I thought I better ask my housemates first.” Research was hastily conducted. “On youtube there are accelerated videos showing Antworks that were filmed over a period of two months. You can then see how the beautiful tunnels are made.”
The housemates used an old cooking pan and spoon to capture the first ants. “The kit’s special ant trapping canister proved to be impractical – it sure wasn’t invented in Delft.” There are also videos online showing how to catch ants, says housemate Marleen van Beuzekom: “But you can also buy ants at the pet shop, with the benefit of this being that you then know how old and what race they are.”
Derks: “We want to add other races to the ant community, to see if they work together or just fight. We also have a magnifying glass for studying the ants closely.” A piece of paper is placed across the transparent roof: “The roof has four air holes in it, but a few ants quickly discovered them. A couple of ants died and were brought to the top by the other ants, so that we could remove them.”
“Treurig word ik bij de observatie dat de Nederlandse taal in het dagelijks leven langzaam maar gestaag zijn identiteit verliest aan het Engels, te pas en te onpas. Als docent natuurkunde gaf ik mijn colleges bij voorkeur in het Nederlands omdat het dan pas mogelijk was ook de subtiliteiten van het vakgebied over te brengen.”
EWI-decaan Daan Lenstra steunt de veertien hoogleraren Nederlandse taalkunde van harte in hun zorg over de positie van het Nederlands. Volgens hen wordt het Nederlands in een hoekje gedrongen en krijgt het Engels de overhand. Ze willen ‘concrete maatregelen die een goed verankerde positie van het Nederlands op de universiteiten waarborgen’. Samengevat: ‘Nederlands, tenzij …’. Colleges? ‘Als vanzelfsprekend’ in het Nederlands, ‘tenzij er gegronde redenen zijn een andere taal te hanteren’. Publicaties? In zowel de lingua franca als de eigen taal. Onderzoek over Nederlandse aangelegenheden of onderzoek dat relevant is in de Nederlandse context? ‘In het Nederlands.’
Lenstra’s steun is gelimiteerd. Als decaan zet hij de hakken in het zand. “Mijn eigen universiteit heeft gekozen voor tweetaligheid, Nederlands en Engels.” Terecht, vindt hij. “Vanaf de masteropleiding is de TU Delft een internationale universiteit die daar logischerwijs kiest voor het Engels als voertaal. Het Engels is nu eenmaal – like it or not – internationaal de taal van de wetenschap.” Ook de communicatie met het bedrijfsleven gebeurt meer en meer in het Engels, signaleert hij. Mede dankzij de trainingsfaciliteiten voor docenten vindt hij dat de TU met de tweetaligheid prima uit de voeten kan. Publicaties, zeker bij de bètastudies, móeten in zijn ogen in het Engels vanwege de doelgroep. Dus ook masterscripties en eigenlijk ook presentaties door bachelorstudenten. Publicaties in Nederlandse tijdschriften wil hij wel stimuleren, vanwege de bredere publieksinformatie. Maar colleges? ‘In de taal van de opleiding, lees Engels’. Volgens Lenstra zal de TU de verankering van het Nederlands niet willen opnemen in haar missieverklaring.
Klopt. Volgens collegelid Paul Rullmann omarmt de TU het Engels om twee redenen. Allereerst: Engels is essentieel voor de Nederlanders op de TU. “De bèta- en technische wetenschappen zijn internationaal. Kennis, begripsontwikkeling, literatuur, ontwikkeling en toepassing geschieden in internationale netwerken met Engels als voertaal.” Wetenschappers moeten het spreken en – om op te vallen – erin publiceren. Alles vertalen kost volgens hem te veel tijd en geld. Ook stelt hij dat veel afgestudeerden in het buitenland of een internationale context gaan werken. En dus is de voertaal in het masteronderwijs Engels.
Ten tweede: Engels is essentieel voor de buitenlanders op de TU. “Wil Nederland een leidende rol blijven spelen op het gebied van bèta en techniek dan zijn buitenlandse studenten en wetenschappers zeer noodzakelijk. Het Engels als voertaal maakt dat vanzelfsprekend makkelijker en efficiënter.” Dertig procent van de masterstudenten en een kwart van de wetenschappers komt uit het buitenland. Bij promovendi is dat zestig procent. Volgens Rullmann is een voordeel van de buitenlandse academici dat Nederlandse studenten vertrouwd raken ‘met een internationale context’.
Tegen publicaties in het Nederlands – bij een Nederlands onderwerp of om ideeën bij Nederlanders ingang te doen vinden – heeft het cvb niets, maar publiceren in Engels én Nederlands moet functioneel zijn, geen stijloefening.
In maatregelen van hogerhand ziet het cvb niets. Allereerst omdat ‘de praktijk weerbarstiger is dan zulke maatregelen’. Bij de internationaler wordende wereld past volgens het cvb omarming en geen verzet. Ook omdat de huidige situatie – waarbij Nederlandse studenten Nederlands en Engels ‘met goot gemak’ afwisselen – zich ‘heel natuurlijk’ heeft ontwikkeld. “Dat is een positieve ontwikkeling.”
Ook de studentenraad ziet weinig in dwingende maatregelen. Wel stelt de sr ‘dat het Engels een barrière vormt in het onderwijs’. Docenten die niet in hun moedertaal lesgeven, zorgen volgens de sr voor droge colleges en studenten hebben moeite met verslagen in het Engels. Maar tegelijk ziet de sr het belang ervan‘dat een ingenieur zijn vak in de lingua franca, Engels, kan uitvoeren. Daarom moet er voor docenten en studenten ondersteuning zijn, via cursussen, maar ‘het beste zou zijn als iedereen een tijdje in een Engelstalig land verblijft’. Ook zou binnen het curriculum van de student meer op de Engelse taal gelet kunnen worden, door bijvoorbeeld verslagen of presentaties te laten beoordelen door een docent Engels.

Comments are closed.