‘Niet te doen die pissebedvraag’

De Nationale Wetenschapsquiz 2017 wordt op Tweede Kerstdag, dinsdag 26 december, om 22.10 uur uitgezonden op NPO 2. Drie gemixte teams van wetenschappers en kunstenaars strijden om de titel ‘knapste kop van Nederland’. In de strijd om de beste antwoorden op wetenschappelijke vraagstukken vormt innovatie-expert en cabaretier Jasper van Kuijk (IO) een gelegenheidsduo met neurowetenschapper Barbara Braams.

Op 10 december waren de opnames. Hoe is het gegaan?

“Het was heel leuk om mee te doen. Ik denk dat de redactie veel tijd heeft gestoken in de vragen. Het ging niet zozeer om de antwoorden, a, b of c, maar om de redeneringen erachter. Het waren puzzels. Ik heb bij IO gestudeerd en veel basiskennis opgedaan over materiaalkunde, mechanica en natuurkunde. Dat was allemaal een beetje weggezakt. Het was goed om de kennis weer van stal te halen.”

Hebben jij en Barbara Braams gewonnen?

“Daar mag ik niets over zeggen. Ik zou gewoon maar naar de uitzending kijken.”

Had je je goed voorbereid?

“Ik heb het 700 pagina’s dikke boek Fundamentals of Physics uit mijn tweede studiejaar tevoorschijn gehaald. En ik heb naar de kaft gekeken. Ik hoopte dat de kennis door een soort van osmose vanzelf zou terugkomen. Ik heb ook nog wat oude vragen bekeken. Er komt altijd een vraag over Archimedes langs. Dit jaar ook weer. Een vraag over een met water gevulde vaas en ijsblokken. Ik had ruim de tijd want de opnames waren op de dag dat het hevig sneeuwde. In plaats van een uur deden we er dik twee uur over om naar Hilversum te rijden. Mijn vriendin reed en ik zat intussen op mijn telefoon oude edities te bekijken.”

Een last minute voorbereiding dus?

“Je kunt je niet echt goed voorbereiden. Je neemt mee wat je weet. Het gaat uiteindelijk toch om het spel.”

Jij zat daar als kunstenaar. Barbara Braams was de bèta van jullie team. Maar jij bent toch ook hartstikke bèta?

“Ja, maar er zit bij mij zo langzamerhand ook wel genoeg creatieve ruis op de lijn om de boel een beetje op te schudden. Barbara en ik vulden elkaar goed aan. We konden vragen vanuit verschillende perspectieven bekijken. Zij heeft veel kennis over neurowetenschap en ik ben technisch onderlegd. We konden samen goed redeneren en elkaar uitdagen.”

Is er een vraag die je altijd zal bij blijven?

“Holy shit, ja. De pissebedvraag met de tegels, vraag 5. Die vond ik nogal uitdagend. (zie onderaan, red.). In de quiz heb je niet een halve avond om de situatie uit te tekenen en te puzzelen. Tijdens de uitzending krijg je twintig seconden om na te denken over de vraag. En succes ermee. Die vraag was echt onmogelijk.”

Hebben jullie het antwoord gegokt?

“Ook daar kan ik ook niets over zeggen. Dan geef ik teveel weg.”

Je hebt een streng contract geketend, of niet?

“Dit jaar was er geen contract. De programmamakers gaan er gewoon van uit dat we niets naar buiten brengen.”

Een gentlemen’s agreement? 

“Ja, met de dames erbij.”

Vraag 5 uit de quiz 

Er liggen zes stoeptegels op een rij. Onder een van deze tegels zit een pissebed. Je weet niet onder welke, maar je weet wel dat het beestje elke nacht willekeurig één plek opschuift naar links of rechts. Elke dag mag je onder één tegel kijken. Als je de tegels optimaal kiest, hoeveel dagen heb je dan maximaal nodig om aan te wijzen onder welke tegel de pissebed zit?

• a. 6 dagen
• b. 8 dagen
• c. 10 dagen

Zie voor alle vragen en achtergrondinformatie over de deelnemers op Nationale Wetenschapsquiz 2017.