Nederlander krijgt Nobelprijs natuurkunde

Het interieur van de IJ-kantine. “In dit gebouw werken oud en nieuw mooi samen. Wanneer je hier als niet-architect binnen komt, voelt het alsof je een oud gebouw binnen loopt. Het meubilair is duidelijk nieuw, maar voor de rest valt het niet snel op wat oud en wat nieuw is.”

Grafeen wordt ook wel omschreven als tweedimensionale materie, omdat hij zo goed als geen hoogte heeft. De stof heeft opvallende eigenschappen: hij is sterk, kan goed tegen warmte en geleidt elektriciteit bijzonder goed.

Koolstof
Iedereen kan met een potlood een dun laagje koolstof op papier smeren. Hier en daar zal het waarschijnlijk maar één atoom dik zijn. Alleen valt het niet mee om er genoeg van te isoleren om het te bestuderen.

Plakband
Er kwam veel bij kijken, maar in principe maakten Andre Geim, in Rusland geboren en nu werkzaam in Manchester, en zijn onderzoekscompagnon Konstantin Novoselov met plakband en een potlood een dun laagje koolstofatomen. Het materiaal heeft velerlei toepassingen in sterke, flexibele materialen die elektriciteit moeten geleiden. Naar verwachting kunnen daar in de toekomst hele satellieten en vliegtuigen van worden gebouwd.

Kikker
Geim staat ook bekend als de natuurkundige die met een magneet een kikker deed zweven, maar daar heeft hij de prijs niet voor gekregen. Hij is sinds februari bijzonder hoogleraar aan de Radboud Universiteit Nijmegen, waar hij eerder van 1994 tot 2001 heeft gewerkt. Hij en Novoselov hebben elkaar daar ontmoet, toen Novoselov er kwam promoveren.

Eredoctoraat

Ook heeft Geim een eredoctaraat ontvangen van de TU Delft. Dat gebeurde in januari 2009 bij de viering van de 167-ste Dies Natalis. Erepromotor prof.dr. Ekkes Brueck noemde Geim bij die gelegenheid “een inspirerend fysicus en een voorbeeld voor velen.”

Meer informatie over de Nobelprijs voor natuurkunde op de site van het Nobelprijs Comite.