Nader onderzoek bij Inholland

Het eerste onderzoek kwam er na aanleiding van een speciale afstudeerroute bij Inholland voor ouderejaars studenten van de opleiding media en entertainment management (MEM). Daarmee overtrad de hogeschool volgens het onderzoek onderleiding van oud-burgemeester Gerd Leers willen en wetens allerlei regels. Voor regelrechte fraude of diplomatrucs werden geen bewijzen gevonden.

Voorschriften
De ernst van de bevindingen en het feit dat de commissie Leers niet alle belangrijke vragen heeft beantwoord, maken zo’n nader onderzoek noodzakelijk. Zeker nu blijkt dat wettelijke voorschriften niet altijd zijn nageleefd, wil de inspectie volledige duidelijkheid krijgen over de kwaliteit van de opleiding en het interne toezicht.

Verantwoordelijkheid
Het hoger onderwijs in Nederland kent een ruime mate van vrijheid, stelt de inspectie, maar dit brengt een grote verantwoordelijkheid met zich mee. “Waar die verantwoordelijkheid niet wordt genomen, dreigen niet alleen de opleiding en de instelling schade op te lopen, maar ook de betrokken studenten en het hoger onderwijs in het algemeen.”

HBO-raad
De HBO-raad lijkt het daar van harte mee eens te zijn en juicht het vervolgonderzoek toe. “De samenleving moet kunnen uitgaan van de zekerheid dat de kwaliteit van alle uitgereikte diploma’s boven alle twijfel verheven is”, laat voorzitter Doekle Terpstra weten. Hij betreurt en veroordeelt de geconstateerde onregelmatigheden bij de MEM-opleiding.

Afstudeertrajecten
Het vervolgonderzoek van de inspectie valt samen met het al eerder gestarte bredere inspectieonderzoek naar verkorte afstudeertrajecten in het hoger onderwijs, waarover in oktober een tussenrapportage zal verschijnen.

Naam: Ron Noomen (51)
Doceert bij: Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek
Burgerlijke staat: Verliefd, samenwonend, vier katten, een hond
Vakken: Introduction to aerospace engineering, space engineering and technology III, design synthesis exercise, mission geometry and orbit design.

En Noomen doet het goed op onderwijs: in zijn nominatie voor Docent van het jaar valt te lezen dat hij een excellente coach van projectonderwijs is en dat studenten hem een 8,5 geven. Dat cijfer krijgen ze bij hem niet allemaal. “Die 8,5 ligt dus niet aan mijn strengheid. Ik denk dat ik tachtig procent van mijn tijd bezig ben met onderwijs. Dat vertaalt zich blijkbaar terug.”
Noomen is, zoals hij zelf zegt, ‘van de ouderwetse soort’. “Niet tien minuten college, tien minuten sommen en weer tien minuten college. Weliswaar sommen, maar volle uren les.” Hij is daarbij geen ‘voorkauwer’. “Ik zeg liever: ga daar eens kijken, of heb je daar al aan gedacht? Onderwijs is begeleid vallen en opstaan.”

Hij gebruikt tijdens zijn colleges voornamelijk sheets. “Ik kan een powerpointpresentatie maken, maar heb bijvoorbeeld nog niet geleerd hoe je nieuwe tekst in slides kunt laten lopen. Sheets kun je makkelijker over elkaar leggen en er nog eens bij pakken. Ik heb geen gevoel voor computers. Het belangrijkst is de boodschap overbrengen. Het gaat niet primair om de techniek.”

In zijn tijd werd alles nog op het bord geschreven. “Ik had een docent die met beide handen tegelijk kon schrijven. Daar was als student niet tegenop te schrijven. Wat je over wilt brengen, moet je doen via plaatjes en niet door je vingers blauw te schrijven. Studenten moeten ook vragen stellen.”
Noomen verplaatst zich in studenten om te weten welke vragen er zouden kunnen komen. Andersom stelt Noomen zelf vragen om interactie te stimuleren. “Het belangrijkste dat ik wil bereiken is dat die bovenkamers draaien. Soms ben ik verbaasd als studenten geen vragen stellen. Passief zijn. Dan denk ik: je zit hier blijkbaar om iets na te kwaken. Het systeem is erg gericht op reproduceren, stof verwerken, tentamens halen. Studenten worden onder druk gezet om nominaal te studeren, maar de universiteit moet primair creativiteit stimuleren. Als je alleen maar recepten hebt geleerd, ben je geen goede ingenieur.”

Noomen wil zijn studenten prikkelen met actuele krantenknipsels of uitdagende statements. “Ruimtepuin is een mooi onderwerp: als we doorgaan zoals nu heeft een ruimtemissie aan het eind van deze eeuw veertig procent kans om fataal te worden geraakt door ruimtepuin. Stel je voor dat je veertig procent kans hebt om bij het oversteken door een auto te worden aangereden, steek je dan nog over? Dan draaien die kopjes van studenten wel.”
Dat geldt ook tijdens de ontwerpsynthese-oefening: ter afsluiting van het bachelorprogramma buigen studenten zich tien weken lang in groepjes over een opdracht. “De allerbeste oefening die er is”, zegt de excellente coach. “Motiveer studenten. Neem ze heel serieus.”
Hij geniet ervan om kennis over te dragen en te zien dat die wordt opgepikt. Doceren houdt hem jong. “Ik voel me bepaald geen 51. Joe Jackson had vroeger een lied: ‘Nineteen forever’. Zo erg is het niet, maar ik voel me happy en vitaal.”

Tips Ron Noomen
• Zorg voor interactie met studenten
• Illustreer je vak met recente ontwikkelingen
• Neem de tijd voor een goede voorbereiding

Een plastic aardbol met hoepel
Waarom ziet een satellietmissie er uit zoals hij er uit ziet? Ron Noomen aan het werk tijdens een college Space III.
Donderdagmiddag 8 oktober, kwart voor twee, Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek. Collegezaal B vult zich langzaam met zo’n dertig studenten. Ron Noomen wil ze vandaag een filmpje laten zien over de grootste satelliet die ooit in Europa is ontwikkeld: Envisat. Alleen… zijn laptop met dvd doet het niet. Als de conciërge en een andere medewerker met een extra stekkertje komen en wat hebben gerommeld, kan Noomen beginnen. Hij vertelt dat er voor volgende week wat opgaven op Blackboard staan. “Ik ga jullie hier niet trainen”, zegt hij. “Alleen als reactie op vragen van jullie.”
Het filmpje beschrijft hoe de satelliet onder meer vegetatie, atmosferische gassen en oceaantemperaturen in verschillende seizoenen meet. De studenten zijn direct bij de les, maar lachen als er af en toe gelijktijdig Engels en Frans klinkt. Noomen excuseert zich. “Het alternatief was alleen Frans.”
Hij laat sheets uit vorige colleges zien. Kopietjes met gemarkeerde teksten. Grafiekjes met temperatuurvariaties en uitleg over zeespiegelstijging. De doelen van satellietmissies zijn duidelijk, maar waarmee moet je rekening houden bij het ontwerp van je systeem?
Noomen toont een sheet met keuzes als: de juiste baan om de aarde, beeldresolutie, lichtcondities en hoeveelheid stuwstof. Welke zijn van primair belang, ofwel niet corrigeerbaar met instrumenten? En welke zijn dat wel? Noomen vraagt het telkens aan de zaal.
Bij de antwoorden vraagt Noomen naar het waarom. “Is de rest het daarmee eens?” Noomen verduidelijkt alles met tekeningetjes en formules op het bord. En met een opblaasbare plastic aardbol waar hij een ‘kartonnen hoepel’ omheen schuift die de satellietbaan om de aarde voorstelt.
“Heel enthousiast en boeiend”, oordeelt student Bart de Vries die in de pauze uitgebreid en duidelijk antwoord op zijn vragen krijgt. “Hij weet het redelijk goed over te brengen.” Noomen laat aan het eind van het college het uiteindelijke ontwerp van Envisat op sheets zien. Tot slot draait hij het licht weer aan… oeps: uit.