Monumenten

Voor het eerst sinds lang deden afgelopen zaterdag de Koornbeurs, Jansbrug en Virgiel weer mee aan de jaarlijkse open monumentendag. Veel bezoekers verwachtten een museum-achtig monument in plaats van een brasvaste studentenvereniging. Een fors aantal reacties was dan ook negatief van aard: ,,De gevel van de Koornbeurs is schitterend, maar binnen is geen recht gedaan aan de historische waarde van het pand”, ,,vreselijke vergane glorie” en ,,kapotgemaakt”, meenden verschillende bezoekers.

,,Je moet het wel in het juiste perspectief zien”, brengt één van de rondleiders op Jansbrug in tegen de kritiek van de bezoekers. ,,Een studentensociëteit wordt nu eenmaal anders gebruikt dan een museum. Als je als oud-lid van een studentenvereniging over twintig jaar terugkomt, vind je het waarschijnlijk ook een zootje.”

De secretaris van het organiserend comité vindt de vestiging van de studentensociëteiten in historische panden ‘een goede zaak’: ,,De samenstelling van de bewoners van de binnenstad blijft daardoor gemêleerd. Dat is sfeerverhogend. Bovendien draagt het bij aan de integratie van burgers en studenten.”

Er blijkt veel interesse te zijn: Jansbrug, overigens de enige vereniging met een fatsoenlijk georganiseerde rondleiding, ontving enige honderden bezoekers. Onder hen een echte monumentenfreak: hij heeft zich zelfs uitgerust met opname-apparatuur om het verhaal van de gids op te nemen.

Niet elke bezoeker komt voor de historische waarde van het gebouw. Diverse ouders komen keuren of dochterlief wel op een fatsoenlijke vereniging rondhangt. ,,Vreselijk ongezellig, gebrek aan comfort en de verwarming was nog mooier gschilderd dan de muur”, is hun reactie. Andere ouders signaleren: ,,In al die jaren dat wij geen student meer zijn, is alleen de grootte van de bierinstallatie veranderd.” Overigens benut de laatste bewoonster van het Jansbrug-pand elke open dag om een achtergebleven kroonluchter op te eisen. Zij was er dit jaar weer. Een nog oudere bewoner over haar: ,,Het was altijd al een lastig mens.”

Een ingenieur, die in zijn studententijd geen lid was, zag zijn kans schoon: ,,In mijn tijd kwam je de sociëteiten niet binnen, tenzij je je ging invechten. Ik vind dit een mooie gelegenheid om er toch eens een kijkje te nemen.”

Het grootste deel van de bezoekers komt toch voor het gebouw zelf, en de sociëteiten zijn zeker niet de mooiste objecten op deze dag. De chique rondleiding in het prachtige gothische pand van het Hoogheemraadschap is niet te evenaren door studentenverenigingen. Toch is de afkeer bij het zien van het Barbaraklooster van Virgiel begrijpelijk. Voor de deur liggen de restanten van een KMT-avond vol rottend fruit, modder en zaagsel, waardoor Virgiel een groot deel van de dag gesloten moet blijven.

,,De KMT is eigenlijk het verkeerde moment om hier langs te komen”, aldus een bestuurslid. ,,Op andere dagen zijn er voldoende gelegenheden om het gebouw te bezoeken. Veel mensenrealiseren zich bovendien niet hoe gigantisch veel onderhoud een historisch pand vergt om het überhaupt in een bruikbare staat te brengen en dat dan ook zo te houden.”

Niet iedereen vindt kennelijk dat studentenverenigingen een historisch pand in ere kunnen houden. In de folder voor de monumentenspeurtocht, speciaal voor de kinderen, staat bij elk monument dat ,,je vooral maar even binnen moet gaan kijken”, behalve bij Virgiel. Daar staat – met uitroepteken – vermeld: ,,Dit gebouw is nu geen klooster meer maar een studentensociëteit. Je hoeft dit gebouw niet in!”