Leuk bedacht – Boegroer tegen gieren

lta en Delft Integraal berichten regelmatig over innovatieve ideeën met grote beloftes voor de toekomst. Maar wat is er een paar jaar later met het idee gebeurd? Hoe staat het bijvoorbeeld met het boegroer, waardoor patrouilleschepen veel minder last krijgen van grote golven die schuin van achteren komen?

Delft Integraal, nr. 1 2007:
Snel en stormbestendig: scheepsbouwkundige dr.ir. Lex Keuning ontwikkelt een patrouilleschip met een extra roer aan het voorsteven.

Twee jaar geleden leek het boegroer na de eerste tests in 2008 al toegepast te worden op een patrouilleschip. “Maar het ging allemaal iets minder snel dan verwacht”, zegt uitvinder dr.ir. Lex Keuning van maritieme techniek. “Toen hadden we het idee dat we een van links naar rechts bewegend roer aan de voorkant zouden maken. Maar we kwamen er achter dat dit niet de beste uitvoering was.”
Keuning ontdekte dat het nog beter was om in plaats van een roer een rotor te gebruiken. Hij wijst op een model in zijn laboratorium. Het oude rode roer is vastgezet. Op tafel ligt een cilindervormige rotor. “Maar de rotor had ook een probleem. Hij zorgde voor teveel weerstand als hij niet werd gebruikt. Daarom hebben we als derde ontwerp een rotor bedacht die intrekbaar is. Als je hem niet nodig hebt zit hij in de boot en indien gewenst komt hij eruit. Doordat de rotor naar links of naar rechts draait heeft hij hetzelfde effect als een extra boegroer, maar het is efficiënter.”
Keuning bedacht zijn uitvinding toen hij tests deed bij het Maritiem Research Institute Netherlands (Marin). “Grote golven die schuin van achteren komen zijn voor snelle schepen die relatief klein zijn (maximaal zestig meter lang) altijd een drama.” Het schip raakt uit koers, doordat grote golven het schip optillen en de voorkant zijwaarts in het water duwen. “We waren bezig met proeven voor onze bijlboeg, toen ik het idee kreeg dat een extra roer aan de voorkant van een klein, snel schip het zogenaamde gieren en slingeren zou kunnen dempen.”
De medewerkers van Marin luisterden meewarig naar de plannen van Keuning. “Ze deden erg lacherig. Maar ik geloofde erin. In een ochtend zette ik een model in elkaar en ’s middags hebben we getest. Dat ging heel goed. Het was echt een eyeopener. Daarna zijn we druk bezig geweest om het patent aan te vragen, dat nam veel meer tijd in beslag dan ik had verwacht. Omdat het geheim moest blijven totdat het patent er was, konden we niet testen. Ander lekt het uit waar je bij staat.”
Volgens Keuning heeft het boegroer niet over belangstelling te klagen. “We hebben al een klant en het eerste schip is inmiddels besteld. Door wie is nog geheim. Daarom moeten we nu hard aan de slag, want over een jaar moet het worden gebouwd. Begin februari gaan we opnieuw testen bij Marin.” (RV)