‘Laat lector docenten bijscholen’

Lectoren geven maar mondjesmaat college, blijkt uit een onderzoek van het Interstedelijk Studenten Overleg. Volgens de studenten zouden lectoren meer les moeten geven, bijvoorbeeld in onderzoeksvaardigheden. Ook zouden ze de voorbereidende minoren voor een wo-master op zich kunnen nemen.



Johannes van der Vos, secretaris van het Forum voor praktijkgericht onderzoek, erkent dat er ruimte is voor verbeteringen, maar denkt niet dat extra lectorlessen de oplossing zijn.



“Natuurlijk is het belangrijk dat lectoren af en toe college geven, maar ze zijn er in de eerste plaats om leiding te geven aan onderzoek op de hogescholen en om mee te denken over het curriculum.” Lectoren kunnen beter onderzoeksvaardigheden bijbrengen aan de docenten, denkt hij. Die geven het dan weer door aan hun studenten.



Er zit niet veel anders op: “Er zijn relatief weinig lectoren, die vaak in deeltijd werken. Natuurlijk is hun impact beperkt.” In 2010 waren er 457 (deeltijd)lectoren, gemiddeld één voltijdsaanstelling per 1714 studenten.



Toch zouden studenten vaker bij het onderzoek van de lectoren moeten worden betrokken, schrijft het ISO. Ze doen er zelden hun afstudeeronderzoek, terwijl bijna twee derde van de ondervraagde studenten dat best zou willen. Volgens Van der Vos gebeurt het al wel steeds vaker.



Het is de tweede keer dat het ISO onderzoek deed naar de studentparticipatie in lectoraten. Steeds meer hbo-studenten blijken te weten wat een lector is en dat was drie jaar geleden nog anders. Toen concludeerde het ISO dat lectoren vooral paradepaardjes van de hogescholen waren en dat studenten nauwelijks van hun bestaan wisten.

Die boodschap ademde een item in het NOS-Journaal van gisteren. Er staat een nieuwe wet op stapel die veel strenger is dan de huidige wetgeving. Nu moet een frauderende student alleen het ten onrechte te veel betaalde geld terugbetalen. Straks volgt er bovendien een boete én worden ook meewerkende familieleden en kennissen aangepakt.

Amsterdam
In de reportage waren controleurs aan het werk in Amsterdam. Zij kwamen kijken of studenten wel echt ‘uitwonend’ zijn en ze niet ten onrechte 170 euro te veel basisbeurs opstrijken.

Wet
Al maandenlang gaan controleurs in allerlei steden op pad om fraude met de basisbeurs op te sporen. Voormalig minister Plasterk zette de controles in gang. Hij schatte het totale verdonkeremaande bedrag op 27 miljoen euro per jaar en zette een wet in de steigers die een einde aan de fraude moet maken.

Liegen
Wie bij zijn ouders woont, krijgt een basisbeurs van 95,61 euro. Wie zelfstandig woont, krijgt ongeveer 170 euro extra: 266,23 euro. Daarom liegen sommige studenten dat ze op kamers zijn gegaan, terwijl ze nog in hun kinderkamer slapen.

Machteloos
De controles en de fraude zijn oud nieuws, maar hoe ziet het eruit als die controleurs aan de deur komen? De NOS liet het zien. Al snel bleek de machteloosheid van de controleurs, die aan de deur geweigerd kunnen worden. Maar als de nieuwe wet er is, wordt dat moeilijker.

Boete
Betrapte studenten hoeven voorlopig alleen terug te betalen wat ze te veel hebben ontvangen. In de nieuwe wet krijgen ze bovendien een boete: een kwart van het gefraudeerde bedrag. De tweede keer wordt de boete verhoogd tot de helft van dat bedrag. Wie nog een derde keer wordt gepakt, moet voor de rechter verschijnen. Daarnaast zullen medeplichtige kennissen of familieleden eraan moeten geloven. In de huidige wet lopen die geen enkel risico, ook al hebben ze iemand geholpen bij zijn fraude.

Risicoprofiel
Om de opsporing te vereenvoudigen, werkt het ministerie van OCW aan ‘risicoprofielen’: wat voor studenten frauderen? Studenten die in dezelfde stad wonen als hun ouders zouden bijvoorbeeld vaker in de verleiding komen te frauderen. In december komen de eerste resultaten van de proef naar buiten, zegt de Dienst Uitvoering Onderwijs.