Irrigatie werkt soms alleen als Allah het wil

Iedere grijze winterdag zien Delftenaren tot vervelens toe dat er meer dan genoeg water op de wereld is. Maar waar in Nederland water vooral moet worden weggepompt, moet het in veel andere werelddelen juist naar binnen. De Nederlandse waterexpertise kan in beide gevallen wereldwijd gebruikt worden, het is een kwestie van de knop omzetten.

Ir. Peter Jules Van Overloop van de sectie land- en waterbeheer werkt als Delftse irrigatiedeskundige de komende tijd aan een honderd kilometer lang irrigatiekanaal in India. Nu is hij net terug uit Californië, waar hij wijnboeren aan water hielp met zijn kennis van irrigatiesystemen en hydrologie. ,,Water moet daar uit een reservoir, bijvoorbeeld een stuwmeer, in de Rocky Mountains gehaald worden, via een aquaduct met een enorm irrigatiekanaal”, zegt Van Overloop. ,,Die aquaducten lopen naar de steden, en kleinere kanalen lopen naar boerenland. Wij moeten de waterhoogte in die kanalen op het gewenste niveau instellen.”

In Phoenix werkte van Overloop aan een irrigatiekanaal bij een golfbaan in de woestijn. ,,Daar is veel ruimte en rust, dus ik snap de locatie wel”, zegt Van Overloop. ,,Maar al dat gras vraagt gigantisch veel water. Dan moet je een kilometers lang kanaal in de woestijn aanleggen, waar ze water uit kunnen tappen.”

Bij het water halen uit de bergen moeten hoogteverschillen worden overbrugd. Dit gebeurt door het kanaal in compartimenten op verschillende hoogten te verdelen. Met tussenliggende schuiven kan de doorstroming van water naar het volgende deel geregeld worden, en dus ook het waterniveau.

Om te bepalen hoe ver en waar in het systeem die schuiven open moeten, is veel rekenwerk nodig. Hierin is Van Overloop gespecialiseerd. Zo schrijft hij, afhankelijk van het watersysteem, de computerprogramma’s die regelen waar in het systeem je een schuif moet openzetten en wanneer.
Golfslag

Belangrijke invloed op de waterhoogte die zich kilometers verderop in een kanaal laat gelden is golfslag. ,,Het inlaten van water met een grote pomp is vergelijkbaar met een enorme steen in het water gooien”, zegt Van Overloop. ,,Dat levert een grote golf op die kan weerkaatsen tegen een schuif in het kanaal. Heb je een fout ontwerp, dan stroomt het water niet door de schuif, krijg je enorme golfslag en zit je diep in de penarie.”

Maar ook op papier goede techniek kan in de werkelijkheid sneuvelen. ,,In de praktijk spelen meer dingen dan alleen de beste technische oplossing”, zegt Van Overloop. ,,Je hightech oplossing moet soms met heel primitieve middelen worden uitgewerkt. In Egypte hadden we precies bepaald hoever een serie schuiven open moest om in het systeem genoeg water door te laten. Het werkte pas nadat een paar Arabieren per schuif een aantal stenen als tegengewicht hadden geplaatst.”

Ook politieke factoren spelen mee. ,,In landen als Egypte speelt sociale rangorde een rol in de verdeling van water”, zegt Van Overloop. ,,Ook wordt niet altijd je hele ontwerp uitgevoerd. Als het dan vervolgens niet werkt, dan is het de wil van Allah geweest. Dus wordt er ook niks meer aan gedaan.”

Van Overloop werkt daarom technisch gezien liever in de VS. ,,Daar is het meer ‘u vraagt, wij draaien’, en je ontwerp op papier wordt ook zo uitgevoerd.” Toch kunnen ook Amerikaanse boeren problemen geven. ,,We hebben bij ons kantoor in Californië een boer met een shotgun op bezoek gehad. Die kwam om water eisen. Toen is mij geadviseerd maar even een dagje binnen te blijven.”

Iedere grijze winterdag zien Delftenaren tot vervelens toe dat er meer dan genoeg water op de wereld is. Maar waar in Nederland water vooral moet worden weggepompt, moet het in veel andere werelddelen juist naar binnen. De Nederlandse waterexpertise kan in beide gevallen wereldwijd gebruikt worden, het is een kwestie van de knop omzetten.

Ir. Peter Jules Van Overloop van de sectie land- en waterbeheer werkt als Delftse irrigatiedeskundige de komende tijd aan een honderd kilometer lang irrigatiekanaal in India. Nu is hij net terug uit Californië, waar hij wijnboeren aan water hielp met zijn kennis van irrigatiesystemen en hydrologie. ,,Water moet daar uit een reservoir, bijvoorbeeld een stuwmeer, in de Rocky Mountains gehaald worden, via een aquaduct met een enorm irrigatiekanaal”, zegt Van Overloop. ,,Die aquaducten lopen naar de steden, en kleinere kanalen lopen naar boerenland. Wij moeten de waterhoogte in die kanalen op het gewenste niveau instellen.”

In Phoenix werkte van Overloop aan een irrigatiekanaal bij een golfbaan in de woestijn. ,,Daar is veel ruimte en rust, dus ik snap de locatie wel”, zegt Van Overloop. ,,Maar al dat gras vraagt gigantisch veel water. Dan moet je een kilometers lang kanaal in de woestijn aanleggen, waar ze water uit kunnen tappen.”

Bij het water halen uit de bergen moeten hoogteverschillen worden overbrugd. Dit gebeurt door het kanaal in compartimenten op verschillende hoogten te verdelen. Met tussenliggende schuiven kan de doorstroming van water naar het volgende deel geregeld worden, en dus ook het waterniveau.

Om te bepalen hoe ver en waar in het systeem die schuiven open moeten, is veel rekenwerk nodig. Hierin is Van Overloop gespecialiseerd. Zo schrijft hij, afhankelijk van het watersysteem, de computerprogramma’s die regelen waar in het systeem je een schuif moet openzetten en wanneer.
Golfslag

Belangrijke invloed op de waterhoogte die zich kilometers verderop in een kanaal laat gelden is golfslag. ,,Het inlaten van water met een grote pomp is vergelijkbaar met een enorme steen in het water gooien”, zegt Van Overloop. ,,Dat levert een grote golf op die kan weerkaatsen tegen een schuif in het kanaal. Heb je een fout ontwerp, dan stroomt het water niet door de schuif, krijg je enorme golfslag en zit je diep in de penarie.”

Maar ook op papier goede techniek kan in de werkelijkheid sneuvelen. ,,In de praktijk spelen meer dingen dan alleen de beste technische oplossing”, zegt Van Overloop. ,,Je hightech oplossing moet soms met heel primitieve middelen worden uitgewerkt. In Egypte hadden we precies bepaald hoever een serie schuiven open moest om in het systeem genoeg water door te laten. Het werkte pas nadat een paar Arabieren per schuif een aantal stenen als tegengewicht hadden geplaatst.”

Ook politieke factoren spelen mee. ,,In landen als Egypte speelt sociale rangorde een rol in de verdeling van water”, zegt Van Overloop. ,,Ook wordt niet altijd je hele ontwerp uitgevoerd. Als het dan vervolgens niet werkt, dan is het de wil van Allah geweest. Dus wordt er ook niks meer aan gedaan.”

Van Overloop werkt daarom technisch gezien liever in de VS. ,,Daar is het meer ‘u vraagt, wij draaien’, en je ontwerp op papier wordt ook zo uitgevoerd.” Toch kunnen ook Amerikaanse boeren problemen geven. ,,We hebben bij ons kantoor in Californië een boer met een shotgun op bezoek gehad. Die kwam om water eisen. Toen is mij geadviseerd maar even een dagje binnen te blijven.”