Dr. Arun Kr. Dev is afkomstig uit de Hindoe-gemeenschap in Bangladesh. De op 14 oktober aan de TU gepromoveerde scheepsbouwkundige belandde hier na vele omzwervingen.
Oorlogsgeweld en religieuze spanningen deden hem besluiten zijn land voorgoed de rug toe te keren. Hier poogt de sterk verwesterde Dev een evenwicht te vinden tussen twee culturen: ‘mijn probleem’.
1 Dr. Arun Dev: ,,Sommigen noemen me een escapist”
Bangladesh is een verdeeld land. Moslims vormen het leeuwedeel van de bevolking, maar ongeveer tien procent is Hindoe. ,,Toen ik jong was, bestonden er nauwelijks problemen. Een groot deel van mijn vrienden bestond uit moslims. Samen vochten we tegen de Pakistani in 1971. Maar langzaam zijn de verhoudingen verslechterd.”
Dev is Hindoe, telg uit een hoge kaste. ,,Het systeem is niet zo streng als in India. Daar worden de mensen uit de laagste kasten volledig geïsoleerd, de untouchables. In Bangladesh is dat veel minder. Iedereen heeft bijvoorbeeld recht op onderwijs. Maar je trouwt wel met iemand uit dezelfde kaste.”
Dev studeerde Maritieme Techniek aan de universiteit van Dhaka, de hoofdstad van Bangladesh. Werkte vervolgens als ingenieur in Bangladesh, en later in Singapore. Daarna volgde hij twee jaar een post-graduate opleiding aan de universiteit van Glasgow, en werd vervolgens docent aan de universiteit van Kuala Lumpur in Maleisië. Na een korte terugkeer in Bangladesh besloot hij in 1991 aio te worden in Delft, na contacten met het Dutch Advisory Team dat in Dhaka actief was. ,,Sommigen noemen mij een escapist, en dat ben ik misschien ook wel. Hier in Delft moest ik van veel minder geld rondkomen dan in Bangladesh, maar de vrijheid en veiligheid wegen voor mij zwaarder.”
Kennis van de recente geschiedenis van Bangladesh is onmisbaar om Devs houding te begrijpen. Nadat de Engelsen zich in 1947 uit het zuidelijk deel van Azië terugtrokken, ontstonden er twee autonome staten: India, waar het merendeel van de inwoners Hindoe is, en Pakistan waar de meerderheid moslim is. Pakistan bestond uit twee niet aan elkaar grenzende gebieden: West-Pakistan (het huidige Pakistan) en Oost-Pakistan (het huidige Bangladesh). ,,De West-Pakistani domineerden Oost in alle opzichten. Zij vormden de regering en hadden het leger in handen.” In 1971 ging het fout: de Oost-Pakistani behaalden een zetel-meerderheid in het nationale parlement, mochten dus de premier leveren, en dat accepteerde West-Pakistan niet. ,,Op de universiteiten vermoordde het leger mensen. Ook elders werden velen opgepakt en omgebracht. Ongeveer vijftien miljoen mensen vluchtten naar India, vormden daar een regering in ballingschap en bouwden een leger op.”
Vrijheidsstrijder
Samen met zijn broer vluchtte de zeventienjarige Dev eveneens naar India en voegde zich bij het rebellenleger. Moslim enHindoe streden zij aan zij tegen de Pakistaanse moslims. Tweemaal raakte Dev ernstig gewond, en verloor voor zijn ogen vele vrienden. De burgeroorlog wisten de vrijheidsstrijders uiteindelijk met hulp van de Sovjet-Unie en met name India te winnen. Maar de prijs was hoog. ,,Drie miljoen mensen zijn gedood. Voor ze zich overgaven verwoestten de Pakistani het hele land. Mijn familie was tamelijk rijk voor de oorlog, maar we hadden niets meer, zelfs geen huis.”
Hoewel bondgenoten in de vrijheidsstrijd, verslechterde de relatie tussen de moslim-meerderheid en de Hindoe-minderheid in het nieuwe Bangladesh al ras. De spanning bereikte een climax in 1990. Nadat extremistische Hindoes in buurland India een moskee verwoestten, sloeg de woede over naar Bangladesh. ,,In twee uur sloegen moslims in Dhaka meer dan honderd Hindoe-tempels kort en klein. In de rest van het land nog veel meer. De regering deed niets. Na die gebeurtenis nam ik de beslissing Bangladesh te verlaten.”
Dev vindt het verbazend dat de relatie tussen de beide bevolkingsgroepen in twintig jaar zo kon verslechteren. Ook de relatie met India, waar Hindoes de meerderheid vormen, ging langzaam achteruit. ,,De geschiedenis is in Bangladesh snel vergeten. Zonder India was het nooit gelukt onafhankelijk te worden. Maar kinderen weten dat niet eens meer. Het wordt verzwegen.”
Tempel
Hoewel de situatie in de grote steden voor Hindoes redelijk is, piekert Dev niet over een terugkeer. ,,Je leeft in de onzekerheid dat er altijd wat kan gebeuren. Ik wil niet dat mijn kinderen in voortdurende angst leven. Als ik nu naar Bangladesh terug zou keren, zou ik daar in weelde kunnen leven, veel beter dan hier. Maar voor hoe lang?”
Zelf had Dev weinig moeite met het cultuurverschil tussen Bangladesh en Nederland. ,,Mijn familie was in Bangladesh al vrij westers. Ik had natuurlijk ook al in Singapore gewerkt en in Schotland gestudeerd.” Praktizerend Hindoe is Dev nauwelijks meer. ,,In de afgelopen vijf jaar ben ik eenmaal in de tempel in Den Haag geweest. Ik ben Hindoe omdat ik toevallig in de Hindoe-gemeenschap geboren ben. Het belangrijkste voor mij is dat we allemaal gelijke mensen zijn, geschapen door één God. De specifieke cultuur of religie komt voor mij op de tweede plaats.”
Ondanks de sterke westerse invloeden op zijn leven balanceert Dev op de rand van twee culturen. Zo zocht zijn moeder vorig jaar een vrouw voor hem in Bangladesh. ,,Ik had vantevoren alleen een foto gezien. Om elf uur ‘s morgens zag ik mijn vrouw voor het eerst, om drie uur ‘s middags waren we getrouwd. Ik heb in de tussentijd een uur met haar gepraat en onder meer gevraagd of ze goed opgeleid was.” Dev heeft zelf geen moeite met deze gang van zaken. ,,In de meer ontwikkelde families kunnen de beide huwelijkskandidaten uiteindelijk zelf nog ja of nee zeggen. Dat geldt niet voor de meeste dorpen. Daar is alles geregeld.”
Zo trouwde Dev en zijn vrouw kwam over naar Nederland. ,,Een culturele shock. Op Den Haag CS zag ze twee mensen zoenen. ‘Kijk, kijk, wat doen ze’, vroeg ze verschrikt. In Bangladesh moeten meisjes maagdelijk blijven in elk opzicht. Dat betekent dat ze zelfs niet met een man mogen uitgaan. ‘Hoe heb je ooitmeisjes kunnen kussen zonder getrouwd te zijn, verwijt ze mij nog wel eens.”
Vancouver
Tegen de strenge zedelijke wetten in het Hindoeïsme heeft Dev een ambivalente houding. Zo vindt hij het enerzijds beter dat de zeden in Bangladesh voor een belangrijk deel blijven zoals ze zijn. Anderzijds zal hij zijn eigen kinderen veel losser opvoeden. ,,Als ik een dochter heb, moet ze zelf uitmaken wat ze wel en niet doet. Ik zal haar alleen waarschuwen dat ze voorzichtig moet zijn niet zwanger te worden of aids op te lopen.”
,,Mijn probleem is dat ik zolang in het Westen gewoond heb. Mijn vrouw moet daar aan wennen. Ik probeer haar zo goed mogelijk uit te leggen waarom ik bepaalde dingen doe of vind. Aan de andere kant vind ik dat de westerse samenleving de morele waarde van het leven uit het oog verloren heeft. Het respect voor je ouders is hier bijvoorbeeld verdwenen. Waarom gaan ouderen naar een bejaardenhuis?”
Dev is inmiddels naar Vancouver in Canada geëmigreerd, waar hij een nieuw bestaan wil opbouwen. Een baan heeft hij nog niet. ,,Mijn moeder probeert me over te halen om terug te keren naar Bangladesh. Als ik geen baan kan vinden, heb ik misschien geen keus. Maar ik doe mijn uiterste best het niet zo ver te laten komen. De vrijheid hier kan ik niet meer missen.”
Dr. Arun Kr. Dev is afkomstig uit de Hindoe-gemeenschap in Bangladesh. De op 14 oktober aan de TU gepromoveerde scheepsbouwkundige belandde hier na vele omzwervingen. Oorlogsgeweld en religieuze spanningen deden hem besluiten zijn land voorgoed de rug toe te keren. Hier poogt de sterk verwesterde Dev een evenwicht te vinden tussen twee culturen: ‘mijn probleem’.
1 Dr. Arun Dev: ,,Sommigen noemen me een escapist”
Bangladesh is een verdeeld land. Moslims vormen het leeuwedeel van de bevolking, maar ongeveer tien procent is Hindoe. ,,Toen ik jong was, bestonden er nauwelijks problemen. Een groot deel van mijn vrienden bestond uit moslims. Samen vochten we tegen de Pakistani in 1971. Maar langzaam zijn de verhoudingen verslechterd.”
Dev is Hindoe, telg uit een hoge kaste. ,,Het systeem is niet zo streng als in India. Daar worden de mensen uit de laagste kasten volledig geïsoleerd, de untouchables. In Bangladesh is dat veel minder. Iedereen heeft bijvoorbeeld recht op onderwijs. Maar je trouwt wel met iemand uit dezelfde kaste.”
Dev studeerde Maritieme Techniek aan de universiteit van Dhaka, de hoofdstad van Bangladesh. Werkte vervolgens als ingenieur in Bangladesh, en later in Singapore. Daarna volgde hij twee jaar een post-graduate opleiding aan de universiteit van Glasgow, en werd vervolgens docent aan de universiteit van Kuala Lumpur in Maleisië. Na een korte terugkeer in Bangladesh besloot hij in 1991 aio te worden in Delft, na contacten met het Dutch Advisory Team dat in Dhaka actief was. ,,Sommigen noemen mij een escapist, en dat ben ik misschien ook wel. Hier in Delft moest ik van veel minder geld rondkomen dan in Bangladesh, maar de vrijheid en veiligheid wegen voor mij zwaarder.”
Kennis van de recente geschiedenis van Bangladesh is onmisbaar om Devs houding te begrijpen. Nadat de Engelsen zich in 1947 uit het zuidelijk deel van Azië terugtrokken, ontstonden er twee autonome staten: India, waar het merendeel van de inwoners Hindoe is, en Pakistan waar de meerderheid moslim is. Pakistan bestond uit twee niet aan elkaar grenzende gebieden: West-Pakistan (het huidige Pakistan) en Oost-Pakistan (het huidige Bangladesh). ,,De West-Pakistani domineerden Oost in alle opzichten. Zij vormden de regering en hadden het leger in handen.” In 1971 ging het fout: de Oost-Pakistani behaalden een zetel-meerderheid in het nationale parlement, mochten dus de premier leveren, en dat accepteerde West-Pakistan niet. ,,Op de universiteiten vermoordde het leger mensen. Ook elders werden velen opgepakt en omgebracht. Ongeveer vijftien miljoen mensen vluchtten naar India, vormden daar een regering in ballingschap en bouwden een leger op.”
Vrijheidsstrijder
Samen met zijn broer vluchtte de zeventienjarige Dev eveneens naar India en voegde zich bij het rebellenleger. Moslim enHindoe streden zij aan zij tegen de Pakistaanse moslims. Tweemaal raakte Dev ernstig gewond, en verloor voor zijn ogen vele vrienden. De burgeroorlog wisten de vrijheidsstrijders uiteindelijk met hulp van de Sovjet-Unie en met name India te winnen. Maar de prijs was hoog. ,,Drie miljoen mensen zijn gedood. Voor ze zich overgaven verwoestten de Pakistani het hele land. Mijn familie was tamelijk rijk voor de oorlog, maar we hadden niets meer, zelfs geen huis.”
Hoewel bondgenoten in de vrijheidsstrijd, verslechterde de relatie tussen de moslim-meerderheid en de Hindoe-minderheid in het nieuwe Bangladesh al ras. De spanning bereikte een climax in 1990. Nadat extremistische Hindoes in buurland India een moskee verwoestten, sloeg de woede over naar Bangladesh. ,,In twee uur sloegen moslims in Dhaka meer dan honderd Hindoe-tempels kort en klein. In de rest van het land nog veel meer. De regering deed niets. Na die gebeurtenis nam ik de beslissing Bangladesh te verlaten.”
Dev vindt het verbazend dat de relatie tussen de beide bevolkingsgroepen in twintig jaar zo kon verslechteren. Ook de relatie met India, waar Hindoes de meerderheid vormen, ging langzaam achteruit. ,,De geschiedenis is in Bangladesh snel vergeten. Zonder India was het nooit gelukt onafhankelijk te worden. Maar kinderen weten dat niet eens meer. Het wordt verzwegen.”
Tempel
Hoewel de situatie in de grote steden voor Hindoes redelijk is, piekert Dev niet over een terugkeer. ,,Je leeft in de onzekerheid dat er altijd wat kan gebeuren. Ik wil niet dat mijn kinderen in voortdurende angst leven. Als ik nu naar Bangladesh terug zou keren, zou ik daar in weelde kunnen leven, veel beter dan hier. Maar voor hoe lang?”
Zelf had Dev weinig moeite met het cultuurverschil tussen Bangladesh en Nederland. ,,Mijn familie was in Bangladesh al vrij westers. Ik had natuurlijk ook al in Singapore gewerkt en in Schotland gestudeerd.” Praktizerend Hindoe is Dev nauwelijks meer. ,,In de afgelopen vijf jaar ben ik eenmaal in de tempel in Den Haag geweest. Ik ben Hindoe omdat ik toevallig in de Hindoe-gemeenschap geboren ben. Het belangrijkste voor mij is dat we allemaal gelijke mensen zijn, geschapen door één God. De specifieke cultuur of religie komt voor mij op de tweede plaats.”
Ondanks de sterke westerse invloeden op zijn leven balanceert Dev op de rand van twee culturen. Zo zocht zijn moeder vorig jaar een vrouw voor hem in Bangladesh. ,,Ik had vantevoren alleen een foto gezien. Om elf uur ‘s morgens zag ik mijn vrouw voor het eerst, om drie uur ‘s middags waren we getrouwd. Ik heb in de tussentijd een uur met haar gepraat en onder meer gevraagd of ze goed opgeleid was.” Dev heeft zelf geen moeite met deze gang van zaken. ,,In de meer ontwikkelde families kunnen de beide huwelijkskandidaten uiteindelijk zelf nog ja of nee zeggen. Dat geldt niet voor de meeste dorpen. Daar is alles geregeld.”
Zo trouwde Dev en zijn vrouw kwam over naar Nederland. ,,Een culturele shock. Op Den Haag CS zag ze twee mensen zoenen. ‘Kijk, kijk, wat doen ze’, vroeg ze verschrikt. In Bangladesh moeten meisjes maagdelijk blijven in elk opzicht. Dat betekent dat ze zelfs niet met een man mogen uitgaan. ‘Hoe heb je ooitmeisjes kunnen kussen zonder getrouwd te zijn, verwijt ze mij nog wel eens.”
Vancouver
Tegen de strenge zedelijke wetten in het Hindoeïsme heeft Dev een ambivalente houding. Zo vindt hij het enerzijds beter dat de zeden in Bangladesh voor een belangrijk deel blijven zoals ze zijn. Anderzijds zal hij zijn eigen kinderen veel losser opvoeden. ,,Als ik een dochter heb, moet ze zelf uitmaken wat ze wel en niet doet. Ik zal haar alleen waarschuwen dat ze voorzichtig moet zijn niet zwanger te worden of aids op te lopen.”
,,Mijn probleem is dat ik zolang in het Westen gewoond heb. Mijn vrouw moet daar aan wennen. Ik probeer haar zo goed mogelijk uit te leggen waarom ik bepaalde dingen doe of vind. Aan de andere kant vind ik dat de westerse samenleving de morele waarde van het leven uit het oog verloren heeft. Het respect voor je ouders is hier bijvoorbeeld verdwenen. Waarom gaan ouderen naar een bejaardenhuis?”
Dev is inmiddels naar Vancouver in Canada geëmigreerd, waar hij een nieuw bestaan wil opbouwen. Een baan heeft hij nog niet. ,,Mijn moeder probeert me over te halen om terug te keren naar Bangladesh. Als ik geen baan kan vinden, heb ik misschien geen keus. Maar ik doe mijn uiterste best het niet zo ver te laten komen. De vrijheid hier kan ik niet meer missen.”
Comments are closed.