Hoe speelt #metoo in hoger onderwijs?

Dankzij de #metoo-beweging durven steeds meer mensen hun verhalen over seksueel misbruik en grensoverschrijdend gedrag te delen. In Nederland kwamen bijvoorbeeld verhalen naar buiten over twee docenten van de toneelscholen in Arnhem en Amsterdam: ze hadden seksuele relaties met studenten en deden hun macht gelden.

GroenLinks stelde er schriftelijke vragen over. Wat gaat Van Engelshoven met deze verhalen doen? En hoe zit het in de rest van het hoger onderwijs? Wordt bij andere opleidingen minder misbruik gemaakt van de hiërarchische verhouding tussen docenten en studenten?

Onacceptabel

De nieuwe minister laat er geen misverstand over bestaan. “Ik vind het onacceptabel als een docent de afhankelijkheidsrelatie misbruikt en seksueel grensoverschrijdend gedrag vertoont”, antwoordt ze. Docenten mogen de “veilige leeromgeving” van studenten nooit schaden.

Maar verder houdt ze zich afzijdig. Ze hoort “geluiden die aangeven” dat de problemen bij de twee toneelscholen tot het verleden behoren. De betrokken docenten zijn ontslagen. Ze verwacht dat de instellingen snel reageren als er toch weer iets gebeurt.

Decanen is gevraagd hun oor te luister te leggen

De laatste jaren zijn er weinig signalen van zulk fout gedrag in andere opleidingen van het hoger onderwijs, constateert ze. “Tegelijkertijd zijn er geen redenen te veronderstellen dat het in de gehele maatschappij voorkomt en niet in het onderwijs.” Ook in de wetenschap gaan mensen over de schreef, schreef hoogleraar Vanessa Evers van de Universiteit Twente. Het gebeurt volgens haar elke dag weer.

Aangemoedigd

Hogescholen en universiteiten moeten zorgen dat studenten en docenten “zich aangemoedigd voelen” om elke vorm van ongewenst gedrag te melden, vindt Van Engelshoven, zonder gevaar voor hun studie, carrière of rechtspositie.

Het Delftse college van bestuur kijkt er op soortgelijke wijze tegenaan, blijkt uit een nog in Delft Integraal en Delta te publiceren afscheidsinterview met collegelid Anka Mulder. “Seksueel ongewenst gedrag vind ik onacceptabel. Als ik daarover hoor, doe ik er iets aan.”

Mulder vertelt door #metoo niet meer klachten te horen dan anders. “Misschien gaat dat nog gebeuren. Ik heb decanen gevraagd of ze hun oor te luister willen leggen. Het begint met aangeven dat je het niet accepteert. En het bespreekbaar maken, zodat mensen die ermee zitten zich in ieder geval gehoord voelen.”

Bas Belleman (HOP) / Saskia Bonger