Campus

In galakleding naar de overkant

‘Titanic’ van James Cameron breekt alle records. Nog meer over passagiersschepen in het Maritiem Museum te Rotterdam. 1 Titanic (Klik voor grotere foto)Oceaanstomers,,Thuis is het kil en mistig of guur en regenachtig, terwijl wij in snelle vaart de koestering van zon en tropenbries tegemoet stevenen, in een leventje zonder zorgen.

Er wordt geluierd en gezwommen; in luchtige zomerkleedij spelen we dektennis en golf. De rookkamer is een gezellige sociëteit. Het diner ziet ons onberispelijk in avondkledij aan een smaakvol verzorgden disch. Of er zal een gecostumeerde jool zijn, gevolgd door een vroolijk dansje op het versierde dek.”

Op de lange scheepsreizen overzee deed men alles, zoals blijkt uit deze foldertekst van een Nederlandse reder, te zien in het Maritiem Museum, om het de passagiers naar de zin te maken. Althans, de mensen die eerste klas reisden. De tweede-klaspassagiers moesten met minder genoegen nemen. En de overigen, die getalsmatig in de meerderheid waren, zaten hutje mutje in bedompte, lager gelegen tussendekken. De schotten tussen de standen waren voor de oorlog nog vrijwel waterdicht.


2 Dubbelschroef-stoomschip Nieuw Amsterdam, Holland Amerika Lijn (
Klik voor grotere foto)

Reizen op zee was lang niet zo zorgenloos als de foldertekst beloofde. Verraderlijke stormen konden de golven immers verpletterend hoog opstuwen. Zeker tot de komst van ijzeren stoomschepen in de negentiende eeuw, was elke overzeese tocht een hachelijke onderneming. Varen op de oceaan was zelfs een vorm van Russische roulette.

Naast avontuur biedt varen ook romantiek. Je kunt het schip niet zomaar verlaten, zonder je leven te riskeren. Je moet het rooien met de anderen aan boord. Op het witte doek is dat gegeven al ontelbare malen uitgebuit. Gedenkwaardig zijn sommige films van Roman Polanski. ‘Mes in het water’ (1961), zijn eerste speelfilm, gaat over een uitgeblust echtpaar dat een lifter meeneemt op een zeiltocht. Minstens zo broeierig is ‘Bitter Moon’ (1992), waarin een stel een ander echtpaar op een cruiseschip in hun sm-relatie betrekt.
Zakdoeken

Over het reizen per cruiseschip hoort men in de wereld van de zeevaart geen goed woord – dat is als pootjebaden voor de ervaren zwemmer. Het reizen in één van de beroemde passagiersschepen die tot ver in deze eeuw de wereldzeeën hebben bevaren, een flink aantal onder Nederlandse vlag, is minder dubieus. Legendarische schepen als de Nieuw Amsterdam en de Willem Ruys doen bij menig liefhebber het hart sneller kloppen.

Op de tentoonstelling ‘Reders aan het roer – uit de archieven van Nedlloyd 1870-1970’ zijn verscheidene schaalmodellen van deze oceaanstomers te bewonderen. Aanleiding voor de expositie is dat de fotocollectie van Nedlloyd, die het Maritiem Museum beheert, momenteel wordt gedigitaliseerd. Het archief bevat vijftigduizend foto’s van de rederijen die in 1970 opgingen in wat later de Koninklijke Nedlloyd is gaan heten.

De foto’s geven een veelomvattend beeld van een eeuw scheepvaartgeschiedenis. Wezien hoe in de Amsterdamse en Rotterdamse havens mensen worden ingescheept naar verre oorden. Het treft dat de mensen elkaar nog uitzwaaien met wapperende zakdoeken in de hand. Andere foto’s tonen gesoigneerde heren in galakleding die zich aan boord omringd door wufte dames uitstekend schijnen te vermaken.

Het type van het passagiersschip is tamelijk jong. Het eerste Nederlandse vaartuig met eenpersoonshutten, de ‘Bromo’, dateert uit 1888. Daarna werden de schepen steeds duurder uitgevoerd. Van alle passagiersschepen die hier ooit zijn gebouwd, overtrof de Willem Ruys in luxe al zijn voorgangers. Het schip, in 1946 te water gelaten, was een drijvend paleis. Het had roltrappen, automatische deuren en vele andere snufjes.

De Willem Ruys voer tot 1958 in lijndienst op Indonesië. Een wereldkaart op de expositie toont de route: van Rotterdam naar Lissabon en Gibraltar, het Suezkanaal door, kwam het via Colombo en Penang bij het Indonesische eilandenrijk aan. De voorraden die het schip insloeg voor zo’n reis die twee maanden duurde, met aan boord negenhonderd passagiers, mogen er zijn: 38.500 kilo vlees; 12.000 kilo wild en gevogelte; 15.500 kilo vis; 75.000 kilo aardappelen en 19.000 kilo verse groenten.
Droomschip


3 De Willem Ruys, in 1952 op de Nieuwe Maas, die in 1994 als Achille Lauro zou vergaan (
Klik voor grotere foto)

De Willem Ruys was de trots van de Nederlandse passagiersvaart, maar natuurlijk is er geen schip zo vermaard als de Titanic – of het moet zijn antipode zijn: de Ark van Noach. Het Britse passagiersschip, dat in 1912 werd opgeleverd, was met een lengte van 270 meter inderdaad een ‘Droomschip’. Het zou een nieuw tijdperk in de passagiersvaart inluiden. De Titanic was het summum van stabiliteit, sterkte en snelheid.

In zijn film heeft Cameron twee personages nadrukkelijk op de voorgrond geplaatst. Dikwijls hebben rampenfilms het manco dat ze zich richten op te veel lotgevallenen, zodat de kijker zich moeilijk met iemand kan identificeren. Nu is het verhaal van een poor guy die verliefd wordt op een upperclass girl een cliché in het kwadraat, en verdienen de acteurs Leonardo DiCaprio en Kate Winslet evenmin een Oscar, maar het uitgangspunt werkt: de kijker krijgt door hun escapades het hele schip te zien.

Het belangrijkste gespreksonderwerp op de Titanic, die voor zijn maiden-trip op weg is van Southampton naar New York, is het schip zelf. ,,This ship is unsinkable”, horen we de passagiers aldoor roepen. Er staat geen zuchtje wind op die veertiende april 1912 en dan ineens duikt er een ijsberg op. Zoals we vooraf al zo mooi op een animatie hebben gezien, schampt de Titanic er langs, zodat er ‘ponskaart-achtige’ gaten in de scheepswand worden gedrukt. De ruim 2200 passagiers hebben twee uur de tijd om het lijf te redden, maar er zijn veel te weinig sloepen. Wat een ramp!

En hoe liep het af met de Willem Ruys? Het werd in 1959 verbouwd tot cruiseschip en zes jaar later verkocht aan een Italiaanse rederij. In 1994 verdween het onder zijn nieuwe naam de Achille Lauro als een aftandse schuit in de golven van de Indische oceaan. Een verzekeringskwestie, naar het schijnt.


4 Dekspelen aan boord van de Willem Ruys (
Klik voor grotere foto)

‘Reders aan het roer – uit de archieven van Nedlloyd 1870-1970’ is t/m 8 mrt. te bezichtigen in het Maritiem Museum Prins Hendrik, Leuvehaven 1 te Rotterdam. ‘Titanic’ van James Cameron is te zien in Delfia, do. + zo. t/m wo. 20.15 uur, vr. + za. 18.30 en 22.15 uur, zo. ook 14.00 uur.

,,,


1 Titanic (
Klik voor grotere foto)
Oceaanstomers

,,Thuis is het kil en mistig of guur en regenachtig, terwijl wij in snelle vaart de koestering van zon en tropenbries tegemoet stevenen, in een leventje zonder zorgen. Er wordt geluierd en gezwommen; in luchtige zomerkleedij spelen we dektennis en golf. De rookkamer is een gezellige sociëteit. Het diner ziet ons onberispelijk in avondkledij aan een smaakvol verzorgden disch. Of er zal een gecostumeerde jool zijn, gevolgd door een vroolijk dansje op het versierde dek.”

Op de lange scheepsreizen overzee deed men alles, zoals blijkt uit deze foldertekst van een Nederlandse reder, te zien in het Maritiem Museum, om het de passagiers naar de zin te maken. Althans, de mensen die eerste klas reisden. De tweede-klaspassagiers moesten met minder genoegen nemen. En de overigen, die getalsmatig in de meerderheid waren, zaten hutje mutje in bedompte, lager gelegen tussendekken. De schotten tussen de standen waren voor de oorlog nog vrijwel waterdicht.


2 Dubbelschroef-stoomschip Nieuw Amsterdam, Holland Amerika Lijn (
Klik voor grotere foto)

Reizen op zee was lang niet zo zorgenloos als de foldertekst beloofde. Verraderlijke stormen konden de golven immers verpletterend hoog opstuwen. Zeker tot de komst van ijzeren stoomschepen in de negentiende eeuw, was elke overzeese tocht een hachelijke onderneming. Varen op de oceaan was zelfs een vorm van Russische roulette.

Naast avontuur biedt varen ook romantiek. Je kunt het schip niet zomaar verlaten, zonder je leven te riskeren. Je moet het rooien met de anderen aan boord. Op het witte doek is dat gegeven al ontelbare malen uitgebuit. Gedenkwaardig zijn sommige films van Roman Polanski. ‘Mes in het water’ (1961), zijn eerste speelfilm, gaat over een uitgeblust echtpaar dat een lifter meeneemt op een zeiltocht. Minstens zo broeierig is ‘Bitter Moon’ (1992), waarin een stel een ander echtpaar op een cruiseschip in hun sm-relatie betrekt.
Zakdoeken

Over het reizen per cruiseschip hoort men in de wereld van de zeevaart geen goed woord – dat is als pootjebaden voor de ervaren zwemmer. Het reizen in één van de beroemde passagiersschepen die tot ver in deze eeuw de wereldzeeën hebben bevaren, een flink aantal onder Nederlandse vlag, is minder dubieus. Legendarische schepen als de Nieuw Amsterdam en de Willem Ruys doen bij menig liefhebber het hart sneller kloppen.

Op de tentoonstelling ‘Reders aan het roer – uit de archieven van Nedlloyd 1870-1970’ zijn verscheidene schaalmodellen van deze oceaanstomers te bewonderen. Aanleiding voor de expositie is dat de fotocollectie van Nedlloyd, die het Maritiem Museum beheert, momenteel wordt gedigitaliseerd. Het archief bevat vijftigduizend foto’s van de rederijen die in 1970 opgingen in wat later de Koninklijke Nedlloyd is gaan heten.

De foto’s geven een veelomvattend beeld van een eeuw scheepvaartgeschiedenis. Wezien hoe in de Amsterdamse en Rotterdamse havens mensen worden ingescheept naar verre oorden. Het treft dat de mensen elkaar nog uitzwaaien met wapperende zakdoeken in de hand. Andere foto’s tonen gesoigneerde heren in galakleding die zich aan boord omringd door wufte dames uitstekend schijnen te vermaken.

Het type van het passagiersschip is tamelijk jong. Het eerste Nederlandse vaartuig met eenpersoonshutten, de ‘Bromo’, dateert uit 1888. Daarna werden de schepen steeds duurder uitgevoerd. Van alle passagiersschepen die hier ooit zijn gebouwd, overtrof de Willem Ruys in luxe al zijn voorgangers. Het schip, in 1946 te water gelaten, was een drijvend paleis. Het had roltrappen, automatische deuren en vele andere snufjes.

De Willem Ruys voer tot 1958 in lijndienst op Indonesië. Een wereldkaart op de expositie toont de route: van Rotterdam naar Lissabon en Gibraltar, het Suezkanaal door, kwam het via Colombo en Penang bij het Indonesische eilandenrijk aan. De voorraden die het schip insloeg voor zo’n reis die twee maanden duurde, met aan boord negenhonderd passagiers, mogen er zijn: 38.500 kilo vlees; 12.000 kilo wild en gevogelte; 15.500 kilo vis; 75.000 kilo aardappelen en 19.000 kilo verse groenten.
Droomschip


3 De Willem Ruys, in 1952 op de Nieuwe Maas, die in 1994 als Achille Lauro zou vergaan (
Klik voor grotere foto)

De Willem Ruys was de trots van de Nederlandse passagiersvaart, maar natuurlijk is er geen schip zo vermaard als de Titanic – of het moet zijn antipode zijn: de Ark van Noach. Het Britse passagiersschip, dat in 1912 werd opgeleverd, was met een lengte van 270 meter inderdaad een ‘Droomschip’. Het zou een nieuw tijdperk in de passagiersvaart inluiden. De Titanic was het summum van stabiliteit, sterkte en snelheid.

In zijn film heeft Cameron twee personages nadrukkelijk op de voorgrond geplaatst. Dikwijls hebben rampenfilms het manco dat ze zich richten op te veel lotgevallenen, zodat de kijker zich moeilijk met iemand kan identificeren. Nu is het verhaal van een poor guy die verliefd wordt op een upperclass girl een cliché in het kwadraat, en verdienen de acteurs Leonardo DiCaprio en Kate Winslet evenmin een Oscar, maar het uitgangspunt werkt: de kijker krijgt door hun escapades het hele schip te zien.

Het belangrijkste gespreksonderwerp op de Titanic, die voor zijn maiden-trip op weg is van Southampton naar New York, is het schip zelf. ,,This ship is unsinkable”, horen we de passagiers aldoor roepen. Er staat geen zuchtje wind op die veertiende april 1912 en dan ineens duikt er een ijsberg op. Zoals we vooraf al zo mooi op een animatie hebben gezien, schampt de Titanic er langs, zodat er ‘ponskaart-achtige’ gaten in de scheepswand worden gedrukt. De ruim 2200 passagiers hebben twee uur de tijd om het lijf te redden, maar er zijn veel te weinig sloepen. Wat een ramp!

En hoe liep het af met de Willem Ruys? Het werd in 1959 verbouwd tot cruiseschip en zes jaar later verkocht aan een Italiaanse rederij. In 1994 verdween het onder zijn nieuwe naam de Achille Lauro als een aftandse schuit in de golven van de Indische oceaan. Een verzekeringskwestie, naar het schijnt.


4 Dekspelen aan boord van de Willem Ruys (
Klik voor grotere foto)

‘Reders aan het roer – uit de archieven van Nedlloyd 1870-1970’ is t/m 8 mrt. te bezichtigen in het Maritiem Museum Prins Hendrik, Leuvehaven 1 te Rotterdam. ‘Titanic’ van James Cameron is te zien in Delfia, do. + zo. t/m wo. 20.15 uur, vr. + za. 18.30 en 22.15 uur, zo. ook 14.00 uur.


1 Titanic (
Klik voor grotere foto)
Oceaanstomers

,,Thuis is het kil en mistig of guur en regenachtig, terwijl wij in snelle vaart de koestering van zon en tropenbries tegemoet stevenen, in een leventje zonder zorgen. Er wordt geluierd en gezwommen; in luchtige zomerkleedij spelen we dektennis en golf. De rookkamer is een gezellige sociëteit. Het diner ziet ons onberispelijk in avondkledij aan een smaakvol verzorgden disch. Of er zal een gecostumeerde jool zijn, gevolgd door een vroolijk dansje op het versierde dek.”

Op de lange scheepsreizen overzee deed men alles, zoals blijkt uit deze foldertekst van een Nederlandse reder, te zien in het Maritiem Museum, om het de passagiers naar de zin te maken. Althans, de mensen die eerste klas reisden. De tweede-klaspassagiers moesten met minder genoegen nemen. En de overigen, die getalsmatig in de meerderheid waren, zaten hutje mutje in bedompte, lager gelegen tussendekken. De schotten tussen de standen waren voor de oorlog nog vrijwel waterdicht.


2 Dubbelschroef-stoomschip Nieuw Amsterdam, Holland Amerika Lijn (
Klik voor grotere foto)

Reizen op zee was lang niet zo zorgenloos als de foldertekst beloofde. Verraderlijke stormen konden de golven immers verpletterend hoog opstuwen. Zeker tot de komst van ijzeren stoomschepen in de negentiende eeuw, was elke overzeese tocht een hachelijke onderneming. Varen op de oceaan was zelfs een vorm van Russische roulette.

Naast avontuur biedt varen ook romantiek. Je kunt het schip niet zomaar verlaten, zonder je leven te riskeren. Je moet het rooien met de anderen aan boord. Op het witte doek is dat gegeven al ontelbare malen uitgebuit. Gedenkwaardig zijn sommige films van Roman Polanski. ‘Mes in het water’ (1961), zijn eerste speelfilm, gaat over een uitgeblust echtpaar dat een lifter meeneemt op een zeiltocht. Minstens zo broeierig is ‘Bitter Moon’ (1992), waarin een stel een ander echtpaar op een cruiseschip in hun sm-relatie betrekt.
Zakdoeken

Over het reizen per cruiseschip hoort men in de wereld van de zeevaart geen goed woord – dat is als pootjebaden voor de ervaren zwemmer. Het reizen in één van de beroemde passagiersschepen die tot ver in deze eeuw de wereldzeeën hebben bevaren, een flink aantal onder Nederlandse vlag, is minder dubieus. Legendarische schepen als de Nieuw Amsterdam en de Willem Ruys doen bij menig liefhebber het hart sneller kloppen.

Op de tentoonstelling ‘Reders aan het roer – uit de archieven van Nedlloyd 1870-1970’ zijn verscheidene schaalmodellen van deze oceaanstomers te bewonderen. Aanleiding voor de expositie is dat de fotocollectie van Nedlloyd, die het Maritiem Museum beheert, momenteel wordt gedigitaliseerd. Het archief bevat vijftigduizend foto’s van de rederijen die in 1970 opgingen in wat later de Koninklijke Nedlloyd is gaan heten.

De foto’s geven een veelomvattend beeld van een eeuw scheepvaartgeschiedenis. Wezien hoe in de Amsterdamse en Rotterdamse havens mensen worden ingescheept naar verre oorden. Het treft dat de mensen elkaar nog uitzwaaien met wapperende zakdoeken in de hand. Andere foto’s tonen gesoigneerde heren in galakleding die zich aan boord omringd door wufte dames uitstekend schijnen te vermaken.

Het type van het passagiersschip is tamelijk jong. Het eerste Nederlandse vaartuig met eenpersoonshutten, de ‘Bromo’, dateert uit 1888. Daarna werden de schepen steeds duurder uitgevoerd. Van alle passagiersschepen die hier ooit zijn gebouwd, overtrof de Willem Ruys in luxe al zijn voorgangers. Het schip, in 1946 te water gelaten, was een drijvend paleis. Het had roltrappen, automatische deuren en vele andere snufjes.

De Willem Ruys voer tot 1958 in lijndienst op Indonesië. Een wereldkaart op de expositie toont de route: van Rotterdam naar Lissabon en Gibraltar, het Suezkanaal door, kwam het via Colombo en Penang bij het Indonesische eilandenrijk aan. De voorraden die het schip insloeg voor zo’n reis die twee maanden duurde, met aan boord negenhonderd passagiers, mogen er zijn: 38.500 kilo vlees; 12.000 kilo wild en gevogelte; 15.500 kilo vis; 75.000 kilo aardappelen en 19.000 kilo verse groenten.
Droomschip


3 De Willem Ruys, in 1952 op de Nieuwe Maas, die in 1994 als Achille Lauro zou vergaan (
Klik voor grotere foto)

De Willem Ruys was de trots van de Nederlandse passagiersvaart, maar natuurlijk is er geen schip zo vermaard als de Titanic – of het moet zijn antipode zijn: de Ark van Noach. Het Britse passagiersschip, dat in 1912 werd opgeleverd, was met een lengte van 270 meter inderdaad een ‘Droomschip’. Het zou een nieuw tijdperk in de passagiersvaart inluiden. De Titanic was het summum van stabiliteit, sterkte en snelheid.

In zijn film heeft Cameron twee personages nadrukkelijk op de voorgrond geplaatst. Dikwijls hebben rampenfilms het manco dat ze zich richten op te veel lotgevallenen, zodat de kijker zich moeilijk met iemand kan identificeren. Nu is het verhaal van een poor guy die verliefd wordt op een upperclass girl een cliché in het kwadraat, en verdienen de acteurs Leonardo DiCaprio en Kate Winslet evenmin een Oscar, maar het uitgangspunt werkt: de kijker krijgt door hun escapades het hele schip te zien.

Het belangrijkste gespreksonderwerp op de Titanic, die voor zijn maiden-trip op weg is van Southampton naar New York, is het schip zelf. ,,This ship is unsinkable”, horen we de passagiers aldoor roepen. Er staat geen zuchtje wind op die veertiende april 1912 en dan ineens duikt er een ijsberg op. Zoals we vooraf al zo mooi op een animatie hebben gezien, schampt de Titanic er langs, zodat er ‘ponskaart-achtige’ gaten in de scheepswand worden gedrukt. De ruim 2200 passagiers hebben twee uur de tijd om het lijf te redden, maar er zijn veel te weinig sloepen. Wat een ramp!

En hoe liep het af met de Willem Ruys? Het werd in 1959 verbouwd tot cruiseschip en zes jaar later verkocht aan een Italiaanse rederij. In 1994 verdween het onder zijn nieuwe naam de Achille Lauro als een aftandse schuit in de golven van de Indische oceaan. Een verzekeringskwestie, naar het schijnt.


4 Dekspelen aan boord van de Willem Ruys (
Klik voor grotere foto)

‘Reders aan het roer – uit de archieven van Nedlloyd 1870-1970’ is t/m 8 mrt. te bezichtigen in het Maritiem Museum Prins Hendrik, Leuvehaven 1 te Rotterdam. ‘Titanic’ van James Cameron is te zien in Delfia, do. + zo. t/m wo. 20.15 uur, vr. + za. 18.30 en 22.15 uur, zo. ook 14.00 uur.