Een nieuwe bril

Crisis of niet, we laten de antieken niet verkommeren op hun idyllische strandjes.
Het eerste boek dat ik uit mijn handbagage vis is van Elaine Aron. Hierin schrijft zij over ranking: het verkrijgen van status en macht, en linking: de verbondenheid met de ander of het grotere geheel. Het één is niet beter dan het andere, zolang macht en status óók nog een hoger doel dienen. Elaine voorspelt dat ik het fenomeen, na het lezen van haar boek, overal zal herkennen. Alsof ik door een andere bril kijk.
Lang hoef ik inderdaad niet te wachten. In het vliegtuig schopt een Amerikaan heisa omdat hij geen raamplaats heeft gekregen. Het haalt weinig uit. In het vliegtuig zijn de Olympische luchtfeeën de baas. Dan complimenteert mijn lieftallige zoon een chagrijnige stewardess over de maaltijd waardoor ze toch nog gaat stralen. Een knap staaltje linking.
Als we met een huurauto door het landschap crossen, valt op dat de Grieken hun afval langs de weg ranken. Hun humeur is daarentegen opgeruimd. Zelfs als we in Athene met zijn allen in de file staan omdat een politieagent zijn auto dubbel heeft geparkeerd om een broodje te halen. Het regent voorbeelden.
Maar de sterkste link voel ik met Nicos van de supermarkt. Grote zorgen maakt hij zich over de economische malaise. “Griekenland is een arm land met rijke belastingontduikers”, zucht Nicos. “We hebben Europa prachtige eilanden te bieden maar als we niet snel iets doen aan die corruptie worden nog uit de EU geschopt.” Ik heb weinig woorden van troost. Dit is het treurige resultaat van veel ranking en weinig linking. Vaak komt er pas een beweging om het evenwicht te herstellen als het dieptepunt is bereikt. Een wetmatigheid, of het nu gaat om een burnout, de financiële crisis of de opwarming van de aarde. Willen we het zover niet laten komen, dan is zo’n Elaine Aron-bril helemaal zo gek nog niet.

Aletta Wubben is coach en trainer van wetenschappers. 

Met dertig collega’s beleefden we ons jaarlijks uitje. We zaten in een voormalig jeugdhotel in Bergen – dit vermeld ik zodat de lezer weet dat onze sectie geen geld over de balk smijt. Wij nemen onze verantwoordelijkheid in de crisis.
Het programma begon met een ochtendsessie Tai Chi. Dat is een mengeling van yoga en Chinese vechtsport. Je voert langzame bewegingen uit, daarbij diep door de knieën gezakt. De beoefening van deze sport zouden we met de collega’s ondergaan – toch iets anders dan de reguliere vergaderingen.
Een enkeling werkte liever door aan een artikel, maar de meerderheid meldde zich die ochtend – nog voor het ontbijt – in de duinpan. De leraar droeg de oorspronkelijke kledij: een gouden hes en een broek van een Chinese krijgsman. Midden in de duinpan had hij een flip-over opgesteld. Met viltstift stonden daar de belangrijkste principes en onderdelen vermeld. Onder de geruite vellen had hij een antieke gong bevestigd.
Ziet u het voor u? Een handjevol wetenschappers onwennig in sportkleren in de duinen, een Tai Chileraar in goudglimmende kleren, een flip-over met daaronder een gong. Een mooi plaatje, waarin minstens zes eeuwen worden overbrugd.
De ochtend ochtendgymnastiek in de buitenlucht vond ik heerlijk en ik besloot om niet te blijven haken aan het vocabulaire van de Tai Chidocent. Hij had het over parels in je buik, apen in je hoofd, lopen als een oude vos. Ik deed alles en volop mee. Maar toen hij op het einde zei dat deze les ‘een cadeautje voor jezelf was’, werd mijn tolerantie voor zweeftaal op de proef gesteld. Ik slaagde.
Die avond zou er een brand uitbreken in Bergen aan Zee. Maar toen stonden wij allang weer voor collegezalen, zaten we achter beeldschermen en waren bijna de zoute lucht van het uitje vergeten.