Bouwkundige ir. Armand Bos (26) ontwierp voor zijn afstuderen een moskee met kinderopvang, een café en een feestzaaltje. Hij kreeg er een tien voor en dingt mee naar de prijs voor de beste afstudeerder 2007 van de TU.
’De moskee als object van integratie’ luidt jouw afstudeertitel. Een uitzonderlijk onderwerp voor een bouwkundige.
“Bouwkundigen doen inderdaad maar weinig onderzoek naar moskeeën. Het is meer iets waar sociologen en politicologen zich mee bezig houden. Maar dat verbaast me juist. In de koran staat niet beschreven hoe een moskee eruit moet zien. Als architect heb je daardoor ontzettend veel vrijheid.
Toch lijken moskeeën in Nederland erg veel op elkaar.
“Ik heb een studie gedaan naar moskeeën, vanaf het eerste huis van Mohammed van 600 na Christus tot nu. De rijkdom is fantastisch. Er is nu een traditie in Nederland aan het ontstaan van nieuwe moskeeën met grote koepels met hoge minaretten. Ik wilde kijken hoe ik daar op voort kan borduren en tegelijkertijd voor vernieuwing kan zorgen.”
Je hebt een moskee ontworpen voor alle buurtbewoners, ook voor niet-moslims. Waarom?
“De rol van de moskee staat in het middelpunt van alle discussies over integratie. Telkens als er plannen zijn voor de bouw van een moskee stuit dit op verzet van bijvoorbeeld de buurtbewoners. Veel mensen vinden minaretten te hoog. Het representeert voor hen de macht van de islam. Het is een onbekend iets, waar ze argwanend tegenover staan. Gemeentes zitten ook met een dilemma. Moeten ze bepaalde activiteiten in de moskee, zoals niet-seculiere lesprogramma’s, ondersteunen? Van de overheid mag het niet, maar toch komt er vaak gemeentelijk geld voor vrij uit integratiepotjes. En ook moslims onderling staan tegenover elkaar. Ouderen willen meestal een traditionele moskee, maar gefrustreerde jongeren willen vaak een vernieuwend ontwerp.”
En jij wilde iets aan al die patstellingen doen?
“Ik wilde met een alternatief komen. Een moskee waar alle mensen trots op zijn, en waar de bevolkingsgroepen elkaar kunnen ontmoeten. Je kunt er bidden in een gebedsruimte, maar je kunt er ook naar het café, een feestje geven in het auditorium of je kinderen achterlaten bij de kinderopvang in hetzelfde gebouw. Er is ook een binnenplein. Daar staat een kleine minaret, die nog wel van buiten de moskee te zien is. Hij is eenvoudiger en strakker dan de meeste minaretten. Het is een spitsvondig grapje in het ontwerp.
Een grapje?
“De buurtmoskee bestaat uit meerdere lagen. Op de bovenste verdieping is het moskeedeel. Die is bereikbaar via de lift in de minaret.”
’De moskee als object van integratie’ luidt jouw afstudeertitel. Een uitzonderlijk onderwerp voor een bouwkundige.
“Bouwkundigen doen inderdaad maar weinig onderzoek naar moskeeën. Het is meer iets waar sociologen en politicologen zich mee bezig houden. Maar dat verbaast me juist. In de koran staat niet beschreven hoe een moskee eruit moet zien. Als architect heb je daardoor ontzettend veel vrijheid.
Toch lijken moskeeën in Nederland erg veel op elkaar.
“Ik heb een studie gedaan naar moskeeën, vanaf het eerste huis van Mohammed van 600 na Christus tot nu. De rijkdom is fantastisch. Er is nu een traditie in Nederland aan het ontstaan van nieuwe moskeeën met grote koepels met hoge minaretten. Ik wilde kijken hoe ik daar op voort kan borduren en tegelijkertijd voor vernieuwing kan zorgen.”
Je hebt een moskee ontworpen voor alle buurtbewoners, ook voor niet-moslims. Waarom?
“De rol van de moskee staat in het middelpunt van alle discussies over integratie. Telkens als er plannen zijn voor de bouw van een moskee stuit dit op verzet van bijvoorbeeld de buurtbewoners. Veel mensen vinden minaretten te hoog. Het representeert voor hen de macht van de islam. Het is een onbekend iets, waar ze argwanend tegenover staan. Gemeentes zitten ook met een dilemma. Moeten ze bepaalde activiteiten in de moskee, zoals niet-seculiere lesprogramma’s, ondersteunen? Van de overheid mag het niet, maar toch komt er vaak gemeentelijk geld voor vrij uit integratiepotjes. En ook moslims onderling staan tegenover elkaar. Ouderen willen meestal een traditionele moskee, maar gefrustreerde jongeren willen vaak een vernieuwend ontwerp.”
En jij wilde iets aan al die patstellingen doen?
“Ik wilde met een alternatief komen. Een moskee waar alle mensen trots op zijn, en waar de bevolkingsgroepen elkaar kunnen ontmoeten. Je kunt er bidden in een gebedsruimte, maar je kunt er ook naar het café, een feestje geven in het auditorium of je kinderen achterlaten bij de kinderopvang in hetzelfde gebouw. Er is ook een binnenplein. Daar staat een kleine minaret, die nog wel van buiten de moskee te zien is. Hij is eenvoudiger en strakker dan de meeste minaretten. Het is een spitsvondig grapje in het ontwerp.
Een grapje?
“De buurtmoskee bestaat uit meerdere lagen. Op de bovenste verdieping is het moskeedeel. Die is bereikbaar via de lift in de minaret.”
Comments are closed.