Een goede kameel kwijlt

Vier jaar geleden wilde Saskia Konniger een artikel schrijven over de kamelenmarkt vlakbij het Indiase heiligdom van Pushkar. Tussen vijftigduizend brullende dieren sprak ze kamelenhandelaar Sampat. Ze werden tot over hun oren verliefd. Konniger trok met hem in een huifkar door de woestijn van Rajasthan. “Hij was eigengereid, onconventioneel en slim”, zegt ze. “We openden totaal andere werelden voor elkaar.”
Het is een van de vele avonturen die Saskia Konniger beleefde in het land waar zij sinds 2005 aan verknocht is. Over haar ervaringen vertelt zij tijdens de Studium Generale-lezing ‘Dagelijks Leven in India’ op 19 april. Konniger is freelance journaliste en is wetenschappelijk onderzoeker bij Museum Volkenkunde Leiden.

Kamelen zijn sinds haar reis door de woestijn een open boek voor Konniger. “Ik weet waar je op moet letten bij het kopen van een kameel. Ze moeten kleine voeten hebben, want dan zijn ze snel. Grote voeten maakt ze log. De ogen moeten nat zijn en het beest dient uit de mond te kwijlen. Dat is een teken van gezondheid. Bij het racen op een kameel is het belangrijk om je goed vast te grijpen.”

De relatie met kamelenhandelaar Sampat kwam op een nare manier tot een einde. “Toen ik weer naar India reisde om hem te zien, was hij overleden”, zegt Konniger. “Op zijn brommer geschept door een vrachtwagen.” Over deze ingrijpende gebeurtenissen schreef ze het boek ‘Club Karma’.
Konniger verbleef de afgelopen vijf jaar een aantal maanden per jaar in India. Daar viel haar onder meer de frictie tussen religie en toerisme op. “Van oudsher komen veel toeristen naar Pushkar. Hippies, maar ook touringcars vol toeristen. Rond het heiligdom geldt een aantal regels: het is verboden drugs te gebruiken, vlees te eten en met slippers de tempel te betreden. Een paar jaar geleden raakte een Fins meisje in een psychose, waarschijnlijk door drugsgebruik. Ze liep naakt een heilig meer in. Dat was een grote belediging voor Indiase gelovigen. Er ontstond discussie of toeristen nog wel welkom waren. De priesters leven van de uitgaven van de toeristen. Uiteindelijk kozen ze daarom voor een pragmatische oplossing. Iedereen bleef welkom. Maar het voorval liet wel het spanningsveld zien.”

Het viel Konniger ook op hoe Indiase mannen tegen vrouwen aankeken. “Ik heb veel jonge mannen gesproken. Zij vinden vaak dat de vrouw een ondergeschikte positie heeft aan de man. Ze hebben grofweg twee beelden van vrouwen. De goede vrouw is aseksueel en dienstbaar. De slechte vrouw is heel seksueel. Dat beeld wordt bevestigd in Bollywoodfilms. Westerse vrouwen zien ze wel als seksuele wezens, onder meer dankzij televisieseries als Baywatch. Hierdoor worden westerse vrouwen soms lastig gevallen op straat. Ik merk dat veel jongens een liefdeshuwelijk willen met een zorgzame vrouw, waar ze ook een seksuele relatie mee hebben. Maar die combinatie kan niet, denken ze.

Want met een seksuele vrouw wil je geen relatie. Dat is heel verwarrend.”
Dit jaar wil Konniger weer naar India. “Voor Museum Volkenkunde onderzoek ik de positie van Noord-Indiase zelfstandige goudsmeden. Door de groeiende middenklasse kregen zij de afgelopen jaren een grotere afzetmarkt. Ik ben benieuwd hoe het nu met ze gaat in de kredietcrisis.” 

Studium Generale lezing ‘Dagelijks Leven in India’ van Saskia Konniger, 19 april 20.15 uur, Het Prinsenhof, Oude Delft 183. www.saskiakonniger.nl

Meid!
– Meeeeid!!!
Leuk!
– Leeeeuk!!!
Wat enig om jou weer eens te zien! Hoe lang is het geleden dat we elkaar voor het laatst gezien hebben? Je bent nog geen steek veranderd, echt…
– Dank je, jij mag er ook nog wezen voor je leeftijd. Vijftig toch was je? Je zou je hooguit 48 schatten.
Maar jij ziet eruit als een jonge blom. Laat me raden… Botoxinjecties …
– Nee hoor schat, niet bij iedereen gaan de vellen zo hangen. Geen Botox in mijn lijf, ik kijk wel uit.
Dan weet ik het: je bent gelift. Nou, prachtig gelukt hoor, je ziet het bijna niet. Is er veel af gehaald?
– Liften is echt iets anders dan liposuctie, schat, maar zo te zien heb jij daar geen ervaring mee. Toch een beeeetje oppassen met wat je eet? Moeilijk hè?
Ach, zo graatmager is ook niet alles. Bij mij lijkt het in elk geval niet of de klerenhanger nog in mijn jasje zit.
– Charming…  wil jij nog een witte wijn? Ik neem aan dat dit niet je eerste is? Of wil je er gelijk twee?
Een glas is genoeg, dank je, ik hoef geen relatieproblemen te verdrinken.
– Maar nu we het toch over relaties hebben: ben je nog steeds de vrolijke vrijgezel?
Happy single, ja zeker. En jij bent nog steeds met Bert de schoenenverkoper?
– Hij heet Bart en hij is sales manager bij Van Haren. Ja, al bijna twintig jaar, en nog steeds very happy. Maar laten we het over jou hebben. Het zijn nog steeds geen blijvertjes, die mannen van jou? Of lukt het niet om ze je penthouse in te slepen?
Ik heb niet te klagen wat dat betreft, dank je. Maar ik hecht nogal aan mijn zelfstandigheid, ik ben eigenlijk heel gelukkig als ‘vrijgezel’ zoals jij dat schijnt te moeten noemen.
– Geen blijvertjes dus. Wat dat betreft ben je geen steek veranderd. Vroeger had je ook voornamelijk woppers, toch?
Woppers, wat bedoel je met woppers?
– Wee-oo-pee–ers: wippen ontbijten pleiten. One night stands. Geeft niks meid, volgens de Volkskrant is het juist in om vrijgezel te zijn. Toch?
Zo te horen is je tong niet gelift! Nog een emmer chardonnay om het gevoel voor humor op peil te houden?
– O sorry, nou mors ik toch wijn over je mooie tas! Hè, wat clumsy nou! Ik zou hem als ik jou was gelijk maar even schoonmaken, die nep-Pradatassen kunnen vreselijk afgeven!
Daar weet jij meer van dan ik, denk ik, ik koop zelf eigenlijk alleen maar goed spul. Maar het wordt tijd dat ik weer eens ga mingelen hè? Toch nog interessante mensen ontmoeten, wellicht.
– Nou, het was enig je weer gezien te hebben.
Ja, ik vond het enig. We zijn weer helemaal bijgepraat.
– Nou, en de volgende keer als we elkaar zien … eh… dan zien we elkaar weer!
Leuk!
– Leeeeuk!!!

Ellen Touw is hoofd van de dienst onderwijs- en studentzaken bij Civiele Techniek en Geowetenschappen en beleidsadviseur internationalisering.