Science

Desgevraagd: opkrassen!

“Zit er een kras op, zet ‘m dan in de zon en hij groeit vanzelf dicht”, aldus chemicus Marek Urban (unversiteit van Southern Missisippi) over zijn nieuwe zelfherstellende lak.

Twee weken terug werd bij jullie een ruit ingegooid. Dat was de directe aanleiding voor je open brief. Neemt het aantal incidenten tegen homo’s in Delft toe?
“Of het aantal incidenten toe- of afneemt, daar moet de discussie niet over gaan. Er gebeuren dingen en daar moeten gemeente en politie actie tegen ondernemen. We willen dat het probleem onderkend wordt. Maar de gemeente zegt: we willen eerst cijfers zien. Ik zeg: de steen door de ruit illustreert de vijandige sfeer.”

In je brief meld je dat de politie Haaglanden werkt aan een registratiesysteem voor het bijhouden van homovijandig geweld. Is dat niet genoeg?
“Dat is natuurlijk goed, maar er moet ook iets gebeuren aan de situatie nu. De politie moet meteen handelen bij een melding van homovijandig geweld. Dat gebeurt lang niet altijd. Een tijd geleden zijn er twee leden van DWH in de gracht geduwd. Eén van hen trok één van de daders mee. Toen de politie kwam, was de man alweer verdwenen. De politie ging niet achter hem aan, terwijl het signalement nogal herkenbaar was. Hij was immers drijfnat. Ze hoefden alleen maar zijn natte spoor te volgen. Het moet tussen de oren van de agenten op straat komen dat homovijandig geweld bestaat.”

Willen jullie extra politiesurveillance?
“Tijdens de Owee is onze buitenbar bespoten met water. De dag erna heeft de politie extra gesurveilleerd. Maar een dag later hielden ze er net zo hard weer mee op. Meer surveillance zou een oplossing kunnen zijn, al snappen we dat de politie niet overal kan zijn. Maar we willen het graag aan de burgemeester overlaten om iets te bedenken.”

Tijdens de Owee zijn er veel incidenten geweest.
“Er is geen enkele aanleiding om te denken dat daarbij studenten betrokken waren. De Owee is op zichzelf goed verlopen. We hebben veel eerstejaars op bezoek gehad. Alleen, in de Owee ben je extra zichtbaar en daardoor ontstaan problemen. Zo gauw mensen zien dat je bij DWH hoort, krijg je regelmatig opmerkingen.”

Voel je je nog wel veilig bij de DWH?
“Zeker. Maar ben ik alleen binnen, dan sluit ik de deur achter me. En afsluiten doen we liever ook niet alleen. Maar de situatie is niet zo erg dat we ons constant onveilig voelen. We spijkeren de ingegooide ruit niet dicht, we zetten er gewoon weer glas in. We geven niet toe aan geweld.”

Hebben jullie zelf maatregelen genomen om geweld te voorkomen?
“We hebben onze buitenverlichting vernieuwd. Als iemand langs loopt, springen de spots aan. En het barpersoneel krijgt een cursus voor het omgaan met ongewenst bezoek.”

Lees de hele open brief

Dat klinkt wel heel simpel. Maar de publicatie in Science doet vermoeden dat hier meer aan de hand is dan een demonstratie van poetsmiddelen op de zaterdagmarkt. In het wetenschapsblad wordt gesproken over een door ultraviolet licht in gang gezet chemisch proces dat de kras als een ritssluiting vanaf één kant dicht doet groeien. New Scientist meldt dat krassen van een honderste millimeter (nog net zichtbaar) na een half uurtje in de zon zijn dichtgegroeid. Wat is hier aan de hand?

“Ze hebben een coating geformuleerd met oxetaan”, zegt prof.dr. Stephen Picken van de groep nanostructured materials bij DCT (Technische Natuurwetenschappen). Oxetaan is een ringvormig groepje van drie koolstofatomen en één zuurstofatoom, Maar als de ring verbroken wordt, rijgt het molecuul zich met andere oxetaanmoleculen tot een oneindig lange rechte keten, een polymeer kortom.

“Ze hebben groepen ingebouwd die bij de eerste polymerisatie geen functie vervullen”, verklaart Picken desgevraagd. “Maar bij schadeherstel breekt een gedeelte van de cyclische oxetaanringen open als gevolg van de beschadiging, waardoor er ter plaatse radicalen ontstaan die als initiator werken om andere oxetaangroepen te laten polymeriseren onder invloed van warmte en uv-licht. In feite wordt er een additionele reactiviteit ingebracht dat in een later stadium geactiveerd kan worden.”

Additionele activiteit voor later. Dat is mooi, maar hoe zit het met de uv-straling? Die is toch juist schadelijk voor laklagen? “Als je een uitgeharde laklaag hebt, is er geen residuele activiteit meer in het systeem en de invloed van ultraviolet is dan het degraderen van de coating, die dan langzaam bros wordt en pigment loslaat. Maar in dit geval gaat de reparatie sneller dan de afbraak en herstelt de schade.”

Toch heeft ook deze lak niet het eeuwige leven, stelt Picken. “Onder invloed van uv-licht is het niet ondenkbaar dat oxetaangroepen verdwijnen en dat het zelfherstellende vermogen na enige jaren verdwijnt. Dan kom je weer in de oude situatie dat de coating bros wordt.”

Het valt Picken op dat voor zelfherstellende lakken altijd geadverteerd wordt met lakken voor auto’s en fietsen, terwijl hij veel meer ziet in duurzame coatings voor bruggen, offshore platforms en schepen. “Neem nou de Golden Gatebrug (San Francisco). Die wordt ieder jaar in de verf gezet en dat vereist een stuk of dertig schilders en honderdduizend dollar aan verf per jaar. Als je dat interval kunt verlengen, levert dat een vrij fenomenale kostenbesparing op.”

Zelf werkt Picken niet aan zelfherstellende lakken, maar aan polymeren met zelfherstellende eigenschappen die gebruikt worden voor autobumpers en onderdelen van vliegtuigen. Ingebouwde nanodeeltjes zorgen daar voor zelfherstellend vermogen bij een hoge stijfheid van het materiaal.

Science editor Jos Wassink

Do you have a question or comment about this article?

j.w.wassink@tudelft.nl

Comments are closed.