Desgevraagd: Michiel Makkee over Dieselgate

Volkswagen is er gloeiend bij. De autofabrikant heeft gefraudeerd met de software van haar dieselmotoren. Nu blijken maar liefst elf miljoen auto’s tien tot veertig keer meer vervuilende stoffen uit te stoten dan wettelijk is toegestaan. Om precies te zijn gaat het om NO_x. Stikstofoxide is een gas dat ontstaat wanneer je diesel of benzine bij een hoge temperatuur in een motor verbrandt.

Wat is er precies aan de hand? “De software regelt het motormanagementsysteem. Het is door Volkswagen zo ingesteld dat de auto binnen op de rollenbank minder uitstoot dan buiten op de weg”, licht Michiel Makkee van de faculteit Technische Natuurwetenschappen toe. Dat klinkt op zichzelf schandalig, maar volgens de universitair hoofddocent stoten álle auto’s veel meer NO_x uit zodra ze van de rollenbank afrijden. “De testen die alle autofabrikanten uitvoeren om te bepalen hoe vervuilend hun bolides zijn, zijn al sinds de jaren tachtig ongewijzigd. Sindsdien zijn motoren twee tot drie keer zo krachtig geworden. Als je dan dezelfde testprocedure gebruikt, dan hoeft een motor minder hard te werken voor dezelfde inspanning. Dat zorgt voor lagere verbrandingstemperaturen en daarmee een lagere uitstoot van stikstofoxiden. Op deze manier blijven auto’s op de rollenbank gemakkelijk onder de vastgestelde
limiet.”

Op de weg geldt een andere logica. “Daar krijgen ze te maken met allerlei weersomstandigheden die het gebruik beïnvloeden en met stoplichten waarbij ze steeds moeten remmen en optrekken. Bovendien rijden mensen steeds agressiever. Logisch dus dat ze op de weg veel meer vervuilende stoffen uitstoten dan op de rollenbank. Eigenlijk weten we dat al meer dan vijftien jaar. Het is een enorme strijd tussen de autolobby en het Europese parlement”, zegt Makkee.

De reden waarom Volkswagen het drie tot vier keer zo bont maakt, is omdat de software zo intelligent is dat ze herkent of de auto op de rollenbank staat of op de weg rijdt. Voldoende reden dus voor Pin, de Nederlandse dealer, om zo’n 160 duizend auto’s terug te roepen en de frauduleuze software te normaliseren. En dan? “Je krijgt een Volkswagen terug met een gecastreerde motor”, zegt Makkee. “Hij rijdt dan minder fel. Je kunt minder snel optrekken omdat je minder vermogen tot je beschikking hebt.”

De softwareaanpassing lost echter alleen het fraudeprobleem op. Hoe zorgen we dat auto’s echt milieuvriendelijker worden? “De huidige rollenbankmetingen zijn oude-lullentesten. We moeten veel dynamischer gaan rijden bij controles, net zoals we op de weg rijden. Pas dan meet je de werkelijke NO_x-uitstoot. De reden waarom autofabrikanten daar op tegen zijn, is omdat auto’s dan duurder worden. Om auto’s echt minder vervuilend te laten zijn, moeten we zorgen voor een radicaal herontwerp: strakkere stroomlijning, betere verbranding, minder wrijving en lichtere materialen.