De tijd is rijp voor financiële wiskunde

r. H.R. van Nauta Lemke, inmiddels met emeritaat, leidt dat tot nieuwe inzichten. Daarom pleit hij voor een nieuwe afstudeerrichting financiële wiskunde binnen de faculteit ITS.

In Amerika en Engeland bestaat de richting financiële wiskunde of ‘financial engineering‘ al langer en ook de TU is nu bezig. Nog dit jaar wordt er een beslissing genomen over het wel of niet doorgaan van de afstudeerrichting. Samen met de ING-groep wordt op dit moment gekeken wat studenten wiskunde, informatica of elektrotechniek aan economische kennis moeten hebben en of er belangstelling is van studenten en het bedrijfsleven.

Van Nauta Lemke denkt dat het vakgebied bij uitstek geschikt is voor ingenieurs omdat ze steeds beter worden in het modelleren van systemen. ,,Tot nu toe wordt er bijvoorbeeld op de beurs vooral achteraf gekeken waarom iets gebeurt”, legt hij uit. ,,Maar na afloop kan iedereen de uitkomst voorspellen. Een ingenieur let er op dat een systeem in ieder geval moet werken, zodat je er ook goede voorspellingen mee kan doen.” Daarom komen volgens Van Nauta Lemke steeds meer ingenieurs terecht op research-afdelingen van banken en verzekeringsmaatschappijen. Er is dus vraag naar ingenieurs met een economische achtergrond en daar moet Delft op inspringen, meent hij.
Bejaarden

Al sinds 1995 werken Van Nauta Lemke en enkele anderen samen met de ING-groep aan projecten in de financiële wiskunde. Bijvoorbeeld op het gebied van ‘direct marketing’. Hierbij wordt gekeken welke klanten uit het grote bestand een bepaalde aanbieding moeten krijgen. Het doel daarvan is het verkopen van een product en het vergroten van de naamsbekendheid zonder onnodige irritatie op te wekken bij klanten die helemaal geen behoefte hebben aan het product.

,,De Postbank heeft zes miljoen klanten”, vertelt Van Nauta Lemke. ,,Als je die allemaal een brief moet sturen voor bijvoorbeeld een voordelige lening zijn de kosten veel te hoog en de respons te laag. Het heeft ook weinig zin om een bejaarde een aanbod te doen voor een studentenlening.”

Daarom wordt er eerst een proefmailing gedaan om te kijken welke mensen reageren. Daaruit wordt bepaald welke groep de uiteindelijke mailing krijgt. Tot nu toe wordt er vooral gewerkt met statistische methodes, maar met nieuwe methodes, zoals vage wiskunde, kunnen betere resultaten behaald worden. Statistische methodes zijn vaak te rigide; een klant behoort wel of niet tot de doelgroep. Met vage wiskunde kan iemand in een bepaalde mate tot de doelgroep behoren, waardoor er beter rekening gehouden kan worden met verbanden.

Een ander gebied waarop financiele wiskunde inzetbaar is, isde fraudebestrijding, bijvoorbeeld bij verzekeringsmaatschappijen. De computer houdt het bestedingspatroon van groepen klanten bij en geeft een signaal als er iets raars gebeurt. Bijvoorbeeld wanneer iemand een extra hoge levensverzekering afsluit, of elke keer dat hij in het buitenland is wel weer een fototoestel kwijtraakt. Misschien kan dan worden voorkomen dat sommige artikelen vaker als verloren opgegeven worden dan dat ze worden verkocht.

In de financiële wereld wordt tot nu toe weinig gewerkt met nieuwe wiskundige methodes maar volgens prof.ir. H.R. van Nauta Lemke, inmiddels met emeritaat, leidt dat tot nieuwe inzichten. Daarom pleit hij voor een nieuwe afstudeerrichting financiële wiskunde binnen de faculteit ITS.

In Amerika en Engeland bestaat de richting financiële wiskunde of ‘financial engineering‘ al langer en ook de TU is nu bezig. Nog dit jaar wordt er een beslissing genomen over het wel of niet doorgaan van de afstudeerrichting. Samen met de ING-groep wordt op dit moment gekeken wat studenten wiskunde, informatica of elektrotechniek aan economische kennis moeten hebben en of er belangstelling is van studenten en het bedrijfsleven.

Van Nauta Lemke denkt dat het vakgebied bij uitstek geschikt is voor ingenieurs omdat ze steeds beter worden in het modelleren van systemen. ,,Tot nu toe wordt er bijvoorbeeld op de beurs vooral achteraf gekeken waarom iets gebeurt”, legt hij uit. ,,Maar na afloop kan iedereen de uitkomst voorspellen. Een ingenieur let er op dat een systeem in ieder geval moet werken, zodat je er ook goede voorspellingen mee kan doen.” Daarom komen volgens Van Nauta Lemke steeds meer ingenieurs terecht op research-afdelingen van banken en verzekeringsmaatschappijen. Er is dus vraag naar ingenieurs met een economische achtergrond en daar moet Delft op inspringen, meent hij.
Bejaarden

Al sinds 1995 werken Van Nauta Lemke en enkele anderen samen met de ING-groep aan projecten in de financiële wiskunde. Bijvoorbeeld op het gebied van ‘direct marketing’. Hierbij wordt gekeken welke klanten uit het grote bestand een bepaalde aanbieding moeten krijgen. Het doel daarvan is het verkopen van een product en het vergroten van de naamsbekendheid zonder onnodige irritatie op te wekken bij klanten die helemaal geen behoefte hebben aan het product.

,,De Postbank heeft zes miljoen klanten”, vertelt Van Nauta Lemke. ,,Als je die allemaal een brief moet sturen voor bijvoorbeeld een voordelige lening zijn de kosten veel te hoog en de respons te laag. Het heeft ook weinig zin om een bejaarde een aanbod te doen voor een studentenlening.”

Daarom wordt er eerst een proefmailing gedaan om te kijken welke mensen reageren. Daaruit wordt bepaald welke groep de uiteindelijke mailing krijgt. Tot nu toe wordt er vooral gewerkt met statistische methodes, maar met nieuwe methodes, zoals vage wiskunde, kunnen betere resultaten behaald worden. Statistische methodes zijn vaak te rigide; een klant behoort wel of niet tot de doelgroep. Met vage wiskunde kan iemand in een bepaalde mate tot de doelgroep behoren, waardoor er beter rekening gehouden kan worden met verbanden.

Een ander gebied waarop financiele wiskunde inzetbaar is, isde fraudebestrijding, bijvoorbeeld bij verzekeringsmaatschappijen. De computer houdt het bestedingspatroon van groepen klanten bij en geeft een signaal als er iets raars gebeurt. Bijvoorbeeld wanneer iemand een extra hoge levensverzekering afsluit, of elke keer dat hij in het buitenland is wel weer een fototoestel kwijtraakt. Misschien kan dan worden voorkomen dat sommige artikelen vaker als verloren opgegeven worden dan dat ze worden verkocht.