Opinion

De technologie dendert door

Aan toekomstboeken geen gebrek de laatste tijd. Kaku’s ‘Reis naar de toekomst’ is een optimistische vooruitblik met hier en daar een waarschuwing.


Toekomstboeken zitten er meestal naast. Wie herinnert zich nog Francis Fukuyama die in ‘The End of History’ (1989) verklaarde dat de liberale democratie de finale en algemene staatsvorm zou worden? Of George Orwells 1984? Hoe boeiend ook. Soms blijken er flarden te kloppen, zoals bij boeken van Jules Verne. Eigenlijk gaat het bij toekomstboeken minder om de voorspellingen zelf dan om het denken over gaande ontwikkelingen.


Daarvoor heeft Michio Kaku (hoogleraar snaartheorie en begenadigd popularisator van wetenschap voor radio, televisie, krant en boeken) de goede papieren. Hij schrijft dat hij het voorrecht heeft gehad om, vergezeld van cameraploegen, de belangrijkste laboratoria te bezoeken en met de grootste denkers te spreken. Die driehonderd ontmoetingen, beschreven door Kaku’s vlotte pen, maken het boek tot een achtbaanrit naar het jaar 2100. Daarbij zijn de thema’s: computers, kunstmatige intelligentie, geneeskunde, nanotechnologie, energie, ruimtevaart, welvaart en de mensheid zelf.

Ieder hoofdstuk begint met een beschrijving van de huidige situatie, waarna Kaku de lijnen doortrekt op korte (tot 2030), middellange (tot 2070) en lange termijn (tot 2100). Het laatste hoofdstukje beschrijft het dagelijks leven in 2100 met magnetische zweefauto’s in het hoog omdijkte Manhattan. Wat er met Bangladesh en Tuvalu gebeurd is, daar kunnen we alleen naar gissen.


Kaku haalt in elk hoofdstuk culturele vergelijkingen aan met oude Grieken (ook Prometheus komt langs), Noorse mythologieën of recente boeken en films. Dat zorgt telkens voor een frisse start. Ook is Kaku verrassend in zijn stellingname. Bijvoorbeeld over robots wier gebrek aan patroonherkenning en gezond verstand zo endemisch is dat ze in het beste geval het niveau van zware autisten zullen bereiken. Een geintje valt er niet met ze te maken, stelt Kaku. Ander voorbeeld: hoge temperatuur supergeleiding. Uit het feit dat nog niemand een goede verklaring voor het fenomeen heeft gevonden, put Kaku de hoop dat ergens halverwege de eeuw supergeleiding bij kamertemperatuur bereikt zal worden. Vanaf dat moment zal de energievraag van het wegverkeer drastisch dalen.


Er wacht ons volgens Kaku een prachtige toekomst en een lang leven. Wie Prometheus’ vuur brandend weet te houden, kan profiteren van een intellectueel kapitalisme: geld verdienen met software, wetenschap, creativiteit, artisticiteit en vernieuwing. Daarvoor is een cultuur nodig die wetenschap en technologie de ruimte biedt, en een onderwijssysteem dat creatieve en nieuwsgierige mensen kweekt.

Bedreigingen voor de prachtige toekomst zijn er ook. De vooruitgang kan gesmoord worden door behoudende en onverdraagzame groeperingen zoals het Amerikaanse ultrarechts en de Taliban. Ook kan het zijn dat klimaatverandering de natuur zo ontregelt dat overstromingen en droogte verdere technologische ontwikkeling bemoeilijken.


Michio Kaku, ‘Reis naar de toekomst – Het leven in 2100’, Nieuw Amsterdam, 2011, 462 blz, 24,95 euro.

Christina Aas, 26, originally from Oslo, Norway, graduated from the Aerospace Engineering’s Space Systems Engineering department in June 2009. Her MSc thesis project – a conceptual design tool for nano- and micro-satellites called Scales – became the basis of her own startup company, Namisat, focused on systems engineering products and services.  Additionally, Aas co-founded the Norwegian branch of S&T (Science & Technology) Corps, a company specialising in consultancy and software engineering.

In your last Delta interview, you said you wanted to be a Systems Engineer working for ESA. How and why have your ambitions changed since then?
“My ambitions haven’t changed, just grown: I still want to be a Systems Engineer, only instead of dreaming of being an ESA employee I’m doing it for my own company. While presenting the results of my MSc thesis at conferences, I was positively surprised by the feedback from the community, indicating that the kind of tool I had developed didn’t exist and the market was interested. I’d always had the ambition to start my own company but initially wasn’t sure how to do it. Then I did International Space University’s Summer Space Studies Program, following courses in space business and management, which ultimately gave me the confidence to believe I could start my own space company and make it successful.”

How did Namisat become a reality? 
“My employers at S&T overheard my plans and were very supportive of the idea. The company generally backs innovative ideas and spin-offs. Then I explained my idea at the Aerospace Engineering faculty’s SSE department and, again, they were very accommodating: TU Delft likes to see students make something from their MSc thesis projects. All this support was very encouraging. I wouldn’t have been able to do this on my own. 

In September 2010 I started the S&T branch in Norway, so it made sense to kill two birds with one stone and start up Namisat as well, in the same location.” 

What are the challenges of starting a new company?
“The biggest challenge is showing that you exist and are capable of providing products and services that can add value for your potential clients. Generating the first set of contracts without previous experience can be difficult: nobody needs anything from you because so far they’ve survived without your help. So it’s really up to you to put yourself forward and prove that you have a certain expertise that they need.

So it’s the chicken-and-egg problem?
“Indeed, with new companies it’s always the chicken-and-egg problem of getting contracts while you don’t have employees, or getting employees and making them wait for contracts. I’m trying to work in parallel: negotiating contracts while actively looking for interns and employees for both companies. I’m also attending numerous conferences to represent my companies, learning about recent developments and meeting other parties in the field. It’s almost detective work, searching for overlaps between our field and other companies’ activities to find ways to collaborate. It’s hard work but lots of fun.”

Can you briefly describe the Scales tool?
“It’s a conceptual design tool for nano- and micro-satellites weighing between 1 and 50 kilograms. It allows a great flexibility because it’s not necessarily linked to a database with a limited amount of components, but instead allows for using design estimation relationships to get an entire satellite design, down to the mass of the data cables and electrical wires, with just a few simple inputs. It’s not a tool to automatically generate a satellite design, because I wanted to leave the important design choices to the engineer. Instead, it helps to speed up the process: with this tool an engineer can do a feasibility study during a 15-minute coffee break, which otherwise would’ve taken a full work week to complete through the traditional manual design approach.”

As a female engineer and space entrepreneur, do you face any challenges in the male-dominated sphere of work? 
“Honestly, not at all. I initially had that fear since there are few women in top-level positions, so we might not be able to pull each other up, but I think the world has come to a good place where we’re all equal. If anything being a woman in this field can be advantageous in that people remember you more simply because you stand out in the crowd.” 

Many working women face the challenge of balancing their work and family lives. Is this an issue for you? 
“I’m a member of a women’s network called, ‘Women in Aerospace Europe’, and we had that discussion at the International Astronautical Congress (IAC) in Prague last fall. One of my business associates at S&T has four children, and she runs the company. Another woman who was part of the discussion had two kids and ran a company. So we were saying that we should make it clear to other women that it’s fully possible to combine family life and work life if you’re good at planning, delegating and prioritizing. Currently I don’t have a family, so I can put lots of my time and effort into starting two companies, but I’m also not working 24/7. It’s important that it be possible to run a family and a company at the same time, and I’m not excluding any plans of having children in future.”

You wanted to be an astronaut. Have you set that dream aside? 
“I love to dream big. It’s fun to dream, and whether the exact dream happens or not doesn’t matter – it’s the process of envisioning new things for you that’s important. I learned that it’s equally interesting to develop the technologies we use to send astronauts into space, and that space technology can be used to gain knowledge about how to take care of our Earth. So I’m perfectly happy being an engineer or researcher in this field, but if I’m ever offered a ticket to space I’m saying ‘Yes’!”

namisat.com
stcorp.no
delta.tudelft.nl/19116

Editor Redactie

Do you have a question or comment about this article?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.