Education

‘De samenleving is nu meer bij de universiteit betrokken’

Het is nu ruim twee jaar geleden dat de minister van Onderwijs de MUB invoerde, waardoor de bestuursstructuur van de TU Delft grondig veranderde.

Dat betekende naast een juridische ook een cultuuromslag. Dit is het eerste van zes interviews, waarin TU-medewerkers hun visie geven op de veranderingen.

De juiste maatregel op het juiste tijdstip. Zo denkt de voorzitter van het college van bestuur, dr. Nico de Voogd, over de MUB. Meer verantwoordelijkheid voor alle medewerkers, een daadkrachtiger bestuur en minder bureaucratie.

,,Een aanzienlijke verbetering.” De voorzitter van het college van bestuur is duidelijk. De MUB is weliswaar door de minister opgesteld, maar De Voogd had haar zelf kunnen bedenken: ,,De MUB was echt nodig.”

Was het vorige (meer democratische) bestuurssysteem dan 25 jaar lang een miskleun? Dat wil De Voogd niet zeggen. De tijden zijn veranderd. ,,De samenleving verwacht nu van de universiteit veel meer dan vroeger. De timing van de MUB vind ik daarom heel goed. De nieuwe bestuursstructuur past uitstekend bij de veranderde positie van de universiteit in de samenleving.”

Die samenleving zit namelijk niet meer te wachten op wetenschappers die louter artikelen publiceren. ,,Er wordt nadrukkelijk van ons geëist dat we onze kennis aan de samenleving overdragen. Naast publicaties wil de maatschappij ook producten zien. En terecht; universiteiten krijgen heel veel geld van de overheid.”

,,Vroeger hadden wetenschappers alleen te maken met vakgenoten. Alleen de wetenschappelijke impact van ons werk was van belang. Nu is de maatschappelijke impact minstens zo belangrijk geworden: nieuwe technologische bedrijven rond de universiteit, patenten, deelname aan grote technologische instellingen, samenwerking met de industrie.”

De MUB is volgens De Voogd de bestuurlijke vertaling van die veranderde realiteit. ,,Voor de MUB hoefden wij alleen verantwoording af te leggen aan de minister. Nu rapporteren wij aan de Raad van Toezicht, die zowel de minister als onze doelgroepen in de samenleving vertegenwoordigt. Je zou kunnen zeggen dat daardoor de samenleving meer bij onderwijs en onderzoek is betrokken.”
Zonde

Verantwoording schuldig zijn betekent dat duidelijk moet zijn wie verantwoordelijk is. Dat is sinds de MUB veel helderder, vindt De Voogd. ,,Onder meer door het integraal management is nu precies duidelijk wie verantwoordelijk is voor wat. Vóór de MUB was dat veel diffuser, vooral op facultair niveau. De decanen en het college zijn nu de aanspreekpunten. Maar ook op de werkvloer is er veel meer ruimte voor eigen verantwoordelijkheid en beslissingen, bijvoorbeeld bij het aankoopbeleid.”

,,Door de heldere structuur zijn de flexibiliteit en dynamiek van de universiteit aanzienlijk groter dan vroeger. Nu kan de TU alert reageren op ontwikkelingen, en veel daadkrachtiger optreden. De TU verandert op dit moment in hoog tempo. Vóór de MUB was dat niet mogelijk geweest.”

Door de nieuwe bestuursstructuur kunnen TU-medewerkers zich volgens De Voogd concentreren op hun eigenlijke werk: onderwijs en onderzoek. Ook de hoogleraren. Maar tegelijkertijd zijn ze sinds de MUB echt manager van hun sectie geworden, erkent de cvb-voorzitter. ,,Hoogleraren moeten hieraan zo min mogelijk tijd verknoeien. Er is een goede professionele ondersteuning die zij in kunnen roepen, bijvoorbeeld van de afdeling Personeel & Organisatie.” Aparte hoogleraren en aparte niet-wetenschappelijke managers: van die gedachte is De Voogd een tegenstander. ,,Dat zou zonde zijn. Met professionele ondersteuning moet iedere hoogleraar zijn managementtaken kunnen uitoefenen.”
Vingertje

De MUB heeft de kaders geschapen voor een nieuwe cultuur aan de universiteiten. Universiteiten willen niet langer de bureaucratische organisaties zijn waar medewerkers vastroesten, zonder dat iemand zich om hun functioneren bekommert. ,,Dat vereist een cultuuromslag”, erkent De Voogd. ,,En dat kost tijd. Al hebben we al veel bereikt, vind ik.”

,,Op personeelsgebied moeten we naar een systeem toe waarin medewerkers veel meer worden gecoacht. Daarom gaan we een aanlokkelijk loopbaanbeleid ontwikkelen. Delft wil tot de vijf beste technische universiteiten ter wereld behoren. Dat betekent dat we ons talent secuur moeten managen. Onder andere houdt dat in dat we open en eerlijk tegen mensen moeten zeggen wat wij van hun prestaties vinden.”

Een belangrijke stap tot een professioneler personeelsbeleid staat dit jaar al op het programma: de nieuwe beoordelingssystematiek. ,,In een individueel jaarverslag komt de inhoud van de werkzaamheden van elke medewerker concreet op tafel te liggen. Heel feitelijk en objectief. De beoordelaar en de medewerker kunnen daarover discussiëren.”

,,Dat is geen afrekengesprek”, zegt De Voogd nadrukkelijk. ,,Met elkaar bespreken hoe het gaat en samen onderzoeken welke verbeteringen mogelijk zijn. Zeker niet met het vingertje wijzen of tekortkomingen bestraffen.”

Het is nu ruim twee jaar geleden dat de minister van Onderwijs de MUB invoerde, waardoor de bestuursstructuur van de TU Delft grondig veranderde. Dat betekende naast een juridische ook een cultuuromslag. Dit is het eerste van zes interviews, waarin TU-medewerkers hun visie geven op de veranderingen.

De juiste maatregel op het juiste tijdstip. Zo denkt de voorzitter van het college van bestuur, dr. Nico de Voogd, over de MUB. Meer verantwoordelijkheid voor alle medewerkers, een daadkrachtiger bestuur en minder bureaucratie.

,,Een aanzienlijke verbetering.” De voorzitter van het college van bestuur is duidelijk. De MUB is weliswaar door de minister opgesteld, maar De Voogd had haar zelf kunnen bedenken: ,,De MUB was echt nodig.”

Was het vorige (meer democratische) bestuurssysteem dan 25 jaar lang een miskleun? Dat wil De Voogd niet zeggen. De tijden zijn veranderd. ,,De samenleving verwacht nu van de universiteit veel meer dan vroeger. De timing van de MUB vind ik daarom heel goed. De nieuwe bestuursstructuur past uitstekend bij de veranderde positie van de universiteit in de samenleving.”

Die samenleving zit namelijk niet meer te wachten op wetenschappers die louter artikelen publiceren. ,,Er wordt nadrukkelijk van ons geëist dat we onze kennis aan de samenleving overdragen. Naast publicaties wil de maatschappij ook producten zien. En terecht; universiteiten krijgen heel veel geld van de overheid.”

,,Vroeger hadden wetenschappers alleen te maken met vakgenoten. Alleen de wetenschappelijke impact van ons werk was van belang. Nu is de maatschappelijke impact minstens zo belangrijk geworden: nieuwe technologische bedrijven rond de universiteit, patenten, deelname aan grote technologische instellingen, samenwerking met de industrie.”

De MUB is volgens De Voogd de bestuurlijke vertaling van die veranderde realiteit. ,,Voor de MUB hoefden wij alleen verantwoording af te leggen aan de minister. Nu rapporteren wij aan de Raad van Toezicht, die zowel de minister als onze doelgroepen in de samenleving vertegenwoordigt. Je zou kunnen zeggen dat daardoor de samenleving meer bij onderwijs en onderzoek is betrokken.”
Zonde

Verantwoording schuldig zijn betekent dat duidelijk moet zijn wie verantwoordelijk is. Dat is sinds de MUB veel helderder, vindt De Voogd. ,,Onder meer door het integraal management is nu precies duidelijk wie verantwoordelijk is voor wat. Vóór de MUB was dat veel diffuser, vooral op facultair niveau. De decanen en het college zijn nu de aanspreekpunten. Maar ook op de werkvloer is er veel meer ruimte voor eigen verantwoordelijkheid en beslissingen, bijvoorbeeld bij het aankoopbeleid.”

,,Door de heldere structuur zijn de flexibiliteit en dynamiek van de universiteit aanzienlijk groter dan vroeger. Nu kan de TU alert reageren op ontwikkelingen, en veel daadkrachtiger optreden. De TU verandert op dit moment in hoog tempo. Vóór de MUB was dat niet mogelijk geweest.”

Door de nieuwe bestuursstructuur kunnen TU-medewerkers zich volgens De Voogd concentreren op hun eigenlijke werk: onderwijs en onderzoek. Ook de hoogleraren. Maar tegelijkertijd zijn ze sinds de MUB echt manager van hun sectie geworden, erkent de cvb-voorzitter. ,,Hoogleraren moeten hieraan zo min mogelijk tijd verknoeien. Er is een goede professionele ondersteuning die zij in kunnen roepen, bijvoorbeeld van de afdeling Personeel & Organisatie.” Aparte hoogleraren en aparte niet-wetenschappelijke managers: van die gedachte is De Voogd een tegenstander. ,,Dat zou zonde zijn. Met professionele ondersteuning moet iedere hoogleraar zijn managementtaken kunnen uitoefenen.”
Vingertje

De MUB heeft de kaders geschapen voor een nieuwe cultuur aan de universiteiten. Universiteiten willen niet langer de bureaucratische organisaties zijn waar medewerkers vastroesten, zonder dat iemand zich om hun functioneren bekommert. ,,Dat vereist een cultuuromslag”, erkent De Voogd. ,,En dat kost tijd. Al hebben we al veel bereikt, vind ik.”

,,Op personeelsgebied moeten we naar een systeem toe waarin medewerkers veel meer worden gecoacht. Daarom gaan we een aanlokkelijk loopbaanbeleid ontwikkelen. Delft wil tot de vijf beste technische universiteiten ter wereld behoren. Dat betekent dat we ons talent secuur moeten managen. Onder andere houdt dat in dat we open en eerlijk tegen mensen moeten zeggen wat wij van hun prestaties vinden.”

Een belangrijke stap tot een professioneler personeelsbeleid staat dit jaar al op het programma: de nieuwe beoordelingssystematiek. ,,In een individueel jaarverslag komt de inhoud van de werkzaamheden van elke medewerker concreet op tafel te liggen. Heel feitelijk en objectief. De beoordelaar en de medewerker kunnen daarover discussiëren.”

,,Dat is geen afrekengesprek”, zegt De Voogd nadrukkelijk. ,,Met elkaar bespreken hoe het gaat en samen onderzoeken welke verbeteringen mogelijk zijn. Zeker niet met het vingertje wijzen of tekortkomingen bestraffen.”

Editor Redactie

Do you have a question or comment about this article?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.