Campus

De klandizie van ‘Clerks’

Het is de droom van iedere jonge cineast. Voor een habbekrats in eigen beheer een film uitbrengen, die vervolgens overal een warm onthaal krijgt. ‘Clerks’ van Kevin Smith (23) is er zo één.

Dat hij nauwelijks geld heeft gekost valt er gemakkelijk aan af te zien. Toch bezit de film juist daardoor een aanstekelijke charme.

Het succes van Quentin Tarantino spreekt menig aspirant filmmaker tot de verbeelding. Het tomeloze geweld dat hij in zijn films stopt, is inmiddels door velen nageaapt. Maar dat levert natuurlijk nog geen Tarantino-film op. Wat meestal ontbreekt zijn de markante dialogen en de wisecracks.

Aan de dialogen te horen in ‘Clerks’ heeft Kevin Smith de films van Tarantino goed bestudeerd. Wat niet wil zeggen dat hij het succesnummer van de jaren negentig op dat punt klakkeloos imiteert. Hoewel zijn personages zich ook stoer en cynisch uiten, hebben ze wel degelijk een eigen idioom dat niet aan Tarantino is ontleend. Ze zijn goedgebekt en ad rem, maar de puberale krachttermen die ze bezigen zijn net iets teveel van het goede.

Bijna de hele film speelt zich af in een buurtwinkel ergens in een suburb in de staat New Jersey. Achter de toonbank staat Dante, een jongeman met een ringbaardje, die gemoedelijk maar toch ook een beetje verveeld zijn klanten helpt. Hij gaat een babbel niet uit de weg, wil ook weer niet te veel gezeik aan zijn kop, en als hij even geen zin heeft om te werken sluit hij de tent om boven op het dak te hockeyen met een stel maten.
Sleur

Maar dat is één van de weinige keren dat de camera op de buitenwereld is gericht. De meeste gebeurtenissen spelen zich binnen af. Eigenlijk worden er allemaal kleine toneelstukjes opgevoerd. Telkens komt er een klant binnen en altijd vindt er wel iets absurds plaats. De toon is met de eerste klant meteen gezet. Deze fanaticus probeert iedere volgende klant die de winkel betreedt ervan te weerhouden dat hij sigaretten koopt. Om zijn overtuiging kracht bij te zetten, legt hij op een gegeven moment een stel rokerslongen op de toonbank.

Hoewel de stukjes los van elkaar staan, is er wel een rode draad. Er zijn namelijk een paar vaste bezoekers. Het grootste deel van de tijd is dat Randal, die werkt in een videotheek naast de buurtwinkel. Met Dante zit hij eindeloos te ouwehoeren, meestal over seks. Voor de rest toont hij een totale desinteresse voor alles en iedereen. En eigenlijk is dat ook de ondertoon van de hele film: wat maakt het allemaal uit, laat me met rust, krijg de kolere.

Dante is iets minder onverschillig, al is het maar omdat hij verstrikt zit in een problematisch liefdesleven. Hij heeft een ex en een nieuwe vlam, maakt zich kwaad als hij hoort dat de laatste al 36 vriendjes voor hem heeft gehad en is verbijsterd als de eerste in een zijkamertje van de winkel naar bed is geweest met een lijk. Verwarring alom dus.

Kevin Smith kan natuurlijk bij lange na niet tippen aan Tarantino, maar hij is ook jonger. Daarom is het pubergezwets in ‘Clerks’ ook niet van de lucht. Toch heeft de film een eigenzinnige boventoon, die wel degelijk iets raakt. En wat die ondertoon van totale verveling aangaat, misschien heeft hij daarmee wel de stompzinnige sleur ontbloot van het bestaan van een doorsnee clerk. (M.v.d.L.)

‘Clerks’ van Kevin Smith is deze week (behalve ma.) te zien in Filmhuis Lumen. Aanvang: 19.45 uur.

Mannus van der Laan

Het is de droom van iedere jonge cineast. Voor een habbekrats in eigen beheer een film uitbrengen, die vervolgens overal een warm onthaal krijgt. ‘Clerks’ van Kevin Smith (23) is er zo één. Dat hij nauwelijks geld heeft gekost valt er gemakkelijk aan af te zien. Toch bezit de film juist daardoor een aanstekelijke charme.

Het succes van Quentin Tarantino spreekt menig aspirant filmmaker tot de verbeelding. Het tomeloze geweld dat hij in zijn films stopt, is inmiddels door velen nageaapt. Maar dat levert natuurlijk nog geen Tarantino-film op. Wat meestal ontbreekt zijn de markante dialogen en de wisecracks.

Aan de dialogen te horen in ‘Clerks’ heeft Kevin Smith de films van Tarantino goed bestudeerd. Wat niet wil zeggen dat hij het succesnummer van de jaren negentig op dat punt klakkeloos imiteert. Hoewel zijn personages zich ook stoer en cynisch uiten, hebben ze wel degelijk een eigen idioom dat niet aan Tarantino is ontleend. Ze zijn goedgebekt en ad rem, maar de puberale krachttermen die ze bezigen zijn net iets teveel van het goede.

Bijna de hele film speelt zich af in een buurtwinkel ergens in een suburb in de staat New Jersey. Achter de toonbank staat Dante, een jongeman met een ringbaardje, die gemoedelijk maar toch ook een beetje verveeld zijn klanten helpt. Hij gaat een babbel niet uit de weg, wil ook weer niet te veel gezeik aan zijn kop, en als hij even geen zin heeft om te werken sluit hij de tent om boven op het dak te hockeyen met een stel maten.
Sleur

Maar dat is één van de weinige keren dat de camera op de buitenwereld is gericht. De meeste gebeurtenissen spelen zich binnen af. Eigenlijk worden er allemaal kleine toneelstukjes opgevoerd. Telkens komt er een klant binnen en altijd vindt er wel iets absurds plaats. De toon is met de eerste klant meteen gezet. Deze fanaticus probeert iedere volgende klant die de winkel betreedt ervan te weerhouden dat hij sigaretten koopt. Om zijn overtuiging kracht bij te zetten, legt hij op een gegeven moment een stel rokerslongen op de toonbank.

Hoewel de stukjes los van elkaar staan, is er wel een rode draad. Er zijn namelijk een paar vaste bezoekers. Het grootste deel van de tijd is dat Randal, die werkt in een videotheek naast de buurtwinkel. Met Dante zit hij eindeloos te ouwehoeren, meestal over seks. Voor de rest toont hij een totale desinteresse voor alles en iedereen. En eigenlijk is dat ook de ondertoon van de hele film: wat maakt het allemaal uit, laat me met rust, krijg de kolere.

Dante is iets minder onverschillig, al is het maar omdat hij verstrikt zit in een problematisch liefdesleven. Hij heeft een ex en een nieuwe vlam, maakt zich kwaad als hij hoort dat de laatste al 36 vriendjes voor hem heeft gehad en is verbijsterd als de eerste in een zijkamertje van de winkel naar bed is geweest met een lijk. Verwarring alom dus.

Kevin Smith kan natuurlijk bij lange na niet tippen aan Tarantino, maar hij is ook jonger. Daarom is het pubergezwets in ‘Clerks’ ook niet van de lucht. Toch heeft de film een eigenzinnige boventoon, die wel degelijk iets raakt. En wat die ondertoon van totale verveling aangaat, misschien heeft hij daarmee wel de stompzinnige sleur ontbloot van het bestaan van een doorsnee clerk. (M.v.d.L.)

‘Clerks’ van Kevin Smith is deze week (behalve ma.) te zien in Filmhuis Lumen. Aanvang: 19.45 uur.

Mannus van der Laan

Editor Redactie

Do you have a question or comment about this article?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.