Campus

De intuïtie van Lina Bo Bardi

Even zag het ernaar uit dat de tentoonstelling over de Italiaans-Braziliaanse architecte Lina Bo Bardi, waarmee momenteel door Europa wordt gereisd, aan ons land voorbij zou gaan.

Op het laatste nippertje werd echter ruimte gevonden in de tentoonstellingszaal van faculteit Bouwkunde. Niemand minder dan Aldo van Eyck maakte zijn opwachting om de openingsrede te houden.

,,Eindelijk weer eens een echt college”, viel na afloop van de openingsrede van Aldo van Eyck in de wandelgangen van faculteit Bouwkunde te beluisteren. Nadat hij zich volgens eigen zeggen jarenlang niet op de faculteit had vertoond, verraste hij een overvolle zaal met een gloedvol betoog over wat er allemaal mis is in de Nederlandse architectuur.

Allereerst vond hij het schandelijk dat alle officiële instituten de expositie over Lina Bo Bardi hadden geweigerd. ,,Het resultaat is prachtig”, hield hij zijn toehoorders voor, ,,de voorgeschiedenis allesbehalve.” Om vervolgens de directeuren van de architectuurinstituten met naam en toenaam te brandmerken.

Maar dat waren niet de enigen die er in zijn ‘statement’ van langs kregen. Genadeloos rekende hij af met ,,ene Rem K.” die hij megalomane neigingen toedichtte. ,,Er is meer in de wereld dan OMA, luister maar eens naar Opa.” Om te vervolgen dat architectuur er juist is om ‘bigness‘ te bestrijden. Ook hekelde hij de scheiding die is aangebracht tussen architectuur en stedebouw, want beide vakgebieden zijn volgens de éminence grise onlosmakelijk met elkaar verbonden.

Zijn kritiek op het Nederlandse architectenwereldje stak scherp af bij de lof die hij uitsprak over Lina Bo Bardi, die hij bijkans als een heilige de lucht inprees. Die hij vooral complimenteerde met de aandacht die zij in haar werk besteedt aan de mens en met de poëzie van haar beeldtaal.

Op de expositie, die is samengesteld door de medewerkers van de in 1992 overleden Bo Bardi, wordt uitvoerig ingegaan op haar leven en werk. Op jonge leeftijd verruilde ze haar geboortestad Rome, waar ze architectuur studeerde, vanwege het ‘nostalgische klimaat’ aldaar voor Milaan. Ze kwam terecht op het kantoor van Gió Ponti, werkte als illustratrice en had na de val van Mussolini zelf enige tijd de leiding over het tijdschrift Domus.


Figuur 1 Lina Bo Bardi (links) en haar man Pietro gefotografeerd in december 1950

Na de oorlog trok ze met haar echtgenoot, de kunstcriticus Pietro Maria Bardi, naar Brazilië dat voor haar al snel een nieuw vaderland werd. Ze ontpopte zich tot een vooraanstaand architecte, die in haar gebouwen een groot gevoel voor ruimtelijke composities koppelde aan constructieve innovaties met een expressieve plastiek.

Op de tentoonstelling zijn daarvan op papier en in de vorm van maquettes een aantal fraaie voorbeelden te bewonderen. Een van haar bekendste projecten is het ‘Huis van Glas’ (1951) in São Paulo, waar ze zelf woonde. Het huis bestaat uit een glazen doos die lijkt te zweven boven iele pilaren.

Nog bekender is het Museu de Arte de Sao Paulo (1957), waarvan haar echtgenoot directeur was, en die als een horizontale wolkenkrabber het meest opvallende gebouw aan de belangrijkste straat van Sao Paulo vormt. Het massieve en toch lichte gebouw dat rust op pilaren waartussen zich een publieke ruimtebevindt, werd ooit door de Amerikaanse musicus John Cage betiteld als ‘Architectuur van de Vrijheid’.

Een ander opmerkelijk project is haar verbouwing van een leegstaande olievatenfabriek tot een sportcentrum. Naast de oude fabriekshallen bouwde ze drie torens van beton waarvan er twee met loopbruggen aan elkaar zijn verbonden. De massiviteit van het materiaal wordt op inventieve wijze verbroken door vensters met een onregelmatige vorm waarvan geen enkele gelijk is aan de andere.

Voor de liefhebber is er ook een video te zien waarvan de beelden elkaar helaas veel te snel opvolgen. In het paviljoen naast Bouwkunde is een foto-expositie ingericht van de architect Marcelo Ferraz die met haar samenwerkte. Hij fotografeerde het ruige landleven en de primitieve woningen in de bergstreken van de Braziliaanse deelstaat Minas Gerais. ,,The common man…”, schreef Lina Bo Bardi, ,,is an architect by intuition.”


Figuur 2 Een ontwerp van Bo Bardi

De tentoonstelling is nog t/m 5 oktober in de tentoonstellingszaal op de eerste verdieping van faculteit Bouwkunde te bezichtigen.

Mannus van der Laan

,

Even zag het ernaar uit dat de tentoonstelling over de Italiaans-Braziliaanse architecte Lina Bo Bardi, waarmee momenteel door Europa wordt gereisd, aan ons land voorbij zou gaan. Op het laatste nippertje werd echter ruimte gevonden in de tentoonstellingszaal van faculteit Bouwkunde. Niemand minder dan Aldo van Eyck maakte zijn opwachting om de openingsrede te houden.

,,Eindelijk weer eens een echt college”, viel na afloop van de openingsrede van Aldo van Eyck in de wandelgangen van faculteit Bouwkunde te beluisteren. Nadat hij zich volgens eigen zeggen jarenlang niet op de faculteit had vertoond, verraste hij een overvolle zaal met een gloedvol betoog over wat er allemaal mis is in de Nederlandse architectuur.

Allereerst vond hij het schandelijk dat alle officiële instituten de expositie over Lina Bo Bardi hadden geweigerd. ,,Het resultaat is prachtig”, hield hij zijn toehoorders voor, ,,de voorgeschiedenis allesbehalve.” Om vervolgens de directeuren van de architectuurinstituten met naam en toenaam te brandmerken.

Maar dat waren niet de enigen die er in zijn ‘statement’ van langs kregen. Genadeloos rekende hij af met ,,ene Rem K.” die hij megalomane neigingen toedichtte. ,,Er is meer in de wereld dan OMA, luister maar eens naar Opa.” Om te vervolgen dat architectuur er juist is om ‘bigness‘ te bestrijden. Ook hekelde hij de scheiding die is aangebracht tussen architectuur en stedebouw, want beide vakgebieden zijn volgens de éminence grise onlosmakelijk met elkaar verbonden.

Zijn kritiek op het Nederlandse architectenwereldje stak scherp af bij de lof die hij uitsprak over Lina Bo Bardi, die hij bijkans als een heilige de lucht inprees. Die hij vooral complimenteerde met de aandacht die zij in haar werk besteedt aan de mens en met de poëzie van haar beeldtaal.

Op de expositie, die is samengesteld door de medewerkers van de in 1992 overleden Bo Bardi, wordt uitvoerig ingegaan op haar leven en werk. Op jonge leeftijd verruilde ze haar geboortestad Rome, waar ze architectuur studeerde, vanwege het ‘nostalgische klimaat’ aldaar voor Milaan. Ze kwam terecht op het kantoor van Gió Ponti, werkte als illustratrice en had na de val van Mussolini zelf enige tijd de leiding over het tijdschrift Domus.


Figuur 1 Lina Bo Bardi (links) en haar man Pietro gefotografeerd in december 1950

Na de oorlog trok ze met haar echtgenoot, de kunstcriticus Pietro Maria Bardi, naar Brazilië dat voor haar al snel een nieuw vaderland werd. Ze ontpopte zich tot een vooraanstaand architecte, die in haar gebouwen een groot gevoel voor ruimtelijke composities koppelde aan constructieve innovaties met een expressieve plastiek.

Op de tentoonstelling zijn daarvan op papier en in de vorm van maquettes een aantal fraaie voorbeelden te bewonderen. Een van haar bekendste projecten is het ‘Huis van Glas’ (1951) in São Paulo, waar ze zelf woonde. Het huis bestaat uit een glazen doos die lijkt te zweven boven iele pilaren.

Nog bekender is het Museu de Arte de Sao Paulo (1957), waarvan haar echtgenoot directeur was, en die als een horizontale wolkenkrabber het meest opvallende gebouw aan de belangrijkste straat van Sao Paulo vormt. Het massieve en toch lichte gebouw dat rust op pilaren waartussen zich een publieke ruimtebevindt, werd ooit door de Amerikaanse musicus John Cage betiteld als ‘Architectuur van de Vrijheid’.

Een ander opmerkelijk project is haar verbouwing van een leegstaande olievatenfabriek tot een sportcentrum. Naast de oude fabriekshallen bouwde ze drie torens van beton waarvan er twee met loopbruggen aan elkaar zijn verbonden. De massiviteit van het materiaal wordt op inventieve wijze verbroken door vensters met een onregelmatige vorm waarvan geen enkele gelijk is aan de andere.

Voor de liefhebber is er ook een video te zien waarvan de beelden elkaar helaas veel te snel opvolgen. In het paviljoen naast Bouwkunde is een foto-expositie ingericht van de architect Marcelo Ferraz die met haar samenwerkte. Hij fotografeerde het ruige landleven en de primitieve woningen in de bergstreken van de Braziliaanse deelstaat Minas Gerais. ,,The common man…”, schreef Lina Bo Bardi, ,,is an architect by intuition.”


Figuur 2 Een ontwerp van Bo Bardi

De tentoonstelling is nog t/m 5 oktober in de tentoonstellingszaal op de eerste verdieping van faculteit Bouwkunde te bezichtigen.

Mannus van der Laan

Even zag het ernaar uit dat de tentoonstelling over de Italiaans-Braziliaanse architecte Lina Bo Bardi, waarmee momenteel door Europa wordt gereisd, aan ons land voorbij zou gaan. Op het laatste nippertje werd echter ruimte gevonden in de tentoonstellingszaal van faculteit Bouwkunde. Niemand minder dan Aldo van Eyck maakte zijn opwachting om de openingsrede te houden.

,,Eindelijk weer eens een echt college”, viel na afloop van de openingsrede van Aldo van Eyck in de wandelgangen van faculteit Bouwkunde te beluisteren. Nadat hij zich volgens eigen zeggen jarenlang niet op de faculteit had vertoond, verraste hij een overvolle zaal met een gloedvol betoog over wat er allemaal mis is in de Nederlandse architectuur.

Allereerst vond hij het schandelijk dat alle officiële instituten de expositie over Lina Bo Bardi hadden geweigerd. ,,Het resultaat is prachtig”, hield hij zijn toehoorders voor, ,,de voorgeschiedenis allesbehalve.” Om vervolgens de directeuren van de architectuurinstituten met naam en toenaam te brandmerken.

Maar dat waren niet de enigen die er in zijn ‘statement’ van langs kregen. Genadeloos rekende hij af met ,,ene Rem K.” die hij megalomane neigingen toedichtte. ,,Er is meer in de wereld dan OMA, luister maar eens naar Opa.” Om te vervolgen dat architectuur er juist is om ‘bigness‘ te bestrijden. Ook hekelde hij de scheiding die is aangebracht tussen architectuur en stedebouw, want beide vakgebieden zijn volgens de éminence grise onlosmakelijk met elkaar verbonden.

Zijn kritiek op het Nederlandse architectenwereldje stak scherp af bij de lof die hij uitsprak over Lina Bo Bardi, die hij bijkans als een heilige de lucht inprees. Die hij vooral complimenteerde met de aandacht die zij in haar werk besteedt aan de mens en met de poëzie van haar beeldtaal.

Op de expositie, die is samengesteld door de medewerkers van de in 1992 overleden Bo Bardi, wordt uitvoerig ingegaan op haar leven en werk. Op jonge leeftijd verruilde ze haar geboortestad Rome, waar ze architectuur studeerde, vanwege het ‘nostalgische klimaat’ aldaar voor Milaan. Ze kwam terecht op het kantoor van Gió Ponti, werkte als illustratrice en had na de val van Mussolini zelf enige tijd de leiding over het tijdschrift Domus.


Figuur 1 Lina Bo Bardi (links) en haar man Pietro gefotografeerd in december 1950

Na de oorlog trok ze met haar echtgenoot, de kunstcriticus Pietro Maria Bardi, naar Brazilië dat voor haar al snel een nieuw vaderland werd. Ze ontpopte zich tot een vooraanstaand architecte, die in haar gebouwen een groot gevoel voor ruimtelijke composities koppelde aan constructieve innovaties met een expressieve plastiek.

Op de tentoonstelling zijn daarvan op papier en in de vorm van maquettes een aantal fraaie voorbeelden te bewonderen. Een van haar bekendste projecten is het ‘Huis van Glas’ (1951) in São Paulo, waar ze zelf woonde. Het huis bestaat uit een glazen doos die lijkt te zweven boven iele pilaren.

Nog bekender is het Museu de Arte de Sao Paulo (1957), waarvan haar echtgenoot directeur was, en die als een horizontale wolkenkrabber het meest opvallende gebouw aan de belangrijkste straat van Sao Paulo vormt. Het massieve en toch lichte gebouw dat rust op pilaren waartussen zich een publieke ruimtebevindt, werd ooit door de Amerikaanse musicus John Cage betiteld als ‘Architectuur van de Vrijheid’.

Een ander opmerkelijk project is haar verbouwing van een leegstaande olievatenfabriek tot een sportcentrum. Naast de oude fabriekshallen bouwde ze drie torens van beton waarvan er twee met loopbruggen aan elkaar zijn verbonden. De massiviteit van het materiaal wordt op inventieve wijze verbroken door vensters met een onregelmatige vorm waarvan geen enkele gelijk is aan de andere.

Voor de liefhebber is er ook een video te zien waarvan de beelden elkaar helaas veel te snel opvolgen. In het paviljoen naast Bouwkunde is een foto-expositie ingericht van de architect Marcelo Ferraz die met haar samenwerkte. Hij fotografeerde het ruige landleven en de primitieve woningen in de bergstreken van de Braziliaanse deelstaat Minas Gerais. ,,The common man…”, schreef Lina Bo Bardi, ,,is an architect by intuition.”


Figuur 2 Een ontwerp van Bo Bardi

De tentoonstelling is nog t/m 5 oktober in de tentoonstellingszaal op de eerste verdieping van faculteit Bouwkunde te bezichtigen.

Mannus van der Laan

Editor Redactie

Do you have a question or comment about this article?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.