Het college van bestuur wil vanaf volgend jaar via een stevige korting op de begrotingen van faculteiten en diensten voor 21 miljoen gulden besparen.
Dit bedrag wordt grotendeels gebruikt voor het opzetten van een nieuw fonds voor ‘herstructurering’ van de universiteit en voor het aanvullen van de gelden voor personeelsbeleid bij reorganisaties. De eerste reacties op de voorstellen vanuit de universiteitsraad zijn niet positief.
Het college heeft vorige week zijn eerste versie van de Financiële Kaderstelling gepubliceerd, met daarin de vertaling in geld van de beleidsplannen voor de periode tot 1999. De ‘FK’ wordt eind juni in de universiteitsraad vastgesteld en ondergaat voordien een ‘klankbordronde’ langs beheerders, dekanen en u-raadscommissies.
Het cvb stelde in maart nog besparingen voor ter grootte van 9 miljoen, al zei het dat dit onvoldoende zou zijn ,,om ons ambitieniveau met betrekking tot strategische investeringen nader in te vullen”. Sindsdien heeft het cvb besloten om harder en sneller in te grijpen. Uitstel zou, zo schrijft het, gelijk te stellen zijn ,,aan een besluit om het proces van herstructurering op zijn minst aanmerkelijk te vertragen danwel geen doorgang te laten vinden”.
Voor de faculteiten en diensten betekent deze koers dat ze vanaf 1996 in plaats van met één procent nu met 4,75 procent gekort worden. Samen met een besparing van twee miljoen op het onderhoud van gebouwen, en een ‘winst’ van twee miljoen uit al voorziene reorganisaties (Facilitair Bedrijf en Bureau van de Universiteit) moet dit jaarlijks 21 miljoen gulden opleveren.
Dit geld wil het cvb deels besteden aan het opvangen van kortingen die de rijksoverheid na het regeerakkoord van de ‘paarse’ coalitie bedacht heeft. Voor een ander deel is het nodig om kosten van reeds ontwikkeld nieuw beleid te bestrijden (course evaluation, vijfjarige curricula, accreditering van opleidingen, verhogen van derde-geldstroominkomsten).
Het grootste deel van het geld gaat naar een fonds voor herstructurering van de universiteit (jaarlijks negen miljoen gulden) en de pot voor sociaal beleid bij reorganiatie (vijf miljoen per jaar in plaats van de twee miljoen die er nu in gaat).
Het college stelt als eis dat de bezuiniging deels wordt bereikt via het verminderen van de overhead (niet-essentiële ambtenarij en ondersteuning). Daarom is het ook van plan een fonds (van vier miljoen gulden) te vormen van waaruit investeringen betaald worden die deze overheadreductie kunnen ondersteunen. Gedacht wordt aan specifiek personeelsbeleid (opleidingen, flexibilisering, outplacement) en aan informatiesystemen (om het management van de beheerseenheden up to date informatie aan te bieden, maar tevens om hun resultaten te kunnen volgen).
Revitaliseren
Een bezuiniging over de hele breedte van faculteiten en diensten lijkt op de ‘kaasschaafmethode’ en het college van bestuur zelf noemt het dan ook ‘beleidsarm’. Bovendien erkent het college dat het ook onbillijk is, omdat een aantal beheerseenheden al begonnen zijn met reorganisaties en herstructureringen, en nu moeten bloeden voor eenheden die nog niet zo ver zijn. Het college probeert kritiek hierop te ondervangen door te beloven dat diezelfde beheerseenheden ook weer geld toegewezen krijgen uit de nieuwe, centrale fondsen – bijvoorbeeld als ze bedrijfsplannen maken die de door het cvb gewenste richting volgen. Maar ook beantwoordt het cvb dergelijke kritiek bij voorbaat met een beroep op de solidariteit van alle beheerseenheden. Het gaat om ,,het hoge doel, zijnde het revitaliseren van onze universiteit”.
Weinig concreet
De FK is nog weinig concreet over hoe de herstructureringsgelden besteed worden. In feite herhaalt het nog het recent vastgestelde Instellingsplan. Anders gezegd: het plan is tamelijk concreet over de afroming en het vormen van nieuwe fondsen, maar niet over hoeveel, er aan wat het geld zal worden uitgegeven. Desalniettemin is duidelijk dat de prioriteit gelegd wordt bij: vermindering studieduur, flexibele leerpaden, studeerbaarheid, onderzoeksspeerpunten, het aantrekken van wetenschappelijk toptalent en het aanpassen van het arbeidsvoorwaardenbeleid dat daarvoor nodig is. ,,Deze vernieuwingen zijn absoluut nodig om op het gebied van het onderwijs het Europese topniveau te bereiken”, zegt de FK.
Het college erkent dat de faculteiten nu onder ernstige financiële druk komen te staan. Het vraagt ze dan ook met nadruk om over de eigen grenzen heen te springen. Het cvb denkt aan gezamenlijke propaedeuse-opleidingen en aan clustering, waarbij ondersteunende diensten en faciliteiten gedeeld worden. Maar het college gaat nog verder en stelt de hele faculteitenindeling ter discussie. Dienen de huidige faculteiten te blijven bestaan, zo vraagt het cvb zich in de FK af, of kan op termijn ,,een andere verdeling van de vakgroepen over een kleiner aantal faculteiten” zowel kostenbesparend werken alsook onderwijs en onderzoek verbeteren?
Reacties
De eerste reacties van de financiële woordvoerders in de u-raad op de voorstellen zijn niet erg positief. Ir. D.A. Hoogwater van TH Akkoord vermoedt dat de acceptatie van het geheel ‘zeer gering’ zal zijn, omdat er nog geen duidelijk beeld is van wat het college met het geld wil doen. Maar ook omdat het cvb op het gebied van toewijzen van gelden (allocatie) en het vaststellen van huurprijzen al zoveel heeft losgemaakt. ,,Is het niet allemaal teveel van het goede?” zo vraagt hij.
Ir. A.P. Oldenburg van Demokratisch Beleid vraagt zich bezorgd af of het centrale bestuursapparaat het allemaal wel aankan. Hij verwijst naar het feit dat het nieuwe allocatiemodel, vooreen deel niet toegepast kan worden omdat de ‘produktie’ van studiepunten nog niet door alle faculteiten betrouwbaar wordt gemeten.
Beide ‘politici’ wijzen erop dat de nieuwe technologiespeerpunten van de TU nog steeds onbekend zijn, nu de daarvoor ingestelde adviesraad onder leiding van prof.dr.ir. A.J. Berkhout het nog laat afweten. Volgens hen betekent dat ook dat de faculteiten moeilijk toekomstplannen kunnen maken. (R.M.)
Het college van bestuur wil vanaf volgend jaar via een stevige korting op de begrotingen van faculteiten en diensten voor 21 miljoen gulden besparen. Dit bedrag wordt grotendeels gebruikt voor het opzetten van een nieuw fonds voor ‘herstructurering’ van de universiteit en voor het aanvullen van de gelden voor personeelsbeleid bij reorganisaties. De eerste reacties op de voorstellen vanuit de universiteitsraad zijn niet positief.
Het college heeft vorige week zijn eerste versie van de Financiële Kaderstelling gepubliceerd, met daarin de vertaling in geld van de beleidsplannen voor de periode tot 1999. De ‘FK’ wordt eind juni in de universiteitsraad vastgesteld en ondergaat voordien een ‘klankbordronde’ langs beheerders, dekanen en u-raadscommissies.
Het cvb stelde in maart nog besparingen voor ter grootte van 9 miljoen, al zei het dat dit onvoldoende zou zijn ,,om ons ambitieniveau met betrekking tot strategische investeringen nader in te vullen”. Sindsdien heeft het cvb besloten om harder en sneller in te grijpen. Uitstel zou, zo schrijft het, gelijk te stellen zijn ,,aan een besluit om het proces van herstructurering op zijn minst aanmerkelijk te vertragen danwel geen doorgang te laten vinden”.
Voor de faculteiten en diensten betekent deze koers dat ze vanaf 1996 in plaats van met één procent nu met 4,75 procent gekort worden. Samen met een besparing van twee miljoen op het onderhoud van gebouwen, en een ‘winst’ van twee miljoen uit al voorziene reorganisaties (Facilitair Bedrijf en Bureau van de Universiteit) moet dit jaarlijks 21 miljoen gulden opleveren.
Dit geld wil het cvb deels besteden aan het opvangen van kortingen die de rijksoverheid na het regeerakkoord van de ‘paarse’ coalitie bedacht heeft. Voor een ander deel is het nodig om kosten van reeds ontwikkeld nieuw beleid te bestrijden (course evaluation, vijfjarige curricula, accreditering van opleidingen, verhogen van derde-geldstroominkomsten).
Het grootste deel van het geld gaat naar een fonds voor herstructurering van de universiteit (jaarlijks negen miljoen gulden) en de pot voor sociaal beleid bij reorganiatie (vijf miljoen per jaar in plaats van de twee miljoen die er nu in gaat).
Het college stelt als eis dat de bezuiniging deels wordt bereikt via het verminderen van de overhead (niet-essentiële ambtenarij en ondersteuning). Daarom is het ook van plan een fonds (van vier miljoen gulden) te vormen van waaruit investeringen betaald worden die deze overheadreductie kunnen ondersteunen. Gedacht wordt aan specifiek personeelsbeleid (opleidingen, flexibilisering, outplacement) en aan informatiesystemen (om het management van de beheerseenheden up to date informatie aan te bieden, maar tevens om hun resultaten te kunnen volgen).
Revitaliseren
Een bezuiniging over de hele breedte van faculteiten en diensten lijkt op de ‘kaasschaafmethode’ en het college van bestuur zelf noemt het dan ook ‘beleidsarm’. Bovendien erkent het college dat het ook onbillijk is, omdat een aantal beheerseenheden al begonnen zijn met reorganisaties en herstructureringen, en nu moeten bloeden voor eenheden die nog niet zo ver zijn. Het college probeert kritiek hierop te ondervangen door te beloven dat diezelfde beheerseenheden ook weer geld toegewezen krijgen uit de nieuwe, centrale fondsen – bijvoorbeeld als ze bedrijfsplannen maken die de door het cvb gewenste richting volgen. Maar ook beantwoordt het cvb dergelijke kritiek bij voorbaat met een beroep op de solidariteit van alle beheerseenheden. Het gaat om ,,het hoge doel, zijnde het revitaliseren van onze universiteit”.
Weinig concreet
De FK is nog weinig concreet over hoe de herstructureringsgelden besteed worden. In feite herhaalt het nog het recent vastgestelde Instellingsplan. Anders gezegd: het plan is tamelijk concreet over de afroming en het vormen van nieuwe fondsen, maar niet over hoeveel, er aan wat het geld zal worden uitgegeven. Desalniettemin is duidelijk dat de prioriteit gelegd wordt bij: vermindering studieduur, flexibele leerpaden, studeerbaarheid, onderzoeksspeerpunten, het aantrekken van wetenschappelijk toptalent en het aanpassen van het arbeidsvoorwaardenbeleid dat daarvoor nodig is. ,,Deze vernieuwingen zijn absoluut nodig om op het gebied van het onderwijs het Europese topniveau te bereiken”, zegt de FK.
Het college erkent dat de faculteiten nu onder ernstige financiële druk komen te staan. Het vraagt ze dan ook met nadruk om over de eigen grenzen heen te springen. Het cvb denkt aan gezamenlijke propaedeuse-opleidingen en aan clustering, waarbij ondersteunende diensten en faciliteiten gedeeld worden. Maar het college gaat nog verder en stelt de hele faculteitenindeling ter discussie. Dienen de huidige faculteiten te blijven bestaan, zo vraagt het cvb zich in de FK af, of kan op termijn ,,een andere verdeling van de vakgroepen over een kleiner aantal faculteiten” zowel kostenbesparend werken alsook onderwijs en onderzoek verbeteren?
Reacties
De eerste reacties van de financiële woordvoerders in de u-raad op de voorstellen zijn niet erg positief. Ir. D.A. Hoogwater van TH Akkoord vermoedt dat de acceptatie van het geheel ‘zeer gering’ zal zijn, omdat er nog geen duidelijk beeld is van wat het college met het geld wil doen. Maar ook omdat het cvb op het gebied van toewijzen van gelden (allocatie) en het vaststellen van huurprijzen al zoveel heeft losgemaakt. ,,Is het niet allemaal teveel van het goede?” zo vraagt hij.
Ir. A.P. Oldenburg van Demokratisch Beleid vraagt zich bezorgd af of het centrale bestuursapparaat het allemaal wel aankan. Hij verwijst naar het feit dat het nieuwe allocatiemodel, vooreen deel niet toegepast kan worden omdat de ‘produktie’ van studiepunten nog niet door alle faculteiten betrouwbaar wordt gemeten.
Beide ‘politici’ wijzen erop dat de nieuwe technologiespeerpunten van de TU nog steeds onbekend zijn, nu de daarvoor ingestelde adviesraad onder leiding van prof.dr.ir. A.J. Berkhout het nog laat afweten. Volgens hen betekent dat ook dat de faculteiten moeilijk toekomstplannen kunnen maken. (R.M.)
Comments are closed.