Hoeveel Chinees kun je leren in twee uur tijd? De titel van de workshop ‘Chinese in two hours’ deed me heel even blij vermoeden dat ik de taal (Mandarijn welteverstaan) in een mum van tijd onder de knie zou kunnen krijgen.
Naïef natuurlijk. Meer dan tachtigduizend karakters en vier amper van elkaar te onderscheiden manieren van uitspreken (tonen) maken van de taal een vrijwel ondoordringbaar oerwoud. Dat heb ik dan toch maar mooi geleerd.
De workshop was onderdeel van het lustrumprogramma van Studium Generale, dat 65 jaar bestaat. Lerares was Yanmin Tao, die er vanaf de eerste minuut aardig de vaart in had. Gespitste oren waren nodig, want haar Engels was af en toe nauwelijks van haar Chinees te onderscheiden. Toch deed het mondjesmaat toegestroomde publiek zijn best om Tao bij te houden. En ze had goed nieuws, want wie een Chinese krant wil lezen, hoeft daar volgens haar maar 2500 karakters voor te kennen. “Is dat te veel?”, grapte ze. En dan zijn de karakters ook nog eens vereenvoudigd aan het eind van de jaren vijftig van de vorige eeuw en is de grammatica ‘heel gemakkelijk’.
Maar wat de taal volgens Tao toch vooral zo moeilijk maakt, is de uitspraak. Het Mandarijn is net als alle andere Chinese talen tonaal. Een iets andere uitspraak van een woord verandert de betekenis van dat woord radicaal. En dan noem je je moeder opeens een paard. Of zeg je ‘slaan’ in plaats van ‘antwoorden’.
De uitspraak luistert dus heel nauw. Dat blijkt ook als we gaan tellen. Steeds sneller moeten we dat doen, eerst van nul tot tien. Gelukkig heeft de lerares de karakters voor ons vertaald in Pinyin, een systeem dat in de jaren vijftig is bedacht om Chinese karakters om te zetten in Latijnse letters. Maar tongbrekend blijft het, want de leestekens die de tonen moeten uitbeelden zetten een westerling op het verkeerde been. Toch klinkt het eerst zachtjes en dan wat harder en lacherig best Chinees: ling, yi, er, san, si, wu, liu, qi, ba, jiu, shi.
Een jongen uit de zaal durft het zelfs aan zijn telefoonnummer te zeggen in het Chinees. De rest moet in cijfers opschrijven wat hij bedoelt en dat valt met een beetje hulp best mee. “Ik heb maar twee fouten”, lacht een andere student.
Datzelfde geldt voor mij, maar ik heb vooral het gevoel dat ik waarschijnlijk nooit veel meer zal leren van deze taal. Al lijkt die soms, heel even maar, toch zo eenvoudig. Tao vertelt dat veel karakters letterlijk iets uitbeelden. Dat wordt duidelijk bij het zinnetje ‘please sit down’ofwel ‘qing zuo’. En als je goed kijkt, zie je in het karakter dat ‘op de grond zitten’ betekent inderdaad twee mannetjes op een soort bankje zitten. Nog 2499 karakters te gaan.
Dat staat op de internetsite van de onderwijsinspectie. NCOI organiseert ruim zevenhonderd opleidingen en trainingen voor mensen met werkervaring. Naar eigen zeggen zijn 203 van die opleidingen op hbo-niveau, waaronder zeven geaccrediteerde bacheloropleidingen en twee door de NVAO goedgekeurde masters.
Onderscheid
Maar op de website wordt geen duidelijk onderscheid gemaakt tussen de geaccrediteerde opleidingen en de korte, niet-geaccrediteerde cursussen, aldus de inspectie. Zo is te lezen dat korte programma’s tot een ‘erkend’ diploma leiden – een eenjarig programma hoger management tot een certificaat ‘HBO Hoger Management’ bijvoorbeeld, of een opleiding van drie maanden tot een diploma ‘MBO Kinderopvang’. Maar dat zijn geen landelijk erkende graden.
Indicatie
De NCOI zegt de voorvoegsels mbo en hbo alleen te gebruiken als indicatie van het niveau van de cursussen. Bovendien maken de korte programma’s vaak deel uit van een meerjarige opleiding en kunnen ze ingebracht worden om een erkende mbo- of hbo-graad te behalen.
Webpagina
Onder druk van de inspectie heeft NCOI een webpagina met ‘erkenningen’ aan de site toegevoegd, waar te zien is of opleidingen wel of niet geaccrediteerd zijn. Bij niet geaccrediteerde opleidingen wordt nu vermeld dat de accreditatie ‘in voorbereiding’, ‘in behandeling’ of ‘in afronding’ is.
Niet uitgelegd
Wat dat precies inhoudt wordt op de site niet uitgelegd, zegt de inspectie. Studiekiezers weten nog steeds niet of een opleiding nu wel of niet tot een erkend diploma leidt. Bovendien worden niet geaccrediteerde opleidingen elders op de site wel hbo bachelor of master genoemd.
Het is al langer bekend dat NCOI soms onduidelijk is over de namen en accreditatiestatus van opleidingen. In 2006 bleek uit een onderzoek door de redactie van de Keuzegids Hoger Onderwijs dat NCOI tientallen ‘NVAO-geaccrediteerde’ bacheloropleidingen aanbood, terwijl dat er toen maar drie waren.
Comments are closed.