Chatten met André

Kuipers zweeft voor de camera en speelt wat met zijn microfoon. “Reading you loud and clear. I’m ready”, klinkt het dan enige seconden later via de live verbinding. De studenten joelen als gekken.

Bijna dertien minuten lang konden studenten afgelopen dinsdag een praatje maken met Kuipers, die momenteel vierhonderd kilometer boven de aarde rondjes draait in het internationale ruimtestation ISS. De talkshow-hosts waren premier Mark Rutte en astronaut Frank De Winne.

Bekijk het gesprek op Collegerama



“André, hier Mark Rutte. Ik vind het een van de leukste dingen in mijn baan om hier met jou via deze verbinding te kunnen spreken. Hoe vergaat het je?” “Met mij gaat het uitstekend”, zegt Kuipers. “Ik ben tweeënhalve week in de ruimte en ik begin goed te wennen. Het is mijn huis aan het worden.”

Behalve wat small talk – Kuipers sport veel, kijkt graag naar de turkooizen wateren van de Bahama’s en vindt dat we de fragiele planeet moeten koesteren – komen er ook serieuze vragen aan bod.



“Hebt u er nog wel vertrouwen in om straks door ons in een raket de ruimte in gestuurd te worden als 25 procent van de inhoud van onze studie verdwijnt?” wil een L&R-student weten. Rutte moet lachen. “Hier mag je zulke vragen stellen. In Noord-Korea is dat wel anders.” Gelukkig voor hem geeft Kuipers een politiek correct – “een heel verstandig” – antwoord. “De raketten zijn betrouwbaar. Veiligheid zal wel het laatste zijn waar op beknibbeld zal worden.”

“Wanneer hebben jullie oud en nieuw gevierd?” wil een andere student weten. De verbinding hapert echter plots. Gespannen wacht de zaal af. Wat volgt is een slapstick. “En daarna zijn we doorgegaan”… kggggggg … “en”… piiiieeeep … lange stilte … “want vervolgens wat het oud en nieuw in Europa” … “en de nachtbrakers konden om zes uur Houston nog gelukkig Nieuwjaar wensen”. De studenten houden het niet meer. Ook de premier kan zijn lachen niet inhouden. Rutte: “Jullie hebben dus gewoon 24 uur oud en nieuw gevierd.”

“Onze tijdslot zit er bijna op”, waarschuwt Frank De Winne. Wat zou je de TU willen wensen?, luidt de laatste vraag? Ook het antwoord op deze vraag is lastig te volgen. “The technical university Delft is one good example of how we can create a good base of knowledge”… “It is famous all over the world and delivers very good students. I think they are on the right way.” piieeep … En dat waren de laatste geruststellende woorden uit de ruimte.

Om de kwaliteit van het hoger onderwijs te verhogen, bezuinigt het kabinet 370 miljoen euro op het hoger onderwijs. Dit domme plan toont aan dat we betere bewindslieden nodig hebben. Om de kwaliteit van bewindslieden te verhogen moeten hun salarissen dus fors omlaag.

Nederland gaat naar schatting 7,5 miljard euro uitgeven aan de Joint Strike Fighter, de opvolger van de F-16. Dat is ruim twintig maal het bedrag dat op het hoger onderwijs wordt bezuinigd. Ooit schafte Nederland F-16’s aan ter vervanging van de Starfighters, hetgeen Benno nog een leuk zakcentje opleverde. Dat was gelukkig lang nadat de TU Delft hem een eredoctoraat had gegeven, maar dit terzijde. Welk profijt hebben we in al die jaren van onze dure F-16’s gehad? We zijn ooit laag overgevlogen bij de gekaapte trein in De Punt. En we hebben een paar maal een beetje stoer gedaan in landen waarvoor een negatief reisadvies van kracht is. Voor het geld dat al die grappen en grollen hebben gekost, kan iedere student minstens twintig jaar langer over zijn studie doen.

Straks kopen we dus opnieuw hightech jachtvliegtuigen die ontworpen en gebouwd zijn door hoog opgeleide ingenieurs. Investeren in toekomstige ingenieurs is blijkbaar minder belangrijk dan het kopen van de producten die ze nu nog maken. We betalen de gouden eieren uit de bezuinigingen op het kippenvoer.

En dan is er de missie naar Kunduz. (Opgelet: PVV retoriek aanstaande!) Geen geld voor het opleiden van slimme studenten aan Nederlandse universiteiten, maar wel geld om analfabetische Afghaanse geitenhoeders te trainen als politieagenten. Als je dan toch per se de zuurverdiende belastingcenten van hardwerkende Nederlanders moet wegsmijten, verbrand dan stapels bankbiljetten in de Amer centrale. Dat levert in elk geval nog een paar kWh aan energie op. Nee, we verkwisten  470 miljoen euro aan deze heilloze missie. Wedden dat de werkelijke kosten veel hoger zullen uitvallen? (Einde PVV retoriek)

We sturen straks 550 man op een missie die achttien weken duurt. Laat ik dat afronden op een half jaar. Het jaarsalaris van een politietrainer schat ik ruimhartig op zeventigduizend euro. Ik gun ze allemaal een gevarenbonus van honderd procent, en na afloop drie maanden betaald verlof. De personele kosten komen daarmee op vijftig miljoen euro. We hebben natuurlijk 550 retourtjes Kunduz nodig, laten we zeggen tweeduizend euro per persoon (maar veel goedkoper als je boekt tijdens de KLM Werelddeal Weken). Een net hotel in Kunduz kost vast minder dan honderdvijftig euro, en voor vijftig euro per dag kun je daar prima eten, lijkt me. De reis- en verblijfkosten bedragen dus tien miljoen. Dan nog het cursusmateriaal – pistolen, kogels, verbanddozen, paracetamolletjes, handboeien, fluitjes, bonnenboekjes en petten. Let’s get crazy, zou Bob Ross zeggen, en die kosten schatten op tien miljoen euro. Met nog eens dertig miljoen als onvoorziene kosten komt het totaal op honderd miljoen euro. Waarom gaat die missie dan 470 miljoen euro kosten? Heb ik iets over het hoofd gezien, of kost bij defensie alles altijd vijfmaal zoveel als normaal? Als defensie zich aan mijn budget houdt, besparen we 370 miljoen. Dat getal heb ik eerder gehoord.

Dap Hartmann is astronoom. Hij werkt als onderzoeker bij de faculteit Techniek, Bestuur en Management.