‘Catshuisplannen te mager of zelfs contraproductief’

This week’s roundup of what’s been making news in the Netherlands begins with  a poll showing that a majority of the Dutch  people (51 percent) want Greece kicked out of the  eurozone. Another 58 percent of Dutch people said their government should cease giving financial aid to Greece because the country would never pay back the debt. Dutch Finance Minister, Jan Kees de Jager, said Greece must work harder and ‘take more steps’ to resurrect its credit rating following the its recent debt crisis. De Jager also likened Greece to a Communist country, because so many companies are owned by the state. Meanwhile, on a side note, last week De Jager publicly announced that he was in fact gay and in a long-term relationship. Elsewhere, Dutch Deputy Foreign Minister Ben Knapen said Bulgaria should not be allowed to join the 25 European-country Schengen Zone, which allows for passport-free travel with the EU. European Commission President, José Manuel Barroso, was in Den Haag this week and said during a speech that ‘Europe needs the Netherlands and its innovative spirit’, before going on to praise the Netherlands for its historic culture of openness. 

Elsewhere, Dutch Education Minister Marja van Bijsterveldt was in Amsterdam to award Dutch politician and MP Ahmed Marcouch with the Aanmoedigingsprijs voor homo-emancipatie (homosexual emancipation prize) in honor of Marcouch’s valiant efforts to create tolerance for homosexuality within the Dutch Muslim community. 500 Dutch vacationers stuck on a stricken ship in the Baltic Sea for two days have been rescued. The cruise ship, which had 2000 passengers onboard, suffered engine failure shortly after departing from St. Petersburg. US rapper Snoop Dogg was in Amsterdam shooting a music video for his latest single ‘I Drink I Smoke’.  Snoop said he was a big fan of Amsterdam’s liberal drug laws. Elsewhere, the 20-year old son of Dutch footballing great Ruud Gullit was arrested in the Italian town of Lecco for dealing marijuana. Ruud Gullit, the former European and World Footballer of the Year in 1987, is currently in Chechnya coaching Terek Grozny, a team in Russia’s Premier League. Online technology magazine, Webwereld, has accused Dutch telecom company KPN of tapping its subscribers’ phones. KPN has admitted to using  ‘Deep Packet Inspection’ (DPI) technology, which allows KPN to see everything a subscriber does online. KPN is the first mobile phone operator in the world to use DPI. Recently KPN announced that it planned to increase mobile internet charges for people who used Skype, with commentators wondering how the company knew which of it clients used Skype. DPI meanwhile probably violates Holland’s data protection laws. 

German police shut a stem cell clinic run by a Dutch pharmacologist, Kees Kleinbloesem, after a Romanian baby died there after having stem cells injected into its brain, and a young boy for Azerbaijan also became critically ill after undergoing a similar procedure. The biggest fraud trial in Dutch history opened last week with the former head of the Bouwfonds, a major construction company, on trial for money laundering, bribery and insider trading. And finally, a recent study by Ad Bergsma, a researcher at Erasmus University Rotterdam, found that 89 percent of the Dutch people said they ‘often’ or ‘always’ feel happy, which is both a good and bad thing, Bergsma says: “People who say they are completely happy have less successful careers and even die earlier.”

Is het voor de woningmarkt goed of slecht nieuws dat het kabinet-Rutte is gevallen?

Het is goed nieuws. De maatregelen die in het Catshuis zijn bedacht, waren te mager of zelfs contraproductief. Zo zou de beperking van de hypotheekrenteaftrek alleen gaan gelden voor nieuwe kopers, waardoor de verschillen tussen insiders en outsiders op de markt alleen maar groter zouden worden. Zo blijft de woningmarkt ontoegankelijk.”

U en andere experts zeggen al jaren dat de markt hervormd moet worden, met als belangrijkste maatregel het volledig afschaffen van de hypotheekrenteaftrek. Is het niet frustrerend dat dat maar op zich laat wachten?

“Je weet dat beslissingen als deze tijd kosten en niet in een achternamiddag genomen worden. We hebben het over veranderingen die tientallen jaren tijd nemen. Dan maken die paar maanden vertraging niet zoveel uit. Het is bemoedigend dat we met ons onderzoek en met onze adviezen de geesten rijp hebben kunnen maken voor verandering.”

Als u het voor het zeggen had, wat zou er dan nu moeten gebeuren?

“Voordat de hypotheekrenteaftrek verlaagd kan worden, moeten we eerst de markt herstellen. Dat kan door de overdrachtsbelasting blijvend te verlagen en voor starters helemaal af te schaffen. Ook kun je startende huishoudens subsidiëren. Daar is de overheid een paar jaar geleden mee gestopt. Het kost wel wat, maar dat haal je dubbel en dwars via extra belastinginkomsten terug. Verder moet de bouwnijverheid gestimuleerd worden en moeten de woningcorporaties niet te hard worden aangepakt. En we moeten de leencapaciteit bekijken. Regels omtrent lenen zijn steeds strikter geworden, maar nu vindt zelfs het Nibud ze te strak.”

Daarna komt dan de gewraakte afschaffing van de hypotheekrenteaftrek. Hoe hard gaan huiseigenaren dat voelen?

“Als we de aftrek in één keer zouden afschaffen, zouden de huizenprijzen met ongeveer twintig procent dalen. Maar geen normaal denkend mens zou het zo aanpakken. Het moet heel geleidelijk, over tientallen jaren. De lasten van huiseigenaren zijn lager dan die van huurders. De meeste mensen kunnen in de toekomst gemakkelijk wat meer betalen. Daar komt bij dat de afschaffing van de renteaftrek onlosmakelijk verbonden is met een verlaging van de inkomstenbelasting, waarmee je welvaartswinst creëert.”

Wat moet er op de huurmarkt veranderen?

“Het is heel belangrijk om de positie van sociale verhuurders te veranderen, met de nieuwe Woningwet. Ze werken marktverstorend, omdat ze lage rendementseisen hanteren en het externe toezicht is niet goed geregeld. De politiek is er al tien jaar mee bezig, maar schuift de hete aardappel steeds door. Telkens als een besluit nabij is, valt er een kabinet. Als je het hebt over frustratie: dit is wel frustrerend. Het moet overigens nu ook van Brussel gebeuren.”

Wat raadt u starters in deze onzekere tijden aan: kopen of huren?

“Zie je kopen alleen als een investering, dan zou ik het niet doen. Maar als je ergens langer wilt wonen, dan zou ik niet wachten. Alleen, de meeste starters wonen maar een paar jaar in hun eerste huis. Daarna kun je onder de huidige omstandigheden alleen met verlies verkopen. Ik zou het mijn eigen kinderen afraden. Ze kunnen beter huren. Het probleem is alleen vaak dat huren ook niet lukt.”