Science

Aardmeten tussen beving en bosbrand

Indonesië als geologisch drielandenpunt. Terwijl gewone toeristen Vaals bezoeken, zien aardwetenschappers de Gordel van Smaragd als een heel wat boeiender attractie.

Indonesië als geologisch drielandenpunt. Terwijl gewone toeristen Vaals bezoeken, zien aardwetenschappers de Gordel van Smaragd als een heel wat boeiender attractie.

Terecht, want waar aardschollen elkaar raken, ontstaat spanning in de aardkorst. Op een driesprong van schollen ontstaat dus nog veel meer spanning, met aardbevingen als meest dramatisch gevolg.

Om de kans op een aardbeving in een gebied te bepalen, meet men de verschuivingen van het aardoppervlak. Zo beweegt de snelste aardschol bij Indonesië met acht centimeter per jaar naar de anderen toe.

Dr. A. Walpersdorf komt er net vandaan: ,,Dat is wel een schok, daar dertig, hier vijf graden.” De Duitse ruilde haar Franse universiteit in voor een jaar als visiting scientist in Delft.

Vanuit de TU houden de faculteiten Geodesie en Lucht- en Ruimtevaarttechniek zich bezig met het meetproject. Ir. B.A.C. Ambrosius van die laatste faculteit legt uit waarom: ,,In onderzoeksinstituut DEOS werken we onder andere samen op het gebied van GPS-metingen. Bij L&R zijn wij geïnteresseerd in de analyse van de gegevens en het perfectioneren van de methoden. Terwijl voor Geodesie het zwaartepunt ligt bij het ontwikkelen van nieuwe meettechnieken en modellen.”

Het bekende Global Positioning System bestaat uit een verzameling satellieten waarmee met eenvoudige apparatuur zeer nauwkeurige plaatsbepaling op aarde mogelijk is. Met het oorspronkelijk militaire navigatiemiddel, kunnen verschuivingen in het aardoppervlak extreem nauwkeurig gemeten worden.

Uitgerust met apparatuur gingen drie Delftenaren naar Bandung om in totaal tien meetteams te begeleiden. ,,De Indonesische overheid wil niet dat het land door buitenlanders wordt overspoeld, vandaar dat we met Indonesische geodeten en waarnemers moesten werken. Zo was het project gelijk een manier om kennis aan Indonesië over te dragen. Maar het betekende ook dat je met volslagen onbekenden aan de slag moest in een land waar toch al een andere cultuur heerst”, bekent Ambrosius.

Dat veroorzaakte al meteen bij aankomst problemen, want de apparatuur kwam niet langs de douane. Walpersdorf: ,,Niet omdat ze ons tegen wilden werken, maar gewoon omdat de instelling in Indonesië zo is. Dagenlang krijg je te horen dat het morgen wel in orde komt.”

Op het allerlaatste moment kwam de apparatuur inderdaad vrij en keerde het team terug met bijzonder goede resultaten.

Opvallend, want dit meetproject is slechts het restant van een groter Europees project dat vanwege de bosbranden in Indonesië werd afgelast. Alleen hadden de onderzoekers al zoveel voorbereidingen getroffen dat stoppen zonde was. Walpersdorf: ,,We hebben veel geluk gehad, soms zat ik echt te bidden dat er niets fout ging. Maar uiteindelijk hebben we al improviserend toch negentig procent van de metingen kunnen doen.”

Indonesië als geologisch drielandenpunt. Terwijl gewone toeristen Vaals bezoeken, zien aardwetenschappers de Gordel van Smaragd als een heel wat boeiender attractie.

Terecht, want waar aardschollen elkaar raken, ontstaat spanning in de aardkorst. Op een driesprong van schollen ontstaat dus nog veel meer spanning, met aardbevingen als meest dramatisch gevolg.

Om de kans op een aardbeving in een gebied te bepalen, meet men de verschuivingen van het aardoppervlak. Zo beweegt de snelste aardschol bij Indonesië met acht centimeter per jaar naar de anderen toe.

Dr. A. Walpersdorf komt er net vandaan: ,,Dat is wel een schok, daar dertig, hier vijf graden.” De Duitse ruilde haar Franse universiteit in voor een jaar als visiting scientist in Delft.

Vanuit de TU houden de faculteiten Geodesie en Lucht- en Ruimtevaarttechniek zich bezig met het meetproject. Ir. B.A.C. Ambrosius van die laatste faculteit legt uit waarom: ,,In onderzoeksinstituut DEOS werken we onder andere samen op het gebied van GPS-metingen. Bij L&R zijn wij geïnteresseerd in de analyse van de gegevens en het perfectioneren van de methoden. Terwijl voor Geodesie het zwaartepunt ligt bij het ontwikkelen van nieuwe meettechnieken en modellen.”

Het bekende Global Positioning System bestaat uit een verzameling satellieten waarmee met eenvoudige apparatuur zeer nauwkeurige plaatsbepaling op aarde mogelijk is. Met het oorspronkelijk militaire navigatiemiddel, kunnen verschuivingen in het aardoppervlak extreem nauwkeurig gemeten worden.

Uitgerust met apparatuur gingen drie Delftenaren naar Bandung om in totaal tien meetteams te begeleiden. ,,De Indonesische overheid wil niet dat het land door buitenlanders wordt overspoeld, vandaar dat we met Indonesische geodeten en waarnemers moesten werken. Zo was het project gelijk een manier om kennis aan Indonesië over te dragen. Maar het betekende ook dat je met volslagen onbekenden aan de slag moest in een land waar toch al een andere cultuur heerst”, bekent Ambrosius.

Dat veroorzaakte al meteen bij aankomst problemen, want de apparatuur kwam niet langs de douane. Walpersdorf: ,,Niet omdat ze ons tegen wilden werken, maar gewoon omdat de instelling in Indonesië zo is. Dagenlang krijg je te horen dat het morgen wel in orde komt.”

Op het allerlaatste moment kwam de apparatuur inderdaad vrij en keerde het team terug met bijzonder goede resultaten.

Opvallend, want dit meetproject is slechts het restant van een groter Europees project dat vanwege de bosbranden in Indonesië werd afgelast. Alleen hadden de onderzoekers al zoveel voorbereidingen getroffen dat stoppen zonde was. Walpersdorf: ,,We hebben veel geluk gehad, soms zat ik echt te bidden dat er niets fout ging. Maar uiteindelijk hebben we al improviserend toch negentig procent van de metingen kunnen doen.”

Editor Redactie

Do you have a question or comment about this article?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.