Nieuw soort deelfiets in Delft

De vierhonderd splinternieuwe grijs-met-knaloranje fietsen zijn deze week over de campus en bij treinstations verspreid. Via een app kun je zien waar de fiets staat en met diezelfde app kun je hem ontgrendelen en wegfietsen. Je hoeft de fiets niet terug te brengen naar de plek waar je hem hebt gevonden: zolang hij binnen de gemeentegrenzen wordt achtergelaten. Kosten? Vijftig cent per half uur of €4,90 per maand. Ter vergelijking: een OV-fiets kost €3,85 per 24 uur, een Swapfiets kost per maand €12 voor studenten of €15 voor niet-studenten.

Punten scoren om overlast te voorkomen

Klinkt ideaal, zo’n Mobike. Of toch niet? In Amsterdam zijn deelfietsen tijdelijk verboden omdat deze voor overlast zorgden en kijkt de gemeente naar een beleid met vergunningen, net als in Rotterdam. De fietsen worden niet helemaal verboden, want ook gemeenten zien de voordelen van deelfietsen.  

Mobike heeft maatregelen om overlast in Delft te voorkomen. “Onze medewerkers lopen dagelijks door de stad om fietsen te verplaatsen die verkeerd staan, stuk zijn of te weinig gebruikt worden”, vertelt Ronald Haverman van Mobike. “Na twee of drie dagen stilstaan wordt de fiets verplaatst. Dit is goed te doen omdat we van elke fiets precies weten waar die staat.”

Daarnaast gebruikt Mobike een puntensysteem om goed gedrag aan te moedigen. “Een gebruiker kan punten scoren door net gebruik en het melden van een kapotte of verkeerd geplaatste fiets. Andersom kan de gebruiker punten kwijtraken als hij een fiets verkeerd stalt. Gebeurt dit te vaak, dan wordt hij geblokkeerd en mag hij geen fiets meer huren.”

De fietsen die nu zijn geplaatst, zijn onderdeel van een proef van de gemeente die tot de zomer duurt. Daarna kijkt de gemeente of het bevalt en of de deelfiets blijft. “Op langere termijn kan de deelfiets de totale hoeveelheid fietsen in de stad doen verminderen, wat gunstige gevolgen heeft voor de fietsparkeerdruk in de stad”, zegt gemeentewoordvoerder Mark de Kok.

Onderzoek naar de deelfiets

Tijdens de pilot doet de TU onderzoek naar de deelfiets, zoals ‘deelfietsprofessor’ Deborah Nas van Industrieel Ontwerpen en dr.ir. Niels van Oort van Civiele Techniek en Geowetenschappen. Van Oort doet met het Smart Public Transport Lab onderzoek naar de fiets. “Wij onderzoeken bijvoorbeeld welke rol de fiets speelt in de keten van openbaar vervoer”, vertelt Van Oort. “Het gebruik van de fiets hebben we al eerder in kaart gebracht. Daar kwam uit dat 40% van de treinreizigers met de fiets van huis naar het station rijdt en 10% van het station naar de eindbestemming. Bij een bus of tram is dit slechts 1%. Daar kan dus veel gewonnen worden. Ik denk dat de deelfiets hierbij kan helpen.”

De Mobike sluit goed aan bij het onderzoek van het Smart Public Transport Lab. “Een Mobike moet je openen met een app. Daarmee kunnen we zien waar en wanneer hij wordt gebruikt. Dat zijn fantastische data voor ons onderzoek. Naast dit onderzoek doen we research met HTM en Arriva. Uiteindelijk hopen we de verschillende onderzoeken samen te brengen en met een generieke conclusie te komen over hoe de reiziger reist.”

Big Brother op de fiets?

Ideaal voor het onderzoek misschien, maar hoe zit het met de privacy? De smartfiets van Mobike is live te volgen. Je opent de fiets met je telefoon: jíj bent dus live te volgen. Ter vergelijking: een OV-fiets wordt bij een station ingeleverd en heeft daarom geen internet nodig.

Wat gebeurt er met jouw data die Mobike op deze manier verzamelt? “Voor ons is de data van de fiets belangrijker dan de data van de gebruiker”, aldus Steve Milton, marketing director van Mobike. “De privacyverklaring die je accepteert als je de app installeert, is net zo’n verklaring als bij Facebook of Amazon. We gaan zorgvuldig om met je gegevens en verkopen ze niet aan derden: dat is helemaal niet onze intentie.”

Eén account voor al je fietsen

Kan deze fiets een vervanger worden van de OV-fiets? Haverman, die ook de OV-fiets bedacht: “Mobike voegt daar voordelige en flexibele deelfietsen aan toe. Je kunt ze open ‘appen’ waar en wanneer je maar wil en mag ze ook overal weer achterlaten waar het stallen van een fiets toegestaan is. Uiteindelijk willen we dat je overal een fiets hebt met één account. Of dat nu een OV-fiets, Mobike of Swapfiets is.”

Wat te doen bij overlast

Staat er al weken een Mobike voor je deur? Of ligt er eentje in de gracht? Mail dan niet de Delta-verslaggever maar gebruik Whatsappnummer 0643842938. Dat is de snelste manier om met de Mobike Operation manager in contact te komen. In spoedgevallen kan ook naar dit nummer gebeld worden.

Roos van Tongeren / Redacteur