[Boek] Merijn Soeters’ blik op roeien

In een beknopte inleiding beschrijft Merijn Soeters de ontdekking die hem tot roeifotograaf maakte: een opname van een skiffeur op de Bosbaan die, balancerend in zijn ranke boot, worstelt met zijn shirt. Knipperend keek Soeters tegen het lage tegenlicht over het water naar wat er gebeurde, maar zijn camera registreerde het beeld in alle details. De camera ziet niet hetzelfde als het oog, begreep hij.

Sindsdien ging hij op zoek naar de extremen omdat die hem uitdaagden om een perfecte foto te maken. Maar wat was dat dan? Wat bepaalt de schoonheid in een beeld, en wat onderscheidt een goede foto van een doorsnee plaatje? Het antwoord hierop geeft Soeters in 224 bladzijden aan foto’s in het boek Tien jaar langs het water/Roeifotografie door Merijn Soeters. Het is ongeveer een half promille van wat Soeters in de afgelopen tien jaar aan beelden geschoten heeft.

De kracht van contrasten

En wat zie je dan? Soeters maakt graag gebruik van contrasten, en de roeisport biedt die volop. Denk aan een ranke vier voor de enorme boeg van een klipper tijdens Sail. De drukte tijdens een wedstrijd tegenover de verstilling ervoor of erna. De triomf van de overwinning staat naast de pijn en eenzaamheid van de teleurstelling. Na de winterstormen staan in het voorjaar de bloemen langs de Bosbaan weer in bloei. En tegenover de golven op de Amstel staat het rimpelloze water van Aiguebelette. Naast de explosieve kracht van de zware heren is er de massale uitputting tijdens de Nederlandse Indoor Kampioenschappen Roeien (NIKR) wanneer atleten bij kans leeg van de ergometer afrollen. De ene keer fotografeert Soeters vanaf de waterlijn en torenen krachtige torso’s trots boven de romp uit. Een andere keer huurt hij een vliegtuig en fotografeert hij tijdens de Varsity tientallen blote konten in het Amsterdam-Rijnkanaal van supporters op weg naar hun winnende ploeg. Of hij fotografeert een wedstrijd tussen achten die er van boven uitzien als reusachtige insecten die over het water krabbelen.

Decors en details

Soeters maakt gebruik van decors van het polderlandschap, de Hofvijver, de Amstel, Florence en Versaille. Hij vangt de schoonheid van het roeien in de symmetrie en het ritme dat de boten bieden, hij ziet de gespierde lijven, de verbeten koppen. Hij trotseert mist, regen, storm en hagel, en hij legt het gevecht met de elementen vast. Hij vangt het moment dat een acht in volle vaart tegen een pijler van de Berlagebrug knalt. De man op boeg probeert nog af te houden. Soeters is erbij wanneer een twee tijdens de Winterwedstrijden omslaat. In de ogen van de roeisters staat de berusting al te lezen. Hij ziet details als een bebloede hand die troostend om een middel slaat, het soppen door een weiland op weg naar de botenwagen of de weging van lichte roeiers in een kantoor dat uit de DDR-tijd lijkt te stammen.

Wat is het dan, dat onderscheid tussen een goede foto en een plaatje? Het heeft te maken met de emotie die een foto oproept, en die emotie heeft te maken met herkenning, identificatie zo je wilt. Maar daarnaast is er de verrassing van een onverwacht standpunt, contrast, decor, licht of omgeving. Die combinatie van herkenning en verrassing maakt dit boek tot een meesterlijk koffietafelboek dat het roeiershart sneller doet slaan.

Merijn Soeters, Tien jaar langs het water/Roeifotografie door Merijn Soeters, te bestellen bij merijnsoeters.com, 2017, 224 pagina’s, 30 x 24 cm, voor 35 euro