Zesjes

Dus maakte de fabriek alleen maar heel veel, heel kleine spijkertjes. Toen het land enige jaren zonder bruikbare spijkers had gezeten, bedacht de overheid dat ze de fabriek niet ging afrekenen op het aantal gemaakte spijkertjes, maar op het geproduceerde gewicht aan spijkers. Dus maakte de fabriek vanaf dat moment alleen nog maar heel weinig, heel grote spijkers.

Zulke ambtelijke aanpasserij bestaat nog volop aan de Nederlandse universiteiten: u vraagt – wij draaien. Onze overheid bedacht ooit dat de universiteiten veel studenten moesten binnenhalen. Dus haalden de universiteiten veel studenten binnen – en ze bleven ook lekker lang. Toen bedacht onze overheid dat niet het aantal studenten dat aan de universiteit studeerde, bepaalde hoeveel geld die universiteit daarvoor kreeg, maar het aantal studenten dat de studie met succes afrondde. Dus slaagden alle studenten.

Dat grote-spijkersysteem hebben we nog steeds, min of meer. Wie het eerste jaar doorkomt, moet het wel halen, anders hebben we verkeerd geïnvesteerd. Dat wordt vooral duidelijk bij het afstuderen.

Zo had ik ooit had een afstudeerder die werkelijk niets kon. Kan ik rustig hier vertellen want deze nachtmerrie speelde zich af bij de concurrent. Leesblind, schrijfdoof, geen flauw benul van welke theorie dan ook. Na drie maanden haakte het bedrijf af, en later ook de tweede begeleider. Ik heb wekelijks een halve dag besteed aan die student, in totaal ruim zeshonderd uur, waar er zestig voor staan. Na tien maanden heb ik het opgegeven. Maar hoho, dat gaat zo maar niet. De beancounters van de universiteit accepteerden dit absoluut niet: “Als die student zo ver gekomen is, dan moet-ie het ook af kunnen maken.” Dus werd er een andere docent op gezet; die heeft ook weer tien maanden zijn vrijdagmiddagen zitten verknallen. En de student met een zesje weggestuurd. Tijd om te cashen.

Onlangs bleek dat de geniale leerlinge Mariëlle Wubbels niet mag gaan studeren. Ingeloot bij diergeneeskunde, maar door vertraging mag ze toch weer niet. Zoiets hadden we een paar jaar geleden met Meike Vernooy, een scholiere met gemiddeld 9,6 op haar eindlijst gymnasium, die keer op keer uitgeloot werd voor medicijnen. Toen de Erasmus Universiteit haar via een truc wilde toelaten, verbood de minister van onderwijs persoonlijk haar te laten studeren. De besten hoeven we niet, de docenten moeten maar middelmaten naar zesjes ploegen.

Tot overmaat van ramp wil Mark Rutte – een staatssecretaris die met beide benen stevig in de lucht staat – zelfs dat studenten gaan demonstreren voor betere docenten. Zo zie je maar weer dat we dankzij het onderwijs minder analfabeten hebben, en meer idioten. Die worden dan staatssecretaris.

Het omgekeerde moeten we bepleiten: docenten moeten demonstreren voor betere studenten. Of voor betere staatssecretarissen. Maar dat doen we natuurlijk niet, want dan krijg je weer zo’n Rutte, zo’n eeuwige geschiedenisstudent. Zo’n zesje.

Piet Westendorp, een nieuwe columnist in deze krant, is universitair hoofddocent bij de faculteit Industrieel Ontwerpen

In de goeie ouwe communistische tijd stond in Rusland een fabriek waar spijkers gemaakt werden. De overheid rekende de fabriek af op het aantal spijkers dat de fabriek jaarlijks produceerde. Dus maakte de fabriek alleen maar heel veel, heel kleine spijkertjes. Toen het land enige jaren zonder bruikbare spijkers had gezeten, bedacht de overheid dat ze de fabriek niet ging afrekenen op het aantal gemaakte spijkertjes, maar op het geproduceerde gewicht aan spijkers. Dus maakte de fabriek vanaf dat moment alleen nog maar heel weinig, heel grote spijkers.

Zulke ambtelijke aanpasserij bestaat nog volop aan de Nederlandse universiteiten: u vraagt – wij draaien. Onze overheid bedacht ooit dat de universiteiten veel studenten moesten binnenhalen. Dus haalden de universiteiten veel studenten binnen – en ze bleven ook lekker lang. Toen bedacht onze overheid dat niet het aantal studenten dat aan de universiteit studeerde, bepaalde hoeveel geld die universiteit daarvoor kreeg, maar het aantal studenten dat de studie met succes afrondde. Dus slaagden alle studenten.

Dat grote-spijkersysteem hebben we nog steeds, min of meer. Wie het eerste jaar doorkomt, moet het wel halen, anders hebben we verkeerd geïnvesteerd. Dat wordt vooral duidelijk bij het afstuderen.

Zo had ik ooit had een afstudeerder die werkelijk niets kon. Kan ik rustig hier vertellen want deze nachtmerrie speelde zich af bij de concurrent. Leesblind, schrijfdoof, geen flauw benul van welke theorie dan ook. Na drie maanden haakte het bedrijf af, en later ook de tweede begeleider. Ik heb wekelijks een halve dag besteed aan die student, in totaal ruim zeshonderd uur, waar er zestig voor staan. Na tien maanden heb ik het opgegeven. Maar hoho, dat gaat zo maar niet. De beancounters van de universiteit accepteerden dit absoluut niet: “Als die student zo ver gekomen is, dan moet-ie het ook af kunnen maken.” Dus werd er een andere docent op gezet; die heeft ook weer tien maanden zijn vrijdagmiddagen zitten verknallen. En de student met een zesje weggestuurd. Tijd om te cashen.

Onlangs bleek dat de geniale leerlinge Mariëlle Wubbels niet mag gaan studeren. Ingeloot bij diergeneeskunde, maar door vertraging mag ze toch weer niet. Zoiets hadden we een paar jaar geleden met Meike Vernooy, een scholiere met gemiddeld 9,6 op haar eindlijst gymnasium, die keer op keer uitgeloot werd voor medicijnen. Toen de Erasmus Universiteit haar via een truc wilde toelaten, verbood de minister van onderwijs persoonlijk haar te laten studeren. De besten hoeven we niet, de docenten moeten maar middelmaten naar zesjes ploegen.

Tot overmaat van ramp wil Mark Rutte – een staatssecretaris die met beide benen stevig in de lucht staat – zelfs dat studenten gaan demonstreren voor betere docenten. Zo zie je maar weer dat we dankzij het onderwijs minder analfabeten hebben, en meer idioten. Die worden dan staatssecretaris.

Het omgekeerde moeten we bepleiten: docenten moeten demonstreren voor betere studenten. Of voor betere staatssecretarissen. Maar dat doen we natuurlijk niet, want dan krijg je weer zo’n Rutte, zo’n eeuwige geschiedenisstudent. Zo’n zesje.

Piet Westendorp, een nieuwe columnist in deze krant, is universitair hoofddocent bij de faculteit Industrieel Ontwerpen